Δημήτρης Μητροπάνος
Το 1966 ο Δημήτρης Μητροπάνος μπαίνει στο στούντιο και πραγματοποιεί και τις πρώτες ηχογραφήσεις του σε δυο τραγούδια του Χρήστου Πήττα, τα «Στο Πέραμα» και «Ξάπλωσε λίγο στο κρεβάτι», τα οποία όμως δεν κυκλοφορούν ποτέ με τη φωνή του, αλλά βγαίνουν σε 45άρι με τραγουδιστή τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ατυχή πορεία έχουν και οι πρώτες εγγραφές του στην εταιρεία Ελλαδίσκ (μετέπειτα Philips, Polygram κλπ), στην οποία καταλήγει λίγο αργότερα. Η «Χαμένη πασχαλιά» των Βασίλη Κουμπή και Δημήτρη Ιατρόπουλου, που γράφεται σε 45άρι μαζί με το «Στ’ Αναφιώτικα» των ίδιων δημιουργών, κόβεται από τη λογοκρισία της χούντας. Τα «Αναφιώτικα» ηχογραφούνται ένα χρόνο μετά από το Γιώργο Γερολυμάτο, ενώ «H χαμένη πασχαλιά» ξαναβλέπει το φως της έκδοσης το 1982 στο Lp «15 Χασάπικα».
Ήδη όμως, έχει γνωριστεί με τον Γιώργο Ζαμπέτα. Στην επιμελημένη από την Ιωάννα Κλειάσιου αυτοβιογραφία του ο λαϊκός συνθέτης θυμάται: …Κι ήταν φοιτητής κι ήρθε σε μένα και τον έβαλα να δουλέψει και πάτησα πόδι στο μαγαζί να τον πληρώνουνε, γιατί ο μαγαζάτορας δεν τον ήθελε. Και τι τραγούδια δεν του έδωσα…Και να ‘σου ανεβαίνει κι αυτός. Είπε το πρώτο του τραγούδι, μα τι τραγούδι… Τη Θεσσαλονίκη! Μπαμ ο Δημητράκης, απάνω ο Δημητράκης.
Ουσιαστικά λοιπόν, η πρώτη του επιτυχία έρχεται, όταν το 1967 ηχογραφεί τη «Θεσσαλονίκη» σε στίχους Ηλία Ηλιόπουλου. Τη διετία 1967-1968 ηχογραφεί εννέα συνθέσεις του Ζαμπέτα, που κυκλοφορούν σε δίσκους 45 στροφών. Ανάμεσά τους η «Ξενιτιά» με λόγια Χαράλαμπου Βασιλειάδη ή Τσάντα -με το χαρακτηριστικό σεγόντο της Μαρινέλλας- αλλά κι ένα τραγούδι που θα το έλεγα προπομπό του θρυλικού «Αλήτη», με τη Βίκυ Μοσχολιού και δεν είναι άλλο από τον «Ξενύχτη», με στίχους του «Τσάντα».
Πιο αναλυτικά οι ηχογραφήσεις αυτές έχουν ως εξής:
1967
1) Θεσσαλονίκη (Γ. Ζαμπέτας - Η. Ηλιόπουλος)
2) Μεταξουργείο (Γ. Ζαμπέτας - Δ. Χριστοδούλου)
3) Παγωνιά (Γ. Ζαμπέτας - Χ. Βασιλειάδης)
4) Τη νύχτα περπατώ (Γ. Ζαμπέτας - Χ. Βασιλειάδης)
1968
5) Aυγές χαράματα και δειλινά (Γ. Ζαμπέτας - Χ. Βασιλειάδης)
6) Ο Σπύρος (Γ. Ζαμπέτας - Δ. Τζεφρώνης)
7) Η ξενιτιά (Γ. Ζαμπέτας - Χ. Βασιλειάδης) β’ φωνή Μαρινέλλα
8) O ξενύχτης (Γ. Ζαμπέτας - Χ. Βασιλειάδης) β’ φωνή Σόφη Ζαννίνου
9) Με ξύπναγες με ξύπναγες (Γ. Ζαμπέτας - Δ. Τζεφρώνης)
Το «Αυγές χαράματα και δειλινά» ακούστηκε και στην ταινία «Μεγάλες αγάπες» σε σενάριο Γιάννη Κανδήλα και σκηνοθεσία Παναγιώτη Κωνσταντίνου, ενώ ο Μητροπάνος τραγούδησε τον «Ξενύχτη» στη δραματική ταινία «Μάρθα, η γυναίκα του πόνου», σε σενάριο και σκηνοθεσία Γιώργου Παπακώστα. Θα ξαναέρθει σε επαφή με το υλικό του Ζαμπέτα -δισκογραφικά- το 1985, όταν ηχογραφεί το «Με το βοριά» σε στίχους Δημήτρη Χριστοδούλου για το διπλό δίσκο «Τα λαϊκά της νύχτας». Όσον αφορά τις επανεκτελέσεις, στη συναυλία του στο Λυκαβηττό στις 16 Σεπτεμβρίου του 1990, η οποία αποτυπώθηκε και σε διπλό βινύλιο, ο ερμηνευτής θα ξαναπεί τον «Ξενύχτη» και τη «Θεσσαλονίκη», ενώ στον τριπλό δίσκο που κυκλοφόρησε από τις εμφανίσεις του στο «Zoom» το 1996, θα συμπεριληφθεί μια νέα εκδοχή αυτών των δύο τραγουδιών, μαζί με μια στροφή από το «Μάλιστα κύριε», σε στίχους Αλέκου Καγιάντα», στο οποίο, εκτός του Μητροπάνου, συμμετέχουν οι Φάνης Μεζίνης, Μαρία Αλεξίου και Κρινιώ Νικολάου. Το 2006 στην κασετίνα τριών cd με ζωντανές ηχογραφήσεις, με τίτλο «Καλοκαίρια και χειμώνες», συμπεριλαμβάνεται και μια ηχογράφηση στα «Δειλινά», σε στίχους του Χαράλαμπου Βασιλειάδη, από τις εμφανίσεις του στο «Zoom» το 2002.
Σε συνέντευξή του στη Γιώτα Συκκά, που δίνεται εκείνη τη χρονιά, αναφέρεται και στον «πατέρα» του, όπως αποκαλεί τον Γιώργο Ζαμπέτα: Ο Ζαμπέτας μου έλεγε «προσγειώσου, μη σε φάνε τα φώτα και τρελαθείς» ή «θα έρθει μια ώρα που δε θα ‘ναι έτσι τα πράγματα. Όταν το φως φύγει από σένα θα πάει στον άλλο». Ήταν σαν πατέρας μου, τον αληθινό μου πατέρα τον γνώρισα στα 28 μου. Χρόνια εξόριστος… Ο Ζαμπέτας με βοήθησε και στη δουλειά. Με άφηνε να δουλεύω μέχρι τις 12.00 γιατί έπρεπε το πρωί να πάω σχολείο. Για πολιτικά δεν τσακωνόμασταν, μόνο για τις γκόμενες. Πήγαινα να τραγουδήσω και καταλάβαινε τι έκανα το προηγούμενο βράδυ. «Το ηράσθην βλάπτει, μικρέ», μου ‘λεγε.
Φωτογραφίες
1: Στη συναυλία του Μητροπάνου στο Λυκαβηττό στις 16-9-1990
2: Μανταλένα - Γ. Ζαμπέτας - Ναυσικά - Μίμης Μάνεσης (ντραμς) - Δ. Μητροπάνος στου «Κυρ Αντώνη
Πηγές:
1) «40 Χρόνια Δημήτρης Μητροπάνος» (Κασετίνα 5, Επιμέλεια Γιώργου Τσάμπρα, Universal 2006)
2) Ιωάννα Κλειάσιου «Γιώργος Ζαμπέτας-Βίος & Πολιτεία» (εκδόσεις «Ντέφι» 1997) - Συνεντεύξεις Δημήτρη Μητροπάνου
α) στον Γιώργο Τσάμπρα για «Το Χρυσό Άλμπουμ του Ζάπινγκ» (1996)
β) στη Γιώτα Συκκά για την «Καθημερινή» (16-4-2002)
Στο video που ακολουθεί: Ο Δημήτρης Μητροπάνος τραγουδά σε αφιέρωμα στον Γιώργο Ζαμπέτα, το 1990-91. Ενδιάμεσα ο Ζαμπέτας θυμάται την πρώτη γνωριμία του με τον τραγουδιστή.
Ακούγονται τα τραγούδια:
1) Μεταξουργείο (Γ. Ζαμπέτας - Δ. Χριστοδούλου)
2) Ο ξενύχτης (Γ. Ζαμπέτας - Χ . Βασιλειάδης)
3) Θεσσαλονίκη (Γ. Ζαμπέτας - Ηλ. Ηλιόπουλος)
(Aρχείο Θανάση Γιώγλου)
