Ο αδόκητος χαμός του Τσάντλερ της αγαπημένης σειράς «Φιλαράκια», Μάθιου Πέρι, σκόρπισε παγκόσμια θλίψη, τόσο στον καλλιτεχνικό κόσμο, όσο και στο κοινό. Δεν είναι τυχαίο, ότι η σειρά «Friends» και οι χαρακτήρες της έχει αγαπηθεί από εκατομμύρια μικρούς και μεγάλους. Η σειρά των εφηβικών μας χρόνων.
Ο «Τσάντλερ Μπινγκ» βρέθηκε νεκρός τα ξημερώματα της Κυριακής 29 Οκτωβρίου στο τζακούζι του σπιτιού του. Ηταν μόλις 54 ετών. Ένα «φιλαράκι», αυτό το «φιλαράκι» που ήταν η χαρά της ζωής με τα αστεία του και το πηγαίο του χιούμορ, έφυγε ανεπιστρεπτί.
Ο Τσάντλερ ήταν ο φίλος που θα θέλαμε όλοι. Ο άνθρωπος που μας έκανε να αντιμετωπίζουμε τις αναποδιές της ζωής με χιούμορ και αρκετές δόσεις σαρκασμού. Ανασφαλής, νευρωτικός, ενίοτε θρασύς συχνά σε στάση άμυνας και με το χιούμορ ως προστατευτικό μηχανισμό.
Μέσα από το ρόλο του χάριζε γέλιο και δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι βοήθησε τους εκατομμύρια τηλεθεατές της σειράς να εκφραστούν και οι ίδιοι. Ήταν ένα ζωντανό μάθημα ζωής. Ο Μάθιου Πέρι, όμως, πάλευε με τους δικούς του δαίμονες. Πίσω από την κλειστή πόρτα του σαρκασμού και του χιούμορ, υπήρχε πόνος, κατάθλιψη, εξαρτήσεις. Αντιμετώπιζε προβλήματα ψυχικής υγείας καθώς είχε διαγνωστεί με καταθλιπτική διαταραχή. Στο σπίτι του η αστυνομία εντόπισε συνταγογραφημένα αντικαταθλιπτικά και αγχολυτικά φάρμακα, καθ'ολα νόμιμα.
Ήταν καπνιστής και πάλευε χρόνια με τον εθισμό του στο αλκοόλ, καθώς και στα οπιούχα, αλλά ισχυρίστηκε ότι ήταν απεξαρτημένος λίγο πριν τον ξαφνικό θάνατό του από πνιγμό.
Η περίπτωση του Ρόμπιν Γουίλιαμς
Όταν έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου του Μάθιου Πέρι, δεν ήταν λίγοι εκείνοι, που συνειρμικά πήγαν λίγα χρόνια πίσω, στο 2014, και την αυτοκτονία του Ρόμπιν Γουίλιαμς, παρά το γεγονός, ότι η ακριβής αιτία θανάτου του Τσάντλερ παραμένει αδιευκρίνιστη. Και ο συνειρμός ήταν ακόμη πιο έντονος, καθώς ο Γουίλιαμς είχε εμφανιστεί ως guest στα «Φιλαράκια».
Η περίπτωση του Ρόμπιν Γουίλιαμς ήταν παρόμοια. Ένας άνθρωπος που μέσα από κωμικούς ή και δραματικούς ενίοτε ρόλους του χάριζε γέλιο, αισιοδοξία, εξέφραζε την γλυκιά, ανεπιτήδευτη πλευρά της ζωής, το παραμύθι.
Ποιος θα ξεχάσει τον καθηγητή Κίττινγκ στον Κύκλο των Χαμένων Ποιητών, τον Άντριαν Κρονάουερ του «Καλημέρα Βιετνάμ», ή την Mrs. Doubtfire, τον Πίτερ Παν, τον Ποπάι. Και αυτός, όμως, ήταν δέσμιος της κατακερματισμένης ψυχικής του υγείας.
Ο Ρόμπιν Γουίλιαμς βρέθηκε νεκρός στις 11 Αυγούστου 2014 με μια ζώνη γύρω από το λαιμό του, ενώ αργότερα βρέθηκαν και κοψίματα στον αριστερό του καρπό. Το πιο γλυκό χαμόγελο του Χόλιγουντ έκρυβε κάτι πολύ επώνυδο. Στις αρχές της καριέρας του πάλευε με τον αλκοολισμό και τον εθισμό στα ναρκωτικά, ενώ αργότερα θα έδινε τη δική του μάχη με θέματα ψυχικής υγείας και σωματικές ασθένειες.
Τρεις μήνες πριν από τον θάνατό τουδιαγνώστηκε με τη νόσο του Πάρκινσον. Μοιράστηκε τα νέα με τη σύζυγό του Σούζαν Σνάιντερ Γουίλιαμς και τα τρία παιδιά του (από τους δύο προηγούμενους γάμους του). Ωστόσο, δεν ήταν ακόμα έτοιμος να μοιραστεί τη διάγνωση με το κοινό, οπότε οι αγαπημένοι του συμφώνησαν να κρατήσουν την κατάστασή του ιδιωτική προς το παρόν.
Εν τω μεταξύ, όμως, ο Ρόμπιν Γουίλιαμς πάλευε να καταλάβει γιατί αισθανόταν παρανοϊκός, αγχώδης και καταθλιπτικός. Δεν ένιωθε ότι η διάγνωση του Πάρκινσον εξηγούσε επαρκώς αυτά τα ζητήματα. Έτσι, μαζί με τη σύζυγό του σχεδίαζαν να επισκεφθούν ένα κέντρο νευρογνωστικών εξετάσεων, προκειμένου να διαπιστώσουν, αν συνέβαινε κάτι άλλο. Ωστόσο, τα τραγικά γεγονότα τούς πρόλαβαν.
Φυσικά, δεν είναι οι μοναδικοί κωμικοί, που έχουν δώσει μάχη με τα προβλήματα ψυχικής υγείας. Αρκεί να θυμηθεί κανείς τους Spike Milligan, Τζιμ Κάρεϊ, Πιτ Ντέιβιντσον, Ρίτσαρντ Πράιορ, Όουεν Γουίλσον και άλλοι.
Γιατί οι κωμικοί έχουν ευαίσθητη ψυχική υγεία; Το σύνδρομο του θλιμμένου κλόουν
Έχουν διεξαχθεί πολλές μελέτες και έρευνες σχετικά με την σύνδεση του χιούμορ με την κατάθλιψη και γενικότερα με ζητήματα ψυχικής υγείας. Θα έχετε παρατηρήσει ανθρώπους που χαμογελούν, κάνουν αστεία, αλλά το βλέμμα τους προδίδει ακριβώς το αντίθετο.
Μία έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στην οποία συμμετειχαν 523 κωμικοί που συγκρίθηκαν με ομάδα ελέγχου κατέδειξε, ότι «τα δημιουργικά στοιχεία που απαιτούνται για την ‘παραγωγή’ χιούμορ είναι εντυπωσιακά παρόμοια με εκείνα που χαρακτηρίζουν το γνωστικό στυλ των ατόμων με ψύχωση (σχιζοφρένεια, διπολική διαταραχή).
Στο πέρασμα των χρόνων έχει διαπιστωθεί αντιφατική συσχέτιση μεταξύ της κωμωδίας και των ψυχικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Το σύνδρομο αυτό είναι γνωστό ως «το παράδοξο του θλιμμένου κλόουν (sad clown paradox)».
Άλλη μία μελέτη, το 2010, είχε διαπιστώσει πως «αυτοί οι κωμικοί ερμηνευτές χαρακτηρίζονται από αισθήματα στέρησης και απομόνωσης στην πρώιμη ζωή τους, όπου η κωμωδία εξελίσσεται ως απελευθέρωση της έντασης, αφαιρώντας τα συναισθήματα της καταπιεσμένης σωματικής οργής μέσω μιας λεκτικής διεξόδου».
Ενώ η κωμωδία χρησιμεύει ως μηχανισμός αντιμετώπισης για να κρύψει το τραύμα, μπορεί επίσης να παρακινήσει έναν κωμικό να χρησιμοποιήσει το χιούμορ, ως τρόπο σχηματισμού σχέσεων και αποδοχής.
Κι ενώ η κωμωδία, το χιούμορ, ο (αυτο)σαρκασμός μπορεί να λειτουργούν ως αμυντικοί μηχανισμοί ενάντια στο τραύμα, αλλά και σαν μέσο δημιουργίας σχέσεων και αποδοχής.
Δεν είναι πάντα εύκολο. Για την ακρίβεια είναι αρκετά δύσκολο και πολύπλοκο. Χρειάζεται δύναμη, πολλή δύναμη. Κι αυτό, γιατί ένας ακόμη «δαίμονας» είναι αυτός ο παλιός, τραυματισμένος εαυτός, που περιμένει στη γωνία το πρώτο πισωγύρισμα.
Ο «Τσάντλερ Μπινγκ» βρέθηκε νεκρός τα ξημερώματα της Κυριακής 29 Οκτωβρίου στο τζακούζι του σπιτιού του. Ηταν μόλις 54 ετών. Ένα «φιλαράκι», αυτό το «φιλαράκι» που ήταν η χαρά της ζωής με τα αστεία του και το πηγαίο του χιούμορ, έφυγε ανεπιστρεπτί.
Ο Τσάντλερ ήταν ο φίλος που θα θέλαμε όλοι. Ο άνθρωπος που μας έκανε να αντιμετωπίζουμε τις αναποδιές της ζωής με χιούμορ και αρκετές δόσεις σαρκασμού. Ανασφαλής, νευρωτικός, ενίοτε θρασύς συχνά σε στάση άμυνας και με το χιούμορ ως προστατευτικό μηχανισμό.
Μέσα από το ρόλο του χάριζε γέλιο και δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι βοήθησε τους εκατομμύρια τηλεθεατές της σειράς να εκφραστούν και οι ίδιοι. Ήταν ένα ζωντανό μάθημα ζωής. Ο Μάθιου Πέρι, όμως, πάλευε με τους δικούς του δαίμονες. Πίσω από την κλειστή πόρτα του σαρκασμού και του χιούμορ, υπήρχε πόνος, κατάθλιψη, εξαρτήσεις. Αντιμετώπιζε προβλήματα ψυχικής υγείας καθώς είχε διαγνωστεί με καταθλιπτική διαταραχή. Στο σπίτι του η αστυνομία εντόπισε συνταγογραφημένα αντικαταθλιπτικά και αγχολυτικά φάρμακα, καθ'ολα νόμιμα.
Ήταν καπνιστής και πάλευε χρόνια με τον εθισμό του στο αλκοόλ, καθώς και στα οπιούχα, αλλά ισχυρίστηκε ότι ήταν απεξαρτημένος λίγο πριν τον ξαφνικό θάνατό του από πνιγμό.
Η περίπτωση του Ρόμπιν Γουίλιαμς
Όταν έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου του Μάθιου Πέρι, δεν ήταν λίγοι εκείνοι, που συνειρμικά πήγαν λίγα χρόνια πίσω, στο 2014, και την αυτοκτονία του Ρόμπιν Γουίλιαμς, παρά το γεγονός, ότι η ακριβής αιτία θανάτου του Τσάντλερ παραμένει αδιευκρίνιστη. Και ο συνειρμός ήταν ακόμη πιο έντονος, καθώς ο Γουίλιαμς είχε εμφανιστεί ως guest στα «Φιλαράκια».
Η περίπτωση του Ρόμπιν Γουίλιαμς ήταν παρόμοια. Ένας άνθρωπος που μέσα από κωμικούς ή και δραματικούς ενίοτε ρόλους του χάριζε γέλιο, αισιοδοξία, εξέφραζε την γλυκιά, ανεπιτήδευτη πλευρά της ζωής, το παραμύθι.
Ποιος θα ξεχάσει τον καθηγητή Κίττινγκ στον Κύκλο των Χαμένων Ποιητών, τον Άντριαν Κρονάουερ του «Καλημέρα Βιετνάμ», ή την Mrs. Doubtfire, τον Πίτερ Παν, τον Ποπάι. Και αυτός, όμως, ήταν δέσμιος της κατακερματισμένης ψυχικής του υγείας.
Ο Ρόμπιν Γουίλιαμς βρέθηκε νεκρός στις 11 Αυγούστου 2014 με μια ζώνη γύρω από το λαιμό του, ενώ αργότερα βρέθηκαν και κοψίματα στον αριστερό του καρπό. Το πιο γλυκό χαμόγελο του Χόλιγουντ έκρυβε κάτι πολύ επώνυδο. Στις αρχές της καριέρας του πάλευε με τον αλκοολισμό και τον εθισμό στα ναρκωτικά, ενώ αργότερα θα έδινε τη δική του μάχη με θέματα ψυχικής υγείας και σωματικές ασθένειες.
Τρεις μήνες πριν από τον θάνατό τουδιαγνώστηκε με τη νόσο του Πάρκινσον. Μοιράστηκε τα νέα με τη σύζυγό του Σούζαν Σνάιντερ Γουίλιαμς και τα τρία παιδιά του (από τους δύο προηγούμενους γάμους του). Ωστόσο, δεν ήταν ακόμα έτοιμος να μοιραστεί τη διάγνωση με το κοινό, οπότε οι αγαπημένοι του συμφώνησαν να κρατήσουν την κατάστασή του ιδιωτική προς το παρόν.
Εν τω μεταξύ, όμως, ο Ρόμπιν Γουίλιαμς πάλευε να καταλάβει γιατί αισθανόταν παρανοϊκός, αγχώδης και καταθλιπτικός. Δεν ένιωθε ότι η διάγνωση του Πάρκινσον εξηγούσε επαρκώς αυτά τα ζητήματα. Έτσι, μαζί με τη σύζυγό του σχεδίαζαν να επισκεφθούν ένα κέντρο νευρογνωστικών εξετάσεων, προκειμένου να διαπιστώσουν, αν συνέβαινε κάτι άλλο. Ωστόσο, τα τραγικά γεγονότα τούς πρόλαβαν.
Φυσικά, δεν είναι οι μοναδικοί κωμικοί, που έχουν δώσει μάχη με τα προβλήματα ψυχικής υγείας. Αρκεί να θυμηθεί κανείς τους Spike Milligan, Τζιμ Κάρεϊ, Πιτ Ντέιβιντσον, Ρίτσαρντ Πράιορ, Όουεν Γουίλσον και άλλοι.
Γιατί οι κωμικοί έχουν ευαίσθητη ψυχική υγεία; Το σύνδρομο του θλιμμένου κλόουν
Έχουν διεξαχθεί πολλές μελέτες και έρευνες σχετικά με την σύνδεση του χιούμορ με την κατάθλιψη και γενικότερα με ζητήματα ψυχικής υγείας. Θα έχετε παρατηρήσει ανθρώπους που χαμογελούν, κάνουν αστεία, αλλά το βλέμμα τους προδίδει ακριβώς το αντίθετο.
Μία έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στην οποία συμμετειχαν 523 κωμικοί που συγκρίθηκαν με ομάδα ελέγχου κατέδειξε, ότι «τα δημιουργικά στοιχεία που απαιτούνται για την ‘παραγωγή’ χιούμορ είναι εντυπωσιακά παρόμοια με εκείνα που χαρακτηρίζουν το γνωστικό στυλ των ατόμων με ψύχωση (σχιζοφρένεια, διπολική διαταραχή).
Στο πέρασμα των χρόνων έχει διαπιστωθεί αντιφατική συσχέτιση μεταξύ της κωμωδίας και των ψυχικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Το σύνδρομο αυτό είναι γνωστό ως «το παράδοξο του θλιμμένου κλόουν (sad clown paradox)».
Άλλη μία μελέτη, το 2010, είχε διαπιστώσει πως «αυτοί οι κωμικοί ερμηνευτές χαρακτηρίζονται από αισθήματα στέρησης και απομόνωσης στην πρώιμη ζωή τους, όπου η κωμωδία εξελίσσεται ως απελευθέρωση της έντασης, αφαιρώντας τα συναισθήματα της καταπιεσμένης σωματικής οργής μέσω μιας λεκτικής διεξόδου».
Ενώ η κωμωδία χρησιμεύει ως μηχανισμός αντιμετώπισης για να κρύψει το τραύμα, μπορεί επίσης να παρακινήσει έναν κωμικό να χρησιμοποιήσει το χιούμορ, ως τρόπο σχηματισμού σχέσεων και αποδοχής.
Κι ενώ η κωμωδία, το χιούμορ, ο (αυτο)σαρκασμός μπορεί να λειτουργούν ως αμυντικοί μηχανισμοί ενάντια στο τραύμα, αλλά και σαν μέσο δημιουργίας σχέσεων και αποδοχής.
Δεν είναι πάντα εύκολο. Για την ακρίβεια είναι αρκετά δύσκολο και πολύπλοκο. Χρειάζεται δύναμη, πολλή δύναμη. Κι αυτό, γιατί ένας ακόμη «δαίμονας» είναι αυτός ο παλιός, τραυματισμένος εαυτός, που περιμένει στη γωνία το πρώτο πισωγύρισμα.
