«Ο Άγγλος Ασθενής»: Άγνωστες ιστορίες από το αριστούργημα των 9 Όσκαρ

Μία από τις κορυφαίες ταινίες του παγκόσμιου σινεμά έκανε πρεμιέρα στις 6 Νοεμβρίου 1996
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
06/11/2023
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Καθήλωσε κοινό και κριτικούς, όταν κυκλοφόρησε το 1996, ενώ κέρδισε εννέα Όσκαρ, εκ των οποίων αυτό της Καλύτερης Ταινίας.

Ο λόγος για τον «Άγγλο Ασθενή» σε σκηνοθεσία Άντονι Μινγκέλα, που βασίστηκε στο μυθιστόρημα του Michael Ondaatje. 

Ένα επικό ρομαντικό δράμα που κατάφερε να συμπεριληφθεί στις all time classic ταινίες του παγκόσμιου σινεμά. 

Κυκλοφόρησε στις αμερικανικές αίθουσες για πρώτη φορά στις 6 Νοεμβρίου 1996 και λίγες ημέρες αργότερα, 15 Νοεμβρίου της ίδιας χρονιάς, στην Ελλάδα. Πρωταγωνιστές και συντελεστές περιγράφουν το πώς δημιουργήθηκε αυτό το κινηματογραφικό αριστούργημα. 

Η υπόθεση

Στις αρχές του 1930, η ταινία περιγράφει την ιστορία του κόμη Almasy, ενός Ούγγρου χαρτογράφου, τον οποίο προσέλαβε η Βασιλική Γεωγραφική Εταιρεία προκειμένου να χαρτογραφήσει τις τεράστιες εκτάσεις της ερήμου Σαχάρας με τη βοήθεια άλλων εθελοντών εργαζομένων. Καθώς ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος βρίσκεται επί θύραις, ο Almasy εισέρχεται στον κόσμο του έρωτα, της προδοσίας και της πολιτικής, έναν κόσμο που (ξανα)ζωντανεύει με μια σειρά απο flashbacks, καθώς ο Almasy βρίσκεται στο νεκρικό του κρεβάτι, με πολύ σοβαρά εγκαύματα σε όλο του το σώμα, έπειτα απο τη συντριβή του αεροπλάνου του


Κριστίν Σκοτ Τόμας: «Ήθελαν την Ντέμι Μουρ για τον ρόλο της Κάθριν»



«Διάβασα το μυθιστόρημα και το ερωτεύτηκα ολοκληρωτικά. Η ποίηση της γραφής με ταξίδεψε. Έτσι, όταν άκουσα, ότι θα μεταφερθεί στον κινηματογράφο, σκέφτηκα: "Θεέ μου, μακάρι να συμμετέχω". Συνάντησα τον Άντονι Μινγκέλα, τον οποίο δεν τον γνώριζα προηγουμένως, και είχαμε ένα καταστροφικό ραντεβού. Ήμουν τόσο αγχωμένη, με είχε αγγίξει τόσο πολύ η ιστορία, ήμουν κατενθουσιασμένη. Ήξερα, ότι σκέφτονταν εμένα για το ρόλο της Κάθριν, αλλά ότι θα ήμουν η λιγότερο πιθανή επιλογή. Είχα μόλις αποκτήσει το δεύτερο παιδί μου και δεν είχα καμία αυτοπεποίθηση. Μιλούσα ακατάληπτα και μπορούσα να δω τη λάμψη στα μάτια του Άντονι. Στη συνέχεια του έγραψα ένα γράμμα λέγοντάς του: "Σε παρακαλώ ξέχασε αυτό το φρικτό ραντεβού. Είμαι η Κ στην ταινία σου», ανέφερε η Τόμας.

Και συνέχισε: «Έκανα μία οντισιόν και ήταν εξαιρετική. Μπήκα σε ένα δωμάτιο κι εκεί βρισκόταν ο Ρέιφ Φάινς. Το μόνο πράγμα που θυμάμαι ήταν τα σνίκερ του και ήταν απίστευτα όμορφος. Καθίσαμε μαζί και διαβάσαμε το σενάριο. Και όλα πήραν το δρόμο τους. Όταν τελειώσαμε, ο Άντονι είπε: "Μπορούμε να το κάνουμε όλο μαζί ξανά;". Μου είπαν, ότι πήρα το ρόλο, αλλά μετά επικράτησε μία σιγή ασυρμάτου. Θεώρησα, ότι με ξέχασαν ή ότι βρήκαν κάποια άλλη. Φοβόμουν, ότι θα με πάρουν τηλέφωνο και θα μου πουν: "Όχι, μας συγχωρείς, αλλά τελικά δεν θα προχωρήσουμε μαζί σου". Πήγα διακοπές και μέχρι να επιστρέψω δεν είχα κανένα νέο. Άρχισα να τηλεφωνώ εγώ στα στούντιο στην Ιταλία, ξανά και ξανά. Μέχρι που κάποιος απάντησε και μου είπε: "Ω ναι, φτάνεις στις 4 Σεπτεμβρίου".

«Αυτό που δεν γνώριζα ήταν, ότι η καθυστέρηση οφειλόταν στη διχογνωμία της παραγωγής. Στην αρχή είχε πέσει στο τραπέζι το όνομα της Ντέμι Μουρ, την οποία ήθελαν τα στούντιο. Ο Άντονι ήθελε εμένα και τον Γουίλεμ Νταφόε. Και τότε ξέσπασε "πόλεμος". Το έσωσε ο Χάρβεϊ Γουάινστιν. Ήταν ο πρώτος πρωταγωνιστικός μου ρόλος σε μία μεγάλη ταινία. Και τα στούντιο δεν με ήθελαν. Για αυτό ένιωσα τεράστια πίεση. Έπρεπε να κάνω τέλεια δουλειά. Η σχέση μου με τον Άντονι Μινγκέλα ήταν κάπως ακανθώδης.

Δεν ήξερε πώς να με προσεγγίσει κι εγώ δεν ήξερα πώς να γίνει αυτό. Είναι ένας εξαιρετικός σκηνοθέτης και οι οδηγίες του ήταν ευγενικές πάντα. Αλλά κρατούσα άμυνες. Λάτρευα τον ρόλο της Κάθιρν, αλλά ήθελα όλοι να με αφήσουν στην ησυχία μου και να μην μου λένε όλη την ώρα πώς θα την ενσαρκώνω. Ο Άντονι ήθελε να κλαίω πολύ, αλλά ένιωθα ότι δεν έπρεπε να γίνει σε τέτοια έκταση. Βέβαια, επικράτησε η άποψή του, στο τέλος κερδίζει ο σκηνοθέτης.

Μιλώντας για τον Ρέιφ Φάινς, ανέφερε: «Ο Ρέιφ κι εγώ ήμασταν πολύ νέοι και παθιασμένοι με τους ρόλους μας. Αλλά οι ερωτικές σκηνές ήταν πολύ δύσκολες. Ήταν σαν να πηδάς γυμνός μέσα σε μία παγωμένη πισίνα. Κι είσαι έτοιμος να βουτήξεις. Τότε ξαφνικά κάτι θα σε τραβήξει πίσω και θα συνειδητοποιήσεις, ότι είσαι εντελώς γυμνός σε ένα δωμάτιο με ανθρώπους που δεν είναι (σσ. γυμνοί) και σε κοιτάνε όλοι»

«Το μεγαλύτερο μέρος των γυρισμάτων ήταν αρκετά δύσκολο. Κάναμε γυρίσματα στην έρημο της Τυνησίας -στο ίδιο σημείο που γυρίστηκε το Star Wars- αλλά ήταν Νοέμβριος και τη νύχτα παγώναμε. Κάποιος θα έτρεχε με ένα μπουκάλι ζεστό νερό κι ένα πουπουλένιο μπουφάν, αλλά ακόμη κι αυτό ήταν δύσκολο, όταν στις 4 το πρωί είσαι με ένα λεπτό φορεματάκι. Ήταν όμως ένα πανέμορφο μέρος»

Gabriel Yeard (συνθέτης): «Σήκωσε τη Ζιλιέτ, κάνε τη να στροβιλίζεται»



«Συνάντησα τον Άντονι Μινγκέλα σε μία μεγάλη δημόσια εκδήλωση στο Λονδίνο, το 1994. Με κάλεσε και μου είπε, πως ήθελε να συνεργαστούμε για μία διαφήμιση σχετικά με ένα από τα πρώτα κινητά τηλέφωνα. Αποκτήσαμε έναν άμεσο "δεσμό" μεταξύ μας: Είπαμε ότι αρραβωνιαστήκαμε με μία διαφήμιση, πριν ¨παντρευτούμε" σε μία ταινία. Όχι, μόνο ο Άντονι είναι ένας σπουδαίος συγγραφέας και σκηνοθέτης, αλλά και ένας ταλαντούχος και εκλεκτικός μουσικός, ο οποίος λατρεύει την ποπ, τη τζαζ και την κλασική μουσική. Μοιραστήκαμε την αγάπη μας για τον Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Του άρεσε η μουσική μου για την ταινία "Betty Blue" και ήξερε, ότι πάντα μου άρεσε να συνθέτω από την αρχή. Ακόμη και πριν από τα γυρίσματα», σημείωσε ο συνθέτης του soundtrack της ταινίας.

«Το 1995 ο Άντινι μου έδωσε το σενάριο του Άγγλου Ασθενή. Έδινε τρία στοιχεία για το soundtrack: 1. μία οριένταλ αίσθηση 2. Πουτσίνι για μελωδική και αρμονική φινέτσα 3. Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Ο Άντονι, επίσης, είχε την ιδέα να χρησιμοποιήσουμε το Szerelem, ένα παραδοσιακό ουγγρικό τραγούδι με οριένταλ στοιχεία, το οποίο τραγουδούσε η Marta Sebestyen. Ζούσα τότε σε ένα νησί στη Βρετάνη και χρειάστηκε να ταξιδέψω ως το Σαν Φρανσίσκο για να παίξω τη μουσική μου στον Άντονι, τον Walter Murch και τον παραγωγό, Saul Zaentz. Μία από τις πιο χαρακτηριστικές αναμνήσεις μου ήταν να προσπαθώ να κάνω το καλύτερο που μπορώ για να αναδημιουργήσω το ορχηστρικό κομμάτι μπροστάτους χρησιμοποιώντας το πιάνο και τη φωνή μου. Αφού έλαβα ένα ικανοποιητικό, ενθαρρυντικό feedback, επέστρεψα στο νησί μου για να συνεχίσω να δουλεύω. Φυσικά, η επικοινωνία ήταν εκείνη τη στιγμή δύσκολη, αλλά έπειτα απο έξι μήνες με φαξ και τηλεφωνήματα, του έστειλα τα demos μέσα από μία ειδική courier«, συνέχισε.

«Κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας, συνειδητοποίησα, ότι έπρεπε να αντικαταστήσω την άρια από τις Παραλλαγές Goldberg του Μπαχ, καθώς η αυθεντική, την οποία σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει ο Άντονι, δεν ταίριαζε πια. Ήταν ένα από τα πιο ιντριγκαδόρικα πράγμτα που έχω κάνει ποτέ. Μου πήρε αρκετό καιρό να γράψω ένα κομμάτι, ένα πρελούδιο πιάνου με τρεις φωνές. Αυτό ήταν το θέμα που χρησιμοποιήθηκε για τη διάσημη σκηνή, όπου η Ζιλιέτ Μπινός είναι δεμένη με ένα σκηνή στην οροφή του καθεδρικού ναού και κρατά μία δάδα στο χέρι της.  Έστειλα στον Άντονι το κομμάτι, αλλά με πήρε τηλέφωνο και μου είπε: "Γκάμπριελ, θέλω να τη σηκώσεις ψηλά! Θέλω να την στροβιλίσεις". Έτσι έγραψα εκ νέου το κομμάτι, προσθέτοντας pizzicato και μαντολίνα. Όμως, κάθε φορά ο Άντονι μου έλεγε το ίδιο πράγμα και τελικά έγινε ένα inside joke. Φυσικά, όταν ηχογραφήθηκε το λάτρεψε. Στα Όσκαρ, όταν ο "Άγγλος Ασθενής" κέρδισε 9 εμείς ακόμη συνεχίζαμε το ίδιο αστείο. Ομολογώ, ότι ο Άντονι πήγε τη φαντασία, τη δημιουργικότητα και την σύνθεσή μου σε άλλο επίπεδο. Με ενέπνευσε να είμαι τολμηρός. Και η οπτική του στη μουσική οφέλησε τις συνεργασίες μας», κατέληξε ο συνθέτης.



Walter Murch (μοντέρ): «Αν είχα ένα μαγικό ραβδί...»

«Όταν το 1995, ο Άντονι Μινγκέλα μου είπε το 1995, ότι δεν θα χρειαζόταν να χρησιμοποιήσω temp track για τον "Αγγλο Ασθενή" ένιωσα μία ανακούφιση. Αντ' αυτού θα ζητούσε από τον συνθέτη Gabriel Yared να γράψει διάφορα δοκιμαστικά θέματα και παραλλαγές με βάση το σενάριο. Όπως ακριβώς είχε κάνει και ο Κόπολα από τον David Shire, όταν ξεκίνησε να γράφει μουσική για το "Conversation" το 1972, προτού καν ξεκινήσουν τα γυρίσματα. Αυτό λειτούργησε με τέτοια επιτυχία, που νόμισα, ότι θα ήταν σύντομα μία τυπική πρακτική. Όμως, πέρασαν τουλάχιστον 20 χρόνια έως ότου δοκιμαστεί εκ νέου στην ταινία. Βοήθησε πολύ και το γεγονός, ότι ο Άντονι ήταν και μουσικός. Η τεχνική και η καλλιτεχνική επικοινωνία τους ήταν η πιο βαθειά που έχω δει ποτέ ανάμεσα σε σκηνοθέτη και συνθέτη», ανέφερε ο Murch.

«Ήταν κάτι σαν yin και yang. Η μουσική του Gabriel μας βοήθησε πραγματικά σε πολλές βασικές σκηνές. Όλο αυτό το διάστημα, μέχρι το Φθινόπωρο του 1996, οπότε και ολοκληρώθηκε το soundtrack, η ανταλλαγή ιδεών μεταξύ Γαλλίας και ΗΠΑ ήταν συνεχείς. Ήταν κάτι το υπέροχο, που εξελίχθηκε από την αρχή ως το τέλος. Αν είχα ένα μαγικό ραβδί, θα δούλευα με αυτόν τον τρόπο κάθε φορά», συμπλήρωσε.

Η ταινία βραβεύτηκε με τα 9 Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Β΄ Γυναικείου Ρόλου - Ζιλιέτ Μπινός, Φωτογραφίας, Μοντάζ, Σκηνικών, Κοστουμιών, Ήχου και Μουσικής.

*Οι δηλώσεις των συντελεστών προέρχονται από συνεντεύξεις τους στον Guardian το 2016

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!