Το 1966, ήταν μια σημαντική χρονιά για τους Beatles. Ηχογράφησαν ένα από τα σπουδαιότερα άλμπουμ τους, το Revolver, το απαράμιλλο σινγκλ τους Strawberry Fields Forever/Penny Lane, και ξεκίνησαν να δουλεύουν στο Sgt. Pepper Lonely Hearts Club Band. Σταμάτησαν επίσης να παίζουν ζωντανά μετά το τέλος της παγκόσμιας περιοδείας τους στις ΗΠΑ τον Αύγουστο. Η λαμπρότητα των πρώιμων άλμπουμ τους, έδωσε τη θέση της σε συναρπαστικές ηχητικές περιπέτειες, καθώς το συγκρότημα διεύρυνε την μουσική του γκάμα, περνώντας από τις ποπ-νόρμες στην art-pop.
Στο επίκεντρο αυτής της ηχητικής αναμόρφωσης, ήταν ο ινδικός ήχος. Σε αυτό, οι Beatles είχαν την πρώτη τους επαφή. Τόσο ο John Coltrane, όσο και οι The Byrds, είχαν ήδη πειραματιστεί με την ελαστικότητα της ινδικής κλασικής μουσικής στη δουλειά τους, εμπνευσμένοι από τον Ravi Shankar. Ανοιχτοί στις μουσικές τους προτιμήσεις, οι Beatles έσπευσαν να ακολουθήσουν τις δυνατότητές τους. Ενώ ο John Lennon προσπαθούσε να τον προσεγγίσει με εφέ από tapes και κιθάρες σε κομμάτια όπως το Tomorrow Never Knows, ο George Harrison πήγε κατευθείαν στο σιτάρ. Μη ικανοποιημένος με το ότι έπαιξε ένα φτηνό, χωρίς την ικανοποιητική για εκείνον μελωδία όργανο στο Nowhere Wood του 1965, ο Τζορτζ έσπευσε με την πρώτη ευκαιρία που είχε να αγοράσει ένα σωστό σιτάρ.
Το μουσικό κατάστημα Rikhi Ram όπως είναι σήμερα
Καθώς επέστρεφαν στην Αγγλία, στο τέλος μιας σχετικά τραυματικής περιοδείας στην Aνατολή, κατά τη διάρκεια της οποίας απειλήθηκαν από ορισμένες συντηρητικές ομάδες στην Ιαπωνία και δέχθηκαν κριτική από τους καλλιτέχνες της Imelda Marcos στις Φιλιππίνες, ο John, ο Paul, ο George και ο Ringo πέρασαν μια μέρα στο Δελχί. Βγαίνοντας από τα δωμάτιά τους στο ξενοδοχείο The Oberoi, οι τέσσερις τους πήγαν μια περιήγηση στα αξιοθέατα. Σταματώντας στο Connaught Place, όπου άνθρωποι προσπάθησαν ανεπιτυχώς να τους πουλήσουν ελεφαντόδοντο και αντίκες σετ σκακιού, το συγκρότημα έλεγξε το κατάστημα παλαιών μουσικών οργάνων Rikhi Ram. Ο Χάρισον ξεχώρισε ένα σιτάρ, οπότε το μαγαζί κανόνισε να του το φέρει κάποιος στο ξενοδοχείο.
1966: Υπάλληλος της Rikhi Ram δοκιμάζει τα όργανα μαζί με τον φιλομαθή Χάρισον, ενώ οι άλλοι Beatles κοιτάζουν
Αν και ο Χάρισον είχε ήδη συνθέσει μια στοιχειώδη ράγκα-ποπ μελωδία στο Love You To, έκανε ένα διάλειμμα αργότερα εκείνο το έτος και ήρθε ξανά στην Ινδία, για να σπουδάσει υπό τον Ravi Shankar και να εδραιώσει μια φιλία που θα κρατούσε όλη του τη ζωή.
H επίσκεψη των Beatles
Στην καρδιά του Δελχί, στην Ινδία, ανάμεσα στους πολυσύχναστους δρόμους και τις ζωντανές αγορές, βρίσκεται ένα ιστορικό κατάστημα μουσικής με το όνομα Rikhi Ram & Sons που άνοιξε το 1920 o Bishan Dass (Μπίσαν Ντας). Γνωστό για την πλούσια ιστορία και την παράδοση στη δημιουργία εξαιρετικών μουσικών οργάνων, το Rikhi Ram είχε γίνει καταφύγιο για μουσικούς που αναζητούσαν τις καλύτερες κιθάρες, σιτάρ και άλλα όργανα. Κυρίως όμως πουλάει και ειδικεύεται στα σιτάρ.
Το απόγευμα αυτό του Ιουλίου το 1966, η ατμόσφαιρα στο Rikhi Ram ήταν φορτισμένη με προσμονή. Η είδηση είχε διαδοθεί αστραπιαία ότι μια ειδική ομάδα μουσικών επρόκειτο να επισκεφτεί το μαγαζί. Δεν ήταν άλλοι από τους θρυλικούς Beatles, που σχεδίαζαν να εξερευνήσουν τον μαγικό κόσμο του Rikhi Ram.
Ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού, Μπίσαν Ντας, ένας επιδέξιος λαουτίστας με καταγωγή από τεχνίτες, προετοιμαζόταν σχολαστικά για την άφιξή τους.Το άρωμα του φρεσκοκομμένου τσαγιού γέμιζε τον αέρα καθώς επέβλεπε το γυάλισμα vintage κιθάρων και το κουρδισμα εξαιρετικών σιτάρ. Το προσωπικό ήταν επί ποδός, διασφαλίζοντας ότι κάθε όργανο ήταν στην καλύτερή του κατάσταση για να εντυπωσιάσει το εμβληματικό συγκρότημα.
Οι Beatles περπατούν στα στενά δρομάκια στο Δελχί
Οι Beatles, διασχίζοντας τα στενά δρομάκια έφτασαν στο Rikhi Ram. Ο John Lennon, ο Paul McCartney, ο George Harrison και ο Ringo Starr μπήκαν στο κατάστημα με μια αίσθηση δέους, συνεπαρμένοι από τη σειρά των οργάνων που κοσμούσαν τα ράφια.
Ο ιδιοκτήτης του Ρίκι Ραμ τους χαιρέτησε εγκάρδια, με τα μάτια του να αστράφτουν από περηφάνια καθώς τους ξεναγούσε στο μαγαζί. Οι Beatles, ήταν σαν τα παιδιά σε ένα ζαχαροπλαστείο, περνούσαν τα δάχτυλά τους πάνω από τις χορδές των κιθάρων, δοκίμαζαν την αντήχηση των σιτάρ και αντάλλασσαν ενθουσιασμένες ματιές.
Η σημερινή πρόσοψη του Rikhi Ram που πουλάει ινδικά μουσικά όργανα, κυρίως σιτάρ
"Φανταστείτε τους ήχους που θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε με αυτές τις ομορφιές", σκέφτηκε ο Τζον, χτυπώντας ένα σιτάρ με περιέργεια.
Ο Πωλ, πάντα ενθουσιώδης, βρέθηκε γοητευμένος από μια vintage ακουστική κιθάρα. "Αυτό έχει τη δική του ψυχή", αναφώνησε.
Ο Τζορτζ, η πνευματική ψυχή του γκρουπ, τράβηξε μια καλοφτιαγμένη τάμπλα. Άρχισε να πειραματίζεται με τους ρυθμικούς ρυθμούς, δημιουργώντας μια συγχώνευση δυτικών και ινδικών ήχων που αντηχούσαν στο κατάστημα.
Ο Ρίνγκο, γνωστός για τη ρυθμική του ικανότητα, δεν μπόρεσε να αντισταθεί στο να δοκιμάσει τα διάφορα κρουστά που τον περιβάλλανε. Η μελωδική συμφωνία του μαγαζιού αντηχούσε στο πνεύμα της συνεργασίας και της μουσικής εξερεύνησης.
Καθώς το πρωινό περνούσε, οι Beatles και η ομάδα του Outside today βρέθηκαν να μαζεύονται μαζί, συνδυάζοντας απρόσκοπτα το παραδοσιακό με το σύγχρονο. Το κατάστημα μετατράπηκε σε μια αυτοσχέδια αίθουσα συναυλιών, με τη μουσική να γεμίζει νότες το Rikhi Ram.
Αναμνηστικές φωτογραφίες των Beatles από την επίσκεψή τους στο κατάσταση
Οι Beatles, μαγεμένοι από τα μοναδικά όργανα και τη ζεστή φιλοξενία, εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους στον Μπίσαν Ντας και την ομάδα του. Πριν φύγουν, υποσχέθηκαν να επιστρέψουν και να εξερευνήσουν περισσότερους από τους μουσικούς θησαυρούς που είχε να προσφέρει η Ινδία.
Καθώς το εμβληματικό συγκρότημα έφευγε, ο Μπίσαν Ντας στεκόταν στην είσοδο και τους έβλεπε να χάνονται στα στενά του. Οι απόηχοι της μουσικής τους έμειναν στον αέρα, αφήνοντας πίσω τους ένα μαγικό απόγευμα που θα έμενε χαραγμένο στην ιστορία του Rikhi Ram και στη διαχρονική σύνδεση μουσικής και ψυχής.
Σήμερα, το κατάστημα που είναι 104 ετών το οποίο πουλά ινδικά μουσικά όργανα το διευθύνει η Sharma (Σάρμα), η κόρη του Bishan Dass, που όταν το επισκέφτηκαν οι Beatles ήταν 7 μήνες πριν γεννηθεί.
H Σάρμα λέει σήμερα, σύμφωνα με όσα γνωρίζει από τον πατέρα της, ότι "Καθώς διαδόθηκαν τα νέα για την επίσκεψη των Beatles, όλο και περισσότεροι άνθρωποι συνέρρεαν στο μαγαζί. Μη μπορώντας να αγοράσουν τα όργανα που ήθελαν λόγω της ορμής των θαυμαστών, οι Beatles επέστρεψαν στο ξενοδοχείο τους, The Oberoi, λίγα χιλιόμετρα μακριά. Ο πατέρας μου κανόνισε ένα φορτηγό και πήγε στο ξενοδοχείο με τα όργανα. Μερικοί φίλοι και προσωπικό του ξενοδοχείου βοήθησαν να μεταφέρουν τα όργανα στα δωμάτια του ξενοδοχείου τους. Επέστρεψαν στο σπίτι με μια τάμπλα, ένα σαρόντ, μια τανπούρα και ένα σιτάρ", είπε η Σάρμα, γεμάτη περηφάνια.
Το σιτάρ ακουμπισμένο στο γεμάτο αναμνήσεις από αυτό κατάστημα στο Δελχί
Σήμερα, δίπλα σε ένα σιτάρ και μια τανπούρα μέσα στο μαγαζί είναι πλαισιωμένες φωτογραφίες του Χάρισον να παίζει σιτάρ δίπλα στον Ντας και μια άλλη με τον ΜακΚάρτνεϊ και τον Ντας να μιλάνε. Σε ένα άλμπουμ στο πίσω μέρος του μαγαζιού υπάρχει μια άλλη φωτογραφία του McCartney, του Lennon και του Harrison να παρακολουθούν τον Dass να παίζει σιτάρ.
Το στιγμιότυπο στο μουσικό κατάστημα συνέβη στην πρώτη επίσκεψη των Beatles στην Ινδία. Οι άνθρωποι που ήταν γύρω τους θυμούνται ότι άκουγαν ινδική μουσική στα δωμάτια του ξενοδοχείου και στο γιοτ στη Μανίλα.
*Οι φωτογραφίες από το Rikhi Ram μου τις έστειλε ένας φίλος που βρίσκεται αυτές τις ημέρες στο Νέο Δελχί και επισκέφτηκε το μουσικό κατάστημα δίνοντας μου αφορμή γι’ αυτό το κείμενο.
