Για ένα μήνα θα εκτίθενται στο Μέγαρο Μουσικής (φουαγιέ ισογείου της αίθουσας Χρήστος Λαμπράκης) τα 8 κοστούμια που δημιούργησε η βραβευμένη με Όσκαρ Ενδυματολογίας, Θεώνη Βαχλιώτη–Aldredge [Όλντριτζ] για την μεγάλη κυρία του θεάτρου Νόνικα Γαληνέα. Η διεθνώς αναγνωρισμένη ηθοποιός είναι η μοναδική Ελληνίδα που πρωταγωνίστησε σε έξι θεατρικά έργα, σπάνια για την ελληνική θεατρική σκηνή, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Όπως η ίδια είχε πει σε συνέντευξη της, ο Χρήστος Λαμπράκης ήταν εκείνος που σφράγισε την επάνοδό της στο θέατρο με ένα ρόλο που τόσο επιθυμούσε να ερμηνεύσει, τη Φαίδρα του Γιάννη Ρίτσου.
Η Έκθεση Νόνικα Γαληνέα – Η Δωρεά εγκαινιάστηκε το απόγευμα της Τρίτης στο Μέγαρο Μουσικής και θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό έως τις 19 Νοεμβρίου.
Οκτώ μοναδικά κοστούμια, και τα έξι πρωτότυπα σχέδια τους καθώς και ο πίνακας της εικαστικού Βάνας Ξένου, ζωγραφική επεξεργασία φωτογραφιών της μεγάλης ηθοποιού από θεατρικές παραστάσεις που μάγεψαν το κοινό, αποτελούν δωρεά της Νόνικας Γαληνέα προς το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών σε ένδειξη της φιλίας και της άριστης συνεργασίας που είχε με τον Χρήστο Λαμπράκη. Το έργο της Βάνας Ξένου θα κοσμεί μόνιμα τον χώρο των Φίλων του Μεγάρου. Παράλληλα, στο χώρο της έκθεσης, το κοινό θα έχει την δυνατότητα να παρακολουθήσει την ταινία με τίτλο «50 χρόνια θέατρο – Νόνικα Γαληνέα», σε σκηνοθεσία Κώστα Αυγέρη.
Τα κοστούμια δημιουργήθηκαν για το εναλλασσόμενο ρεπερτόριο του έτους 1991-1992 στο θέατρο «Ιλίσια». Οι παραστάσεις «Η επίσκεψη της γηραιάς κυρίας» του συγγραφέα Friedrich Durrenmat καθώς και η «Η κυρία του Μαξίμ» του συγγραφέα Georges Feydeau που σκηνοθέτησε ο Leon Rubin ήταν όπως είχε αποκαλύψει η ίδια στην αυτοβιογραφία της ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα, της έδωσε όμως τη μεγάλη χαρά να φέρει για πρώτη φορά την μοναδική Θεώνη Βαχλιώτη –Aldredge στην Ελλάδα, η οποία ανέλαβε τα κοστούμια και για τα δύο έργα.
Νόνικα Γαληνέα - Θεώνη Βαχλιώτη-Aldredge (από το προσωπικό αρχείο της Ν. Γαληνέα)
Όπως είχε πει χαρακτηριστικά σε μία από τις συνεντεύξεις της η καταξιωμένη ηθοποιός για την Θεώνη Βαχλιώτη-Aldredge «Η συνεργασία μας ήταν η πρώτη της στην Ελλάδα, έως τότε δεν το σκεφτόταν. Είχε ήδη κερδίσει το Όσκαρ για την ταινία «Ο μεγάλος Γκάτσμπυ», της τηλεφώνησα χωρίς να την γνωρίζω και της είπα: «Θέλω να ανεβάσω δύο έργα, δύο εντελώς διαφορετικές παραστάσεις και η μεγαλύτερη ευτυχία της ζωής μου θα είναι να συνεργαστείτε μαζί μου και ας μην με γνωρίζετε. Ρωτήστε για εμένα, αν θέλετε». Και τότε εκείνη μου αποκρίθηκε: «Δεν χρειάζεται, έρχομαι».
Η Νόνικα Γαληνέα υπήρξε μία από τις λαμπερές παρουσίες του θεάτρου και συνεργάστηκε με διακεκριμένους συνεργάτες στην καλλιτεχνική της διαδρομή, όπως τον Μίνωα Βολανάκη, τον Μιχάλη Κακογιάννη, τον Κάρολο Κουν, τον Αλέξη Μινωτή, τον Δημήτρη Μυράτ, τον Σπύρο Ευαγγελάτο, τον Stuart Burge, τον Νίκο Πετρόπουλο, ενώ πρωταγωνίστησε σε δύο παραστάσεις στο Covent Garden Theatre στο Λονδίνο. Έχει βραβευτεί το 2006 με το έπαθλο Κυβέλη για την προσφορά της στο ελληνικό θέατρο. Έχει μεταφράσει δεκαεπτά θεατρικά έργα στα οποία πρωταγωνιστούσε μεταξύ άλλων με τον Αλέκο Αλεξανδράκη στο θέατρο “Ιλίσια” που δημιούργησαν από κοινού.
Στα εγκαίνια παρέστησαν, εκτός από την οικογένεια της ηθοποιού, πολλοί στενοί φίλοι και συνεργάτες. Ο πρόεδρος του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών κύριος Νίκος Πιμπλής είπε μεταξύ άλλων:
«Οι δημιουργικοί της διάλογοι με το Χρήστο Λαμπράκη, όπως θα δείτε και από ενδεικτικά γράμματα που αντάλλαξαν κατά καιρούς, ήταν ιδιαίτερα σημαντικοί και για τους δύο, και είναι μεγάλη τιμή για το Μέγαρο να φιλοξενήσει ένα μικρό δείγμα της καλλιτεχνικής τους συμπόρευσης.»
Η Αμαλία Μουτούση, κόρη της Ν. Γαληνά, προσέθεσε: «…όλα αυτά, είναι ένα μόνο δείγμα μιας θεατρικής κληρονομιάς 60 χρόνων, μιας ολόκληρης ζωής. Όχι μόνο η ζωή της, αλλά και η αισθητική της αντίληψη για τη ζωή. Μια αισθητική που βρήκε διέξοδο μέσα από το πάθος της για το θέατρο και μια αισθητική που ευνοήθηκε να καλλιεργηθεί δίπλα στον Αλέκο Αλεξανδράκη και μέσα από τις εξαιρετικές συνεργασίες της εδώ στο Μέγαρο, […]και πάντα με την έμπνευση και τη φλόγα που της μετέδιδε ο αείμνηστος φίλος της Χρήστος Λαμπράκης.»
Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ευχαριστεί θερμά την Αμαλία Μουτούση για το αποκλειστικό φωτογραφικό υλικό από το προσωπικό αρχείο της Νόνικας Γαληνέα και την αμέριστη συμβολή της,
τη Μπριγκίτα Παπασταύρου για την θερμή υποστήριξή της, τον Κώστα Αυγέρη για την παραχώρηση του αρχείου της ταινίας «50 Χρόνια Θέατρο – Νόνικα Γαληνέα», τις Εκδόσεις Ιανός για την άδεια χρήσης υλικού από το βιβλίο «Επέστρεφε» της Νόνικας Γαληνέα, τους αρχιτέκτονες Σόνια Χαραλαμπίδου – Διβάνη, Κριστιάν Λασκαρίδη και Ειρήνη Χαραλαμπίδου για το σχεδιασμό της έκθεσης.
Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή από 17 Οκτωβρίου έως 16 Νοεμβρίου 2023 (κλειστή 17/11), Δευτέρα – Παρασκευή 10:00 – 18:00
Επιπλέον, τις ημέρες συναυλιών στην αίθουσα Δ. Μητρόπουλος 10:00-20:30 και τις ημέρες συναυλιών στην αίθουσα Χ. Λαμπράκης 10:00-23:00
Το Σαββατοκύριακο 18 & 19/11 η έκθεση θα είναι ανοικτή 10:00-18:00
ΝΟΝΙΚΑ ΓΑΛΗΝΕΑ 1938-2023
Η Νόνικα Γαληνέα γεννήθηκε στην Αθήνα το 1938. Πατέρας της ήταν ο Πέτρος Γαληνέας, δικηγόρος, και μητέρα της, η Ντορέτ Kαραϊωσηφόγλου.
Μετά το διαζύγιο των γονιών της, η Νόνικα περνά τα χρόνια του Γυμνασίου σε Φλωρεντία και Ελβετία. Η ανήσυχη φύση της την οδηγεί στο Λονδίνο, όπου μυείται στην τέχνη του θεάτρου στο Weber Douglas School of Singing and Dramatic Art. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, δεν θα εργαστεί ως ηθοποιός, καθώς ερωτεύεται τον νευρολόγο Νίκο Μουτούση και τον ακολουθεί στο Παρίσι. Στα πέντε χρόνια της κοινής τους ζωής θα αποκτήσουν τρεις κόρες: τις μετέπειτα ηθοποιούς Αριέττα και Αμαλία, και την Αλεξία.
Επιστρέφοντας από το Παρίσι, παίρνει διαζύγιο από τον πρώτο της σύζυγο και δίνει εξετάσεις στο Θέατρο Τέχνης, τον Οκτώβριο του 1963. Τα χρόνια μαθητείας δίπλα στον Κάρολο Κουν την καθορίζουν ως ηθοποιό. Πρωτοεμφανίζεται στους « Όρνιθες» του Αριστοφάνη (Κουκουβάγια), το 1966, στη θρυλική παράσταση του Κουν, σε μουσική Μάνου Χατζιδάκι και σκηνικά και κοστούμια Γιάννη Τσαρούχη.
Μετά το Θέατρο Τέχνης, η Νόνικα Γαληνέα θα διαπρέψει ως πρωταγωνίστρια πλάι στους πλέον καταξιωμένους ανθρώπους του χώρου.
Με τον Αλέκο Αλεξανδράκη γνωρίζονται το καλοκαίρι του 1969, συμπρωταγωνιστές στο έργο του Γεωργίου Ρούσσου «Μεγάλα χρόνια». Η κοινή τους πορεία και συνεργασία θα διαρκέσει είκοσι χρόνια, ενώ οι παραστάσεις τους σε κορυφαία έργα του ρεπερτορίου, με σπουδαίους σκηνοθέτες (Βολανάκης, Κόκκος, Βουτσινάς, Burge, Φωτόπουλος, Βαχλιώτη-Όλντριτζ, Πετρόπουλος κ.ά.), αφήνουν εποχή. Μαζί ιδρύουν δύο σύγχρονες θεατρικές σκηνές, στον άλλοτε κινηματογράφο Ιλίσια. Η κεντρική σκηνή του θεάτρου θα εγκαινιαστεί το 1986, με το έργο «Ευαίσθητη ισορροπία» του Έντουαρντ Άλμπυ, σε σκηνοθεσία Ανδρέα Βουτσινά.
Η λήξη της καλλιτεχνικής περιόδου 1991-92 σηματοδοτεί και το τέλος της κοινής της πορείας με τον Αλέκο Αλεξανδράκη. Στα χρόνια που ακολουθούν συνεργάζεται με το Αμφιθέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου, το Εθνικό Θέατρο, και με τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ.
Τον Ιανουάριο του 2001, ανεβαίνει για πρώτη φορά στη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών –του ανέλπιστου ιδεώδους, όπως η ίδια γράφει– ερμηνεύοντας μπροστά σε δύο χιλιάδες θεατές, ένα μονόλογο μιας ώρας, τη Φαίδρα του Γιάννη Ρίτσου, σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη και μουσική Μίκη Θεοδωράκη.
Στις 25 Ιουνίου του 2003, θα παίξει στη σκηνή του Covent Garden (LinburyStudioTheatre), μαζί με την κόρη της Αμαλία Μουτούση, υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Γιάννη Κόκκου. Για την παράσταση του Λονδίνου, ο σκηνοθέτης Άντριου Βισνιέφκι μιλάει για μια παρουσία που μαγνητίζει.
Θα ακολουθήσουν σπουδαίες παραστάσεις, τόσο στην Επίδαυρο, όσο και στο Μέγαρο Μουσικής, με τελευταία την «Εκατομμυριούχο» του Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω (Νοέμβριος 2009).
Η συγγραφή είναι μια ακόμα πτυχή της πολυεπίπεδης προσωπικότητάς της. Έχει μεταφράσει από τα αγγλικά και τα γαλλικά δεκαεπτά θεατρικά έργα.
Το 2006 της απονεμήθηκε το έπαθλο Κυβέλη για τη σημαντική προσφορά της στο Ελληνικό θέατρο.
Η Νόνικα Γαληνέα έφυγε από τη ζωή στις 2 Ιουνίου του 2023.
ΘΕΩΝΗ ΒΑΧΛΙΩΤΗ-ALDREDGE 1922-2011
Ελληνίδα ενδυματολόγος, που έντυσε το Χόλλυγουντ και τιμήθηκε με Όσκαρ το 1974 για την ταινία «Ο μεγάλος Γκάτσμπυ», και τρία βραβεία Τόνυ για τα κοστούμια στις παραστάσεις «Άννυ» το 1977, «Μπάρνουμ» το 1980 και «Το κλουβί με τις τρελές» το 1984.
Η Θεώνη Βαχλιώτη-Όλτριτζ συνεργάστηκε στενά με προσωπικότητες του διεθνούς καλλιτεχνικού στερεώματος, μοιράζοντας το χρόνο της ανάμεσα σε Νέα Υόρκη και Αθήνα. Γεννημένη στη Θεσσαλονίκη το 1922, μεγάλωσε με τον πατέρα της, γιατρό του ελληνικού στρατού, Αθανάσιο Βαχλιώτη, που της εμφύσησε από πολύ μικρή ηλικία τη χαρά της δημιουργίας. Το 1986, έλαβε την τιμητική θέση στο Theater Hall of Fame. Υπήρξε αγαπημένη σχεδιάστρια και φίλη της Μπάρμπαρα Στρέιζαντ και πολλών ακόμα διάσημων καλλιτεχνών. Οραματίστρια και σκληρά εργαζόμενη, όπως αφηγείται η ανιψιά της, επίσης γνωστή ενδυματολόγος του θεάτρου, Ντένη Βαχλιώτη, «αγαπούσε τους ηθοποιούς και θεωρούσε πολύ σημαντικό να νιώθουν άνετα μέσα στα κοστούμια τους, επειδή τα φορούν για μεγάλο διάστημα είτε στην παράσταση τους είτε κατά τη διάρκεια των πολύωρων γυρισμάτων. Ενδιαφερόταν για τα γούστα και τις αδυναμίες τους, τα υφάσματα που απεχθάνονταν, τα χρώματα που αγαπούσαν. Ήθελε να χαίρονται πραγματικά τα ρούχα που σχεδίαζε για εκείνους. «Το κοστούμι το φοράς, δεν σε φοράει» έλεγε χαρακτηριστικά στους ηθοποιούς».
Στην Ελλάδα ήρθε το 1991, μετά από πρόσκληση της Νόνικας Γαληνέα, σχεδιάζοντας τα κοστούμια για ένα πρωτοφανές εγχείρημα: το εναλλασσόμενο ρεπερτόριο του Θεάτρου Ιλίσια, το έτος 1991.
Για τη συνεργασία τους, η Νόνικα Γαληνέα είχε πει χαρακτηριστικά σε συνέντευξη της στο περιοδικό Vogue: «Είχα πάει στη Νέα Υόρκη, όπου ένας κοινός φίλος που δεν ζει πια, ο Τόλης Σταματίκος, με έφερε σε επαφή μαζί της. Της μίλησα τηλεφωνικώς, χωρίς να συναντηθούμε, και μου είπε πως θα ήταν πολύ ευτυχής να δουλέψει για μένα. Ήταν δύσκολη γυναίκα στη δουλειά η Θεώνη, κι εγώ δεν είμαι ό,τι ευκολότερο, αλλά υπήρξε μια επαφή απίστευτη μεταξύ μας – επαγγελματική και γυναικεία. Μου έκανε όλα τα χατίρια και της έκανα όλα τα χατίρια. Και δεν ήταν απλό να κάνεις τα χατίρια της Θεώνης. Αλλά είχε μια γενναιοδωρία… Η συνεργασία µας ήταν η πρώτη της στην Ελλάδα, μέχρι τότε δεν το σκεφτόταν, ήταν πολύ μεγάλο όνομα στο Χόλλυγουντ. Αλλά εγώ, όταν θέλω κάτι, δεν σταματώ πουθενά. Της τηλεφώνησα χωρίς να την ξέρω και της είπα: “Θέλω να ανεβάσω δύο έργα, δύο εντελώς διαφορετικές παραστάσεις, και η μεγαλύτερη ευτυχία της ζωής µου θα είναι να συνεργαστείτε μαζί µου, κι ας µη µε γνωρίζετε. Ρωτήστε για µένα, αν θέλετε”. Και τότε εκείνη µου απάντησε: “∆εν χρειάζεται, έρχομαι”. Όσο διάστημα διήρκεσαν οι πρόβες, στο θέατρο είχαμε ενενήντα ράφτρες υπό την επίβλεψή της, καθώς η ίδια πηγαινοερχόταν στη Νέα Υόρκη. Μαζί κάναμε και πολλά ταξίδια στο Λονδίνο, γιατί ήθελε τις δαντέλες αυθεντικές, τα κρύσταλλα τέλεια… Μου κόστισε ο κούκος αηδόνι, αλλά χαλάλι της, γιατί τα κοστούμια έκαναν θραύση. Ήταν υπέροχος άνθρωπος, δεν έχω νιώσει κάτι τέτοιο µε άλλη ελληνίδα καλλιτέχνιδα. Γίναμε φίλες σε µια δύσκολη για µένα χρονιά, καθώς αποφασίσαμε τότε µε τον Αλέκο Αλεξανδράκη να πάρουμε χωριστούς δρόμους στη ζωή. Μιλούσε εξαιρετικά τα ελληνικά. Και είχε χιούμορ, γελούσα πολύ μαζί της»
Η Έκθεση Νόνικα Γαληνέα – Η Δωρεά εγκαινιάστηκε το απόγευμα της Τρίτης στο Μέγαρο Μουσικής και θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό έως τις 19 Νοεμβρίου.
Οκτώ μοναδικά κοστούμια, και τα έξι πρωτότυπα σχέδια τους καθώς και ο πίνακας της εικαστικού Βάνας Ξένου, ζωγραφική επεξεργασία φωτογραφιών της μεγάλης ηθοποιού από θεατρικές παραστάσεις που μάγεψαν το κοινό, αποτελούν δωρεά της Νόνικας Γαληνέα προς το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών σε ένδειξη της φιλίας και της άριστης συνεργασίας που είχε με τον Χρήστο Λαμπράκη. Το έργο της Βάνας Ξένου θα κοσμεί μόνιμα τον χώρο των Φίλων του Μεγάρου. Παράλληλα, στο χώρο της έκθεσης, το κοινό θα έχει την δυνατότητα να παρακολουθήσει την ταινία με τίτλο «50 χρόνια θέατρο – Νόνικα Γαληνέα», σε σκηνοθεσία Κώστα Αυγέρη.
Τα κοστούμια δημιουργήθηκαν για το εναλλασσόμενο ρεπερτόριο του έτους 1991-1992 στο θέατρο «Ιλίσια». Οι παραστάσεις «Η επίσκεψη της γηραιάς κυρίας» του συγγραφέα Friedrich Durrenmat καθώς και η «Η κυρία του Μαξίμ» του συγγραφέα Georges Feydeau που σκηνοθέτησε ο Leon Rubin ήταν όπως είχε αποκαλύψει η ίδια στην αυτοβιογραφία της ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα, της έδωσε όμως τη μεγάλη χαρά να φέρει για πρώτη φορά την μοναδική Θεώνη Βαχλιώτη –Aldredge στην Ελλάδα, η οποία ανέλαβε τα κοστούμια και για τα δύο έργα.
Νόνικα Γαληνέα - Θεώνη Βαχλιώτη-Aldredge (από το προσωπικό αρχείο της Ν. Γαληνέα)
Όπως είχε πει χαρακτηριστικά σε μία από τις συνεντεύξεις της η καταξιωμένη ηθοποιός για την Θεώνη Βαχλιώτη-Aldredge «Η συνεργασία μας ήταν η πρώτη της στην Ελλάδα, έως τότε δεν το σκεφτόταν. Είχε ήδη κερδίσει το Όσκαρ για την ταινία «Ο μεγάλος Γκάτσμπυ», της τηλεφώνησα χωρίς να την γνωρίζω και της είπα: «Θέλω να ανεβάσω δύο έργα, δύο εντελώς διαφορετικές παραστάσεις και η μεγαλύτερη ευτυχία της ζωής μου θα είναι να συνεργαστείτε μαζί μου και ας μην με γνωρίζετε. Ρωτήστε για εμένα, αν θέλετε». Και τότε εκείνη μου αποκρίθηκε: «Δεν χρειάζεται, έρχομαι».
Η Νόνικα Γαληνέα υπήρξε μία από τις λαμπερές παρουσίες του θεάτρου και συνεργάστηκε με διακεκριμένους συνεργάτες στην καλλιτεχνική της διαδρομή, όπως τον Μίνωα Βολανάκη, τον Μιχάλη Κακογιάννη, τον Κάρολο Κουν, τον Αλέξη Μινωτή, τον Δημήτρη Μυράτ, τον Σπύρο Ευαγγελάτο, τον Stuart Burge, τον Νίκο Πετρόπουλο, ενώ πρωταγωνίστησε σε δύο παραστάσεις στο Covent Garden Theatre στο Λονδίνο. Έχει βραβευτεί το 2006 με το έπαθλο Κυβέλη για την προσφορά της στο ελληνικό θέατρο. Έχει μεταφράσει δεκαεπτά θεατρικά έργα στα οποία πρωταγωνιστούσε μεταξύ άλλων με τον Αλέκο Αλεξανδράκη στο θέατρο “Ιλίσια” που δημιούργησαν από κοινού.
Στα εγκαίνια παρέστησαν, εκτός από την οικογένεια της ηθοποιού, πολλοί στενοί φίλοι και συνεργάτες. Ο πρόεδρος του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών κύριος Νίκος Πιμπλής είπε μεταξύ άλλων:
«Οι δημιουργικοί της διάλογοι με το Χρήστο Λαμπράκη, όπως θα δείτε και από ενδεικτικά γράμματα που αντάλλαξαν κατά καιρούς, ήταν ιδιαίτερα σημαντικοί και για τους δύο, και είναι μεγάλη τιμή για το Μέγαρο να φιλοξενήσει ένα μικρό δείγμα της καλλιτεχνικής τους συμπόρευσης.»
Η Αμαλία Μουτούση, κόρη της Ν. Γαληνά, προσέθεσε: «…όλα αυτά, είναι ένα μόνο δείγμα μιας θεατρικής κληρονομιάς 60 χρόνων, μιας ολόκληρης ζωής. Όχι μόνο η ζωή της, αλλά και η αισθητική της αντίληψη για τη ζωή. Μια αισθητική που βρήκε διέξοδο μέσα από το πάθος της για το θέατρο και μια αισθητική που ευνοήθηκε να καλλιεργηθεί δίπλα στον Αλέκο Αλεξανδράκη και μέσα από τις εξαιρετικές συνεργασίες της εδώ στο Μέγαρο, […]και πάντα με την έμπνευση και τη φλόγα που της μετέδιδε ο αείμνηστος φίλος της Χρήστος Λαμπράκης.»
Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ευχαριστεί θερμά την Αμαλία Μουτούση για το αποκλειστικό φωτογραφικό υλικό από το προσωπικό αρχείο της Νόνικας Γαληνέα και την αμέριστη συμβολή της,
τη Μπριγκίτα Παπασταύρου για την θερμή υποστήριξή της, τον Κώστα Αυγέρη για την παραχώρηση του αρχείου της ταινίας «50 Χρόνια Θέατρο – Νόνικα Γαληνέα», τις Εκδόσεις Ιανός για την άδεια χρήσης υλικού από το βιβλίο «Επέστρεφε» της Νόνικας Γαληνέα, τους αρχιτέκτονες Σόνια Χαραλαμπίδου – Διβάνη, Κριστιάν Λασκαρίδη και Ειρήνη Χαραλαμπίδου για το σχεδιασμό της έκθεσης.
Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή από 17 Οκτωβρίου έως 16 Νοεμβρίου 2023 (κλειστή 17/11), Δευτέρα – Παρασκευή 10:00 – 18:00
Επιπλέον, τις ημέρες συναυλιών στην αίθουσα Δ. Μητρόπουλος 10:00-20:30 και τις ημέρες συναυλιών στην αίθουσα Χ. Λαμπράκης 10:00-23:00
Το Σαββατοκύριακο 18 & 19/11 η έκθεση θα είναι ανοικτή 10:00-18:00
ΝΟΝΙΚΑ ΓΑΛΗΝΕΑ 1938-2023
Η Νόνικα Γαληνέα γεννήθηκε στην Αθήνα το 1938. Πατέρας της ήταν ο Πέτρος Γαληνέας, δικηγόρος, και μητέρα της, η Ντορέτ Kαραϊωσηφόγλου.
Μετά το διαζύγιο των γονιών της, η Νόνικα περνά τα χρόνια του Γυμνασίου σε Φλωρεντία και Ελβετία. Η ανήσυχη φύση της την οδηγεί στο Λονδίνο, όπου μυείται στην τέχνη του θεάτρου στο Weber Douglas School of Singing and Dramatic Art. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, δεν θα εργαστεί ως ηθοποιός, καθώς ερωτεύεται τον νευρολόγο Νίκο Μουτούση και τον ακολουθεί στο Παρίσι. Στα πέντε χρόνια της κοινής τους ζωής θα αποκτήσουν τρεις κόρες: τις μετέπειτα ηθοποιούς Αριέττα και Αμαλία, και την Αλεξία.
Επιστρέφοντας από το Παρίσι, παίρνει διαζύγιο από τον πρώτο της σύζυγο και δίνει εξετάσεις στο Θέατρο Τέχνης, τον Οκτώβριο του 1963. Τα χρόνια μαθητείας δίπλα στον Κάρολο Κουν την καθορίζουν ως ηθοποιό. Πρωτοεμφανίζεται στους « Όρνιθες» του Αριστοφάνη (Κουκουβάγια), το 1966, στη θρυλική παράσταση του Κουν, σε μουσική Μάνου Χατζιδάκι και σκηνικά και κοστούμια Γιάννη Τσαρούχη.
Μετά το Θέατρο Τέχνης, η Νόνικα Γαληνέα θα διαπρέψει ως πρωταγωνίστρια πλάι στους πλέον καταξιωμένους ανθρώπους του χώρου.
Με τον Αλέκο Αλεξανδράκη γνωρίζονται το καλοκαίρι του 1969, συμπρωταγωνιστές στο έργο του Γεωργίου Ρούσσου «Μεγάλα χρόνια». Η κοινή τους πορεία και συνεργασία θα διαρκέσει είκοσι χρόνια, ενώ οι παραστάσεις τους σε κορυφαία έργα του ρεπερτορίου, με σπουδαίους σκηνοθέτες (Βολανάκης, Κόκκος, Βουτσινάς, Burge, Φωτόπουλος, Βαχλιώτη-Όλντριτζ, Πετρόπουλος κ.ά.), αφήνουν εποχή. Μαζί ιδρύουν δύο σύγχρονες θεατρικές σκηνές, στον άλλοτε κινηματογράφο Ιλίσια. Η κεντρική σκηνή του θεάτρου θα εγκαινιαστεί το 1986, με το έργο «Ευαίσθητη ισορροπία» του Έντουαρντ Άλμπυ, σε σκηνοθεσία Ανδρέα Βουτσινά.
Η λήξη της καλλιτεχνικής περιόδου 1991-92 σηματοδοτεί και το τέλος της κοινής της πορείας με τον Αλέκο Αλεξανδράκη. Στα χρόνια που ακολουθούν συνεργάζεται με το Αμφιθέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου, το Εθνικό Θέατρο, και με τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ.
Τον Ιανουάριο του 2001, ανεβαίνει για πρώτη φορά στη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών –του ανέλπιστου ιδεώδους, όπως η ίδια γράφει– ερμηνεύοντας μπροστά σε δύο χιλιάδες θεατές, ένα μονόλογο μιας ώρας, τη Φαίδρα του Γιάννη Ρίτσου, σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη και μουσική Μίκη Θεοδωράκη.
Στις 25 Ιουνίου του 2003, θα παίξει στη σκηνή του Covent Garden (LinburyStudioTheatre), μαζί με την κόρη της Αμαλία Μουτούση, υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Γιάννη Κόκκου. Για την παράσταση του Λονδίνου, ο σκηνοθέτης Άντριου Βισνιέφκι μιλάει για μια παρουσία που μαγνητίζει.
Θα ακολουθήσουν σπουδαίες παραστάσεις, τόσο στην Επίδαυρο, όσο και στο Μέγαρο Μουσικής, με τελευταία την «Εκατομμυριούχο» του Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω (Νοέμβριος 2009).
Η συγγραφή είναι μια ακόμα πτυχή της πολυεπίπεδης προσωπικότητάς της. Έχει μεταφράσει από τα αγγλικά και τα γαλλικά δεκαεπτά θεατρικά έργα.
Το 2006 της απονεμήθηκε το έπαθλο Κυβέλη για τη σημαντική προσφορά της στο Ελληνικό θέατρο.
Η Νόνικα Γαληνέα έφυγε από τη ζωή στις 2 Ιουνίου του 2023.
ΘΕΩΝΗ ΒΑΧΛΙΩΤΗ-ALDREDGE 1922-2011
Ελληνίδα ενδυματολόγος, που έντυσε το Χόλλυγουντ και τιμήθηκε με Όσκαρ το 1974 για την ταινία «Ο μεγάλος Γκάτσμπυ», και τρία βραβεία Τόνυ για τα κοστούμια στις παραστάσεις «Άννυ» το 1977, «Μπάρνουμ» το 1980 και «Το κλουβί με τις τρελές» το 1984.
Η Θεώνη Βαχλιώτη-Όλτριτζ συνεργάστηκε στενά με προσωπικότητες του διεθνούς καλλιτεχνικού στερεώματος, μοιράζοντας το χρόνο της ανάμεσα σε Νέα Υόρκη και Αθήνα. Γεννημένη στη Θεσσαλονίκη το 1922, μεγάλωσε με τον πατέρα της, γιατρό του ελληνικού στρατού, Αθανάσιο Βαχλιώτη, που της εμφύσησε από πολύ μικρή ηλικία τη χαρά της δημιουργίας. Το 1986, έλαβε την τιμητική θέση στο Theater Hall of Fame. Υπήρξε αγαπημένη σχεδιάστρια και φίλη της Μπάρμπαρα Στρέιζαντ και πολλών ακόμα διάσημων καλλιτεχνών. Οραματίστρια και σκληρά εργαζόμενη, όπως αφηγείται η ανιψιά της, επίσης γνωστή ενδυματολόγος του θεάτρου, Ντένη Βαχλιώτη, «αγαπούσε τους ηθοποιούς και θεωρούσε πολύ σημαντικό να νιώθουν άνετα μέσα στα κοστούμια τους, επειδή τα φορούν για μεγάλο διάστημα είτε στην παράσταση τους είτε κατά τη διάρκεια των πολύωρων γυρισμάτων. Ενδιαφερόταν για τα γούστα και τις αδυναμίες τους, τα υφάσματα που απεχθάνονταν, τα χρώματα που αγαπούσαν. Ήθελε να χαίρονται πραγματικά τα ρούχα που σχεδίαζε για εκείνους. «Το κοστούμι το φοράς, δεν σε φοράει» έλεγε χαρακτηριστικά στους ηθοποιούς».
Στην Ελλάδα ήρθε το 1991, μετά από πρόσκληση της Νόνικας Γαληνέα, σχεδιάζοντας τα κοστούμια για ένα πρωτοφανές εγχείρημα: το εναλλασσόμενο ρεπερτόριο του Θεάτρου Ιλίσια, το έτος 1991.
Για τη συνεργασία τους, η Νόνικα Γαληνέα είχε πει χαρακτηριστικά σε συνέντευξη της στο περιοδικό Vogue: «Είχα πάει στη Νέα Υόρκη, όπου ένας κοινός φίλος που δεν ζει πια, ο Τόλης Σταματίκος, με έφερε σε επαφή μαζί της. Της μίλησα τηλεφωνικώς, χωρίς να συναντηθούμε, και μου είπε πως θα ήταν πολύ ευτυχής να δουλέψει για μένα. Ήταν δύσκολη γυναίκα στη δουλειά η Θεώνη, κι εγώ δεν είμαι ό,τι ευκολότερο, αλλά υπήρξε μια επαφή απίστευτη μεταξύ μας – επαγγελματική και γυναικεία. Μου έκανε όλα τα χατίρια και της έκανα όλα τα χατίρια. Και δεν ήταν απλό να κάνεις τα χατίρια της Θεώνης. Αλλά είχε μια γενναιοδωρία… Η συνεργασία µας ήταν η πρώτη της στην Ελλάδα, μέχρι τότε δεν το σκεφτόταν, ήταν πολύ μεγάλο όνομα στο Χόλλυγουντ. Αλλά εγώ, όταν θέλω κάτι, δεν σταματώ πουθενά. Της τηλεφώνησα χωρίς να την ξέρω και της είπα: “Θέλω να ανεβάσω δύο έργα, δύο εντελώς διαφορετικές παραστάσεις, και η μεγαλύτερη ευτυχία της ζωής µου θα είναι να συνεργαστείτε μαζί µου, κι ας µη µε γνωρίζετε. Ρωτήστε για µένα, αν θέλετε”. Και τότε εκείνη µου απάντησε: “∆εν χρειάζεται, έρχομαι”. Όσο διάστημα διήρκεσαν οι πρόβες, στο θέατρο είχαμε ενενήντα ράφτρες υπό την επίβλεψή της, καθώς η ίδια πηγαινοερχόταν στη Νέα Υόρκη. Μαζί κάναμε και πολλά ταξίδια στο Λονδίνο, γιατί ήθελε τις δαντέλες αυθεντικές, τα κρύσταλλα τέλεια… Μου κόστισε ο κούκος αηδόνι, αλλά χαλάλι της, γιατί τα κοστούμια έκαναν θραύση. Ήταν υπέροχος άνθρωπος, δεν έχω νιώσει κάτι τέτοιο µε άλλη ελληνίδα καλλιτέχνιδα. Γίναμε φίλες σε µια δύσκολη για µένα χρονιά, καθώς αποφασίσαμε τότε µε τον Αλέκο Αλεξανδράκη να πάρουμε χωριστούς δρόμους στη ζωή. Μιλούσε εξαιρετικά τα ελληνικά. Και είχε χιούμορ, γελούσα πολύ μαζί της»
