Τη μουσική του δίσκου υπογράφει ο Νίκος Μαμαγκάκης και η ποίηση είναι των Δημήτρη Ιατρόπουλου, Παντελή Πρεβελάκη και Γιώργου Σεφέρη… Ο δίσκος εκδόθηκε από τη Lyra με το label και την μπλε ετικέτα της Zodiac, με τίτλο «1821, Αγωνιστές της λευτεριάς». Τα δέκα κομμάτια τραγουδούν ο Λάκης Παππάς και η Μαρία Δουράκη.
1) Κολοκοτρώνης (στίχοι: Δημήτρης Ιατρόπουλος) Λάκης Παππάς
2) Αθανάσιος Διάκος (Δημήτρης Ιατρόπουλος) Λάκης Παππάς
3) Αγιάναπα, β (Γιώργος Σεφέρης) Μαρία Δουράκη
4) Ο Κρητικός (Παντελής Πρεβελάκης) Λάκης Παππάς
5) Μακρυγιάννης (Δημήτρης Ιατρόπουλος) Λάκης Παππάς
6) Ανδρούτσος (Δημήτρης Ιατρόπουλος) Μαρία Δουράκη
7) Καραϊσκάκης (Δημήτρης Ιατρόπουλος) Λάκης Παππάς
8) Παντέρμη Κρήτη (Παντελής Πρεβελάκης) Λάκης Παππάς
9) Δασκαλογιάννης (Δημήτρης Ιατρόπουλος) Μαρία Δουράκη
10) Μπαλλάδα (Γιώργος Σεφέρης) Λάκης Παππάς
Η ενορχήστρωση και διεύθυνση της ορχήστρας είναι του Νίκου Μαμαγκάκη. Το εξώφυλλο με τη μορφή του Οδυσσέα Ανδρούτσου φιλοτέχνησε ο Μποστ.
Ο δίσκος κυκλοφορεί καταμεσής της χούντας. Είναι μια εποχή που ευνοεί εργασίες που αναφέρονται σε ιστορικά γεγονότα, πολύ περισσότερο όταν αυτά έχουν να κάνουν με μεγάλα κατορθώματα του γένους. Τότε περίπου, εκδίδονται δίσκοι όπως η «Αλβανία» των Κατσαρού-Πυθαγόρα, η «Μικρά Ασία» των Καλδάρα-Πυθαγόρα, ο «Άγιος Φεβρουάριος» των Μούτση-Ελευθερίου, το «Χρονικό» των Μαρκόπουλου-Μύρη και άλλα, ενώ μεμονωμένα τραγούδια όπως το «Να ’τανε το ‘21» των Κουγιουμτζή-Τσώτου και ο «Σταμούλης ο λοχίας» των Κατσαρού-Πυθαγόρα χαλάνε κόσμο και γνωρίζουν αλλεπάλληλες εκτελέσεις. Για τελείως διαφορετικούς λόγους βέβαια, αυτά τα έργα γίνονται αποδεκτά τόσο από το χουντικό καθεστώς της εποχής, όσο και από το λαό. Οι περιορισμένης νοητικής εμβέλειας κυβερνώντες θεωρούν πως έτσι εξυμνούνται τα εθνικοπατριωτικά ιδεώδη… Αντιθέτως, τα κρυφά μηνύματα που συχνά εμπεριέχονται στους στίχους, γίνονται αντιληπτά από τη μεγάλη λαϊκή μάζα, που τοποθετεί αυτά τα έργα στις δισκοθήκες του και, κυρίως, στην ψυχή του. Ο συγκεκριμένος δίσκος του Νίκου Μαμαγκάκη, δεν έγινε ιδιαίτερα γνωστός. Σε αυτό νομίζω πως ευθύνονται, εκτός από το ειδικό περιεχόμενο των στίχων και οι μελωδίες, που δεν είναι από αυτές που τραγουδιούνται εύκολα. Στις μουσικές του συνθέτη είναι ευδιάκριτα κάποια στοιχεία, τόσο από την παράδοση της Κρήτης, όσο από το λαϊκό και έντεχνο τραγούδι, αλλά και από το Νέο Κύμα. Έχω την αίσθηση πως το έργο ατύχησε από πλευράς ερμηνευτών. Όσο σπουδαίος τραγουδιστής και αν ήταν στα τραγούδια του Νέου Κύματος ή του Μάνου Χατζιδάκι ο Λάκης Παππάς, νομίζω πως αυτά τα κομμάτια απαιτούσαν μια φωνή πιο δυνατή και «τραχειά». Η Μαρία Δουράκη δε, ερμηνεύει στα χνάρια της, απούσας εκείνη την εποχή στο εξωτερικό, Μαρίας Φαραντούρη. Είναι χαρακτηριστικό πως στη μεταπολίτευση και μετά από συνεργασίες με συνθέτες όπως ο Μαμαγκάκης, ο Πλέσσας, ο Κοντογιώργος και με επανεκτελέσεις τραγουδιών του Θεοδωράκη και του Χατζιδάκι, η τραγουδίστρια, σχεδόν εξαφανίσθηκε από το μουσικό στερέωμα.
Ο δίσκος κυκλοφόρησε και σε cd, ενώ το 2007 ο Νίκος Μαμαγκάκης ξαναηχογράφησε το έργο, με τραγουδιστές αυτή τη φορά τον Παναγιώτη Λάλεζα, τον Πάνο Παπαϊωάννου και τον Ανδρέα Σμυρνάκη.
Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης στο ogdoo.gr: 25/03/2015
1) Κολοκοτρώνης (στίχοι: Δημήτρης Ιατρόπουλος) Λάκης Παππάς
2) Αθανάσιος Διάκος (Δημήτρης Ιατρόπουλος) Λάκης Παππάς
3) Αγιάναπα, β (Γιώργος Σεφέρης) Μαρία Δουράκη
4) Ο Κρητικός (Παντελής Πρεβελάκης) Λάκης Παππάς
5) Μακρυγιάννης (Δημήτρης Ιατρόπουλος) Λάκης Παππάς
6) Ανδρούτσος (Δημήτρης Ιατρόπουλος) Μαρία Δουράκη
7) Καραϊσκάκης (Δημήτρης Ιατρόπουλος) Λάκης Παππάς
8) Παντέρμη Κρήτη (Παντελής Πρεβελάκης) Λάκης Παππάς
9) Δασκαλογιάννης (Δημήτρης Ιατρόπουλος) Μαρία Δουράκη
10) Μπαλλάδα (Γιώργος Σεφέρης) Λάκης Παππάς
Η ενορχήστρωση και διεύθυνση της ορχήστρας είναι του Νίκου Μαμαγκάκη. Το εξώφυλλο με τη μορφή του Οδυσσέα Ανδρούτσου φιλοτέχνησε ο Μποστ.
Ο δίσκος κυκλοφορεί καταμεσής της χούντας. Είναι μια εποχή που ευνοεί εργασίες που αναφέρονται σε ιστορικά γεγονότα, πολύ περισσότερο όταν αυτά έχουν να κάνουν με μεγάλα κατορθώματα του γένους. Τότε περίπου, εκδίδονται δίσκοι όπως η «Αλβανία» των Κατσαρού-Πυθαγόρα, η «Μικρά Ασία» των Καλδάρα-Πυθαγόρα, ο «Άγιος Φεβρουάριος» των Μούτση-Ελευθερίου, το «Χρονικό» των Μαρκόπουλου-Μύρη και άλλα, ενώ μεμονωμένα τραγούδια όπως το «Να ’τανε το ‘21» των Κουγιουμτζή-Τσώτου και ο «Σταμούλης ο λοχίας» των Κατσαρού-Πυθαγόρα χαλάνε κόσμο και γνωρίζουν αλλεπάλληλες εκτελέσεις. Για τελείως διαφορετικούς λόγους βέβαια, αυτά τα έργα γίνονται αποδεκτά τόσο από το χουντικό καθεστώς της εποχής, όσο και από το λαό. Οι περιορισμένης νοητικής εμβέλειας κυβερνώντες θεωρούν πως έτσι εξυμνούνται τα εθνικοπατριωτικά ιδεώδη… Αντιθέτως, τα κρυφά μηνύματα που συχνά εμπεριέχονται στους στίχους, γίνονται αντιληπτά από τη μεγάλη λαϊκή μάζα, που τοποθετεί αυτά τα έργα στις δισκοθήκες του και, κυρίως, στην ψυχή του. Ο συγκεκριμένος δίσκος του Νίκου Μαμαγκάκη, δεν έγινε ιδιαίτερα γνωστός. Σε αυτό νομίζω πως ευθύνονται, εκτός από το ειδικό περιεχόμενο των στίχων και οι μελωδίες, που δεν είναι από αυτές που τραγουδιούνται εύκολα. Στις μουσικές του συνθέτη είναι ευδιάκριτα κάποια στοιχεία, τόσο από την παράδοση της Κρήτης, όσο από το λαϊκό και έντεχνο τραγούδι, αλλά και από το Νέο Κύμα. Έχω την αίσθηση πως το έργο ατύχησε από πλευράς ερμηνευτών. Όσο σπουδαίος τραγουδιστής και αν ήταν στα τραγούδια του Νέου Κύματος ή του Μάνου Χατζιδάκι ο Λάκης Παππάς, νομίζω πως αυτά τα κομμάτια απαιτούσαν μια φωνή πιο δυνατή και «τραχειά». Η Μαρία Δουράκη δε, ερμηνεύει στα χνάρια της, απούσας εκείνη την εποχή στο εξωτερικό, Μαρίας Φαραντούρη. Είναι χαρακτηριστικό πως στη μεταπολίτευση και μετά από συνεργασίες με συνθέτες όπως ο Μαμαγκάκης, ο Πλέσσας, ο Κοντογιώργος και με επανεκτελέσεις τραγουδιών του Θεοδωράκη και του Χατζιδάκι, η τραγουδίστρια, σχεδόν εξαφανίσθηκε από το μουσικό στερέωμα.
Ο δίσκος κυκλοφόρησε και σε cd, ενώ το 2007 ο Νίκος Μαμαγκάκης ξαναηχογράφησε το έργο, με τραγουδιστές αυτή τη φορά τον Παναγιώτη Λάλεζα, τον Πάνο Παπαϊωάννου και τον Ανδρέα Σμυρνάκη.
Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης στο ogdoo.gr: 25/03/2015
