Με το 99% των ανθρώπων που χάνουν κιλά με δίαιτα, να τα ξαναπαίρνουν μέσα σε δύο χρόνια, και με τα ποσοστά παχυσαρκίας να ανεβαίνουν συνεχώς σε όλο τον δυτικό κόσμο, οι ιερές λίστες με τροφές, βιταμίνες, χυμούς, ασκήσεις και τιπς του τύπου «To-eat» και «Not-to-eat», για κάποιους φαίνεται να έχουν αποκαθηλωθεί, από καιρό, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, o σύμβουλος ψυχολογίας της διατροφής Στράτος Λάσπας. Τι γίνεται όμως τώρα που τα πράγματα δυσκόλεψαν, αφού με τον κατ οίκον εγκλεισμό και η όρεξη ανοίγει, ενίοτε και ως αντίδραση, και η δυνατότητα εκγύμνασης αν δεν εκλείπει, τουλάχιστον δυσκολεύει;
Τι λέτε για την πρόταση «φροντίζω τον εαυτό μου»; Μπορεί να μην ακούγεται τόσο ελκυστική όσο οι δημοφιλείς δίαιτες των καιρών, είναι όμως υπεύθυνη, ρεαλιστική και, εν τέλει, αποτελεσματική, απαντά ο κ Λάσπας. Το να στρέψουμε την προσοχή μας στον εαυτό μας, δεν είναι το ευκολότερο πράγμα, ειδικά σε περιστάσεις όπως οι τωρινές, επισημαίνει. «Ειδικά όταν έχουμε την ευθύνη για άλλους ανθρώπους (παιδιά, γονείς, συντρόφους). Εάν εμείς καταρρεύσουμε, θα αφήσουμε απροστάτευτους, εκείνους για τους οποίους ανησυχούμε. Όσο και εάν η ενδοσκόπηση μάς φαίνεται σαν απραξία, είναι η βάση για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες».
Μεταβολίζουμε την εμπειρία τού να ζούμε
Ανά πάσα στιγμή, είμαστε στο ιδανικό μας βάρος λέει εμφατικά ο σύμβουλος διατροφής. Μα πώς συμβαίνει αυτό αν έχουμε πάρει δέκα κιλά από την Πρωτοχρονιά; Κι όμως, το βάρος μας ορίζεται από μέρη του εγκεφάλου που δρουν πέρα και κάτω από τις γνωστικές μας διεργασίες: «Δεδομένου πως οτιδήποτε βιώνουμε, με τον τρόπο που το ερμηνεύουμε και το εσωτερικοποιούμε, μεταφράζεται σε σκέψεις, και οι σκέψεις σε συναισθήματα, και τα συναισθήματα σε χημικές ενώσεις στον εγκέφαλο, και το σώμα, και οι χημικές αυτές ενώσεις δίνουν πληροφορίες στον εγκέφαλό μας για το εάν βρισκόμαστε σε κατάσταση κινδύνου ή όχι. Είναι προφανές πως όσο μέσα μας υπάρχει "χημεία κινδύνου", το σώμα θα αμύνεται με τους τρόπους που γνωρίζει».
Αφορμή για αλλαγή
Άρα δεν θα χάνουμε και κιλά. Οπότε τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό; «Πολλά, αλλά το πρώτο είναι η εξάσκηση στη συνειδητή παρουσία. Δεν προσπαθούμε να γίνουμε ζεν, το αντίθετο. Θέλουμε να είμαστε όσο το δυνατόν περισσότερο παρόντες - όταν φτιάχνουμε φαγητό, το κάνουμε αυτόματα ή συνειδητά; Όταν τρώμε το φαγητό, συγκεντρωνόμαστε στην απόλαυση της παρέας, του μοιράσματος και των γεύσεων ή στην εκπομπή που βλέπουμε στην τηλεόραση; Όταν πίνουμε τον καφέ μας; Όταν κάνουμε μπάνιο; Όταν μιλάμε με συνανθρώπους μας; Πόσο παρόντες είμαστε;»
Η καραντίνα λέει ο κ. Λάσπας είναι μια άριστη ευκαιρία να ξεκινήσουμε αυτή την εκπαίδευση. «Ας μην παρασυρόμαστε από γκουρού και ειδικούς, οι οποίοι παρουσιάζουν τα "πέντε πράγματα που πρέπει να κάνεις το πρωί" ή "δέκα τροφές για αδυνάτισμα στην καραντίνα" ή "πέντε τρόποι να φροντίσεις τον εαυτό σου". Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει η μία και αληθινή φροντίδα εαυτού. Επειδή, η αλήθεια του καθενός είναι διαφορετική».
Εξ αυτού του λόγου ο κ Λάσπας μας συμβουλεύει να μην παρασυρόμαστε από τη ροή των πραγμάτων. Να μη χανόμαστε μέσα στην ρουτίνα. Είναι δύσκολο όταν είσαι συνεχώς στο ίδιο μέρος, όπου ζεις, κοιμάσαι, τρως, εργάζεσαι, αλλά γίνεται. «Ας βάλουμε να μας έρχονται ειδοποιήσεις: "ήπιες νερό;", "πήρες αναπνοές;", "χαλάρωσες για πέντε λεπτά;", "έκανες μια βόλτα γύρω από το τετράγωνο;". Εξασκηθείτε στο να δίνετε προσοχή στο τι συμβαίνει γύρω σας και στο πώς αισθάνεστε. Και όταν αισθάνεστε καλά, και όταν δεν αισθάνεστε καλά, εκφράστε το, συζητήστε το, μοιραστείτε το».
Τι λέτε για την πρόταση «φροντίζω τον εαυτό μου»; Μπορεί να μην ακούγεται τόσο ελκυστική όσο οι δημοφιλείς δίαιτες των καιρών, είναι όμως υπεύθυνη, ρεαλιστική και, εν τέλει, αποτελεσματική, απαντά ο κ Λάσπας. Το να στρέψουμε την προσοχή μας στον εαυτό μας, δεν είναι το ευκολότερο πράγμα, ειδικά σε περιστάσεις όπως οι τωρινές, επισημαίνει. «Ειδικά όταν έχουμε την ευθύνη για άλλους ανθρώπους (παιδιά, γονείς, συντρόφους). Εάν εμείς καταρρεύσουμε, θα αφήσουμε απροστάτευτους, εκείνους για τους οποίους ανησυχούμε. Όσο και εάν η ενδοσκόπηση μάς φαίνεται σαν απραξία, είναι η βάση για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες».
Μεταβολίζουμε την εμπειρία τού να ζούμε
Ανά πάσα στιγμή, είμαστε στο ιδανικό μας βάρος λέει εμφατικά ο σύμβουλος διατροφής. Μα πώς συμβαίνει αυτό αν έχουμε πάρει δέκα κιλά από την Πρωτοχρονιά; Κι όμως, το βάρος μας ορίζεται από μέρη του εγκεφάλου που δρουν πέρα και κάτω από τις γνωστικές μας διεργασίες: «Δεδομένου πως οτιδήποτε βιώνουμε, με τον τρόπο που το ερμηνεύουμε και το εσωτερικοποιούμε, μεταφράζεται σε σκέψεις, και οι σκέψεις σε συναισθήματα, και τα συναισθήματα σε χημικές ενώσεις στον εγκέφαλο, και το σώμα, και οι χημικές αυτές ενώσεις δίνουν πληροφορίες στον εγκέφαλό μας για το εάν βρισκόμαστε σε κατάσταση κινδύνου ή όχι. Είναι προφανές πως όσο μέσα μας υπάρχει "χημεία κινδύνου", το σώμα θα αμύνεται με τους τρόπους που γνωρίζει».
Αφορμή για αλλαγή
Άρα δεν θα χάνουμε και κιλά. Οπότε τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό; «Πολλά, αλλά το πρώτο είναι η εξάσκηση στη συνειδητή παρουσία. Δεν προσπαθούμε να γίνουμε ζεν, το αντίθετο. Θέλουμε να είμαστε όσο το δυνατόν περισσότερο παρόντες - όταν φτιάχνουμε φαγητό, το κάνουμε αυτόματα ή συνειδητά; Όταν τρώμε το φαγητό, συγκεντρωνόμαστε στην απόλαυση της παρέας, του μοιράσματος και των γεύσεων ή στην εκπομπή που βλέπουμε στην τηλεόραση; Όταν πίνουμε τον καφέ μας; Όταν κάνουμε μπάνιο; Όταν μιλάμε με συνανθρώπους μας; Πόσο παρόντες είμαστε;»
Η καραντίνα λέει ο κ. Λάσπας είναι μια άριστη ευκαιρία να ξεκινήσουμε αυτή την εκπαίδευση. «Ας μην παρασυρόμαστε από γκουρού και ειδικούς, οι οποίοι παρουσιάζουν τα "πέντε πράγματα που πρέπει να κάνεις το πρωί" ή "δέκα τροφές για αδυνάτισμα στην καραντίνα" ή "πέντε τρόποι να φροντίσεις τον εαυτό σου". Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει η μία και αληθινή φροντίδα εαυτού. Επειδή, η αλήθεια του καθενός είναι διαφορετική».
Εξ αυτού του λόγου ο κ Λάσπας μας συμβουλεύει να μην παρασυρόμαστε από τη ροή των πραγμάτων. Να μη χανόμαστε μέσα στην ρουτίνα. Είναι δύσκολο όταν είσαι συνεχώς στο ίδιο μέρος, όπου ζεις, κοιμάσαι, τρως, εργάζεσαι, αλλά γίνεται. «Ας βάλουμε να μας έρχονται ειδοποιήσεις: "ήπιες νερό;", "πήρες αναπνοές;", "χαλάρωσες για πέντε λεπτά;", "έκανες μια βόλτα γύρω από το τετράγωνο;". Εξασκηθείτε στο να δίνετε προσοχή στο τι συμβαίνει γύρω σας και στο πώς αισθάνεστε. Και όταν αισθάνεστε καλά, και όταν δεν αισθάνεστε καλά, εκφράστε το, συζητήστε το, μοιραστείτε το».
