Σταύρο Κουγιουμτζή, Γρηγόρη Μπιθικώτση, Μιχάλη Γενίτσαρη, Χρύσανθο, Πάνο Γεραμάνη, Γιώργο Ζωγράφο… (Λίγες ημέρες μετά ακολούθησε και ο Γιώργος Μουζάκης).
Ανατρέχοντας στην πλούσια και ποιοτική δισκογραφία της ερμηνεύτριας, στέκομαι στη συμμετοχή της σ’ ένα σπάνιο δίσκο που κυκλοφόρησε το 1971 από τη Philips με το label της Olympic. Πρόκειται για το δίσκο του Άγγελου Σέμπου και της Κωστούλας Μητροπούλου «Ιερά Οδός», στον οποίο η Μοσχολιού ερμηνεύει επτά τραγούδια, τρία λέει η Μαρία Δημητριάδη (ή Μαίρη όπως αναγράφεται στο οπισθόφυλλο) και δυο ο Σπύρος Ματσός, το όνομα του οποίου δεν εντοπίζεται σε άλλη δισκογραφική δουλειά.
Πριν αναφερθώ στα περιεχόμενα του, θέλω να γράψω μια μικρή ιστορία, που τη θυμάμαι με συγκίνηση, για το πώς βρήκα αυτό το δυσεύρετο δίσκο, που επί σειρά ετών αποτέλεσε – και αποτελεί ακόμα – «φετίχ» των συλλεκτών ελληνικών βινυλίων…
Τον Μάιο του 2007, με μια μικρή παρέα τεσσάρων ατόμων, ταξιδέψαμε στις πόλεις Ντύσελντορφ, Άμστερνταμ και Βρυξέλλες, προκειμένου να παρακολουθήσουμε τρεις συναυλίες της ευρωπαϊκής περιοδείας του Γιώργου Νταλάρα. Μας φιλοξένησε η καλή φίλη Marijke De Weerd, που ζει με την οικογένειά της στη μικρή, αλλά πεντάμορφη πόλη του Uden. Είναι λάτρης της Ελλάδας, η ελληνική μουσική της έδωσε την αφορμή για να ασχοληθεί με τη γλώσσα και τον πολιτισμό της χώρας μας και έρχεται συχνά εδώ, τόσο για απλές διακοπές, όσο για να παρακολουθήσει συναυλίες ελληνικής μουσικής. Το πρώτο πράγμα που έκανα λοιπόν, μόλις τακτοποιηθήκαμε στο σπίτι, ήταν – κατά την προσφιλέστατή μου συνήθεια - να ψάξω την πλούσια, ελληνική δισκοθήκη της. Και προς μεγάλη μου έκπληξη, ανάμεσα σε πολλά «διαμάντια», είδα και την «Ιερά Οδό» (καθώς και δυο ακόμα δίσκους του Χατζιδάκι, που δεν είχα). Τη ρώτησα αν μπορούσαμε να τους γράψουμε σε cd…
Ανατρέχοντας στην πλούσια και ποιοτική δισκογραφία της ερμηνεύτριας, στέκομαι στη συμμετοχή της σ’ ένα σπάνιο δίσκο που κυκλοφόρησε το 1971 από τη Philips με το label της Olympic. Πρόκειται για το δίσκο του Άγγελου Σέμπου και της Κωστούλας Μητροπούλου «Ιερά Οδός», στον οποίο η Μοσχολιού ερμηνεύει επτά τραγούδια, τρία λέει η Μαρία Δημητριάδη (ή Μαίρη όπως αναγράφεται στο οπισθόφυλλο) και δυο ο Σπύρος Ματσός, το όνομα του οποίου δεν εντοπίζεται σε άλλη δισκογραφική δουλειά.
Πριν αναφερθώ στα περιεχόμενα του, θέλω να γράψω μια μικρή ιστορία, που τη θυμάμαι με συγκίνηση, για το πώς βρήκα αυτό το δυσεύρετο δίσκο, που επί σειρά ετών αποτέλεσε – και αποτελεί ακόμα – «φετίχ» των συλλεκτών ελληνικών βινυλίων…
Τον Μάιο του 2007, με μια μικρή παρέα τεσσάρων ατόμων, ταξιδέψαμε στις πόλεις Ντύσελντορφ, Άμστερνταμ και Βρυξέλλες, προκειμένου να παρακολουθήσουμε τρεις συναυλίες της ευρωπαϊκής περιοδείας του Γιώργου Νταλάρα. Μας φιλοξένησε η καλή φίλη Marijke De Weerd, που ζει με την οικογένειά της στη μικρή, αλλά πεντάμορφη πόλη του Uden. Είναι λάτρης της Ελλάδας, η ελληνική μουσική της έδωσε την αφορμή για να ασχοληθεί με τη γλώσσα και τον πολιτισμό της χώρας μας και έρχεται συχνά εδώ, τόσο για απλές διακοπές, όσο για να παρακολουθήσει συναυλίες ελληνικής μουσικής. Το πρώτο πράγμα που έκανα λοιπόν, μόλις τακτοποιηθήκαμε στο σπίτι, ήταν – κατά την προσφιλέστατή μου συνήθεια - να ψάξω την πλούσια, ελληνική δισκοθήκη της. Και προς μεγάλη μου έκπληξη, ανάμεσα σε πολλά «διαμάντια», είδα και την «Ιερά Οδό» (καθώς και δυο ακόμα δίσκους του Χατζιδάκι, που δεν είχα). Τη ρώτησα αν μπορούσαμε να τους γράψουμε σε cd…
Και πολύ απλά και φυσικά μου είπε: «Μπορείς να τους πάρεις, στους χαρίζω… Απλά, αν μπορείς να μου τους γράψεις σε cd και μου τα δίνεις όταν ξαναβρεθούμε...» Χαρά απερίγραπτη!!!
Στην «Ιερά Οδό» ακούγονται τα τραγούδια:
2) Ιερά οδός (Μαίρη Δημητριάδη)
3) Θα ’ρθεις και θα φύγεις (Βίκυ Μοσχολιού)
4) Μικρή γιορτή (Σπύρος Ματσός & χορωδία)
5) Ο νοτιάς (Βίκυ Μοσχολιού)
6) Ξενοδοχείον ο καιρός (Μαίρη Δημητριάδη & χορωδία)
7) Τ ’ουρανού παιδί (Βίκυ Μοσχολιού)
8) Το ταγκό (Βίκυ Μοσχολιού)
9) Μικρή άνοιξη (Σπύρος Ματσός)
10) Η αποκάλυψη (Βίκυ Μοσχολιού)
11) Γραφεύς Β’ (Μαίρη Δημητριάδη)
12) Ότι να πεις είναι παλιό (Βίκυ Μοσχολιού)
Μπουζούκι παίζουν ο Χρήστος Ψαρρός και ο Δημήτρης Χιονάς. Η παραγωγή έγινε από τον Γιώργο Μακράκη και η ηχογράφηση στα studio της Columbia με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο.
Στο μικρό σημείωμα του οπισθοφύλλου, η Κωστούλα Μητροπούλου γράφει: «Tο σκηνικό συνηθισμένο: Μικρή πλατεία κεντρική, τα καφενεία, κομμένα δέντρα, παιδιά που παίζουν τ' απόγευμα της Κυριακής, ο γύφτος με το ντέφι, ή παλιά λατέρνα. Ιερά οδός. Σ'ένα τοίχο μια σφαίρα. Σημάδι από σφαίρα. Σ' ένα παράθυρο ένα πρόσωπο. Σ' ένα πεζοδρόμιο ένα παιχνίδι για παιδιά. Σε μια ταμπέλα το όνομα του δρόμου. Ο δρόμος γίνεται ο κόσμος. Κανένας δεν θα σκεφτεί να συνδυάσει τόσα πολλά σ' ένα όνομα. Ο κόσμος γέμισε επιγραφές».
Αυτή ήταν η δεύτερη και τελευταία δουλειά του Άγγελου Σέμπου στην Ελλάδα, πριν φύγει για την Αμερική το 1972. (Η πρώτη ήταν η «Συνάντηση» σε στίχους του Κώστα Κινδύνη το 1969). Κυκλοφόρησε μάλιστα με δυο εξώφυλλα. Η έκδοση με το μαύρο εξώφυλλο είναι ακόμα πιο σπάνια…
Από τα επτά τραγούδια που ερμηνεύει η Μοσχολιού, τα τρία είναι χασάπικα, ένα στο ρυθμό του τσάμικου, ένα σε 5/8, ένα ξεκινά αργά και καταλήγει σε καλαματιανό, ενώ ο δίσκος κλείνει με ένα ωραίο ζεϊμπέκικο, το «Ότι και να πεις είναι παλιό»… Τα «Θα ‘ρθεις και θα φύγεις» και το «Μάθαμε να ζούμε μόνοι» συμπεριλήφθηκαν το 1976 και στη συλλογή της Βίκυς Μοσχολιού «Πορτραίτο».
Όπως αφηγείται στο βιβλίο του ο συνθέτης, στα τραγούδια της Μοσχολιού, την οποία έλεγε χαϊδευτικά «Μανουλία» (από το μανούλα), ηχογραφήθηκαν πρώτα οι ορχήστρες και μετά η φωνή, αφού εκείνη μετά τις πρόβες, έπρεπε να ταξιδέψει στη Νέα Υόρκη για εμφανίσεις. Όταν γύρισε, της έκανε μεγάλη εντύπωση, που για πρώτη φορά στην καριέρα της δε χρειάστηκε η παρουσία της στην ηχογράφηση της ορχήστρας. Όπως λέει ο συνθέτης: «Τα βρήκε όλα έτοιμα και τραγούδησε με αληθινό και βαθύ αίσθημα, χρησιμοποιώντας την απλησίαστη τεχνική της».(1)
Μια μπαλάντα που καταλήγει σε slow rock, ένα χασαποσέρβικο κι ένα βαλς τραγουδά η Μαρία Δημητριάδη, η οποία εκείνη την εποχή μόλις είχε κάνει τα πρώτα της καλλιτεχνικά βήματα. Απλά και ωραία τραγούδια, όπως κι αυτά που τραγουδά ο Σπύρος Ματσός, ένα χασάπικο κι ένα αργό που καταλήγει σε χασαποσέρβικο.
Θεωρώ πως, αν και στην Αμερική έγραψε κι άλλα έργα, και μόνο με τη «Συνάντηση», την «Ιερά Οδό» και με κάποια «σκόρπια» τραγούδια που κυκλοφόρησαν σε 45άρια, ο Σέμπος κατέχει δικαιωματικά μια θέση στη λίστα των άξιων δημιουργών. Και είναι κρίμα που δεν συνέχισε εδώ, γράφοντας κι άλλα τραγούδια…
Απλοί κι ανθρώπινοι, βγαλμένοι απ' τη ζωή και την καθημερινότητα, όπως πάντα, οι στίχοι της Κωστούλας Μητροπούλου, συχνά αλληγορικοί, προκειμένου να ξεπεράσουν τους «σκοπέλους» της λογοκρισίας του χουντικού καθεστώτος…
Όταν ακούω τέτοιους δίσκους, εξοργίζομαι για μια ακόμη φορά με τις δισκογραφικές εταιρείες. Κι αυτό γιατί, συνεχίζουν να κρατούν αυτά τα «διαμάντια» στα συρτάρια τους και επιμένουν να μην τα επανεκδίδουν σε cd, ώστε να γίνουν ευρύτερα γνωστά σε όσους αγαπούν το καλό Ελληνικό τραγούδι. Αν μη τι άλλο, έχουμε ένα δίσκο του 1971 που τραγουδούν η Βίκυ Μοσχολιού και η Μαρία Δημητριάδη! Αλλά τα ‘χουμε ξαναπεί… «Φωνή βοώντος εν τη ερήμω...»
Πηγή: 1) Ευάγγελος Σέμπος «Δίσκοι Από Βινύλιο - Vinyl Records» 2010
Στην «Ιερά Οδό» ακούγονται τα τραγούδια:
2) Ιερά οδός (Μαίρη Δημητριάδη)
3) Θα ’ρθεις και θα φύγεις (Βίκυ Μοσχολιού)
4) Μικρή γιορτή (Σπύρος Ματσός & χορωδία)
5) Ο νοτιάς (Βίκυ Μοσχολιού)
6) Ξενοδοχείον ο καιρός (Μαίρη Δημητριάδη & χορωδία)
7) Τ ’ουρανού παιδί (Βίκυ Μοσχολιού)
8) Το ταγκό (Βίκυ Μοσχολιού)
9) Μικρή άνοιξη (Σπύρος Ματσός)
10) Η αποκάλυψη (Βίκυ Μοσχολιού)
11) Γραφεύς Β’ (Μαίρη Δημητριάδη)
12) Ότι να πεις είναι παλιό (Βίκυ Μοσχολιού)
Μπουζούκι παίζουν ο Χρήστος Ψαρρός και ο Δημήτρης Χιονάς. Η παραγωγή έγινε από τον Γιώργο Μακράκη και η ηχογράφηση στα studio της Columbia με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο.
Στο μικρό σημείωμα του οπισθοφύλλου, η Κωστούλα Μητροπούλου γράφει: «Tο σκηνικό συνηθισμένο: Μικρή πλατεία κεντρική, τα καφενεία, κομμένα δέντρα, παιδιά που παίζουν τ' απόγευμα της Κυριακής, ο γύφτος με το ντέφι, ή παλιά λατέρνα. Ιερά οδός. Σ'ένα τοίχο μια σφαίρα. Σημάδι από σφαίρα. Σ' ένα παράθυρο ένα πρόσωπο. Σ' ένα πεζοδρόμιο ένα παιχνίδι για παιδιά. Σε μια ταμπέλα το όνομα του δρόμου. Ο δρόμος γίνεται ο κόσμος. Κανένας δεν θα σκεφτεί να συνδυάσει τόσα πολλά σ' ένα όνομα. Ο κόσμος γέμισε επιγραφές».
Αυτή ήταν η δεύτερη και τελευταία δουλειά του Άγγελου Σέμπου στην Ελλάδα, πριν φύγει για την Αμερική το 1972. (Η πρώτη ήταν η «Συνάντηση» σε στίχους του Κώστα Κινδύνη το 1969). Κυκλοφόρησε μάλιστα με δυο εξώφυλλα. Η έκδοση με το μαύρο εξώφυλλο είναι ακόμα πιο σπάνια…
Από τα επτά τραγούδια που ερμηνεύει η Μοσχολιού, τα τρία είναι χασάπικα, ένα στο ρυθμό του τσάμικου, ένα σε 5/8, ένα ξεκινά αργά και καταλήγει σε καλαματιανό, ενώ ο δίσκος κλείνει με ένα ωραίο ζεϊμπέκικο, το «Ότι και να πεις είναι παλιό»… Τα «Θα ‘ρθεις και θα φύγεις» και το «Μάθαμε να ζούμε μόνοι» συμπεριλήφθηκαν το 1976 και στη συλλογή της Βίκυς Μοσχολιού «Πορτραίτο».
Όπως αφηγείται στο βιβλίο του ο συνθέτης, στα τραγούδια της Μοσχολιού, την οποία έλεγε χαϊδευτικά «Μανουλία» (από το μανούλα), ηχογραφήθηκαν πρώτα οι ορχήστρες και μετά η φωνή, αφού εκείνη μετά τις πρόβες, έπρεπε να ταξιδέψει στη Νέα Υόρκη για εμφανίσεις. Όταν γύρισε, της έκανε μεγάλη εντύπωση, που για πρώτη φορά στην καριέρα της δε χρειάστηκε η παρουσία της στην ηχογράφηση της ορχήστρας. Όπως λέει ο συνθέτης: «Τα βρήκε όλα έτοιμα και τραγούδησε με αληθινό και βαθύ αίσθημα, χρησιμοποιώντας την απλησίαστη τεχνική της».(1)
Μια μπαλάντα που καταλήγει σε slow rock, ένα χασαποσέρβικο κι ένα βαλς τραγουδά η Μαρία Δημητριάδη, η οποία εκείνη την εποχή μόλις είχε κάνει τα πρώτα της καλλιτεχνικά βήματα. Απλά και ωραία τραγούδια, όπως κι αυτά που τραγουδά ο Σπύρος Ματσός, ένα χασάπικο κι ένα αργό που καταλήγει σε χασαποσέρβικο.
Θεωρώ πως, αν και στην Αμερική έγραψε κι άλλα έργα, και μόνο με τη «Συνάντηση», την «Ιερά Οδό» και με κάποια «σκόρπια» τραγούδια που κυκλοφόρησαν σε 45άρια, ο Σέμπος κατέχει δικαιωματικά μια θέση στη λίστα των άξιων δημιουργών. Και είναι κρίμα που δεν συνέχισε εδώ, γράφοντας κι άλλα τραγούδια…
Απλοί κι ανθρώπινοι, βγαλμένοι απ' τη ζωή και την καθημερινότητα, όπως πάντα, οι στίχοι της Κωστούλας Μητροπούλου, συχνά αλληγορικοί, προκειμένου να ξεπεράσουν τους «σκοπέλους» της λογοκρισίας του χουντικού καθεστώτος…
Όταν ακούω τέτοιους δίσκους, εξοργίζομαι για μια ακόμη φορά με τις δισκογραφικές εταιρείες. Κι αυτό γιατί, συνεχίζουν να κρατούν αυτά τα «διαμάντια» στα συρτάρια τους και επιμένουν να μην τα επανεκδίδουν σε cd, ώστε να γίνουν ευρύτερα γνωστά σε όσους αγαπούν το καλό Ελληνικό τραγούδι. Αν μη τι άλλο, έχουμε ένα δίσκο του 1971 που τραγουδούν η Βίκυ Μοσχολιού και η Μαρία Δημητριάδη! Αλλά τα ‘χουμε ξαναπεί… «Φωνή βοώντος εν τη ερήμω...»
Πηγή: 1) Ευάγγελος Σέμπος «Δίσκοι Από Βινύλιο - Vinyl Records» 2010
