Τα θυρανοίξια τελέστηκαν με λαμπρότητα από τον τότε αυτοκράτορα Ιουστινιανό. Μάλιστα την ημέρα εκείνη σφάχτηκαν και μοιράστηκαν χιλιάδες ζώα στους πολίτες.
Όταν ο Ιουστινιανός αντίκρισε τον μεγαλειώδη ναό αναφώνησε την περίφημη φράση «Νενίκηκά σε Σολομών», αναφερόμενος στον περίφημο Ναό του Σολομώντα στα Ιεροσόλυμα.
Αυτά είναι λοιπόν επτά αξιοσημείωτα πράγματα που αξίζει να γνωρίζετε για την Αγιά Σοφιά:
Όταν ο Ιουστινιανός αντίκρισε τον μεγαλειώδη ναό αναφώνησε την περίφημη φράση «Νενίκηκά σε Σολομών», αναφερόμενος στον περίφημο Ναό του Σολομώντα στα Ιεροσόλυμα.
- Η Αγιά Σοφιά είναι χτισμένη σε μία ιδιαίτερα σεισμογενή περιοχή. Ο πρώτο ομώνυμος ναός πρωτοχτίστηκε από τον Μέγα Κωνσταντίνο και ολοκληρώθηκε από τον γιο του Κωνστάντιο. Το 404 ωστόσο ο ναός πυρπολήθηκε και κατασκευάστηκε ξανά από τον Θεοδόσιο Β΄. Μετέπειτα κατά τη διάρκεια της στάσης του Νίκα ο ναός πυρπολήθηκε εκ νέου.
- Αρχιτέκτονες του ναού ήταν ο Ανθέμιος από τις Τράλλεις και ο Ισίδωρος από τη Μίλητο. Η Μικρά Ασία "εξοικειωμένη" τότε με την τέχνη της θολοδομίας, ώθησε τους αρχιτέκτονες να φέρουν από εκεί πρωτότυπα σχέδια. Παράλληλα χρησιμοποιήθηκαν πράσινα μάρμαρα από τη Μάνη και την Κάρυστο, κόκκινα από την Αίγυπτο και τριανταφυλλιά από τη Φρυγία, ενώ στη διακόσμηση του εσωτερικού χώρου συναντάμε πολύτιμα πετράδια, χρυσό, ασήμι και ελεφαντόδοντο.
- Για την κατασκευή του ναού εργάστηκαν νυχθημερόν 10.000 τεχνίτες και εργάτες, ενώ υπολογίζεται ότι δαπανήθηκαν τουλάχιστον τριακόσια εκατομμύρια χρυσών δραχμών. Την εποχή του Ιουστινιανού, ο ναός είχε χίλιους κληρικούς.
- Ο ναός είναι ένα ορθογώνιο οικοδόμημα με μήκος περίπου 78 μέτρα και πλάτος 71. Ο θόλος του έχει διάμετρο 31 μέτρα και στηρίζεται σε τέσσερα μεγάλα τόξα, τα οποία στηρίζονται αντίστοιχα σε τέσσερις τεράστιους τετράγωνους στύλους. Ο ιστορικός Προκόπιος περιγράφει πως ο τρούλος «δίνει την εντύπωση ότι είναι ένα κομμάτι ουρανού που κρέμεται στη γη», γεγονός που οφείλεται στα εκατό παράθυρα που βρίσκονται γύρω από τη βάση του.
- Πηγές αναφέρουν πως στο προαύλιο του υπήρχε κρήνη, πάνω στην οποία ήταν γραμμένη η καρκινική φράση «ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ», που σημαίνει: να ξεπλύνεις και τις αμαρτίες σου, όχι μόνο το πρόσωπό σου.
- Το 1847 οι δύο Ιταλοελβετοί αρχιτέκτονες, Gaspare και Giuseppe Fossati, ανέλαβαν τις εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του ναού κατόπιν εντολής του σουλτάνου Αμπντούλ Μετζίντ. Οι δύο αρχιτέκτονες στις εργασίες τους ανακάλυψαν τον περίφημο «Εξαπτέρυγο Άγγελο», έναν από τους τέσσερις πεσσούς που στηρίζουν τον τρούλο, χωρίς ωστόσο να καταφέρουν να τον διασώσουν από τον γύψο. Οι προσπάθειες για την αποκάλυψη των εξαπτέρυγων αγγέλων που βρίσκονται στις άλλες τρεις κολώνες συνεχίζονται μέχρι και σήμερα.
- Η τελευταία Θεία Λειτουργία επί βυζαντινής αυτοκρατορίας τελέστηκε το βράδυ της 28ης Μαΐου, κατά την οποία ο τότε αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, αφότου μετάλαβε, προσπάθησε να εμψυχώσει το λαό του και τέλος ζήτησε συγγνώμη για τα όποια λάθη έκανε.
