10 +1 βιβλία – περί μουσικής- από το 2013

10 από τα βιβλία γύρω από τη μουσική (και την ποίηση) - ή γραμμένα από  μουσικούς- που την περσινή χρονιά, μας ταξίδεψαν, μας ψυχαγώγησαν και πάνω απ’ όλα, μας…
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
16/01/2014

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Θανάσης Γιώγλου
«έμαθαν». 10 βιβλία που καθηλώνουν τον αναγνώστη και διαβάζονται απνευστί, χωρίς να κουράσουν…  (Η σειρά κατάταξης είναι τυχαία)

1) Μάνος Ελευθερίου - «Μαύρα Μάτια - Ο Μάρκος Βαμβακάρης και η συριανή κοινωνία στα χρόνια 1905-1920» (Εκδόσεις «Μεταίχμιο»)

Ένα οδοιπορικό στα σοκάκια της Συριανής κοινωνίας την περίοδο 1905-1920 που ταυτίζεται με τα παιδικά χρόνια του Μάρκου Βαμβακάρη στη Σύρο. Περιγράφει τις ταξικές και κοινωνικές αντιθέσεις μια πόλης που γεύτηκε το μεγαλείο της και δικαιούται καθ’ όλα να ζήσει και τη παρακμή της. Η πάνω χώρα των καθολικών με την κάτω χώρα των ορθοδόξων συνυπάρχουν αρμονικά, μπλέκοντας τις αντιθέσεις τους. (Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ)

2) Αrja Saijonmaa - «Μια νέα γυναίκα αποκαλύπτεται. Η συνάντηση με  τον Μίκη» (Εκδόσεις «Ιανός»)

Μια χρονιά. Ένας άντρας. Και μια γυναίκα.
Ο χρόνος είναι το 1970. Ο άντρας είναι ο Έλληνας συνθέτης και αστέρι παγκοσμίου φήμης, ο Μίκης Θεοδωράκης, η γυναίκα είναι η Arja Saijonmaa.
Είναι μια εποχή που χαρακτηρίζεται από την ιδεολογία, την πολιτική μουσική και τον αγώνα για την ελευθερία. Ο Μίκης ζει στην εξορία μετά από το δύσκολο παρελθόν του ως πολιτικού κρατούμενου στην Ελλάδα και φλέγεται από την επιθυμία για μουσική που θα απελευθερώσει τους ανθρώπους. Στη διάρκεια μιας συναυλίας στο Ελσίνκι ανακαλύπτει τη Φινλανδή τραγουδίστρια και μπροστά στο έκπληκτο κοινό ανακοινώνει ότι θα τον ακολουθήσει σε παγκόσμια περιοδεία. Η νεαρή Arja κάνει τα πρώτα βήματά της στο άγνωστο και έρχεται αντιμέτωπη με τον ελληνικό αντρικό τρόπο σκέψης, με δυνατές προσωπικότητες – και με τα συναισθήματά της για τον Μίκη.
Σε αυτή τη γλαφυρή αυτοβιογραφική ιστορία η Arja αναφέρεται στο χρόνο που συνάντησε τον άντρα που επρόκειτο να αλλάξει και την καριέρα και τη φιλοσοφία της για τη ζωή. Το «Μια νέα γυναίκα αποκαλύπτεται. Η συνάντηση με τον Μίκη» είναι μια ειλικρινής, χιουμοριστική και προσωπική περιγραφή του τι σημαίνει να βρίσκεις το δρόμο σου στη ζωή και να τολμάς να πραγματοποιείς το όνειρό σου.

3) Κατερίνα Ζαμπέτα
- «Γιώργος Ζαμπέτας-Βαθιά στη θάλασσα θα πέσω». Οργάνωση υλικού και επεξεργασία: Γιώργος Τσάμπρας (Εκδόσεις «Άγκυρα»)

Τι σημαίνει να είσαι παιδί και να μεγαλώνεις δίπλα σ' έναν δημιουργό, την ώρα που εκείνος διαμορφώνει το έργο που εντέλει φτάνει να αποτελεί ιστορία του ελληνικού τραγουδιού;  Πώς βλέπει κανείς τον κόσμο του τραγουδιού, μεγαλώνοντας μέσα σ' αυτόν, χωρίς να «ανήκει» σ' αυτόν; Τι σημαίνει για τη ζωή του μια τέτοια εμπειρία;
Ο Γιώργος Ζαμπέτας γεννήθηκε το 1925 και μεγάλωσε στην Ελλάδα του Αιγάλεω, της Κατοχής και του Εμφυλίου. Η διαδρομή του στο τραγούδι, κράτησε κοντά 40 χρόνια. Σχεδόν παράλληλα με τα πρώτα τραγούδια του, γεννήθηκε η κόρη του Κατερίνα. Είκοσι χρόνια μετά τη φυσική απουσία εκείνου -κι ενώ τα τραγούδια του περπατούν επάξια μόνα τους και φαίνεται να κερδίζουν στον χρόνο- εκείνη μπήκε στη διαδικασία να ψάξει μέσα της, να αναλογιστεί όσα έζησε... Βλέποντας σαν «ψυχογράφημα» την ανασύσταση των εμπειριών της. Έτσι ξεκίνησαν όλα...
Ύστερα από τρία χρόνια, με τη βοήθεια του Γιώργου Π. Τσάμπρα, προέκυψε ένα «χρονικό»...
Αλλού προηγείται η καθημερινότητα, η οικογένεια...
Αλλού κερδίζει το τραγούδι και οι άνθρωποί του...
Και τα δύο είναι η ζωή του Ζαμπέτα, είναι η ζωή δίπλα στον Ζαμπέτα... Μπορεί να γελά και να αυτοσαρκάζεται ως «αράπης... μπλακ» καθώς «η βρόχα έπεφτε... στρέιτ θρου», αλλά παρατηρεί και μελαγχολικά «δειλινά», αναπολεί περασμένα «ξημερώματα» ή τραγουδάει:

Βαθιά στη θάλασσα θα πέσω / Να με σκεπάσει το νερό
Τη δύστυχη ζωή που κάνω / Να την αντέξω δεν μπορώ.

Αυτούς τους στίχους, έκανε τραγούδι ο Ζαμπέτας νέος... Βρέθηκε να τους τραγουδά κουρασμένος, λίγο πριν το τέλος, περιμένοντας ένα τηλεοπτικό συνεργείο, για να «πληρώσει» το «τίμημα» του «μύθου» του...

Η συγγραφέας του βιβλίου είναι η κόρη του δημιουργού Κατερίνα Ζαμπέτα, ενώ την επιμέλεια έχει ο δημοσιογράφος και μουσικός παραγωγός Γιώργος Τσάμπρας.
Στο βιβλίο συμπεριλαμβάνεται ένα cd με 20 σπάνιες εκτελέσεις τραγουδιών του Ζαμπέτα. Ο τίτλος του βιβλίου είναι από το γνωστό τραγούδι του Γιώργου Ζαμπέτα, το οποίο ήταν μάλιστα από τα αγαπημένα του.
(Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ)

4) Τάσος Οικονόμου
- «Για ένα μικρό φτερούγισμα». (Εκδόσεις «Δρόμων»)

Ίσως, σε πρώτη ανάγνωση, το όνομά του να μη λέει πολλά σε κάποια μερίδα του κοινού, που δεν είναι «μυημένη» στον χώρο του… λαϊκού τραγουδιού. Είμαι βέβαιος όμως πως όλοι γνωρίζουν την «Αφιλότιμη» αλλά και τα «Πού θα πάει, πού θα βγει», «Κυρά ζωή», «Καλοκαίρια και χειμώνες», «Άφησα πόρτες ανοιχτές», «Νυχτοπερπατήματα», «Όπου παν οι πολλοί» , «Τι είχαμε τι χάσαμε» καθώς και πολλά ακόμα τραγούδια με την στιχουργική υπογραφή του Τάσου Οικονόμου. Ξεχωριστή θέση στο ρεπερτόριό του κατέχει και μια δουλειά που, για διάφορους λόγους, δεν έγινε γνωστή στο πλατύ κοινό. Πρόκειται για το δίσκο «Της Αθηνοελλάδας τα τραγούδια» (μην τον ψάξετε σε cd, δεν υπάρχει), που κυκλοφόρησε το 1985, σε μουσική Σπύρου Παπαβασιλείου, με ερμηνευτές τους Γιώργο Γερολυμάτο, Τερέζα Δελή, Γιώργο Βεντουζά, την Ονειρική Κομπανία και τον Γιώργο Ζαμπέτα, σε μια από τις ελάχιστες τραγουδιστικές καταθέσεις του, σε τραγούδια άλλων συνθετών. Τη χρονιά που μας πέρασε κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Δρόμων» η βιογραφία του στιχουργού και συγγραφέα Τάσου Οικονόμου, με τίτλο «Για ένα μικρό φτερούγισμα» και υπότιτλο «…διατρέχοντας την απεραντοσύνη του τραγουδιού». Το, 326 σελίδων,  βιβλίο προλογίζει ο δημοσιογράφος και μουσικός παραγωγός Γιώργος Π.Τσάμπρας.
(Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ)

5) Νότης Μαυρουδής
- «Παγκόσμιο Μουσικό Ημερολόγιο» (Εκδόσεις «Ιανός»)

Ονόματα, χρονολογίες, δράσεις, καταγωγή Συνθετών - Ερμηνευτών - Κατασκευαστών της παγκόσμιας κοινότητας, περιέχονται στο επίτομο Παγκόσμιο Μουσικό Χρονολόγιο, που φιλοξενεί 75.000 λήμματα, με στόχο να χρησιμεύσει σε μια πρώτη πληροφόρηση τού αναγνώστη γύρω από προσωπικότητες της Μουσικής που απασχόλησαν την ανθρωπότητα, από τα πρώτα δείγματα - ντοκουμέντα. Το Χρονολόγιο είναι μια πολύχρονη μουσική έρευνα που έχει αντλήσει πληροφορίες από μουσικές εγκυκλοπαίδειες, βιβλιογραφίες και ειδικές εκδόσεις, από διάφορες πηγές• προγράμματα συναυλιών, ένθετα δίσκων βινυλίου και ψηφιακής τεχνολογίας, καθώς και από προσωπική έρευνα, μέσα από συναντήσεις, τηλεφωνήματα και επαφές. Το Χρονολόγιο είναι μια αξιόπιστη πηγή, πρώτης χρηστικής αξίας, για μια πρώτη «εικόνα» των προσώπων. Μια πηγή, μια βάση δεδομένων, ένας τόπος με χρήσιμες πληροφορίες για παντός είδους μελετητές (σπουδαστές Ωδείων, φοιτητές πανεπιστημίων, ερευνητές, ραδιοφωνικούς παραγωγούς, δημοσιογράφους) και τέλος, για όλους όσοι χρειάζονται βασικές πληροφορίες γύρω από τα πρόσωπα της μουσικής, από την αρχαιότητα έως την δική μας εποχή... Είναι έργο που βασίστηκε στην παλαιότερη έρευνα-εργασία αξιολογότατων ερευνητών, προσθέτοντας και τις δικές μου έρευνες πολλών δεκαετιών. Έτσι, η αλυσίδα του χρόνου βοηθάει ώστε το υλικό αυτό να μη σταματήσει ποτέ να αυξάνεται και να συμπληρώνεται (στην ηλεκτρονική του έκδοση) για να είναι χρήσιμο εργαλείο δουλειάς και γνώσης. Θα είναι διαθέσιμο και ως iPhone εφαρμογή.

6) Ηλίας Ανδριόπουλος
- «Το αίνιγμα μιας γενιάς. Μεταπλάσεις» (Εκδόσεις «Αργοναύτες»)

Πέρσι κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Αργοναύτες» το τρίτο βιβλίο του Ηλία Ανδριόπουλου με τίτλο «Το αίνιγμα μιας γενιάς – Μεταπλάσεις», μετά την… «Αφήγηση των ήχων» (Κέδρος 2006) και «Αντι-ηχήσεις» (Μαΐστρος 2008). Στο δοκίμιο αυτό ο συνθέτης- συγγραφέας καταθέτει με στοχασμό και τόλμη, τις θεωρητικές του απόψεις πάνω σε ζητήματα τέχνης, αισθητικής, ελληνικότητας, πολιτισμού , τα οποία συνυπάρχουν, περιπλέκονται και διασταυρώνονται με εκείνα τα μεγάλα και καυτά θέματα που τυραννούν τα τελευταία χρόνια την πατρίδα μας. Εδώ είναι εμφανής η οδύνη αλλά και η οργή του για τα δεινά που βιώνει ο ελληνικός λαός. Επίσης γίνεται αντιληπτή η αγωνία του για το προχώρημα και το μέλλον αυτού του τόπου. Τα κείμενα του Ανδριόπουλου τα συγκροτεί και τα κάνει ελκυστικά ο φροντισμένος και γνήσιος προσωπικός του λόγος. Το βιβλίο αυτό ξεκινά με εισαγωγή-προανάκρουσμα του μουσικολόγου, μουσικοκριτικού Γιώργου Μονεμβασίτη και διακινείται από τα βιβλιοπωλεία του Ιανού. (Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ)

7) Τάσος Λειβαδίτης
- «Τραγουδάω όπως τραγουδάει το ποτάμι- Μελοποιημένοι στίχοι» (Εκδόσεις «Μετρονόμος»)

Στις 30 Οκτωβρίου 2013 συμπληρώθηκαν 25 χρόνια από τον θάνατό του Tάσου Λειβαδίτη. Ήδη στο περιοδικό Μετρονόμος παρουσιάστηκε ένα ξεχωριστό αφιέρωμα στον μελοποιημένο λόγο του ποιητή που ήρθε να συμπληρώσει την ιδιαίτερη σχέση του με τη μουσική (ο ίδιος έπαιζε πιάνο και βιολί) η οποία υπάρχει διάσπαρτη στο έργο του. Το αφιέρωμα αυτό, που επιμελήθηκε ο Σπύρος Αραβανής και ο Θανάσης Συλιβός, σε νέα επεξεργασμένη μορφή και με αρκετές προσθήκες περιλαμβάνεται στις σελίδες του παρόντος βιβλίου μαζί  με όλους του στίχους που έχει γράψει ο Λειβαδίτης όπως μελοποιήθηκαν από τους συνθέτες με τους οποίους συνεργάστηκε. Τα κείμενα υπογράφουν οι: Μίκης Θεοδωράκης, Φώντας Λάδης, Γιώργος Μιχαλακόπουλος, Μίμης Πλέσσας, Πέτρος Πανδής, Μιχάλης Γρηγορίου, Θανάσης Συλιβός, Σταύρος Καρτσωνάκης, Λίνος Ιωαννίδης, Σπύρος Αραβανής, Μιχάλης Γελασάκης, Ηρακλής Οικονόμου, Αλέξης Λιόλης, Χρήστος Α. Μιχαήλ.
Για τον άνθρωπο Τάσο Λειβαδίτη γράφουν οι Γιάννης Βάγιας, Γιώργος Δουατζής, Γιάννης Κουβαράς, Γιώργος Μαρκόπουλος και Απόστολος Μπενάτσης. Επίσης, φιλοξενούνται δυο καινούρια ζωγραφικά έργα του Άντη Ιωαννίδη, εμπνευσμένα από την ποίηση του Λειβαδίτη, δημοσιεύεται το κείμενο του Ορατόριου «Σκοτεινή Πράξη», (σε ποίηση Τάσου Λειβαδίτη), του συνθέτη Μιχάλη Γρηγορίου καθώς και αναλυτικός κατάλογος της εργογραφίας και της δισκογραφίας του. Το φωτογραφικό υλικό και τα χειρόγραφα που δημοσιεύονται παραχώρησε ευγενικά ο Στέλιος Χαλάς, εγγονός του Τάσου Λειβαδίτη και το εξώφυλλο του βιβλίου σχεδίασε ο Πέτρος Παράσχης. www.metronomos.gr

8) Νάνση Τουμπακάρη
- «Ένα βιολί διηγείται» (Εκδόσεις «Καλειδοσκόπιο»
Ένας οδηγός που επιδιώκει τη γνωριμία των παιδιών και των νέων με τη λαϊκή μουσική παράδοση. Η παραδοσιακή μουσική συνταιριάζει λόγο, μέλος και κίνηση σε μια αδιαίρετη τριάδα, όπου το τραγούδι, η μουσική και ο χορός συνδέονται με έθιμα και τελετουργίες του κύκλου των εποχών του χρόνου και του κύκλου της ζωής του ανθρώπου. Η αφήγηση είναι πρωτότυπη, μεστή και άμεση, γεμάτη από ανθρώπινες ιστορίες και συναισθήματα, που μετουσιώνονται σε εικόνες και ήχους. Πολύτιμο σημείο αναφοράς αποτελούν οι πολλές φωτογραφίες, πολλές δημοσιεύονται για πρώτη φορά. Τέλος, οι υποσημειώσεις που διατρέχουν παράλληλα το κείμενο, τεκμηριώνουν την αφήγηση και παραπέμπουν σε πλήθος πηγές.
Το βιβλίο συνοδεύεται από CD με μουσικά αποσπάσματα. Η έκδοση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τους «Φίλους του Μουσείου Λαϊκών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη»

9) Μάνος Ελευθέριου
- «Τα λόγια και τα χρόνια 1963-2013» (Εκδόσεις «Μεταίχμιο»)

1963-2013. Πενήντα χρόνια τραγούδια. Οι στίχοι των τραγουδιών που έγραψε ο σπουδαίος ποιητής & στιχουργός Μάνος Ελευθερίου, μελοποίησαν σημαντικοί παλαιότεροι και νέοι συνθέτες κι ερμήνευσαν αγαπημένοι τραγουδιστές κυκλοφορούν σε ένα βιβλίο με τίτλο «Τα λόγια και τα χρόνια 1963-2013» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. «Το παλικάρι έχει καημό», «Το τρένο φεύγει στις οκτώ», «Άλλος για Χίο τράβηξε», «Τα λόγια και τα χρόνια τα χαμένα», «Κάτω απ’ τη μαρκίζα», «Ναύτης βγήκε στη στεριά», «Παραπονεμένα λόγια», «Οι ελεύθεροι κι ωραίοι» κι αμέτρητα άλλα τραγούδια που, όπως όλα τα σπουδαία έργα, κερδίζουν με τον καιρό τη μεγαλύτερη αναγνώριση, περνώντας στον χώρο της ανωνυμίας των δημιουργών τους, σαν τα δημοτικά και τα λαϊκά τραγούδια. Γιατί από εκεί, από τα ηρωικά δημοτικά τραγούδια και τ’ αθάνατα λαϊκά, έρχεται ως στιχουργός ο Μάνος Ελευθερίου. Ένας άνθρωπος που μας έμαθε να τραγουδάμε τα «Μαλαματένια λόγια», «Του Κάτω Κόσμου τα πουλιά και τα παγόνια», «Ποιος τη ζωή μου, ποιος την κυνηγά», «Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες» και «Στων αγγέλων τα μπουζούκια». Λόγια που τραγουδήσαμε, που τραγουδιούνται και θα τραγουδιούνται.
(Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ & ΕΔΩ)

10) Νότης Μαυρουδής
- «Περί Ελληνικού Τραγουδιού το Ανάγνωσμα» (Εκδόσεις «Γαβριηλίδης»)

Μέσα από κείμενα γραμμένα με αφορμή ραδιοφωνικές εκπομπές, συνεντεύξεις, ημερίδες ή συζητήσεις, ο Νότης Μαυρουδής. από την προσωπική του εμπειρία ως κιθαριστής, δάσκαλος, τραγουδοποιός και μελετητής, θίγει στο βιβλίο του «Περί Ελληνικού Τραγουδιού το Ανάγνωσμα» σημαντικά ζητήματα γύρω από το ελληνικό τραγούδι, όπως αυτά προέκυψαν, αναπτύχθηκαν και βιώνονται μέχρι σήμερα. Με πολλή ευαισθησία επισημαίνει: Από τη «Μάντρα» του Αττίκ και τις μπουάτ του 1960 μέχρι τους αχανείς χώρους του 2000 και από τα ερτζιανά μέχρι το διαδίκτυο, το ελληνικό τραγούδι ζει μαζί μας, μας πλάθει, το πλάθουμε, μας καθρεφτίζει, εξελίσσεται, δοκιμάζεται και εντέλει γίνεται ένα από τα βαθύτερα κομμάτια του εαυτού μας. Ο ένθετος στο βιβλίο δίσκος (CD) που φέρει τον τίτλο «Με δανεικά ιδανικά» (με στίχους της Μαίρης Φασουλάκη και ερμηνευτές τους: Μίλτο Πασχαλίδη, Μόρφω Τσαϊρέλη, Μυρτώ Ναούμ) περιλαμβάνει επτά καινούργια τραγούδια και τρία ντουέτα για κιθάρα, είναι αναπόσπαστο και οργανικό κομμάτι του βιβλίου, καθώς δίνει στον αναγνώστη την ευκαιρία να γνωρίσει στην πράξη ένα δείγμα της ματιάς του συγγραφέα και συνθέτη προς το ανεξάντλητο αυτό θέμα που λέγεται «ελληνικό τραγούδι». (Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ)

και ένα «κέρασμα»…

11) Διονύσης Μανιάτης
– «Η Δισκογραφία των Δίσκων του Ηλεκτρόφωνου – Juke Box/45 στροφές»

Ο Διονύσης Μανιάτης είναι ακάματος ερευνητής. Οι πρωτότυπες εργασίες του φέρνουν στο φως πολύτιμα στοιχεία που αφορούν τις δισκογραφικές κυκλοφορίες στην προπολεμική περίοδο αλλά και τις δεκαετίες που ακολούθησαν. Έτσι μετά τα έργα του «Βασίλης Τσιτσάνης, ο Ατελείωτος» (Εκδ. Πιτσιλός), «Οι Φωνογραφητζήδες» (Εκδ. Πιτσιλός) «Η Εκ Περάτων Δισκογραφία Του Γραμμοφώνου», «Χασικλίδικα Μελωδήματα» (Εκδ. Ευρώτας) ένα ακόμη πόνημά του έρχεται να μας προσφέρει «πάτημα» και «πολεμοφόδιο» στις δύσβατες στράτες της μελέτης και καταγραφής του ρεμπέτικου και λαϊκού μας τραγουδιού, καθώς δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία και ανάλογες αναφορές. «Η Δισκογραφία των Δίσκων του Ηλεκτρόφωνου – Juke Box /45 στροφές» καταγράφει τις εκδόσεις των δίσκων 45 στροφών από τις μεγάλες και μικρές εταιρείες, ανά χρονιά έκδοσης και κωδικό μήτρας και βέβαια τους συντελεστές του κάθε τραγουδιού, δημιουργούς και ερμηνευτές. Ένα έργο ζωής για τον συγγραφέα κα ανεκτίμητης αξίας για τους νεότερους ερευνητές και όχι μόνο. Ολοκληρώθηκε κατόπιν μεγάλου αγώνα, χάρης και τη συμβολή φίλων συλλεκτών και μελετητών καθώς και συγγενών γνωστών καλλιτεχνών του οποίους ο συγγραφέας ευχαριστεί στο εισαγωγικό σημείωμά του. Όποιος επιθυμεί να προμηθευτεί την δισκογραφία του ηλεκτρόφωνου αλλά και του γραμμοφώνου μπορεί να επικοινωνήσει με τον ίδιο το συγγραφέα στο 210 2792068. (Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ)


ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!