«Μάσκες» από μαγικοθρησκευτικές τελετές της λαϊκής παράδοσης

(PHOTOS) Μοναδικές μάσκες του Δωδεκαημέρου και της Αποκριάς, που «έντυναν» και «ντύνουν» μαγικοθρησκευτικές τελετές της λαϊκής παράδοσης.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
17/02/2016

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Γιάννης Κέρκης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Περισσότερες από 70 τέτοιες «Μάσκες» από τη συλλογή του Γιώργη Μελίκη, παρουσιάζονται στην ομώνυμη έκθεση που εγκαινιάζεται την Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου, στις 8 το βράδυστο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ).

Οι Μάσκες» προέρχονται από διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας. Καθεμιά τους, πέρα από τις μνήμες, υπογραμμίζει στιγμές της συλλογικής συνείδησης και της ιστορικής ταυτότητας μας: από τη Σίβα της Κρήτης, στη Μεσσηνία, στη Σκύρο, στην Κοζάνη, στην Μακεδονία, στις Σέρρες, στη Δράμα, στο Διδυμότειχο…

Ο Γιώργης Μελίκης και οι «Μάσκες» του


Ο Γιώργης Μελίκης γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μελίκη Ημαθίας, εκεί που «έλαμψαν» έθιμα σαν τα Αναστενάρια, τον Καλόγερο, τις Λαζαρίνες, τους Τζαμάλαρους. Στον τόπο του ο Μελίκης δημιούργησε το «Εθνογραφικό Κέντρο Γιώργης Μελίκης - Κέντρο Έρευνας Μάσκας».

Ο ίδιος δηλώνει: «…Για το πώς θα επιτελέσεις, είσαι “έτοιμος από καιρό”. Δεν σου το είπε κανείς ποτέ, κανείς δεν στο ψιθύρισε. Αυτόκλητα και αναπάντεχα, έρχεται η ώρα για την ανατροπή. Έτσι, αυτόκλητα και αναπάντεχα, χωρίς να καταλαβαίνω ακόμη και σήμερα το πώς, από παιδί, έγινα ο “άλλος”. Όχι για κάτι πολύ σε χρονική διάρκεια, αλλά “ζω” για το μέγα θάμα της υπέρβασης. Καμία καταπίεση, κανένα άγχος, καμία αναστολή. Όλα ενταγμένα στην καθημερινότητα και στη βιωτή. Έτσι δέχομαι το εγκάλεσμα: στην αποστροφή μιας σκέψης, στην κατάληξη μιας λέξης, στη μέση μιας ανάσας.

Για τους άλλους, τους απέξω, αιτία και αιτιατό περιέχονται και ολοκληρώνονται στο “φαίνεσθαι”. Για μας που ζούμε την επιτέλεση, αιτία και αιτιατό περιέχονται και δρουν με το “είμαστε”, με το “είμαι” για τον καθένα ξεχωριστά. Αυτό το διαβατήριο “είμαι”, στη συνέχεια, συγκροτείται στο “είμαστε” και μπαίνουμε στη σφαίρα του μεταφυσικού, που κρατάει όσο το πετάρισμα του ματιού.

Όμως, στο ανυπολόγιστο αυτό χρονικό διάστημα, πατώ τη φωτιά ως αναστενάρης και δεν καίγομαι, σπαθίζω τον αέρα ως ρουγκάτσι και η κάθε μου σπαθιά χαιρετίζει και εγκαλεί τον Τζαμάλαρο των Πιερίων και των Αιγών. Δέχομαι τις Λαζαρίνες, κάθε χρόνο του Λαζάρου στην αυλή μου, ως ομοαίματες και ομογάλακτες αδερφές και ερωμένες του Μεγαλέξαντρου, και, στον Καλόγερο, σκορπίζομαι, όπως τα πολυσπόρια που ρίχνει η νοικοκυρά στη γη, και φυτρώνω και γιγαντώνομαι. Εξήντα τόσα χρόνια, αψηφώντας τη διάρκεια που γνωρίζω εξαρχής ότι κρατάει όσο το πετάρισμα του ματιού, φτάνει μόνο να μου δοθεί. Εδώ, στην τροπή και ροπή του ενιαύσιου κύκλου, στη Μελίκη».

Πληροφορίες για την έκθεση


Η έκθεση «Μάσκες» θα διαρκέσει έως τις 10 Απριλίου. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.

Ο ίδιος ο Γιώργης Μελίκης θα κάνει ξεναγήσεις, τα Σαββατοκύριακα 20 και 21 Φεβρουαρίου, 5, 6, 26 και 27 Μαρτίου και 2, 3, 9 και 10 Απριλίου, στις 11 το πρωί.

Δηλώσεις συμμετοχής στα τηλέφωνα: 2310 295171 και 2310 295170, καθημερινές 9:00 - 14:30.

Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης - Βίλα Καπαντζή: Βασ. Όλγας 108 - Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 295170 - 1 (καθημερινές: 9.00 – 14.30) και 2310 295149 (τις ώρες λειτουργίας της έκθεσης).

Ώρες λειτουργίας έκθεσης: Τρίτη - Κυριακή: 10:00 - 18:00, Δευτέρα: κλειστά.

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!