Μια συνέντευξη - ποταμός με τον Θοδωρή Μανίκα, έναν ξεχωριστό παραγωγό και μουσικάνθρωπο, που για «τεχνικούς» λόγους δημοσιεύεται σε δύο «κομμάτια».
Μετά το πρώτο μέρος…
Το κεφάλαιο κλαμπ Ρόδον, οδός Μάρνη 24, εκεί που γράφτηκε Ιστορία, πώς άνοιξε για σένα;
Μέσω Τζαμάικας! Την εποχή που δέχθηκα την πρόταση να μπω κι εγώ στην ομάδα με την οποία κάναμε το κλαμπ Ρόδον, είχα ήδη στην διαδρομή μου το πρώτο μου ταξίδι στην Τζαμάικα, για την κηδεία του Μπομπ Μάρλεϊ. Και τώρα, από το νέο μεγάλο αφεντικό, ζήτησα σαν πριμ μεταγραφής, από τη Λύρα στο Ρόδον κι από τον Μάκη τον Χριστοδουλόπουλο στον Ντίζυ τον Γκιλέσπι (γελάει) να κάνει τα έξοδα για το δεύτερο ταξίδι μου στην Τζαμάικα! Όπερ και εγένετο! Αλλιώς όλοι το ’χαν καταλάβει ότι δεν θα γινόταν η μεταγραφή!
Πώς βρέθηκες στην Τζαμάικα, την πρώτη φορά, για την κηδεία του Μπομπ Μάρλεϊ και κατά πόσο επηρέασε αυτό τη φήμη σου και τη ζωή σου;
Σου το ’χω πει και παλιότερα, δεν θέλω να πολυμιλάω γι’ αυτό και δεν με νοιάζει αν επηρεάζει την όποια φήμη μου... Το ταξίδι εκείνο, το έκανα από ένστικτο, ίσως και λίγο από αίσθηση χρέους, αλλά κυρίως από δίψα να δω ιδίοις όμμασι κάτι που μ’ ενδιέφερε πολύ! Είναι αυτό που είναι, δεν είναι ταινία, ούτε θρύλος, γράφτηκαν τότε όσα έπρεπε, όσοι ξέρουν καταλαβαίνουν, οι άλλοι δεν έχει νόημα να μάθουν και, αν κάποτε μου προκύψει, μόνο μ’ ένα βιβλίο μπορώ να πω το πλήρες στόρι! Γιατί είναι άλλο το... πήγε ο Μανίκας στην κηδεία του Μάρλεϊ και άλλο το αληθινό context, δηλαδή ότι δύο φιλαράκια 21 χρονών, εγώ κι ο κολλητός μου ο Νίκος Γκούβης, Σάββατο μεσημέρι, μόλις σχόλασε το Pop Eleven, τρώμε στα Νούφαρα, στο Κολωνάκι, κι αποφασίζουμε να φύγουμε για την κηδεία του Μάρλεϊ που γίνεται σε 5 μέρες στην Τζαμάικα, ενώ έχουμε πάνω μας συνολικά μόνο 2.500 δραχμές και, μέχρι την Τρίτη, τρέχουμε κι έχουμε βρει κάποια λεφτά και τα ’χουμε ετοιμάσει όλα και φεύγουμε, με το φτηνό, αλλά αδιανόητο δρομολόγιο, Αθήνα – Σόφια – Μόσχα – Λουξεμβούργο – Ραμπάτ – Αβάνα – Κίνγκστον, μετ’ επιστροφής και προσγειωνόμαστε στο Κίνγκστον, στο τσακ, δύο ώρες πριν αρχίσει η κηδεία του μεγάλου, για να ανακαλύψουμε, φτάνοντας, ότι οι αποσκευές μας ξέμειναν στην Αβάνα! Κι ακόμη δεν περάσαμε από το τελωνείο! Θες να συνεχίσω, τί έγινε παρακάτω;
Όχι! Καλύτερα γράψε το βιβλίο...
(Γελάει) Είδες τί σου λέω;
Προτιμώ να σε ξαναπάω στο Ρόδον! Όταν ξεκινήσατε, πώς οργανώθηκε η παραγωγή συναυλιών στο κλαμπ;
Δεν θα σου πω τα χοντρά παλούκια, θα σου πω για τα ανάλαφρα! Όταν κάναμε το Ρόδον, δεν ήξερε κανείς να μας δείξει τί ήταν το ένα και τί το άλλο και τί είναι αυτό το χαρτί που βγήκε απ’ το φαξ και γράφει επάνω Rider και λέει ποια μηχανήματα θα υπάρχουν στη σκηνή και πού θα στηθούν, αλλά λέει και τί μπινελίκια θέλουν να μασουλάνε και να πίνουνε οι καλλιτέχνες στα καμαρίνια! Όπως δεν ξέραμε ότι χρειάζονται ντουζιέρες, πετσέτες και καφετιέρες στα καμαρίνια του Ρόδον και μας το μάθανε οι ξένοι, έτσι και σ’ αυτό, μάθαμε πολλά, όπως για παράδειγμα τις καραμέλες m&m, που δεν υπάρχουν τότε στην Ελλάδα και, χωρίς αυτές, το συμβόλαιο γράφει ότι η μπάντα δεν θα βγει να παίξει! Εγώ να κουβαλάω πακέτα τις Smarties, που είναι ότι πιο κοντινό στα m&m διαθέτει η ελληνική αγορά, αλλά η μπάντα δεν είναι μαλάκες, ξέρουν καλά τί ζήτησαν και τώρα έχουν σκαλώσει και θέλουν τα m&m που προβλέπει το γαμημένο το συμβόλαιο που έχουμε υπογράψει! Θυμάμαι και μετά που έφυγα απ’ το Ρόδον, όταν έκανα παραγωγή στην ιστορική συναυλία των Public Enemy στο Κατράκειο, στον Πειραιά, που ο Flavor Flav ήθελε ντε και καλά McDonald’s τα οποία δεν είχαν έρθει ακόμα στην Ελλάδα! Ήταν και ψιλοαλλού το κεφάλι του Flav, ήμουν κι εγώ με διάφορα στο δικό μου κεφάλι και άντε να συνεννοηθείς. Είχε γίνει μεγάλος τσαμπουκάς, μέχρι που στράβωσα και, την ώρα που κάνουμε... μπάφινγκ στα καμαρίνια, λέω του Chuck D., κοίτα, χαλάρωσε λίγο τον Flav, γιατί άμα συνεχίσει να μας τα ζαλίζει με τα McDonald’s, δεν υπάρχει και ζόρι, έχουμε τον τρόπο να σας κρατήσουμε στην Ελλάδα, ώσπου ν’ ανοίξουν κι εδώ τα McDonald’s! Με κοίταξε, βάλαμε κι οι δυο τα γέλια και, γρήγορα, ο Chuck D., αθόρυβο γατόνι όπως είναι, την βρήκε την άκρη και λύθηκε το θέμα... Με ψητά κοτόπουλα λύθηκε! Τί κάθομαι και λέω τώρα; Τέλος πάντων, τα μεμονωμένα επεισόδια δεν έχουν τόση σημασία, όσο έχει ότι με το Ρόδον, ανοίξαμε τον δρόμο για να χτιστεί μια ολόκληρη, ας την πω βιομηχανία! Και έχει επίσης σημασία ότι και εμείς που ήμασταν στην αρχική ομάδα εργασίας και το κοινό και οι καλλιτέχνες, ζήσαμε εκεί μέσα ανήκουστες καταστάσεις... Γι’ αυτό και αγαπώ πάντοτε εκείνη την ευρεία ομάδα, όλο το τιμ, τους ζωντανούς αλλά και τους, ευτυχώς λίγους, τεθνεώτες!
1992, η πρώτη διαφήμιση των Ιπτάμενων Δίσκων που στάλθηκε στα ΜΜΕ με fax!
Έφυγες όμως από εκεί σχετικώς γρήγορα και έκανες τότε την μικρή εταιρεία Ιπτάμενοι Δίσκοι... Άδοξο εγχείρημα, απ’ ότι θυμάμαι!
Ήτανε παράξενη φάση αυτή, λίγο αλλού γι’ αλλού, μια εταιρεία που θέλαμε να κάνει και συναυλίες και δίσκους και τηλεοπτικές παραγωγές... Εκτός τόπου και χρόνου! Σκέψου ότι, εκτός των άλλων, η εταιρεία, λεγόταν Mess! (Γελάει) Αρχίσαμε με το πρώτο λάϊβ των Siouxsie And The Banshees, εκείνο το κολασμένο λάϊβ στο Σπόρτινγκ αν θυμάσαι, και φτάσαμε, να κυνηγάμε την τότε ΕΡΤ για μπόλικα εκατομμύρια που αργούσε να μας πληρώσει για το πρώτο μας τηλεοπτικό project! Τσάκισε η φάση, κατέρρευσε! Αλλά προλάβαμε να βγάλουμε και αρκετούς Ιπτάμενους Δίσκους, τον δίσκο του ποιητή Νίκου Καρούζου, το SideFX, δηλαδή τον σπουδαίο πρώτο δίσκο των Nightstalker, έναν δίσκο της εξαίρετης ερμηνεύτριας Γιάννας Κομνηνού με μια σούπερ μπάντα, που στήθηκε επί τούτου, όπως αργότερα και οι 667. Είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που έχω κάνει, το άγνωστο αριστούργημά μου, η Γιάννα είναι μεγάλο αστέρι και η μπάντα που στήσαμε ήταν οι Αισθηματίες, που στην ουσία είναι ο πρόδρομος των 667! Παίζουν μέσα από τον Πέτρο Σκούταρη και τον Σωτήρη τον Δανό, μέχρι τον Σπύρο Λιόση, τον Τζίμη Τζιμόπουλο, τον Τάκη τον Κανέλο, τον Αχιλλέα Περσίδη, τον Σαράντη Σαλέα και τον Νικ Γκραβενίτη! Το μισό κόλπο των μετέπειτα 667, είναι εκεί μέσα. Τέλος πάντων, το όλο εγχείρημα μ’ εκείνη την εταιρεία και τους Ιπτάμενους Δίσκους, έπαθε ασφυξία και κλάταρε κι ευτυχώς με πήρε μάνατζερ στο κλαμπ του ο Μάκης ο Σαλιάρης και ξεχρέωσα την φάση γρήγορα...
1994, το νεοϋορκέζικο συγκρότημα Fleshtones, γυρίζει βίντεο στο Μεξικό, φορώντας καπελάκια με το σήμα της εταιρίας του ΘΜ, Ιπτάμενοι Δίσκοι!
Εκεί σε θυμάμαι! Στο West Club! Αλήθεια, πώς σας ήρθε τότε και οργανώσατε το πρώτο παζάρι δίσκων;
Το 1992, το West Club του Μάκη Σαλιάρη, δηλαδή το πρώην Εργοστάσιο, στη λεωφόρο Βουλιαγμένης, μετατρεπόταν σε Camel και έπρεπε να παρουσιάζουμε έντονη δραστηριότητα. Το παζάρι, ήταν μια ιδέα που είχαμε με τον άλλο Μάκη, τον Μηλάτο, ένα μεσημέρι στην Καισαριανή, πίνοντας παρέα με τον μακαρίτη τον Σαλιάρη που ήταν πολύ large με τα θαλασσινά και τα μεσημεριανά κρασάκια... Ο Μηλάτος ήταν διευθυντής στον Rock Fm κι εγώ διευθυντής του κλαμπ και είπαμε να το κάνουμε. Εμείς το οργανώσαμε, ο Rock Fm το διαφήμισε, όπως το διαφήμισε και η μουσική εφημερίδα Oz, που έβγαζε ο Αντώνης ο Πανούτσος και... έγινε! Ήταν ένα σημαδιακό event για την πόλη. Είχαμε κόψει 2.000 και 3.000 εισιτήρια. Διήμερο ήταν, με εισιτήριο 1.000 δραχμές, που σου εξασφάλιζε και πρόσβαση στον μπουφέ, ο οποίος ήταν γενναίος. Από το πρωί με καφετιέρες, πορτοκαλάδες, με μπρέκφαστ, με μπύρες, με ομελέτες, με, με... Είχε και μπιλιάρδα, μπάντες που παίζανε, είχαμε κονφερανσιέ τον Πανούτσο, με κόκκινες τιράντες, που έκανε και τις δημοπρασίες των ακριβών βινυλίων... Ο Νίκος ο Λώρης, στον πάγκο που έστησε, πουλούσε δίσκους της Di-Di και μαζί πουλούσε και τα βάζα με το μέλι που έκανε η οικογένειά του στο Πήλιο! Υπήρχε stage, είμαστε μέσα στο Camel, έτσι; Παίζανε τα τζαζ κουαρτέτα και τα διάφορα γκρουπ κι ανέβαινε πάνω κι ο Πανούτσος, έχοντας μαζέψει τους επόμενους δέκα ακριβούς δίσκους κι άρχιζε ο πλειστηριασμός... Έχουμε εδώ το 200 Motels του Φρανκ Ζάπα. Εδώ ο κύριος προσφέρει τόσα... Βασικά ήταν πολύ ωραία, γιατί ήταν καινούργιο κόλπο και καλά οργανωμένο. Δεν το είχε ξαναδεί ποτέ κανείς. Δεν είχε κάνει ποτέ κανείς παζάρι δίσκων!
Μιλώντας για βινύλια, τότε περίπου, αρχές δεκαετίας ’90, είχες κάνει παραγωγή και σ’ έναν ξεχωριστό δίσκο με τον Άκη Πάνου... Αυτό είναι και σήμερα ένα περιζήτητο βινύλιο!
Στο δίσκο που του έκανα παραγωγή, τραγουδάει κιόλας! Το άλμπουμ Επειγόντως, ζωντανή ηχογράφηση, με μπόλικη κατοπινή επεξεργασία σε δύο στούντιο, το οποίο καμία εταιρεία δεν το κυκλοφορούσε, μέχρι που, τελικώς, κυκλοφόρησε, τέλη του 1989, από την εταιρεία Σείριος, του Χατζιδάκι!
Το εξώφυλλο του Επειγόντως, στην εταιρεία Σείριος του Μάνου Χατζιδάκι.
Και γιατί δεν την θέλανε οι άλλοι, τέτοια δισκάρα;
Δεν τον θέλανε, γιατί, κάπου 25 χρόνια, όλοι τον είχανε τον Πάνου για να γράφει τις κομματάρες του και να τις δίνει να ’χουνε σουξέ να τραγουδάνε ο Μπιθικώτσης, η Μοσχολιού, ο Διονυσίου, ο Βοσκόπουλος, η Μαρινέλλα, ο Νταλάρας και οι λοιποί αστέρες του πάλκου... Δεν είχε και καμμιά φωνάρα και γενικώς δεν τον θέλανε τον Άκη Πάνου να τραγουδάει και να παίρνει ο ίδιος τα πακέτα απ’ τα μαγαζιά και τις συναυλίες, αυτό που θέλανε είναι να τους δίνει τραγούδια για τους τραγουδιστές και να ξαναχάνεται στο καβούκι του. Δέχθηκα παλαβές αντιπροτάσεις τότε, του τύπου ας μας δώσει 12 τραγούδια για τον τάδε τραγουδιστή και του βγάζουμε και το Επειγόντως, πράγμα που αμφότεροι, ο Πάνου κι εγώ, απορρίπταμε κάθετα και, προφανώς, όλα είχαν μπλοκάρει, οπότε, ευτυχώς μού ’κοψε και πήγα στον Χατζιδάκι, που δεν είχε λόγο να το βλέπει έτσι και βγήκε ο δίσκος στην εταιρεία του, τον Σείριο... Δεν πλήρωσε το τεράστιο για την εποχή κόστος ηχογράφησης, κάπου 6 εκατομμύρια δραχμές και δεν αγόρασε τα δικαιώματα του δίσκου, που παραμένει ιδιοκτησία μου... Πλήρωσε όμως και μάλιστα γενναιόδωρα το δικαίωμα της πρώτης αποκλειστικής κυκλοφορίας... Στο συγκεκριμένο θέμα, ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν και απέναντι στον Πάνου και απέναντι σ’ εμένα, πολύ κύριος! Και στα λεφτά και σε όλα! Μ’ έσωσε ο Χατζιδάκις τότε, γιατί, είχα φάει από παντού πόρτα, αλλά το πάλεψα κι εγώ, έχοντας ακούσει, στο σπίτι του Πάνου, τις πρότερες ανεπίσημες απόπειρές του στο μικρόφωνο, έβαλα τα λεφτά για να τραγουδάει μέσα και ο ίδιος και μόνο αυτό μ’ ένοιαζε στο τελικό προϊόν! Είναι ένα στοιχείο που, εκ των υστέρων, νιώθω ότι το πέρασα σε όλες μου τις παραγωγές, που τον αλλάζουν λίγο τον καλλιτέχνη και, αφού αυτό συνήθως γίνεται πετυχημένα, σημαίνει ότι κάτι υπάρχει στις παραγωγές μου. Ο Βαγγέλης Γερμανός έλεγε all acoustic το Δυό-Δυό Στην Μπανιέρα Δυό-Δυό, αλλά, οπωσδήποτε, το Βραχυκύκλωμα, όπου έκανα την παραγωγή, ήταν άλλο πράμα, χωρίς να λέω αν ήταν χειρότερο ή καλύτερο. Αλλιώτικο, πάντως, ήτανε... Ο Μάκης Χριστοδουλόπουλος, τραγούδαγε στο τουρκοδημοτικό του στυλ, αλλά, μαζί, δεν κάναμε μόνο το Να ’Χαν Οι Καρδιές Αμπάρες, και το Φτάνει Να Μ’ Αγαπάς, κάναμε και το Απορώ, που είναι μουσική και στίχοι του Γιάννη Πάριου. Πολλοί τριγύρω είχαν δικαιολογημένες αναστολές. Αυτό το τραγούδι, όμως, όταν βγήκε, έσπασε τα ταμεία! Βλέπεις ότι, ενίοτε, είναι καταλυτική η παρουσία και η φαντασία ενός αληθινού παραγωγού. Οπότε εγώ δεν δυσκολεύτηκα να καταλάβω αυτό το ιδιόμορφον, που θα είχε ένας τέτοιος δίσκος του Άκη Πάνου με τον ίδιο ως κεντρικό πρόσωπο και έγινε η παραγωγή, χάρη στην τελική διέξοδο που μας έδωσε απλόχερα ο Χατζιδάκις και, κυρίως, χάρη στην αρχική καθοριστική οικονομική συμβολή του πατέρα μου, που τον αγαπούσε πολύ τον Άκη όπως κι ο Άκης αγαπούσε πολύ τον πατέρα μου...
1989, στο studio, τελική μίξη του Επειγόντως. Ο ΘΜ φορά ένα t-shirt του κλαμπ Ρόδον.
Ο Άκης Πάνου, ξέμεινε, ολομόναχος, απέναντι στη χειρότερη στιγμή της ζωής του!
Έχω ακούσει διάφορα για τον πατέρα σου, ως ιδιότυπη persona στον Στρατό, κάποιοι μου είπαν ότι έγινε και Υπουργός καναδυό φορές. Αλλά, στους μουσικούς κύκλους, ακούγονται και διάφορα για την σχέση του μ’ εσένα, τον, ας πούμε, άσωτο υιό, που σε αγαπούσε πολύ, όσο και για τις σχέσεις του, με χαρακτήρες παράταιρους με το στάτους του πατέρα σου, όπως π.χ. ο Άκης Πάνου...
Όσο αφορά γι’ αυτό που λες με τον Άκη, κοίτα, ήταν δυο συνομήλικα παιδιά της κατοχικής Αθήνας κι όταν γνωρίστηκαν, αυτό τους ένωσε περίεργα, έλιωσε τις όποιες διαφορές τους και ταίριαξαν αμέσως! Κατά τα άλλα, εντάξει, με όλο τον σεβασμό, δεν είναι τώρα να μιλάμε για τον πατέρα μου εδώ μέσα! Το μόνο που μπορεί να μας ενδιαφέρει εδώ, είναι ότι χρωστάω μεγάλο μέρος της αγωγής και της παιδείας μου στον πατέρα μου, όπως π.χ. εκείνο το ανελέητο σαφάρι μετακινήσεων σε 12 πόλεις, μέσα στο οποίο μεγάλωσα και μορφώθηκα ή την αγάπη που μου εμφύσησε για τον άνθρωπο, ή το σκάλωμά του με την μπάλα και τον στίβο που κληρονόμησα και κάτι άλλα τρελά που τον ξεχώριζαν! Με δυο λόγια, υπήρχε μια καλά σφυρηλατημένη αγάπη μεταξύ μας, παρ’ ότι, όταν μεγάλωσα, ζούσαμε πιά φαινομενικώς αντίθετες ζωές. Δεν θέλω να πω κάτι άλλο για τον Στρατηγό Μανίκα, γιατί Στρατηγός ήταν ο πατέρας μου, ουδέποτε επέτρεψε σε κάποιον να τον προσφωνήσει Υπουργέ μου, ως είθισται με όσους διετέλεσαν κάποτε υπουργοί!
Δεκτόν. Ξαναγυρίζω στον Άκη Πάνου, λοιπόν. Εσύ που τον έζησες τόσο πολύ, τί πιστεύεις; Έκανε ή δεν έκανε το φόνο;
Ώχου, τώρα... (Σιωπή) Όπως ξέρεις, επειδή συνδεόμουν επί μακρόν με τον άνθρωπο και επειδή έγραψα για το θέμα του φονικού και της δίκης όσο ήταν εν ζωή ο Άκης Πάνου, δεν θέλω να μιλάω δημοσίως, μετά τον θάνατό του. Έχω αρνηθεί άπειρες συνεντεύξεις, εκπομπές του Σπύρου Παπαδόπουλου κι ότι να ’ναι, δεν μετέχω σε δημόσια συζήτηση από σεβασμό στον Άκη, στην οικογένεια, από σεβασμό στους νεκρούς και σ’ όλους τους επιζώντες. Επ’ αυτού που ρωτάς, όμως, οκέϊ... Αυτό που έχω να σου πω είναι ότι, αν, αυτό που έκανε ο Άκης Πάνου, το έκανε ένας άλλος διάσημος συνθέτης, θα ήταν στο δικαστήριο για στήριξη ίσα με 50 καλλιτέχνες! Στον Άκη Πάνου, συνέβη το παράδοξο ότι, όταν ήρθε η δύσκολη ώρα, απ’ έξω, ήταν ο Λευτέρης Μυτιληναίος, η Γεωργία Λόγγου κι εγώ! Ήρθαν ως μάρτυρες και ο Στέλιος Ελληνιάδης κι ο Μανώλης Ρασούλης, κατέθεσαν κι έφυγαν. Αλλά, εγώ ένιωσα πως, όσα κι αν είχαν μεσολαβήσει μεταξύ μας, έπρεπε να ’μαι δίπλα του, εκεί όπου δικαζόταν για το κακό που προκάλεσε. Και, επί 6 μέρες, στη δίκη στην Καβάλα, ήμουν στο δικαστήριο, εκεί όπου, ο Άκης Πάνου, βάναυσα αποκόπηκε από το υπόλοιπο του βίου του, χωρίς να μετράει τίποτε άλλο, ξεμένοντας, ολομόναχος, απέναντι στη χειρότερη στιγμή της ζωής του! Αυτό συνέβη, κατ’ εμέ και γαμήθηκε όλη η φάση... Ξέμεινε, ολομόναχος, απέναντι στη χειρότερη στιγμή της ζωής του!
1989, ζωντανή ηχογράφηση του Επειγόντως. Άκης Πάνου, ΘΜ, Nick Gravenites.
Ωστόσο, υπήρξαν φήμες ότι δεν το έκανε ο ίδιος το φονικό, αλλά το φορτώθηκε...
Το έχω ακούσει κι εγώ αυτό, αλλά δεν την αντέχω την ανοησία! Υπάρχουν οι εκεί παρόντες και κανείς από τους παρόντες δεν έχει πει κάτι τέτοιο! Ούτε ο Άκης Πάνου είπε κάτι τέτοιο όσο ζούσε. Η Ελευθερία είναι παρούσα και δεν έχει πει κάτι τέτοιο. Η μαμά της ήταν παρούσα και επίσης δεν έχει πει κάτι τέτοιο. Άρα, αφού κανείς από τους παρόντες δεν έχει διακινήσει την πληροφορία αυτή, ποιος από τους απόντες είναι ο γαμιόλης που το διακινεί; Αυτοί οι άνθρωποι είναι και κουμπάροι μου, τους έχει βαφτίσει παιδί ο πατέρας μου, όπως κι εγώ. Ξέρω τους ανθρώπους και την ζωή που έζησαν και τον χώρο που έζησαν, δεν υπάρχει περίπτωση η γυναίκα του να είπε, εσύ Άκη, δεν το ’χεις, δώσε μου εμένα το πιστόλι να τον σκοτώσω... Το πιστόλι που, θυμίζω, ήταν του Άκη Πάνου! Πλάκα κάνουμε; Ούτε στέκει μέσα στον τρόμο και στον πανικό τους, γιατί κι αυτό το έχω ακούσει, να συνεννοήθηκαν να πουν ένα ψέμα. Δεν γίνεται ο ζαλισμένος απ’ το κακό Άκης, η γυναίκα του και η Ελευθερία, που, πριν λίγο, είδε να σκοτώνουν τον σύντροφό της, να σκαρφιστούν κάτι μέσα σε πέντε λεπτά και να το τηρήσουν επί τόσα χρόνια! Κάπου θα ράγιζε το γυαλί, οι επιζώντες του δράματος δεν είναι τίποτα εκπαιδευμένοι κατάσκοποι, απλοί άνθρωποι τρομαγμένοι είναι... Όλα τα υπόλοιπα, ότι δεν το ’κανε ο Άκης και τα τοιαύτα, είναι εκ του πονηρού και, το σκεπτικό που φανερώνουν, είναι σκεπτικό χαμηλού επιπέδου, ψιλογυναικουλίστικο! Τελεία και παύλα... Και ο νοών, νοείτω!
Θυμάμαι να σε βλέπω στη δίκη του Πάνου, στην τηλεόραση και ταυτόχρονα μετά από λίγη ώρα να σε βλέπω στο Mega, με τους Thirty Ντέρτι, στο σήριαλ που είχες κάνει και το σενάριο, το Είμαστε Στον Αέρα! Με τους οποίους Thirty Ντέρτι, κάνατε δύο δίσκους. Τον ομώνυμο του 1995, και ακολούθως, το 1998, τον δίσκο Η Συνωμοσία Των Μετρίων...
Έ, και ποια είναι εδώ η ερώτηση;
1997, ο ΘΜ τραγουδά την Συνωμοσία Των Μετρίων στην σκηνή του κλαμπ Ρόδον, με τους Thirty Nτέρτι.
Είναι, Η Συνωμοσία Των Μετρίων, το σπουδαιότερο τραγούδι σου;
Είναι! Τουλάχιστον έτσι μου λένε τα παιδιά μου! Κοίτα, όπως και με άλλα σοβαρά πράγματα, εγώ δεν λέω πολλά για την Συνωμοσία, ούτε καν βίντεο κλιπ δεν την έχω κάνει! Αλλά δράττομαι της ευκαιρίας να λήξω ένα θεματάκι που έχει προκύψει με την λαθροχειρία που είχε κάνει ένας κατσαπλιάς στο τραγούδι μου, γι’ αυτό και θα σου στείλω να δημοσιεύσεις ένα ντοκουμεντάκι επ’ αυτού, να τελειώνουμε...
Thanx! Περιμένω με αγωνία το μέιλ, να δω τι είναι...
Ένα γράμμα είναι! Θα δεις. Μια σελιδούλα, ένα απλό γράμμα!
2010, απολογία περί λαθροχειρίας στη Συνομωσία Των Μετρίων, 12 χρόνια αφ' ότου κυκλοφόρησε με τους Thirty Nτέρτι.
Επί τη ευκαιρία, μιάς και ανέφερες τα παιδιά σου πριν... Είναι μεγάλα τα παιδιά σου;
Είναι 30 και 22 χρονών, ετεροθαλή κι αγαπημένα! Και, σ’ έναν κόσμο όπου τα παιδιά πικραίνονται, γιατί οι μεγαλύτεροι σπανίως τηρούν όσα υποστηρίζουν, συχνά καμαρώνω, γιατί βλέπω τα δυο παιδιά μου να το παλεύουν όπως μπορούν, με τις δυνάμεις, με τις γνώσεις τους, με τις αρχές τους, με τα ταίρια τους, με τους φίλους τους... κι αυτό με χαροποιεί, όχι μόνο για τα παιδιά μου, αλλά γενικότερα, μ’ αρέσει να βλέπω νέα παιδιά που, κρίση ξεκρίση, δεν κάθονται να τους πιάσει το κωλαράκι η... κωλοκατάσταση, ούτε να τα καθορίσει η κάθε μαλακία ημών των γονιών τους! Γενικώς, εγώ δεν λέω ότι έκανα και το σωστό ως γονέας, ξέρω όμως ότι, με τα όποια λάθη μου, προσπάθησα να αποφύγω το φαγωμένο κλισέ που λέει να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο για τα παιδιά μας, διότι μου φαίνεται ψιλοϋπεκφυγή, αφού είναι ανέφικτον! Και αγωνίστηκα να το αντιστρέψω και να λέω ότι φτιάξαμε δυο παιδιά που είναι καλύτερα από τον γαμημένο τον κόσμο μας!
Τελικά τί πιστεύεις; Συνάδουν, οικογένεια και rock’n’roll;
Και πού να ξέρω εγώ; Κάτσε να σου δώσω το τηλέφωνο του Όζυ Όσμπορν! (Γελάει) Τί να σου πω, τώρα; Παγίδα η ερώτηση! (Σιωπή δευτερολέπτων) Φυσικά και συνάδουν, τί είμαστε εμείς, εκτός ζωικού βασιλείου είμαστε; Το θέμα, δεν θα το έθετα έτσι, θα το έθετα, όπως το βλέπω στην Ελλάδα εδώ και κάποια χρόνια, όπου πολλοί ροκ μουσικοί, που είναι τίγκα στο τατουάζ και στο σκουλαρίκι και βάφουν και κάνα μάτι στη σκηνή και ουρλιάζουν διάφορα aggressive με τσίτα τα Marshall, ξαφνικά και ως δια μαγείας, παντρεύτηκαν όλοι κάτι κόκκινα ταγέρ που δεν γουστάρουν το ροκ αλλά την Πρωτοψάλτη και τον Μουζουράκη και, όλοι τους, ζουν σε κάτι διώροφα κάτω απ’ τα πεθερικά και δεν βγαίνουν τα βράδια γιατί δεν έχουν λέει ποιος να τους κρατήσει τα μωρά και δουλεύουν και σε σιχαμένες πρωινές δουλειές, χωρίς ποτέ να έχουν χρόνο να κραιπαλιάσουν λίγο με την υπόλοιπη μπάντα τους και γενικώς ζουν ζωές τραπεζοϋπάλληλων, με το συμπάθειο, και δεν το γουστάρω καθόλου αυτό, γιατί εγώ και κάποιοι άλλοι που το πήγαμε αλλιώς στα οικογενειακά μας, ούτε κουνελάκια μεγαλώσαμε, ούτε χελωνονιντζάκια! Παιδιά μεγαλώσαμε και ούτε πίσω απ’ τα βελόνια τρέχουν, ούτε πιπώνονται, στις τουαλέτες των κλαμπ, με ότι είναι σάρκα και κινείται, fuck you very much!
1992, Γλυφάδα. Ο ΘΜ, σε αυτοσχέδια ηχογράφηση με τον γιό του, που έχει ξυπνήσει μέσα στ' άγρια μεσάνυχτα!
Γιατί νομίζεις ότι την βλέπουν έτσι;
Τί να σου πω; Εγώ δυο διαζύγια έχω, δεν έχω γραφείο συνοικεσίων για να ξέρω τις τάσεις της αγοράς! (Γελάει) Αυτό που τείνω να πιστέψω, είναι ότι όλοι αυτοί δεν άλλαξαν τώρα που μεγάλωσαν, όοοοχι, έτσι ήταν ανέκαθεν, απλώς πρέπει κάποτε να το πάρουμε είδηση ότι η νιότη είναι η καλύτερη μεταμφίεση, ο καθένας, με μια τζίβα, ένα τατουάζ και μια κόκκινη κιθάρα σε σχήμα κεραυνού, μπορεί να ξεγελάσει οποιονδήποτε, όταν είμαστε άδολα νιάτα! Μετά, ξεπηδάει, κάτω απ’ την μεταμφίεση, ο προικοθήρας, ο πολιτικάντης, ο βολεψάκιας ή κι ο εθνικιστούλης ακόμη κι όλοι λένε, πώς άλλαξε ρε σύ έτσι αυτός;, αλλά τίποτε δεν άλλαξε, μεταμφιεσμένος ήταν, τόσα χρόνια, με τον βολικό μανδύα της νιότης!
Σε θυμάμαι πάντοτε να νοιάζεσαι για μια τέτοια, κάπως extreme προσέγγιση θεμάτων όπως η πολιτική, η νεολαία... Θυμάμαι κάποια editorial σου στο Ποπ Και Ροκ για την φλόγα της νιότης... Αλήθεια, με το Ποπ Και Ροκ κι εσένα, τί παίχτηκε; Ακούστηκαν τότε πολλά...
Η έκδοσή του, σταμάτησε μετά από μένα, επί διευθύνσεως Νίκου Πετρουλάκη νομίζω... Το περιοδικό, έκλεισε γιατί δεν μπόρεσε ποτέ να διαχειριστεί την στέρεη κληρονομιά που άφησε ο Πετρίδης, που το είχε προτεκτοράτο, μοιράζοντας κάπως preset την ύλη και την δομή του περιοδικού... Τί ήταν, το 1998, το Ποπ Και Ροκ που βρήκα; Ένας ανελέητος κατάλογος δίσκων, αυτό ήταν! Κοίτα, δεν λέμε τώρα για το ένδοξο πρώιμο Ποπ Και Ροκ με Πετρίδη, Μαλαθρώνα, Κοντογούρη, Χρυσόπουλο, Καββαδία, Φράγκο, όλο εκείνο το ρηξικέλευθο φρέσκο πράγμα... Εδώ μιλάμε για το πώς το είχαν κάνει στο κατώφλι του 21ου αιώνα πλέον! Εν έτει 1998, το Ποπ Και Ροκ που παραλαμβάνω είναι ένα και μόνο πράγμα... Δίσκοι, δίσκοι, δίσκοι, την ώρα που έρχεται το mp3! Τους παίρνανε από τις εταιρείες, γράφανε γι’ αυτούς και τους περισσότερους τους πηγαίνανε μετά στην Ηφαίστου και τους σκοτώνανε. Γι’ αυτό έβλεπες κάτι παλαβά άρθρα με φωτογραφίες π.χ. του Μπίλυ Τζόελ, που λέγανε ότι ολόκληρη η δισκογραφία του επανακυκλοφορεί σε cd... Στ’ αρχίδια μας κι ο Μπίλυ ο Τζόελ και η δισκογραφία του, είναι η απάντηση! Επειδή όμως η Sony έδωσε στον τάδε συντάκτη 20 cd του Μπίλυ Τζόελ, πήγαινε εκείνος και τα έκανε 4σέλιδο στο Ποπ Και Ροκ και μετά πήγαινε και τα σκότωνε τα καημένα τα cd... (Γελάει) Κανείς δεν του έφερνε αντίρρηση, αφού πολλοί εκεί μέσα τα ίδια κάνανε... Ο άλλος, έγραφε για τον Γεράσιμο Ανδρεάτο στο Ποπ Και Ροκ! Επειδή ο Πετρίδης ανταγωνιζόταν την ισχυροποιημένη Βλαβιανού που ήταν διευθύντρια στο Δίφωνο και, η ιδιοκτησία, που ήταν κοινή για τα δύο έντυπα, έβλεπε απ’ το Δίφωνο, ότι έχει απόδοση το ελληνικό, έβαζε και το Ποπ Και Ροκ μπόλικο ελληνικό ρεπερτόριο, κατά την νέα γραμμή Πετρίδη... Ένας μύλος δηλαδή! Όταν πρωτοπήγα, έπαιρνα κι έβλεπα τα προηγούμενα τεύχη κι έλεγε, Jeff Beck Anthology κι από κάτω είχε και βαθμολογία 3 αστεράκια και, πιο κει, έλεγε, Γεράσιμος Ανδρεάτος, ξέρω γώ τί τίτλο, ας πούμε, Ξαναγύρισα Αγάπη Μου (γελάει) κι από κάτω είχε 5 αστεράκια! Σε περιοδικό που λέγεται Ποπ Και Ροκ, Γεράσιμος Ανδρεάτος - Jeff Beck Anthology 5-3! Μπήκα μέσα λοιπόν και το ίσιωσα αυτό. Η λογική μου ήταν ότι, αν δίπλα στα ροκ θέματα έχεις χώρο για τους Ανδρεάτους, ας πετάξουμε έξω τους Ανδρεάτους κι ας ρίξουμε εξωμουσικά ροκ θέματα! Θες με τις ζωηρές συνεντεύξεις, θες με τις αποστολές για αποκλειστικότητες, ή με την συμμετοχή του περιοδικού στο Rockwave του 1999, θες με τα περίεργα άρθρα για τον Ηλία Πετρόπουλο ή για το Αψέντι, για την ιστορία του Πι, τα horror movies, ή τα ταξιδιωτικά, σε στυλ έλα να σε πάω τριήμερο στο Άμστερνταμ μόνο με 100 χιλιάδες δραχμές και να την κάνεις λαχείο, όπως κι αν το δεις, τα 15 τεύχη που βγάλαμε, διαβάζονται ακόμη σήμερα πολύ άνετα, δια-βά-ζον-ται! Άφησαν αποτύπωμα, γι’ αυτό και το συζητάμε και σήμερα το θέμα... Σου θυμίζω δε, ότι το τεύχος με εξώφυλλο τον Τζιοβάνι με την κιθάρα του, που έφερε τη τελική ρήξη μου με το όλο σύστημα, είναι πάντα το best seller όλης της Ιστορίας του Ποπ Και Ροκ... Πιθανώς γιατί το αγόρασε σύσσωμη η Θύρα 7! (Γελάει)
Ιούλιος 1999, ο ΘΜ με την ομάδα εργασίας του Ποπ & Ροκ, στο φεστβάλ Rockwave, στον Άγιο Κοσμά.
Νοέμβριος 1999, ο Τζιοβάνι με την κιθάρα του, στο εξώφυλλο του Ποπ & Ροκ.
Τί το ενόχλησε, ο Τζιοβάνι, το σύστημα;
Δώδεκα τεύχη ετησίως έβγαζε το Ποπ Και Ροκ, έξι ήταν οι μεγάλες δισκογραφικές εταιρίες, δύο εξώφυλλα η κάθε μία το χρόνο, τελειώσαμε! Αυτό βρήκα στο Ποπ Και Ροκ όταν πήγα. Η φιλοσοφία μου, άρχισε να το αποδομεί αυτό, όπως και κάποιες άλλες παθογένειες του περιοδικού, οπότε άρχισαν και τα, άμα είναι να χάνουμε ένα εξώφυλλο από τους Mercury Rev, που θυμίζω ότι, όταν τους κάναμε εξώφυλλο, ήταν μόλις το δεύτερό τους παγκοσμίως, γιατί τότε δεν ανήκαν σε καμμιά από τις 6 εταιρείες και να χάνουμε κι άλλο ένα που τού ’ρθε του Μανίκα κι έβαλε εξώφυλλο το πόστερ του φεστιβάλ Rockwave ’99, κι ένα ακόμη απ’ τον Τζιοβάνι, τότε την κάτσαμε την βάρκα! Κι άρχισαν να πιέζουν την εταιρεία, οι δισκογραφικές, σε στυλ μάζεψε τον Μανίκα, γιατί κόβουμε τη διαφήμιση και δεν θα πάρεις και το cd που θες να βάλεις στο Δίφωνο και άλλες τέτοιες μαλακίες... Τότε, διευρύνθηκε η εσωτερική τρύπα στην Μουσικοεκδοτική. Μετά τον Σπήλιο Λαμπρόπουλο, που τον εντόπισα εγκαίρως και τον απομάκρυνα σταλινικά, με... μετάθεση στο Δίφωνο, στα βασικά εργαλεία που χρησιμοποίησε η ιδιοκτησία για να με ελέγξει και να έχει κι εφεδρείες, προστέθηκε τώρα κι ο Νίκος Πετρουλάκης, χρειαζόταν κάποιος γιατί αλλιώς τ’ αφεντικά δεν μπορούσανε να παίρνουνε χαμπάρι τί σκάρωνα, είχα επιβάλει κι ένα ντε φάκτο καθεστώς άβατου στο γραφείο μου, το είχα πει στον Κούρτη που ήταν ο εκδότης και είχε και τον Χαραυγιακό! Μια φορά μόνο είχε έρθει απροειδοποίητα στο γραφείο μου κι έκανε σνιφ-σνιφ σαν το λαγωνικό, γιατί ποιος ξέρει τί του είχαν πει οι ρουφιάνοι ότι μυρίζει μέσα στο γραφείο μου, βασικά αρωματικά στικ Nag Champa μύριζε (γελάει), οπότε σηκώνομαι και του λέω, κοίτα, Κούρτη, εδώ δεν είναι το γραφείο του προπονητή απ’ τα έφηβα του Χαραυγιακού, να κάνεις περατζάδες όποτε σού ’ρθει, εδώ είναι το γραφείο μου και θα παίρνεις τηλέφωνο πριν μπεις μέσα, γιατί έτσι και ξαναπεράσεις απροειδοποίητα την πόρτα, θα σε πετάξω έξω! Τέλος πάντων, οι άνθρωποι δεν το ’χαν το εκδοτιλίκι γι’ αυτό και η Μουσικοεκδοτική καταστράφηκε και κανένα έντυπό τους δεν επέζησε, πλην ίσως του Metal Hammer! Ευτυχώς έφυγα εγκαίρως! Πρόλαβα να γράψω και editorial στο τελευταίο τεύχος που έβγαλα εκεί, με το γιατί φεύγω. Ιανουάριος του 2000, η πρώτη προσωπική μου ανταρσία στον 21ο αιώνα! Κι όχι μόνο αυτό, αλλά εκεί φωτογράφιζα ακριβώς και πόσο σύντομα και από ποιους θα έρθει το τέλος του περιοδικού... Κι όποιος το κατάλαβε, το κατάλαβε... Το editorial, είχε τίτλο Το Ποτάμι Δεν Γυρίζει Πίσω! Τον έβαλα συμβολικά, τον τίτλο, για την αποχώρηση και, ακόμη πιο συμβολικά, γιατί, Το Ποτάμι Δεν Γυρίζει Πίσω, είναι ένα τραγούδι από την πρώτη μου συνεργασία με τον Μαργαρίτη και, την ώρα που φεύγω από το Ποπ Και Ροκ, έχει μόλις αρχίσει η δεύτερη, χωρίς να το ξέρει σχεδόν κανένας…
Με τη σουξεδάρα Δρόμοι Του Πουθενά! Πώς πήγαν τα πράγματα με τον Γιώργο Μαργαρίτη, την δεύτερη φορά;
Όταν ήρθε η δεύτερη συνεργασία με τον Μαργαρίτη, το 2000, νομίζω ότι κάναμε κάτι που ήταν η αποθέωση του «είναι» , κανείς δεν το απαίτησε αλλά ήταν τσαμπουκάς δικός μου και της μπάντας, ήταν μια καθολική στάση που, παρά τις δυσκολίες, καρποφόρησε γιατί κανείς δεν είχε την δύναμη ή δεν ασχολήθηκε αρκετά, ώστε να μας σταματήσει... Μέχρι που το κατάφεραν οι δύο ωφελημένοι της φάσης, ο Μαγκάρετ και η Minos!
Τί θες να πεις; Τέτοιο χιτ και το σταμάτησε ο Μαργαρίτης;
Όταν άρχισε το project, ο Μαργαρίτης ήταν κουλ, γιατί η καριέρα του είχε πάρει την κατιούσα, επί πολλά χρόνια δεν υπήρχε στην τηλεόραση, σε τίποτα, ήταν εξαφανισμένος. Όταν πάμε να κάνουμε τη δουλειά με το Δρόμοι Του Πουθενά, ο Μαργαρίτης, τραγουδάει απέναντι από το γήπεδο της ΑΕΚ, σ’ ένα πράγμα που λέγεται... Φαρενάιτ, έτσι λέγεται το κέντρο και μέσα έχει το πατιρντί του, από μερακλήδες μαντράδες αυτοκινήτων και τίποτε καψούρηδες, μέχρι γάμους τσιγγάνων! Εκεί τον βρίσκω, το 2000. Αφ’ ενός, η άγνοια κινδύνου που τον χαρακτηρίζει, και, αφ’ ετέρου, η δύσκολη φάση που πέρναγε η καριέρα του, τον έκανε και δέχθηκε αυτά που ήθελα να κάνω με τον δίσκο του, άλλωστε αυτός μου είχε ζητήσει, πριν λίγο καιρό, να ξανασυνεργαστούμε... Αλλά, στο πώς ξέφυγε το κόλπο με τους 667, πώς μεγιστοποιήθηκε και στο τί κατέληξε να είναι η φάση, αν είχε τη δύναμη, θα έλεγε ό-χι! Και ναι που είπε, εμπράκτως πάλι όχι έλεγε... Τσίπρας πριν τον Τσίπρα, μου βγήκε! (Γελάει)
Γιατί να συμβαίνει αυτό; Και, στην τελική, εσύ δεν το έβλεπες από την αρχή;
Το βλέπαμε, γιατί και τότε το έδειχνε, αλλά δεν έβγαινε έξω... Πήγαινε στον Μάτσα και διαμαρτυρόταν, θα με καταστρέψουν, βάζουν τις κιθάρες και κάνουν νιάου-νιάου στην εισαγωγή για δύο λεπτά, αλλά ο κοσμάκης θέλει τον Μαργαρίτη... τέτοια πράγματα... Όλα αυτά ξέραμε ότι είχαν γίνει. Όμως δεν φορτώνω ποτέ τον καλλιτέχνη με το βάρος να αποδεχθεί και να καταλάβει τί γίνεται εδώ μέσα, γιατί τα πιστεύω πολύ τα πρότζεκτ μου, αλλιώς δεν τ’ αρχίζω και ξέρω ότι θέλουν και χρόνο για να δέσει το γλυκό. Και με τον Μαργαρίτη, σκοτωθήκαμε πολλές φορές ώσπου να τελειώσει το άλμπουμ, ήθελε τον χρόνο του! Έκανε δύο δίσκους ενδιάμεσα, μέχρι να τελειώσει αυτός ο δίσκος! Δεν πίστευε ότι θα ολοκληρωθεί ποτέ. Το ίδιο και ο τότε διευθυντής του Μάτσα, ο Κώστας Μπουρμάς, που με δυσκόλευε κιόλας, σε στυλ, μα, δεν καταλαβαίνω, γιατί να πληρώσουμε φωτογράφιση για έναν δίσκο που δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ; Οπότε, ό,τι προέκυψε μετά την κυκλοφορία, είναι μια μεγάλη επιτυχία, κερδισμένη από εμένα και τους 667 και κάποιες πολύ ικανές κοπέλες, που δούλευαν τότε στη Minos, χωρίς να έχουμε απαραιτήτως την συναίνεση των άλλων ενδιαφερομένων! Την στιγμή που βγήκε το Δρόμοι Του Πουθενά, ο Μαργαρίτης είχε πάει κι είχε γράψει άλλο τραγούδι που το πίστευε και για σούπερ σουξέ κι έλεγε, Δύο Χιλιάρικα Στην Τσέπη, Δυόμισυ Με Τα Ψιλά... Ακριβώς την ώρα που καταργούσαμε το χιλιάρικο! (Γελάει) Τέλος πάντων, όλα αυτά πήγαν περίπατο μόλις βγήκε η δισκάρα μας!
2001, οι πέντε 667, τα δυό λαμπρά μπουζούκια κι ο Μαγκάρετ...
Οκ, αλλά αυτό δεν εξηγεί τί στράβωσε...
Από μια στιγμή και μετά, νομίζω ότι ο Μαργαρίτης στράβωσε από την πολλή δημοφιλία που πήρε το πράγμα! Όταν άρχισε να βλέπει ότι παίζουμε σε άγνωστες χώρες (γελάει), στον Λυκαβηττό, στο Ρόδον, στον Μύλο και ότι δεν το ελέγχει κι άνοιγαν οι πόρτες στα καμαρίνια και μπαίνανε κάτι γκομενάρες μέσα ή κάτι τυπάκια με σκουλαρίκια και τατουάζ και τον ρωτούσαν, μήπως ξέρετε που είναι ο Κλέων και μήπως ξέρετε που είναι ο Τσίκο... Δεν είχε ξαναδεί να μπαίνουν δύο αστεράτα κορίτσια και να θέλουν να μιλήσουν στον κιθαρίστα του και όχι στον ίδιο! Ή να βγαίνει στην τηλεόραση και να του μιλάει η Μενεγάκη για την... εθνική ροκάδων που παίζει μαζί του. Δεν μπόρεσε να κάνει ποτέ την υπέρβαση. Δεν καταλάβαινε ότι ο Κλέων, ο Πετράκης, ο Μανίκας, ο ένας, ο άλλος, έχουμε τα δικά μας συγκροτήματα, δικούς μας δίσκους, τις δικές μας αφίσες, έχουμε παίξει πλειστάκις λάϊβ στην τηλεόραση ή στο Ρόδον ή στον Μύλο, έχουμε τους δικούς μας φαν, μας αγαπάνε οι άνθρωποι εκεί, μας ξέρουν, μας γουστάρουνε, δεν το ’πιανε αυτό. Οπότε, ζήταγε από εμάς ένα απλό σέρβις σε στυλ, ο Γιώργος Μαργαρίτης με το καουμπόικο καπέλο και με όλο το επιτελείο του, που έγραφαν ως τότε οι αφίσες του κι από κάτω, στον άσπρο πάτο της αφίσας, με μαρκαδόρο, ξέρω γώ, Κέντρον Κάθοδος, Αγρίνιο! Αυτό ήθελε από εμάς, να είμαστε το fuckin’ επιτελείο του! Αυτό ήξερε. Οπότε, το άλλο που προέκυψε, τον σόκαρε. Συν ότι είχε μια αυλή γύρω του, η οποία, επί χρόνια, έπαιρνε εύκολα ότι ήταν να του πάρει, γιατί έζησε ο Μαργαρίτης κάτι πράγματα ζόρικα, από την κόντρα του περίγυρού του προς εμένα και τους 667! Εκείνος ο περίγυρος, το έβλεπε όλο αυτό το καινούργιο, σαν κάτι το επίφοβο. Άρχισαν να βλέπουν ότι δεν υπάρχει περιθώριο να ελέγχουν το βάζο με το μέλι, αφού τα λεφτά ήταν πλέον με τιμολόγιο και τον Μαγκάρετ τον πλήρωνε μπροστά σ’ ένα κάρο κόσμο ο Μανίκας! Πώς θα πληρωθείς δηλαδή από τον Λυκαβηττό ή το Ρόδον; Οπότε, άρχισε να υπάρχει μια εσωτερική κόντρα, τέτοια, που έφθασε να γίνει δόγμα και άκουσα πλέον, δικούς του ανθρώπους, να το λένε ανοιχτά στα τότε στελέχη της Minos, ότι... οι μαλλιάδες χαλάνε τον Μαργαρίτη!
2002, '...οι μαλλιάδες χαλάνε τον Μαργαρίτη!'
Χα χα... Και πώς τη διαχειρίστηκες τη συνεργασία, μετά απ’ όλα αυτά;
Βασικά, αν δεις τις φωτογραφίες μας τότε, ήμουν ο μόνος που είχε μακριά μαλλιά στη μπάντα, οπότε, την μέρα που κάναμε το δεύτερο sold-out λάϊβ μας στο Ρόδον, Μάιος του 2002, πάω και τα κόβω πολύ κοντά, να όπως είμαι σήμερα, και το βράδυ απ’ τη σκηνή του Ρόδον, λέω στο κοινό την ιστορία με τους μαλλιάδες που χαλάνε τον Μαργαρίτη, ενώ, αυτός που τ ’λεγε αυτά για μας, κάθεται από κάτω, στο τραπέζι της Minos κι έχει μείνει κόκκαλο και τελικά λέω στον κόσμο:
...Κοίταξα γύρω μου, είδα ότι ήμουν ο μόνος μακρυμάλλης στους 667, πήγα σήμερα και κουρεύτηκα, και, τώρα, ο μόνος μαλλιάς που απέμεινε ανάμεσά μας είναι ο Γιώργος Μαργαρίτης! Υποδεχθείτε τον με ένα θερμό χειροκρότημα!
Και έγινε της πουτάνας εκεί μέσα, έπεσε το Ρόδον κάτω! Μετά γίναν κι άλλες χοντράδες, στην Θεσσαλονίκη, στον Λυκαβηττό... και σιγά-σιγά ξεθύμανε η συνεργασία, ήρθε τρεις τέσσερεις φορές ως guest star σε κάτι μεταγενέστερα λάϊβ μας και τελευταία φορά παίξαμε μαζί στο Gagarin, την Τσικνοπέμπτη του 2006...
Τσικνοπέμπτη του 2006, 667 + guests και Όλα Στα Κάρβουνα, στο Gagarin! Διαφήμιση στην Athens Voice.
Κρίμα, ήταν σπουδαίο κόλπο αυτό. Έτσι όπως τα λες πάντως ήταν καταδικασμένο να τελειώσει!
Αυτό το ξέραμε και τότε, αλλά κι ο ίδιος ανακουφίστηκε τρόπον τινά που έληξε το κόλπο, όπως φάνηκε π.χ. και μετά από κάποια χρόνια, όταν τον είχε καλέσει η Μπήλιω Τσουκαλά στην εκπομπή της στην τηλεόραση και τον ρώτησε, πώς και συνεργαστήκατε με τον Μανίκα; Και της λέει, εγώ ήθελα κάποιον σαν τον Μανίκα για δημόσιες σχέσεις γιατί δεν με πρόσεχε η εταιρία μου, τώρα τί είπανε με τον Μάτσα και του έδωσε και την ενορχήστρωση, θα σας γελάσω! Και σταυροκοπιότανε η γυναίκα on camera και του την ψιλοείπε κιόλας, σε στυλ, πάτε καλά κύριε Μαργαρίτη, όλοι εδώ τον αγαπάμε τον Μανίκα, αλλά κανένας δεν θα τον ήθελε για... δημόσιες σχέσεις, γιατί ακόμη περισσότεροι είναι αυτοί που δεν τον αγαπάνε!
Και γιατί να την έχει δει έτσι, ο Μαργαρίτης; Ξέρω ότι, σε όσες συνεντεύξεις σου έχω πάρει ουδέποτε μου είπες κάτι που δεν έστεκε, οπότε... ψιλοσοκάρομαι απ’ όλο αυτό το στόρι!
Προφανώς, ήταν ο ίδιος ψημένος να μας αδειάσει, αλλά δεν τον άφηνε η πραγματικότητα ν’ αφήσει το σουξέ που κάναμε. Γιατί, ήταν μεγάλο το χιτ και ήταν και πολύ βαθύ, απλώθηκε σαν σαράκι σ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της Επικράτειας, από τα Βόρεια Προάστεια ως το Διδυμότειχο, από τους γιάπηδες μέχρι τα Εξάρχεια, από τον Rock Fm μέχρι τον σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος! Κι απέμεινε ένας αμήχανος Μαργαρίτης, που, σήμερα, δεκαπέντε χρόνια αργότερα, ακόμη περιφέρει και δανείζει την αίγλη εκείνου του σουξέ, δεξιά κι αριστερά.
Τι εννοείς πως την δανείζει δεξιά κι αριστερά;
Έχεις ξαναδεί ο κάθε τραγουδιστής ψευτοροκάς, που λέω εγώ, να πρέπει να κάνει ένα ντουέτο με έναν συγκεκριμένο καλλιτέχνη; Όλοι οι ψευτοροκάδες της δεκαετίας του ’80, ντουετάκι στον 21ο αιώνα με τον Μαργαρίτη; Δηλαδή, κάποτε οι Τερμίτες έκαναν με τον Νταλάρα, οι Φατμέ με την Αλεξίου, ο Λάκης έκανε με τον Μητροπάνο, οι Πυξ-Λαξ με τον Καρρά, ναι αλλά, με τον Μαργαρίτη, κάνανε όλοι! Κυρίως λάϊβ, αβέρτα λάϊβ! Έκανε ο Σαββόπουλος κι ο Πορτοκάλογλου, ο Μαχαιρίτσας, ο Μηλιώκας, ο Λάκης με τα Ψηλά Ρεβέρ, ο Δεληβοριάς, κι ο κάθε πικραμένος, αλλά δεν έμεινε και τίποτε απ’ όλη αυτή τη δηθενιά... Και, οι πιο πολλοί, έκαναν κι ένα τραγούδι με τον Μαργαρίτη, όμως κα-νέ-να δεν έφθασε ούτε ένα μόριο απ’ την καθολική αποδοχή κι αγάπη που γνώρισε το Δρόμοι του Πουθενά!
Γιατί νομίζεις εσύ ότι έγινε αυτό το ντου στον Μαργαρίτη, μετά την συνεργασία του μαζί σας;
Ήταν δύσκολο να αποκωδικοποιήσουν όλοι αυτοί το dna του δικού μας project! Εν πρώτοις, εμείς, δεν κάναμε με τον Μαργαρίτη ένα τραγούδι, αλλά δίσκο ολόκληρο! Αυτό δεν ξανάγινε ποτέ κι από κανέναν, πριν ή μετά τον εν λόγω δίσκο! Και, όταν κάνεις ολόκληρο άλμπουμ, είναι πολύμηνη η τριβή, φέρνει απρόβλεπτες προσεγγίσεις και, στο τέλος, φέρνει και μια κεντραρισμένη αίσθηση του πόσο μπορείς να ξανοιχτείς και προς ποια πλευρά της πυξίδας... Επί πλέον, εμείς δεν ήμασταν συγκρότημα, στυλ Τερμίτες ή Πυξ-Λαξ ή Onirama, εμείς είχαμε τις δικές μας μπάντες και σχηματίσαμε το συγκρότημα 667 επί τούτου για την συνεργασία με τον Μαργαρίτη! Σπουδαίο κεφάλαιο αυτό, όπου λίγοι το ’χουν πιάσει ως σήμερα και που, ομοίως, δεν έχει ματαξαναγίνει! Άρα, εδώ αρχίσαμε με σχέδιο και καταλήξαμε σε κάτι νοσηρό. Βλέπεις κάτι τόσο μονογενές, να κόβεται κουστούμι πάνω στον Μαργαρίτη, να γνωρίζει πανεθνική επιτυχία και βλέπεις κι έναν Μαργαρίτη που ψήνεται να μη θέλει τους 667 κι όλη αυτή την μούρλα τους και την ανατροπή, αλλά επιλέγει και κάνει κάτι ανώδυνα ντουετάκια με κάτι ηλικιωμένους ψευτοροκάδες που φοράνε το κόκκινο πουλόβερ ριχτό στους ώμους... Μ’ αυτά και μ’ αυτά, απογύμνωσε εκείνο το λαμπρό εγχείρημα από ότι το ξεχώριζε απ’ τον σωρό, το ’χασε τελείως το feeling του κόλπου... Προσφάτως, τον είδα στην τηλεόραση να λέει λάϊβ το Δρόμοι Του Πουθενά, πολύ κακοποιημένο, η μπάντα του δεν είχε ούτε μία ηλεκτρική κιθάρα, ενώ, στο κομμάτι μας, ο Κλέων Αντωνίου κι ο Πετράκης ο Σκούταρης, πρέπει να ’χουν ρίξει ίσα με οκτώ ηλεκτρικές μέσα... Τέλος πάντων, τα σκυλιά του Μαργαρίτη, το ’παιζαν πολύ γρήγορα, δίχως την mystic εισαγωγή, κ.λπ., και, στο ρεφραίν, γυρίζει ο μεγάλος και το μικρόφωνο στο κοινό κι αμολάει την ατάκα, δικουοοό σας! Το τραγούδι μας, δεν είναι έτσι, έχει μπλουζιά μέσα! Ο Μαργαρίτης, μαζί μ’ εμάς συγκίνησε, γιατί τραγούδησε τους ηλεκτρικούς νταλγκάδες μας, χωρίς φιοριτούρες, σαν αποφασισμένος μεσήλιξ μπλούζμαν που δεν έχει να διεκδικήσει τίποτε! Τίποτε άλλο δεν θα χωρέσει ποτέ στην εξίσωση του Δρόμοι Του Πουθενά, στο λέω εγώ που την εφηύρα! Ήταν πολύ καλοβαλμένο εκείνο το πρότζεκτ και δεν μιλάω μόνο για το Δρόμοι Του Πουθενά τώρα, όχι, μιλάω για το πλήρες άλμπουμ, που είχε μέσα τραγουδάρες που τις κατάπιε το χιτ, αλλά τις κατάπιε και η κακή διαχείριση του Μαργαρίτη!
Όντως έχει κάτι βαρβάτα πράγματα εκείνος ο δίσκος! Εκείνη η εισαγωγή, με το instrumental των Camper Van Beethoven...
Καλά, άστο αυτό! Ολόκληρη ιστορία είναι αυτό... Ευτυχώς, το έχουν εκτιμήσει δεόντως οι ίδιοι οι πρώην Camper Van Beethoven και οι οπαδοί τους, άμα μπεις στην ιστοσελίδα τους θα καταλάβεις τι εννοώ! Εδώ, τώρα, λέμε για τα υπόλοιπα, για τραγουδάρες με λόγια, όχι για ελιτίστικα αμερικάνικα instrumental... Δεν ξέρω καν αν τα λέει στα λάϊβ του αυτά τα κομμάτια ο Μαγκάρετ, τα Μεθυσμένα Δειλινά, το Πού Θα Πας Χαρά Μου, το Αύριο Φεύγω... Ξέρεις, τί ήταν εκείνος ο δίσκος; Το τελευταίο πραγματικά μεγάλο ελληνικό άλμπουμ ήταν, δεν ήταν τίποτε άλλο! Ήταν ένα ενιαίο σύμπαν, από το οποίο ξέφυγε ένα σούπερ-νόβα και το υπόλοιπο σύμπαν χάθηκε, αλλά είχε γερά δομημένα και ευδιάκριτα χαρακτηριστικά, ήταν οι στίχοι του, που δεν κλαψομούνιαζαν ως είθισται, ήταν ένας σπουδαίος τραγουδιστής σωστά καθοδηγημένος, ήταν η μπάντα, φίλοι όλοι από παλιά που την καταβρίσκανε παίζοντας τέτοιο stuff όλοι παρέα, ήταν ο ηλεκτρισμός του ήχου, οι λάμπες που πήγαιναν έτσι, αυτό το Johnny Cash element μέσα σε μια ζεϊμπεκούκλα ή η ρέγκε πυρκαγιά σ’ ένα τσιφτετέλι... Αυτά είναι δικά μας, φίλε Γιάννη, δεν τα κατέχει φυσικά ούτε ο Μαργαρίτης, ούτε ο Λάκης Με Τα Ψηλά Ρεβέρ, ούτε ο Μαχαιρίτσας ή ο Δεληβοριάς, τί την ψάχνεις; Δεν λέω ότι οι 667 ήταν το παν εκεί μέσα, λέω όμως ότι χωρίς τους 667, δεν λέει η φάση... Γίνεται 666! (Γελάει) Τέλος πάντων, για να το τελειώνουμε, ο ένας κατάπιε τον άλλον κι όλοι ησύχασαν!
Γιατί το λες αυτό; Ακούγεται σαν να έγινε και κάτι ακόμη...
Γιατί ο Μαργαρίτης ήθελε να γλυτώσει από τους 667, αλλά και η Minos ήθελε να γλυτώσει από τον Μαργαρίτη! Και το κατάφερε, μετά από τέτοιο σουξέ! Η Minos, έδιωξε τον Μαργαρίτη σχεδόν αμέσως μετά την επιτυχία αυτή! Μετά από τέτοιο σουξέ, τον έστειλε με απαλλακτικό! Μίλησα τότε με τον κύριο Μάτσα και, από μια μεριά, το σκεπτικό του το σέβομαι, κάπου το καταλαβαίνω. Σου λέει, είναι μια ιδιαιτερότητα που κινδυνεύουμε να μας προκύψει mainstream, ωραία, αλλά, αν αυτό το πράγμα γίνει κυρίως ρεύμα, κάποιος θα πρέπει και να το φτιάχνει και δεν μπορώ να φέρνω τον Μανίκα να μου κάνει και τον Μπάση και τον Πλούταρχο κ.λπ., γιατί απλά δεν θα έρθει κι άαααν έρθει, θα θέλει έξι μήνες να τελειώσει τον κάθε δίσκο... Οκέϊ, το πιάσαμε! Πέρυσι ο διευθυντής της Minos δεν πιστεύει ότι θα βγει ο δίσκος, φέτος η ιδιοκτησία δεν θέλει να γίνει ο δίσκος κυρίως ρεύμα! Αυτά, ίσως εξηγούν το μέγεθος του κατορθώματός τους, να αφανίσουν τα ίχνη του πιο crossover ελληνικού μουσικού κόλπου του 21ου αιώνα!
Ένα ολοκαίνουργιο κόλπο, ολικώς instrumental, με όλη την groovy παράνοια των 667!
Εσύ πάντως, μετά απ’ αυτό, πάλι απ’ αλλού μας ήρθες... Πώς βρέθηκες να δουλεύεις στην ΠΑΕ Παναθηναϊκός;
Όπως βρέθηκα και στην Αιθιοπία! Δημοσιογραφώντας για την Καθημερινή! Αλλά, για τον Παναθηναϊκό, Γιάννη μου, δεν ψήνομαι να μιλήσω, ούτε για το τότε, ούτε για το σήμερα! Την έχω πει την γνώμη μου εγκαίρως και προφορικώς και εγγράφως, σε όσους πρέπει!
Ξέρω πάντως ότι μετά από εκείνη την φάση με τον Παναθηναϊκό, πάλι προς την παραγωγή κατευθύνθηκες...
Τώρα μιλάμε για τον παρόντα χρόνο και εγώ το βουλώνω, γιατί, για τις δουλειές μου, μιλάω όταν έχουν κριθεί... Ενημερωτικώς μόνο, σου λέω ότι έκανα πέρυσι, για την ΕΜΙ, παραγωγή κι ενορχήστρωση σε δύο τραγούδια του 19χρονου Κωνσταντίνου Αγγελόπουλου, ενός πολύ ταλαντούχου μαγκάκου, αν και νομίζω ότι, στην εταιρεία του, δεν έχουν καταλάβει το αληθινό potential του Κωνσταντίνου, anyway, άμα θες, μπες στο YouTube και δες τα δυο βίντεο... Και κάνω τώρα παραγωγή κι ενορχήστρωση σε ένα και μόνο τραγούδι, με τους Magic De Spell, το ιστορικό συγκρότημα, ένα οκτάλεπτο μίνι έπος, έτσι θα το χαρακτήριζα αυτό που κάνουμε! Κι έχω και φουλ ολοκληρωμένο ένα παράλογο άλμπουμ με τους... 667!
2016, Vintage studio. Ο ΘΜ,εξηγεί στον Θοδωρή Βλαχάκη των Magic DeSpell, πως φτιάχνεται ο καλός καφές...
Τί; Οι 667; Μα δεν έχετε διαλυθεί;
Κατ’ αρχήν, ναι! Οι δύο αγαπημένοι μου φίλοι και ογκόλιθοι της κιθάρας, απεβίωσαν! Πρώτα, ο Πετράκης ο Σκούταρης και, μετά, ο legend, ο Δήμης Παπαχρήστου... Πράγμα που, πέρα από την οδύνη, έτσι όπως σκέφτομαι εγώ, σημαίνει παύσις εργασιών, ούτε άλλες αντικαταστάσεις, ούτε άλλες μαλακίες... Αυτό μας σόκαρε, πήρε 3 χρόνια αυτός ο κύκλος, έφτασε το 2007 για να κλείσει το θανατικό και η μπάντα έπεσε σε χειμερία νάρκη... Λίγοι το έχουν καταλάβει, αλλά ως τότε είχαμε κάνει τρία σινγκλ και πέντε ολόκληρα άλμπουμ! Κατά τα άλλα, ο Άρης ζει οικογενειακώς στο Όσλο, ο Κλέων είναι πάντοτε με τους Mode Plagal, ο Τσίκο παίζει κάτι λούπες και στάμνες και μαντολίνα με διάφορα σχήματα, ενώ θα έπρεπε να είναι πάντα ο γαμάτος ντράμερ που όλοι αγαπήσαμε, (γελάει) ο Αθανασίου μοιράζεται ανάμεσα σε κιθάρες, ανεμόπτερα και παρά πέντε κι ο Αρχοντάκης παραμένει ο κορυφαίος ηχολήπτης και ένας καραμπινάτος μπασίστας! Τώρα, λοιπόν, ξαναβγαίνουμε στο φως, με τους ανανεωμένους 667, ούτε reunion είναι, ούτε υπάρχουν μέσα Δρόμοι Του Πουθενά, τίποτε τέτοιο, αλλά ένα ολοκαίνουργιο κόλπο, ολικώς instrumental, με όλη τη groovy παράνοια των 667! Μια δουλειά που αναδεικνύει ακόμη περισσότερο πόσο έχουμε τη γνώση στους ανατολίτικους δρόμους, πόσο ξέρουμε σε βάθος και το punk και το funk και την παραμόρφωση, πόσο έχουμε γνώση της δημοτικής μουσικής και πόσο καραμπινάτα μετράνε τα 9/8, στα ζεϊμπέκικα που παίζουμε, ενώ κάποιοι άλλοι, απ’ ότι πληροφορήθηκα εκ των υστέρων, αντί για 9/8, ακούγανε Ρόρυ Γκάλαχερ στο Δρόμοι Του Πουθενά! Εμείς, ακούγαμε κι ακούμε μια ζεϊμπεκιά βγαλμένη από τα σκοτεινότερα υπόγεια του θανάτου! Όσο πιο γνώστης των 9/8 είναι ο μουσικός, όσο πιο ρεμπέτης στο αίσθημα, τόσο πιο σίγουρα θα στο πει αυτό για τα εννιάρια που παίζουμε με τους 667, ότι το αλφαδιάζουμε το εννιάρι! Κι όχι μόνο για τα εννιάρια, στα επτάρια να δεις τί κάνουμε! (Γελάει) Άντε, είδες; Με τα 9/8 και τα 7/8, νομίζω ότι προσγειωθήκαμε για τα καλά στο ogdoo.gr! Job done! (Σηκώνεται και ψάχνει κάποιον για να πληρώσουμε)
Μα, έχω κάποιες ερωτήσεις ακόμη...
Κράτησέ τες! Όσο μιλάμε, ανοίγει το κάδρο, είμαι που είμαι κι εγώ... λακωνικός, άσε με! Άμα συνεχίσουμε, θα το πάμε για βιβλίο κι άμα είναι έτσι, προτιμώ να το γράψω μόνος μου! (Γελάει) Θα απαντηθούν εκεί, υποθέτω, οι ερωτήσεις σου κι αν δεν απαντηθούν, ευκαιρία να ξανακάνουμε τότε μία συνέντευξη!
[Φωτογραφίες και εικόνες, από το αρχείο του Θοδωρή Μανίκα]
Μετά το πρώτο μέρος…
Σημασία, έχει ότι, με το Ρόδον, ανοίξαμε τον δρόμο για να χτιστεί μια ολόκληρη... βιομηχανία!
Το κεφάλαιο κλαμπ Ρόδον, οδός Μάρνη 24, εκεί που γράφτηκε Ιστορία, πώς άνοιξε για σένα;
Μέσω Τζαμάικας! Την εποχή που δέχθηκα την πρόταση να μπω κι εγώ στην ομάδα με την οποία κάναμε το κλαμπ Ρόδον, είχα ήδη στην διαδρομή μου το πρώτο μου ταξίδι στην Τζαμάικα, για την κηδεία του Μπομπ Μάρλεϊ. Και τώρα, από το νέο μεγάλο αφεντικό, ζήτησα σαν πριμ μεταγραφής, από τη Λύρα στο Ρόδον κι από τον Μάκη τον Χριστοδουλόπουλο στον Ντίζυ τον Γκιλέσπι (γελάει) να κάνει τα έξοδα για το δεύτερο ταξίδι μου στην Τζαμάικα! Όπερ και εγένετο! Αλλιώς όλοι το ’χαν καταλάβει ότι δεν θα γινόταν η μεταγραφή!
Πώς βρέθηκες στην Τζαμάικα, την πρώτη φορά, για την κηδεία του Μπομπ Μάρλεϊ και κατά πόσο επηρέασε αυτό τη φήμη σου και τη ζωή σου;
Σου το ’χω πει και παλιότερα, δεν θέλω να πολυμιλάω γι’ αυτό και δεν με νοιάζει αν επηρεάζει την όποια φήμη μου... Το ταξίδι εκείνο, το έκανα από ένστικτο, ίσως και λίγο από αίσθηση χρέους, αλλά κυρίως από δίψα να δω ιδίοις όμμασι κάτι που μ’ ενδιέφερε πολύ! Είναι αυτό που είναι, δεν είναι ταινία, ούτε θρύλος, γράφτηκαν τότε όσα έπρεπε, όσοι ξέρουν καταλαβαίνουν, οι άλλοι δεν έχει νόημα να μάθουν και, αν κάποτε μου προκύψει, μόνο μ’ ένα βιβλίο μπορώ να πω το πλήρες στόρι! Γιατί είναι άλλο το... πήγε ο Μανίκας στην κηδεία του Μάρλεϊ και άλλο το αληθινό context, δηλαδή ότι δύο φιλαράκια 21 χρονών, εγώ κι ο κολλητός μου ο Νίκος Γκούβης, Σάββατο μεσημέρι, μόλις σχόλασε το Pop Eleven, τρώμε στα Νούφαρα, στο Κολωνάκι, κι αποφασίζουμε να φύγουμε για την κηδεία του Μάρλεϊ που γίνεται σε 5 μέρες στην Τζαμάικα, ενώ έχουμε πάνω μας συνολικά μόνο 2.500 δραχμές και, μέχρι την Τρίτη, τρέχουμε κι έχουμε βρει κάποια λεφτά και τα ’χουμε ετοιμάσει όλα και φεύγουμε, με το φτηνό, αλλά αδιανόητο δρομολόγιο, Αθήνα – Σόφια – Μόσχα – Λουξεμβούργο – Ραμπάτ – Αβάνα – Κίνγκστον, μετ’ επιστροφής και προσγειωνόμαστε στο Κίνγκστον, στο τσακ, δύο ώρες πριν αρχίσει η κηδεία του μεγάλου, για να ανακαλύψουμε, φτάνοντας, ότι οι αποσκευές μας ξέμειναν στην Αβάνα! Κι ακόμη δεν περάσαμε από το τελωνείο! Θες να συνεχίσω, τί έγινε παρακάτω;
Όχι! Καλύτερα γράψε το βιβλίο...
(Γελάει) Είδες τί σου λέω;
Προτιμώ να σε ξαναπάω στο Ρόδον! Όταν ξεκινήσατε, πώς οργανώθηκε η παραγωγή συναυλιών στο κλαμπ;
Δεν θα σου πω τα χοντρά παλούκια, θα σου πω για τα ανάλαφρα! Όταν κάναμε το Ρόδον, δεν ήξερε κανείς να μας δείξει τί ήταν το ένα και τί το άλλο και τί είναι αυτό το χαρτί που βγήκε απ’ το φαξ και γράφει επάνω Rider και λέει ποια μηχανήματα θα υπάρχουν στη σκηνή και πού θα στηθούν, αλλά λέει και τί μπινελίκια θέλουν να μασουλάνε και να πίνουνε οι καλλιτέχνες στα καμαρίνια! Όπως δεν ξέραμε ότι χρειάζονται ντουζιέρες, πετσέτες και καφετιέρες στα καμαρίνια του Ρόδον και μας το μάθανε οι ξένοι, έτσι και σ’ αυτό, μάθαμε πολλά, όπως για παράδειγμα τις καραμέλες m&m, που δεν υπάρχουν τότε στην Ελλάδα και, χωρίς αυτές, το συμβόλαιο γράφει ότι η μπάντα δεν θα βγει να παίξει! Εγώ να κουβαλάω πακέτα τις Smarties, που είναι ότι πιο κοντινό στα m&m διαθέτει η ελληνική αγορά, αλλά η μπάντα δεν είναι μαλάκες, ξέρουν καλά τί ζήτησαν και τώρα έχουν σκαλώσει και θέλουν τα m&m που προβλέπει το γαμημένο το συμβόλαιο που έχουμε υπογράψει! Θυμάμαι και μετά που έφυγα απ’ το Ρόδον, όταν έκανα παραγωγή στην ιστορική συναυλία των Public Enemy στο Κατράκειο, στον Πειραιά, που ο Flavor Flav ήθελε ντε και καλά McDonald’s τα οποία δεν είχαν έρθει ακόμα στην Ελλάδα! Ήταν και ψιλοαλλού το κεφάλι του Flav, ήμουν κι εγώ με διάφορα στο δικό μου κεφάλι και άντε να συνεννοηθείς. Είχε γίνει μεγάλος τσαμπουκάς, μέχρι που στράβωσα και, την ώρα που κάνουμε... μπάφινγκ στα καμαρίνια, λέω του Chuck D., κοίτα, χαλάρωσε λίγο τον Flav, γιατί άμα συνεχίσει να μας τα ζαλίζει με τα McDonald’s, δεν υπάρχει και ζόρι, έχουμε τον τρόπο να σας κρατήσουμε στην Ελλάδα, ώσπου ν’ ανοίξουν κι εδώ τα McDonald’s! Με κοίταξε, βάλαμε κι οι δυο τα γέλια και, γρήγορα, ο Chuck D., αθόρυβο γατόνι όπως είναι, την βρήκε την άκρη και λύθηκε το θέμα... Με ψητά κοτόπουλα λύθηκε! Τί κάθομαι και λέω τώρα; Τέλος πάντων, τα μεμονωμένα επεισόδια δεν έχουν τόση σημασία, όσο έχει ότι με το Ρόδον, ανοίξαμε τον δρόμο για να χτιστεί μια ολόκληρη, ας την πω βιομηχανία! Και έχει επίσης σημασία ότι και εμείς που ήμασταν στην αρχική ομάδα εργασίας και το κοινό και οι καλλιτέχνες, ζήσαμε εκεί μέσα ανήκουστες καταστάσεις... Γι’ αυτό και αγαπώ πάντοτε εκείνη την ευρεία ομάδα, όλο το τιμ, τους ζωντανούς αλλά και τους, ευτυχώς λίγους, τεθνεώτες!
1992, η πρώτη διαφήμιση των Ιπτάμενων Δίσκων που στάλθηκε στα ΜΜΕ με fax!
Έφυγες όμως από εκεί σχετικώς γρήγορα και έκανες τότε την μικρή εταιρεία Ιπτάμενοι Δίσκοι... Άδοξο εγχείρημα, απ’ ότι θυμάμαι!
Ήτανε παράξενη φάση αυτή, λίγο αλλού γι’ αλλού, μια εταιρεία που θέλαμε να κάνει και συναυλίες και δίσκους και τηλεοπτικές παραγωγές... Εκτός τόπου και χρόνου! Σκέψου ότι, εκτός των άλλων, η εταιρεία, λεγόταν Mess! (Γελάει) Αρχίσαμε με το πρώτο λάϊβ των Siouxsie And The Banshees, εκείνο το κολασμένο λάϊβ στο Σπόρτινγκ αν θυμάσαι, και φτάσαμε, να κυνηγάμε την τότε ΕΡΤ για μπόλικα εκατομμύρια που αργούσε να μας πληρώσει για το πρώτο μας τηλεοπτικό project! Τσάκισε η φάση, κατέρρευσε! Αλλά προλάβαμε να βγάλουμε και αρκετούς Ιπτάμενους Δίσκους, τον δίσκο του ποιητή Νίκου Καρούζου, το SideFX, δηλαδή τον σπουδαίο πρώτο δίσκο των Nightstalker, έναν δίσκο της εξαίρετης ερμηνεύτριας Γιάννας Κομνηνού με μια σούπερ μπάντα, που στήθηκε επί τούτου, όπως αργότερα και οι 667. Είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που έχω κάνει, το άγνωστο αριστούργημά μου, η Γιάννα είναι μεγάλο αστέρι και η μπάντα που στήσαμε ήταν οι Αισθηματίες, που στην ουσία είναι ο πρόδρομος των 667! Παίζουν μέσα από τον Πέτρο Σκούταρη και τον Σωτήρη τον Δανό, μέχρι τον Σπύρο Λιόση, τον Τζίμη Τζιμόπουλο, τον Τάκη τον Κανέλο, τον Αχιλλέα Περσίδη, τον Σαράντη Σαλέα και τον Νικ Γκραβενίτη! Το μισό κόλπο των μετέπειτα 667, είναι εκεί μέσα. Τέλος πάντων, το όλο εγχείρημα μ’ εκείνη την εταιρεία και τους Ιπτάμενους Δίσκους, έπαθε ασφυξία και κλάταρε κι ευτυχώς με πήρε μάνατζερ στο κλαμπ του ο Μάκης ο Σαλιάρης και ξεχρέωσα την φάση γρήγορα...
1994, το νεοϋορκέζικο συγκρότημα Fleshtones, γυρίζει βίντεο στο Μεξικό, φορώντας καπελάκια με το σήμα της εταιρίας του ΘΜ, Ιπτάμενοι Δίσκοι!
Εκεί σε θυμάμαι! Στο West Club! Αλήθεια, πώς σας ήρθε τότε και οργανώσατε το πρώτο παζάρι δίσκων;
Το 1992, το West Club του Μάκη Σαλιάρη, δηλαδή το πρώην Εργοστάσιο, στη λεωφόρο Βουλιαγμένης, μετατρεπόταν σε Camel και έπρεπε να παρουσιάζουμε έντονη δραστηριότητα. Το παζάρι, ήταν μια ιδέα που είχαμε με τον άλλο Μάκη, τον Μηλάτο, ένα μεσημέρι στην Καισαριανή, πίνοντας παρέα με τον μακαρίτη τον Σαλιάρη που ήταν πολύ large με τα θαλασσινά και τα μεσημεριανά κρασάκια... Ο Μηλάτος ήταν διευθυντής στον Rock Fm κι εγώ διευθυντής του κλαμπ και είπαμε να το κάνουμε. Εμείς το οργανώσαμε, ο Rock Fm το διαφήμισε, όπως το διαφήμισε και η μουσική εφημερίδα Oz, που έβγαζε ο Αντώνης ο Πανούτσος και... έγινε! Ήταν ένα σημαδιακό event για την πόλη. Είχαμε κόψει 2.000 και 3.000 εισιτήρια. Διήμερο ήταν, με εισιτήριο 1.000 δραχμές, που σου εξασφάλιζε και πρόσβαση στον μπουφέ, ο οποίος ήταν γενναίος. Από το πρωί με καφετιέρες, πορτοκαλάδες, με μπρέκφαστ, με μπύρες, με ομελέτες, με, με... Είχε και μπιλιάρδα, μπάντες που παίζανε, είχαμε κονφερανσιέ τον Πανούτσο, με κόκκινες τιράντες, που έκανε και τις δημοπρασίες των ακριβών βινυλίων... Ο Νίκος ο Λώρης, στον πάγκο που έστησε, πουλούσε δίσκους της Di-Di και μαζί πουλούσε και τα βάζα με το μέλι που έκανε η οικογένειά του στο Πήλιο! Υπήρχε stage, είμαστε μέσα στο Camel, έτσι; Παίζανε τα τζαζ κουαρτέτα και τα διάφορα γκρουπ κι ανέβαινε πάνω κι ο Πανούτσος, έχοντας μαζέψει τους επόμενους δέκα ακριβούς δίσκους κι άρχιζε ο πλειστηριασμός... Έχουμε εδώ το 200 Motels του Φρανκ Ζάπα. Εδώ ο κύριος προσφέρει τόσα... Βασικά ήταν πολύ ωραία, γιατί ήταν καινούργιο κόλπο και καλά οργανωμένο. Δεν το είχε ξαναδεί ποτέ κανείς. Δεν είχε κάνει ποτέ κανείς παζάρι δίσκων!
Μιλώντας για βινύλια, τότε περίπου, αρχές δεκαετίας ’90, είχες κάνει παραγωγή και σ’ έναν ξεχωριστό δίσκο με τον Άκη Πάνου... Αυτό είναι και σήμερα ένα περιζήτητο βινύλιο!
Στο δίσκο που του έκανα παραγωγή, τραγουδάει κιόλας! Το άλμπουμ Επειγόντως, ζωντανή ηχογράφηση, με μπόλικη κατοπινή επεξεργασία σε δύο στούντιο, το οποίο καμία εταιρεία δεν το κυκλοφορούσε, μέχρι που, τελικώς, κυκλοφόρησε, τέλη του 1989, από την εταιρεία Σείριος, του Χατζιδάκι!
Το εξώφυλλο του Επειγόντως, στην εταιρεία Σείριος του Μάνου Χατζιδάκι.
Και γιατί δεν την θέλανε οι άλλοι, τέτοια δισκάρα;
Δεν τον θέλανε, γιατί, κάπου 25 χρόνια, όλοι τον είχανε τον Πάνου για να γράφει τις κομματάρες του και να τις δίνει να ’χουνε σουξέ να τραγουδάνε ο Μπιθικώτσης, η Μοσχολιού, ο Διονυσίου, ο Βοσκόπουλος, η Μαρινέλλα, ο Νταλάρας και οι λοιποί αστέρες του πάλκου... Δεν είχε και καμμιά φωνάρα και γενικώς δεν τον θέλανε τον Άκη Πάνου να τραγουδάει και να παίρνει ο ίδιος τα πακέτα απ’ τα μαγαζιά και τις συναυλίες, αυτό που θέλανε είναι να τους δίνει τραγούδια για τους τραγουδιστές και να ξαναχάνεται στο καβούκι του. Δέχθηκα παλαβές αντιπροτάσεις τότε, του τύπου ας μας δώσει 12 τραγούδια για τον τάδε τραγουδιστή και του βγάζουμε και το Επειγόντως, πράγμα που αμφότεροι, ο Πάνου κι εγώ, απορρίπταμε κάθετα και, προφανώς, όλα είχαν μπλοκάρει, οπότε, ευτυχώς μού ’κοψε και πήγα στον Χατζιδάκι, που δεν είχε λόγο να το βλέπει έτσι και βγήκε ο δίσκος στην εταιρεία του, τον Σείριο... Δεν πλήρωσε το τεράστιο για την εποχή κόστος ηχογράφησης, κάπου 6 εκατομμύρια δραχμές και δεν αγόρασε τα δικαιώματα του δίσκου, που παραμένει ιδιοκτησία μου... Πλήρωσε όμως και μάλιστα γενναιόδωρα το δικαίωμα της πρώτης αποκλειστικής κυκλοφορίας... Στο συγκεκριμένο θέμα, ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν και απέναντι στον Πάνου και απέναντι σ’ εμένα, πολύ κύριος! Και στα λεφτά και σε όλα! Μ’ έσωσε ο Χατζιδάκις τότε, γιατί, είχα φάει από παντού πόρτα, αλλά το πάλεψα κι εγώ, έχοντας ακούσει, στο σπίτι του Πάνου, τις πρότερες ανεπίσημες απόπειρές του στο μικρόφωνο, έβαλα τα λεφτά για να τραγουδάει μέσα και ο ίδιος και μόνο αυτό μ’ ένοιαζε στο τελικό προϊόν! Είναι ένα στοιχείο που, εκ των υστέρων, νιώθω ότι το πέρασα σε όλες μου τις παραγωγές, που τον αλλάζουν λίγο τον καλλιτέχνη και, αφού αυτό συνήθως γίνεται πετυχημένα, σημαίνει ότι κάτι υπάρχει στις παραγωγές μου. Ο Βαγγέλης Γερμανός έλεγε all acoustic το Δυό-Δυό Στην Μπανιέρα Δυό-Δυό, αλλά, οπωσδήποτε, το Βραχυκύκλωμα, όπου έκανα την παραγωγή, ήταν άλλο πράμα, χωρίς να λέω αν ήταν χειρότερο ή καλύτερο. Αλλιώτικο, πάντως, ήτανε... Ο Μάκης Χριστοδουλόπουλος, τραγούδαγε στο τουρκοδημοτικό του στυλ, αλλά, μαζί, δεν κάναμε μόνο το Να ’Χαν Οι Καρδιές Αμπάρες, και το Φτάνει Να Μ’ Αγαπάς, κάναμε και το Απορώ, που είναι μουσική και στίχοι του Γιάννη Πάριου. Πολλοί τριγύρω είχαν δικαιολογημένες αναστολές. Αυτό το τραγούδι, όμως, όταν βγήκε, έσπασε τα ταμεία! Βλέπεις ότι, ενίοτε, είναι καταλυτική η παρουσία και η φαντασία ενός αληθινού παραγωγού. Οπότε εγώ δεν δυσκολεύτηκα να καταλάβω αυτό το ιδιόμορφον, που θα είχε ένας τέτοιος δίσκος του Άκη Πάνου με τον ίδιο ως κεντρικό πρόσωπο και έγινε η παραγωγή, χάρη στην τελική διέξοδο που μας έδωσε απλόχερα ο Χατζιδάκις και, κυρίως, χάρη στην αρχική καθοριστική οικονομική συμβολή του πατέρα μου, που τον αγαπούσε πολύ τον Άκη όπως κι ο Άκης αγαπούσε πολύ τον πατέρα μου...
1989, στο studio, τελική μίξη του Επειγόντως. Ο ΘΜ φορά ένα t-shirt του κλαμπ Ρόδον.
Ο Άκης Πάνου, ξέμεινε, ολομόναχος, απέναντι στη χειρότερη στιγμή της ζωής του!
Έχω ακούσει διάφορα για τον πατέρα σου, ως ιδιότυπη persona στον Στρατό, κάποιοι μου είπαν ότι έγινε και Υπουργός καναδυό φορές. Αλλά, στους μουσικούς κύκλους, ακούγονται και διάφορα για την σχέση του μ’ εσένα, τον, ας πούμε, άσωτο υιό, που σε αγαπούσε πολύ, όσο και για τις σχέσεις του, με χαρακτήρες παράταιρους με το στάτους του πατέρα σου, όπως π.χ. ο Άκης Πάνου...Όσο αφορά γι’ αυτό που λες με τον Άκη, κοίτα, ήταν δυο συνομήλικα παιδιά της κατοχικής Αθήνας κι όταν γνωρίστηκαν, αυτό τους ένωσε περίεργα, έλιωσε τις όποιες διαφορές τους και ταίριαξαν αμέσως! Κατά τα άλλα, εντάξει, με όλο τον σεβασμό, δεν είναι τώρα να μιλάμε για τον πατέρα μου εδώ μέσα! Το μόνο που μπορεί να μας ενδιαφέρει εδώ, είναι ότι χρωστάω μεγάλο μέρος της αγωγής και της παιδείας μου στον πατέρα μου, όπως π.χ. εκείνο το ανελέητο σαφάρι μετακινήσεων σε 12 πόλεις, μέσα στο οποίο μεγάλωσα και μορφώθηκα ή την αγάπη που μου εμφύσησε για τον άνθρωπο, ή το σκάλωμά του με την μπάλα και τον στίβο που κληρονόμησα και κάτι άλλα τρελά που τον ξεχώριζαν! Με δυο λόγια, υπήρχε μια καλά σφυρηλατημένη αγάπη μεταξύ μας, παρ’ ότι, όταν μεγάλωσα, ζούσαμε πιά φαινομενικώς αντίθετες ζωές. Δεν θέλω να πω κάτι άλλο για τον Στρατηγό Μανίκα, γιατί Στρατηγός ήταν ο πατέρας μου, ουδέποτε επέτρεψε σε κάποιον να τον προσφωνήσει Υπουργέ μου, ως είθισται με όσους διετέλεσαν κάποτε υπουργοί!
Δεκτόν. Ξαναγυρίζω στον Άκη Πάνου, λοιπόν. Εσύ που τον έζησες τόσο πολύ, τί πιστεύεις; Έκανε ή δεν έκανε το φόνο;
Ώχου, τώρα... (Σιωπή) Όπως ξέρεις, επειδή συνδεόμουν επί μακρόν με τον άνθρωπο και επειδή έγραψα για το θέμα του φονικού και της δίκης όσο ήταν εν ζωή ο Άκης Πάνου, δεν θέλω να μιλάω δημοσίως, μετά τον θάνατό του. Έχω αρνηθεί άπειρες συνεντεύξεις, εκπομπές του Σπύρου Παπαδόπουλου κι ότι να ’ναι, δεν μετέχω σε δημόσια συζήτηση από σεβασμό στον Άκη, στην οικογένεια, από σεβασμό στους νεκρούς και σ’ όλους τους επιζώντες. Επ’ αυτού που ρωτάς, όμως, οκέϊ... Αυτό που έχω να σου πω είναι ότι, αν, αυτό που έκανε ο Άκης Πάνου, το έκανε ένας άλλος διάσημος συνθέτης, θα ήταν στο δικαστήριο για στήριξη ίσα με 50 καλλιτέχνες! Στον Άκη Πάνου, συνέβη το παράδοξο ότι, όταν ήρθε η δύσκολη ώρα, απ’ έξω, ήταν ο Λευτέρης Μυτιληναίος, η Γεωργία Λόγγου κι εγώ! Ήρθαν ως μάρτυρες και ο Στέλιος Ελληνιάδης κι ο Μανώλης Ρασούλης, κατέθεσαν κι έφυγαν. Αλλά, εγώ ένιωσα πως, όσα κι αν είχαν μεσολαβήσει μεταξύ μας, έπρεπε να ’μαι δίπλα του, εκεί όπου δικαζόταν για το κακό που προκάλεσε. Και, επί 6 μέρες, στη δίκη στην Καβάλα, ήμουν στο δικαστήριο, εκεί όπου, ο Άκης Πάνου, βάναυσα αποκόπηκε από το υπόλοιπο του βίου του, χωρίς να μετράει τίποτε άλλο, ξεμένοντας, ολομόναχος, απέναντι στη χειρότερη στιγμή της ζωής του! Αυτό συνέβη, κατ’ εμέ και γαμήθηκε όλη η φάση... Ξέμεινε, ολομόναχος, απέναντι στη χειρότερη στιγμή της ζωής του!
1989, ζωντανή ηχογράφηση του Επειγόντως. Άκης Πάνου, ΘΜ, Nick Gravenites.
Ωστόσο, υπήρξαν φήμες ότι δεν το έκανε ο ίδιος το φονικό, αλλά το φορτώθηκε...
Το έχω ακούσει κι εγώ αυτό, αλλά δεν την αντέχω την ανοησία! Υπάρχουν οι εκεί παρόντες και κανείς από τους παρόντες δεν έχει πει κάτι τέτοιο! Ούτε ο Άκης Πάνου είπε κάτι τέτοιο όσο ζούσε. Η Ελευθερία είναι παρούσα και δεν έχει πει κάτι τέτοιο. Η μαμά της ήταν παρούσα και επίσης δεν έχει πει κάτι τέτοιο. Άρα, αφού κανείς από τους παρόντες δεν έχει διακινήσει την πληροφορία αυτή, ποιος από τους απόντες είναι ο γαμιόλης που το διακινεί; Αυτοί οι άνθρωποι είναι και κουμπάροι μου, τους έχει βαφτίσει παιδί ο πατέρας μου, όπως κι εγώ. Ξέρω τους ανθρώπους και την ζωή που έζησαν και τον χώρο που έζησαν, δεν υπάρχει περίπτωση η γυναίκα του να είπε, εσύ Άκη, δεν το ’χεις, δώσε μου εμένα το πιστόλι να τον σκοτώσω... Το πιστόλι που, θυμίζω, ήταν του Άκη Πάνου! Πλάκα κάνουμε; Ούτε στέκει μέσα στον τρόμο και στον πανικό τους, γιατί κι αυτό το έχω ακούσει, να συνεννοήθηκαν να πουν ένα ψέμα. Δεν γίνεται ο ζαλισμένος απ’ το κακό Άκης, η γυναίκα του και η Ελευθερία, που, πριν λίγο, είδε να σκοτώνουν τον σύντροφό της, να σκαρφιστούν κάτι μέσα σε πέντε λεπτά και να το τηρήσουν επί τόσα χρόνια! Κάπου θα ράγιζε το γυαλί, οι επιζώντες του δράματος δεν είναι τίποτα εκπαιδευμένοι κατάσκοποι, απλοί άνθρωποι τρομαγμένοι είναι... Όλα τα υπόλοιπα, ότι δεν το ’κανε ο Άκης και τα τοιαύτα, είναι εκ του πονηρού και, το σκεπτικό που φανερώνουν, είναι σκεπτικό χαμηλού επιπέδου, ψιλογυναικουλίστικο! Τελεία και παύλα... Και ο νοών, νοείτω!
Θυμάμαι να σε βλέπω στη δίκη του Πάνου, στην τηλεόραση και ταυτόχρονα μετά από λίγη ώρα να σε βλέπω στο Mega, με τους Thirty Ντέρτι, στο σήριαλ που είχες κάνει και το σενάριο, το Είμαστε Στον Αέρα! Με τους οποίους Thirty Ντέρτι, κάνατε δύο δίσκους. Τον ομώνυμο του 1995, και ακολούθως, το 1998, τον δίσκο Η Συνωμοσία Των Μετρίων...
Έ, και ποια είναι εδώ η ερώτηση;
1997, ο ΘΜ τραγουδά την Συνωμοσία Των Μετρίων στην σκηνή του κλαμπ Ρόδον, με τους Thirty Nτέρτι.
Είναι, Η Συνωμοσία Των Μετρίων, το σπουδαιότερο τραγούδι σου;
Είναι! Τουλάχιστον έτσι μου λένε τα παιδιά μου! Κοίτα, όπως και με άλλα σοβαρά πράγματα, εγώ δεν λέω πολλά για την Συνωμοσία, ούτε καν βίντεο κλιπ δεν την έχω κάνει! Αλλά δράττομαι της ευκαιρίας να λήξω ένα θεματάκι που έχει προκύψει με την λαθροχειρία που είχε κάνει ένας κατσαπλιάς στο τραγούδι μου, γι’ αυτό και θα σου στείλω να δημοσιεύσεις ένα ντοκουμεντάκι επ’ αυτού, να τελειώνουμε...
Thanx! Περιμένω με αγωνία το μέιλ, να δω τι είναι...
Ένα γράμμα είναι! Θα δεις. Μια σελιδούλα, ένα απλό γράμμα!
2010, απολογία περί λαθροχειρίας στη Συνομωσία Των Μετρίων, 12 χρόνια αφ' ότου κυκλοφόρησε με τους Thirty Nτέρτι.
Επί τη ευκαιρία, μιάς και ανέφερες τα παιδιά σου πριν... Είναι μεγάλα τα παιδιά σου;
Είναι 30 και 22 χρονών, ετεροθαλή κι αγαπημένα! Και, σ’ έναν κόσμο όπου τα παιδιά πικραίνονται, γιατί οι μεγαλύτεροι σπανίως τηρούν όσα υποστηρίζουν, συχνά καμαρώνω, γιατί βλέπω τα δυο παιδιά μου να το παλεύουν όπως μπορούν, με τις δυνάμεις, με τις γνώσεις τους, με τις αρχές τους, με τα ταίρια τους, με τους φίλους τους... κι αυτό με χαροποιεί, όχι μόνο για τα παιδιά μου, αλλά γενικότερα, μ’ αρέσει να βλέπω νέα παιδιά που, κρίση ξεκρίση, δεν κάθονται να τους πιάσει το κωλαράκι η... κωλοκατάσταση, ούτε να τα καθορίσει η κάθε μαλακία ημών των γονιών τους! Γενικώς, εγώ δεν λέω ότι έκανα και το σωστό ως γονέας, ξέρω όμως ότι, με τα όποια λάθη μου, προσπάθησα να αποφύγω το φαγωμένο κλισέ που λέει να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο για τα παιδιά μας, διότι μου φαίνεται ψιλοϋπεκφυγή, αφού είναι ανέφικτον! Και αγωνίστηκα να το αντιστρέψω και να λέω ότι φτιάξαμε δυο παιδιά που είναι καλύτερα από τον γαμημένο τον κόσμο μας!
Η νιότη είναι η καλύτερη μεταμφίεση!
Τελικά τί πιστεύεις; Συνάδουν, οικογένεια και rock’n’roll;
Και πού να ξέρω εγώ; Κάτσε να σου δώσω το τηλέφωνο του Όζυ Όσμπορν! (Γελάει) Τί να σου πω, τώρα; Παγίδα η ερώτηση! (Σιωπή δευτερολέπτων) Φυσικά και συνάδουν, τί είμαστε εμείς, εκτός ζωικού βασιλείου είμαστε; Το θέμα, δεν θα το έθετα έτσι, θα το έθετα, όπως το βλέπω στην Ελλάδα εδώ και κάποια χρόνια, όπου πολλοί ροκ μουσικοί, που είναι τίγκα στο τατουάζ και στο σκουλαρίκι και βάφουν και κάνα μάτι στη σκηνή και ουρλιάζουν διάφορα aggressive με τσίτα τα Marshall, ξαφνικά και ως δια μαγείας, παντρεύτηκαν όλοι κάτι κόκκινα ταγέρ που δεν γουστάρουν το ροκ αλλά την Πρωτοψάλτη και τον Μουζουράκη και, όλοι τους, ζουν σε κάτι διώροφα κάτω απ’ τα πεθερικά και δεν βγαίνουν τα βράδια γιατί δεν έχουν λέει ποιος να τους κρατήσει τα μωρά και δουλεύουν και σε σιχαμένες πρωινές δουλειές, χωρίς ποτέ να έχουν χρόνο να κραιπαλιάσουν λίγο με την υπόλοιπη μπάντα τους και γενικώς ζουν ζωές τραπεζοϋπάλληλων, με το συμπάθειο, και δεν το γουστάρω καθόλου αυτό, γιατί εγώ και κάποιοι άλλοι που το πήγαμε αλλιώς στα οικογενειακά μας, ούτε κουνελάκια μεγαλώσαμε, ούτε χελωνονιντζάκια! Παιδιά μεγαλώσαμε και ούτε πίσω απ’ τα βελόνια τρέχουν, ούτε πιπώνονται, στις τουαλέτες των κλαμπ, με ότι είναι σάρκα και κινείται, fuck you very much!
1992, Γλυφάδα. Ο ΘΜ, σε αυτοσχέδια ηχογράφηση με τον γιό του, που έχει ξυπνήσει μέσα στ' άγρια μεσάνυχτα!
Γιατί νομίζεις ότι την βλέπουν έτσι;
Τί να σου πω; Εγώ δυο διαζύγια έχω, δεν έχω γραφείο συνοικεσίων για να ξέρω τις τάσεις της αγοράς! (Γελάει) Αυτό που τείνω να πιστέψω, είναι ότι όλοι αυτοί δεν άλλαξαν τώρα που μεγάλωσαν, όοοοχι, έτσι ήταν ανέκαθεν, απλώς πρέπει κάποτε να το πάρουμε είδηση ότι η νιότη είναι η καλύτερη μεταμφίεση, ο καθένας, με μια τζίβα, ένα τατουάζ και μια κόκκινη κιθάρα σε σχήμα κεραυνού, μπορεί να ξεγελάσει οποιονδήποτε, όταν είμαστε άδολα νιάτα! Μετά, ξεπηδάει, κάτω απ’ την μεταμφίεση, ο προικοθήρας, ο πολιτικάντης, ο βολεψάκιας ή κι ο εθνικιστούλης ακόμη κι όλοι λένε, πώς άλλαξε ρε σύ έτσι αυτός;, αλλά τίποτε δεν άλλαξε, μεταμφιεσμένος ήταν, τόσα χρόνια, με τον βολικό μανδύα της νιότης!
Σε θυμάμαι πάντοτε να νοιάζεσαι για μια τέτοια, κάπως extreme προσέγγιση θεμάτων όπως η πολιτική, η νεολαία... Θυμάμαι κάποια editorial σου στο Ποπ Και Ροκ για την φλόγα της νιότης... Αλήθεια, με το Ποπ Και Ροκ κι εσένα, τί παίχτηκε; Ακούστηκαν τότε πολλά...
Η έκδοσή του, σταμάτησε μετά από μένα, επί διευθύνσεως Νίκου Πετρουλάκη νομίζω... Το περιοδικό, έκλεισε γιατί δεν μπόρεσε ποτέ να διαχειριστεί την στέρεη κληρονομιά που άφησε ο Πετρίδης, που το είχε προτεκτοράτο, μοιράζοντας κάπως preset την ύλη και την δομή του περιοδικού... Τί ήταν, το 1998, το Ποπ Και Ροκ που βρήκα; Ένας ανελέητος κατάλογος δίσκων, αυτό ήταν! Κοίτα, δεν λέμε τώρα για το ένδοξο πρώιμο Ποπ Και Ροκ με Πετρίδη, Μαλαθρώνα, Κοντογούρη, Χρυσόπουλο, Καββαδία, Φράγκο, όλο εκείνο το ρηξικέλευθο φρέσκο πράγμα... Εδώ μιλάμε για το πώς το είχαν κάνει στο κατώφλι του 21ου αιώνα πλέον! Εν έτει 1998, το Ποπ Και Ροκ που παραλαμβάνω είναι ένα και μόνο πράγμα... Δίσκοι, δίσκοι, δίσκοι, την ώρα που έρχεται το mp3! Τους παίρνανε από τις εταιρείες, γράφανε γι’ αυτούς και τους περισσότερους τους πηγαίνανε μετά στην Ηφαίστου και τους σκοτώνανε. Γι’ αυτό έβλεπες κάτι παλαβά άρθρα με φωτογραφίες π.χ. του Μπίλυ Τζόελ, που λέγανε ότι ολόκληρη η δισκογραφία του επανακυκλοφορεί σε cd... Στ’ αρχίδια μας κι ο Μπίλυ ο Τζόελ και η δισκογραφία του, είναι η απάντηση! Επειδή όμως η Sony έδωσε στον τάδε συντάκτη 20 cd του Μπίλυ Τζόελ, πήγαινε εκείνος και τα έκανε 4σέλιδο στο Ποπ Και Ροκ και μετά πήγαινε και τα σκότωνε τα καημένα τα cd... (Γελάει) Κανείς δεν του έφερνε αντίρρηση, αφού πολλοί εκεί μέσα τα ίδια κάνανε... Ο άλλος, έγραφε για τον Γεράσιμο Ανδρεάτο στο Ποπ Και Ροκ! Επειδή ο Πετρίδης ανταγωνιζόταν την ισχυροποιημένη Βλαβιανού που ήταν διευθύντρια στο Δίφωνο και, η ιδιοκτησία, που ήταν κοινή για τα δύο έντυπα, έβλεπε απ’ το Δίφωνο, ότι έχει απόδοση το ελληνικό, έβαζε και το Ποπ Και Ροκ μπόλικο ελληνικό ρεπερτόριο, κατά την νέα γραμμή Πετρίδη... Ένας μύλος δηλαδή! Όταν πρωτοπήγα, έπαιρνα κι έβλεπα τα προηγούμενα τεύχη κι έλεγε, Jeff Beck Anthology κι από κάτω είχε και βαθμολογία 3 αστεράκια και, πιο κει, έλεγε, Γεράσιμος Ανδρεάτος, ξέρω γώ τί τίτλο, ας πούμε, Ξαναγύρισα Αγάπη Μου (γελάει) κι από κάτω είχε 5 αστεράκια! Σε περιοδικό που λέγεται Ποπ Και Ροκ, Γεράσιμος Ανδρεάτος - Jeff Beck Anthology 5-3! Μπήκα μέσα λοιπόν και το ίσιωσα αυτό. Η λογική μου ήταν ότι, αν δίπλα στα ροκ θέματα έχεις χώρο για τους Ανδρεάτους, ας πετάξουμε έξω τους Ανδρεάτους κι ας ρίξουμε εξωμουσικά ροκ θέματα! Θες με τις ζωηρές συνεντεύξεις, θες με τις αποστολές για αποκλειστικότητες, ή με την συμμετοχή του περιοδικού στο Rockwave του 1999, θες με τα περίεργα άρθρα για τον Ηλία Πετρόπουλο ή για το Αψέντι, για την ιστορία του Πι, τα horror movies, ή τα ταξιδιωτικά, σε στυλ έλα να σε πάω τριήμερο στο Άμστερνταμ μόνο με 100 χιλιάδες δραχμές και να την κάνεις λαχείο, όπως κι αν το δεις, τα 15 τεύχη που βγάλαμε, διαβάζονται ακόμη σήμερα πολύ άνετα, δια-βά-ζον-ται! Άφησαν αποτύπωμα, γι’ αυτό και το συζητάμε και σήμερα το θέμα... Σου θυμίζω δε, ότι το τεύχος με εξώφυλλο τον Τζιοβάνι με την κιθάρα του, που έφερε τη τελική ρήξη μου με το όλο σύστημα, είναι πάντα το best seller όλης της Ιστορίας του Ποπ Και Ροκ... Πιθανώς γιατί το αγόρασε σύσσωμη η Θύρα 7! (Γελάει)
Ιούλιος 1999, ο ΘΜ με την ομάδα εργασίας του Ποπ & Ροκ, στο φεστβάλ Rockwave, στον Άγιο Κοσμά.
Νοέμβριος 1999, ο Τζιοβάνι με την κιθάρα του, στο εξώφυλλο του Ποπ & Ροκ.
Τί το ενόχλησε, ο Τζιοβάνι, το σύστημα;
Δώδεκα τεύχη ετησίως έβγαζε το Ποπ Και Ροκ, έξι ήταν οι μεγάλες δισκογραφικές εταιρίες, δύο εξώφυλλα η κάθε μία το χρόνο, τελειώσαμε! Αυτό βρήκα στο Ποπ Και Ροκ όταν πήγα. Η φιλοσοφία μου, άρχισε να το αποδομεί αυτό, όπως και κάποιες άλλες παθογένειες του περιοδικού, οπότε άρχισαν και τα, άμα είναι να χάνουμε ένα εξώφυλλο από τους Mercury Rev, που θυμίζω ότι, όταν τους κάναμε εξώφυλλο, ήταν μόλις το δεύτερό τους παγκοσμίως, γιατί τότε δεν ανήκαν σε καμμιά από τις 6 εταιρείες και να χάνουμε κι άλλο ένα που τού ’ρθε του Μανίκα κι έβαλε εξώφυλλο το πόστερ του φεστιβάλ Rockwave ’99, κι ένα ακόμη απ’ τον Τζιοβάνι, τότε την κάτσαμε την βάρκα! Κι άρχισαν να πιέζουν την εταιρεία, οι δισκογραφικές, σε στυλ μάζεψε τον Μανίκα, γιατί κόβουμε τη διαφήμιση και δεν θα πάρεις και το cd που θες να βάλεις στο Δίφωνο και άλλες τέτοιες μαλακίες... Τότε, διευρύνθηκε η εσωτερική τρύπα στην Μουσικοεκδοτική. Μετά τον Σπήλιο Λαμπρόπουλο, που τον εντόπισα εγκαίρως και τον απομάκρυνα σταλινικά, με... μετάθεση στο Δίφωνο, στα βασικά εργαλεία που χρησιμοποίησε η ιδιοκτησία για να με ελέγξει και να έχει κι εφεδρείες, προστέθηκε τώρα κι ο Νίκος Πετρουλάκης, χρειαζόταν κάποιος γιατί αλλιώς τ’ αφεντικά δεν μπορούσανε να παίρνουνε χαμπάρι τί σκάρωνα, είχα επιβάλει κι ένα ντε φάκτο καθεστώς άβατου στο γραφείο μου, το είχα πει στον Κούρτη που ήταν ο εκδότης και είχε και τον Χαραυγιακό! Μια φορά μόνο είχε έρθει απροειδοποίητα στο γραφείο μου κι έκανε σνιφ-σνιφ σαν το λαγωνικό, γιατί ποιος ξέρει τί του είχαν πει οι ρουφιάνοι ότι μυρίζει μέσα στο γραφείο μου, βασικά αρωματικά στικ Nag Champa μύριζε (γελάει), οπότε σηκώνομαι και του λέω, κοίτα, Κούρτη, εδώ δεν είναι το γραφείο του προπονητή απ’ τα έφηβα του Χαραυγιακού, να κάνεις περατζάδες όποτε σού ’ρθει, εδώ είναι το γραφείο μου και θα παίρνεις τηλέφωνο πριν μπεις μέσα, γιατί έτσι και ξαναπεράσεις απροειδοποίητα την πόρτα, θα σε πετάξω έξω! Τέλος πάντων, οι άνθρωποι δεν το ’χαν το εκδοτιλίκι γι’ αυτό και η Μουσικοεκδοτική καταστράφηκε και κανένα έντυπό τους δεν επέζησε, πλην ίσως του Metal Hammer! Ευτυχώς έφυγα εγκαίρως! Πρόλαβα να γράψω και editorial στο τελευταίο τεύχος που έβγαλα εκεί, με το γιατί φεύγω. Ιανουάριος του 2000, η πρώτη προσωπική μου ανταρσία στον 21ο αιώνα! Κι όχι μόνο αυτό, αλλά εκεί φωτογράφιζα ακριβώς και πόσο σύντομα και από ποιους θα έρθει το τέλος του περιοδικού... Κι όποιος το κατάλαβε, το κατάλαβε... Το editorial, είχε τίτλο Το Ποτάμι Δεν Γυρίζει Πίσω! Τον έβαλα συμβολικά, τον τίτλο, για την αποχώρηση και, ακόμη πιο συμβολικά, γιατί, Το Ποτάμι Δεν Γυρίζει Πίσω, είναι ένα τραγούδι από την πρώτη μου συνεργασία με τον Μαργαρίτη και, την ώρα που φεύγω από το Ποπ Και Ροκ, έχει μόλις αρχίσει η δεύτερη, χωρίς να το ξέρει σχεδόν κανένας…
Με τη σουξεδάρα Δρόμοι Του Πουθενά! Πώς πήγαν τα πράγματα με τον Γιώργο Μαργαρίτη, την δεύτερη φορά;
Όταν ήρθε η δεύτερη συνεργασία με τον Μαργαρίτη, το 2000, νομίζω ότι κάναμε κάτι που ήταν η αποθέωση του «είναι» , κανείς δεν το απαίτησε αλλά ήταν τσαμπουκάς δικός μου και της μπάντας, ήταν μια καθολική στάση που, παρά τις δυσκολίες, καρποφόρησε γιατί κανείς δεν είχε την δύναμη ή δεν ασχολήθηκε αρκετά, ώστε να μας σταματήσει... Μέχρι που το κατάφεραν οι δύο ωφελημένοι της φάσης, ο Μαγκάρετ και η Minos!
Ο ένας κατάπιε τον άλλον κι όλοι ησύχασαν!
Τί θες να πεις; Τέτοιο χιτ και το σταμάτησε ο Μαργαρίτης;
Όταν άρχισε το project, ο Μαργαρίτης ήταν κουλ, γιατί η καριέρα του είχε πάρει την κατιούσα, επί πολλά χρόνια δεν υπήρχε στην τηλεόραση, σε τίποτα, ήταν εξαφανισμένος. Όταν πάμε να κάνουμε τη δουλειά με το Δρόμοι Του Πουθενά, ο Μαργαρίτης, τραγουδάει απέναντι από το γήπεδο της ΑΕΚ, σ’ ένα πράγμα που λέγεται... Φαρενάιτ, έτσι λέγεται το κέντρο και μέσα έχει το πατιρντί του, από μερακλήδες μαντράδες αυτοκινήτων και τίποτε καψούρηδες, μέχρι γάμους τσιγγάνων! Εκεί τον βρίσκω, το 2000. Αφ’ ενός, η άγνοια κινδύνου που τον χαρακτηρίζει, και, αφ’ ετέρου, η δύσκολη φάση που πέρναγε η καριέρα του, τον έκανε και δέχθηκε αυτά που ήθελα να κάνω με τον δίσκο του, άλλωστε αυτός μου είχε ζητήσει, πριν λίγο καιρό, να ξανασυνεργαστούμε... Αλλά, στο πώς ξέφυγε το κόλπο με τους 667, πώς μεγιστοποιήθηκε και στο τί κατέληξε να είναι η φάση, αν είχε τη δύναμη, θα έλεγε ό-χι! Και ναι που είπε, εμπράκτως πάλι όχι έλεγε... Τσίπρας πριν τον Τσίπρα, μου βγήκε! (Γελάει)
Γιατί να συμβαίνει αυτό; Και, στην τελική, εσύ δεν το έβλεπες από την αρχή;
Το βλέπαμε, γιατί και τότε το έδειχνε, αλλά δεν έβγαινε έξω... Πήγαινε στον Μάτσα και διαμαρτυρόταν, θα με καταστρέψουν, βάζουν τις κιθάρες και κάνουν νιάου-νιάου στην εισαγωγή για δύο λεπτά, αλλά ο κοσμάκης θέλει τον Μαργαρίτη... τέτοια πράγματα... Όλα αυτά ξέραμε ότι είχαν γίνει. Όμως δεν φορτώνω ποτέ τον καλλιτέχνη με το βάρος να αποδεχθεί και να καταλάβει τί γίνεται εδώ μέσα, γιατί τα πιστεύω πολύ τα πρότζεκτ μου, αλλιώς δεν τ’ αρχίζω και ξέρω ότι θέλουν και χρόνο για να δέσει το γλυκό. Και με τον Μαργαρίτη, σκοτωθήκαμε πολλές φορές ώσπου να τελειώσει το άλμπουμ, ήθελε τον χρόνο του! Έκανε δύο δίσκους ενδιάμεσα, μέχρι να τελειώσει αυτός ο δίσκος! Δεν πίστευε ότι θα ολοκληρωθεί ποτέ. Το ίδιο και ο τότε διευθυντής του Μάτσα, ο Κώστας Μπουρμάς, που με δυσκόλευε κιόλας, σε στυλ, μα, δεν καταλαβαίνω, γιατί να πληρώσουμε φωτογράφιση για έναν δίσκο που δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ; Οπότε, ό,τι προέκυψε μετά την κυκλοφορία, είναι μια μεγάλη επιτυχία, κερδισμένη από εμένα και τους 667 και κάποιες πολύ ικανές κοπέλες, που δούλευαν τότε στη Minos, χωρίς να έχουμε απαραιτήτως την συναίνεση των άλλων ενδιαφερομένων! Την στιγμή που βγήκε το Δρόμοι Του Πουθενά, ο Μαργαρίτης είχε πάει κι είχε γράψει άλλο τραγούδι που το πίστευε και για σούπερ σουξέ κι έλεγε, Δύο Χιλιάρικα Στην Τσέπη, Δυόμισυ Με Τα Ψιλά... Ακριβώς την ώρα που καταργούσαμε το χιλιάρικο! (Γελάει) Τέλος πάντων, όλα αυτά πήγαν περίπατο μόλις βγήκε η δισκάρα μας!
2001, οι πέντε 667, τα δυό λαμπρά μπουζούκια κι ο Μαγκάρετ...
Οκ, αλλά αυτό δεν εξηγεί τί στράβωσε...
Από μια στιγμή και μετά, νομίζω ότι ο Μαργαρίτης στράβωσε από την πολλή δημοφιλία που πήρε το πράγμα! Όταν άρχισε να βλέπει ότι παίζουμε σε άγνωστες χώρες (γελάει), στον Λυκαβηττό, στο Ρόδον, στον Μύλο και ότι δεν το ελέγχει κι άνοιγαν οι πόρτες στα καμαρίνια και μπαίνανε κάτι γκομενάρες μέσα ή κάτι τυπάκια με σκουλαρίκια και τατουάζ και τον ρωτούσαν, μήπως ξέρετε που είναι ο Κλέων και μήπως ξέρετε που είναι ο Τσίκο... Δεν είχε ξαναδεί να μπαίνουν δύο αστεράτα κορίτσια και να θέλουν να μιλήσουν στον κιθαρίστα του και όχι στον ίδιο! Ή να βγαίνει στην τηλεόραση και να του μιλάει η Μενεγάκη για την... εθνική ροκάδων που παίζει μαζί του. Δεν μπόρεσε να κάνει ποτέ την υπέρβαση. Δεν καταλάβαινε ότι ο Κλέων, ο Πετράκης, ο Μανίκας, ο ένας, ο άλλος, έχουμε τα δικά μας συγκροτήματα, δικούς μας δίσκους, τις δικές μας αφίσες, έχουμε παίξει πλειστάκις λάϊβ στην τηλεόραση ή στο Ρόδον ή στον Μύλο, έχουμε τους δικούς μας φαν, μας αγαπάνε οι άνθρωποι εκεί, μας ξέρουν, μας γουστάρουνε, δεν το ’πιανε αυτό. Οπότε, ζήταγε από εμάς ένα απλό σέρβις σε στυλ, ο Γιώργος Μαργαρίτης με το καουμπόικο καπέλο και με όλο το επιτελείο του, που έγραφαν ως τότε οι αφίσες του κι από κάτω, στον άσπρο πάτο της αφίσας, με μαρκαδόρο, ξέρω γώ, Κέντρον Κάθοδος, Αγρίνιο! Αυτό ήθελε από εμάς, να είμαστε το fuckin’ επιτελείο του! Αυτό ήξερε. Οπότε, το άλλο που προέκυψε, τον σόκαρε. Συν ότι είχε μια αυλή γύρω του, η οποία, επί χρόνια, έπαιρνε εύκολα ότι ήταν να του πάρει, γιατί έζησε ο Μαργαρίτης κάτι πράγματα ζόρικα, από την κόντρα του περίγυρού του προς εμένα και τους 667! Εκείνος ο περίγυρος, το έβλεπε όλο αυτό το καινούργιο, σαν κάτι το επίφοβο. Άρχισαν να βλέπουν ότι δεν υπάρχει περιθώριο να ελέγχουν το βάζο με το μέλι, αφού τα λεφτά ήταν πλέον με τιμολόγιο και τον Μαγκάρετ τον πλήρωνε μπροστά σ’ ένα κάρο κόσμο ο Μανίκας! Πώς θα πληρωθείς δηλαδή από τον Λυκαβηττό ή το Ρόδον; Οπότε, άρχισε να υπάρχει μια εσωτερική κόντρα, τέτοια, που έφθασε να γίνει δόγμα και άκουσα πλέον, δικούς του ανθρώπους, να το λένε ανοιχτά στα τότε στελέχη της Minos, ότι... οι μαλλιάδες χαλάνε τον Μαργαρίτη!
2002, '...οι μαλλιάδες χαλάνε τον Μαργαρίτη!'
Χα χα... Και πώς τη διαχειρίστηκες τη συνεργασία, μετά απ’ όλα αυτά;
Βασικά, αν δεις τις φωτογραφίες μας τότε, ήμουν ο μόνος που είχε μακριά μαλλιά στη μπάντα, οπότε, την μέρα που κάναμε το δεύτερο sold-out λάϊβ μας στο Ρόδον, Μάιος του 2002, πάω και τα κόβω πολύ κοντά, να όπως είμαι σήμερα, και το βράδυ απ’ τη σκηνή του Ρόδον, λέω στο κοινό την ιστορία με τους μαλλιάδες που χαλάνε τον Μαργαρίτη, ενώ, αυτός που τ ’λεγε αυτά για μας, κάθεται από κάτω, στο τραπέζι της Minos κι έχει μείνει κόκκαλο και τελικά λέω στον κόσμο:
...Κοίταξα γύρω μου, είδα ότι ήμουν ο μόνος μακρυμάλλης στους 667, πήγα σήμερα και κουρεύτηκα, και, τώρα, ο μόνος μαλλιάς που απέμεινε ανάμεσά μας είναι ο Γιώργος Μαργαρίτης! Υποδεχθείτε τον με ένα θερμό χειροκρότημα!
Και έγινε της πουτάνας εκεί μέσα, έπεσε το Ρόδον κάτω! Μετά γίναν κι άλλες χοντράδες, στην Θεσσαλονίκη, στον Λυκαβηττό... και σιγά-σιγά ξεθύμανε η συνεργασία, ήρθε τρεις τέσσερεις φορές ως guest star σε κάτι μεταγενέστερα λάϊβ μας και τελευταία φορά παίξαμε μαζί στο Gagarin, την Τσικνοπέμπτη του 2006...
Τσικνοπέμπτη του 2006, 667 + guests και Όλα Στα Κάρβουνα, στο Gagarin! Διαφήμιση στην Athens Voice.
Κρίμα, ήταν σπουδαίο κόλπο αυτό. Έτσι όπως τα λες πάντως ήταν καταδικασμένο να τελειώσει!
Αυτό το ξέραμε και τότε, αλλά κι ο ίδιος ανακουφίστηκε τρόπον τινά που έληξε το κόλπο, όπως φάνηκε π.χ. και μετά από κάποια χρόνια, όταν τον είχε καλέσει η Μπήλιω Τσουκαλά στην εκπομπή της στην τηλεόραση και τον ρώτησε, πώς και συνεργαστήκατε με τον Μανίκα; Και της λέει, εγώ ήθελα κάποιον σαν τον Μανίκα για δημόσιες σχέσεις γιατί δεν με πρόσεχε η εταιρία μου, τώρα τί είπανε με τον Μάτσα και του έδωσε και την ενορχήστρωση, θα σας γελάσω! Και σταυροκοπιότανε η γυναίκα on camera και του την ψιλοείπε κιόλας, σε στυλ, πάτε καλά κύριε Μαργαρίτη, όλοι εδώ τον αγαπάμε τον Μανίκα, αλλά κανένας δεν θα τον ήθελε για... δημόσιες σχέσεις, γιατί ακόμη περισσότεροι είναι αυτοί που δεν τον αγαπάνε!
Και γιατί να την έχει δει έτσι, ο Μαργαρίτης; Ξέρω ότι, σε όσες συνεντεύξεις σου έχω πάρει ουδέποτε μου είπες κάτι που δεν έστεκε, οπότε... ψιλοσοκάρομαι απ’ όλο αυτό το στόρι!
Προφανώς, ήταν ο ίδιος ψημένος να μας αδειάσει, αλλά δεν τον άφηνε η πραγματικότητα ν’ αφήσει το σουξέ που κάναμε. Γιατί, ήταν μεγάλο το χιτ και ήταν και πολύ βαθύ, απλώθηκε σαν σαράκι σ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της Επικράτειας, από τα Βόρεια Προάστεια ως το Διδυμότειχο, από τους γιάπηδες μέχρι τα Εξάρχεια, από τον Rock Fm μέχρι τον σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος! Κι απέμεινε ένας αμήχανος Μαργαρίτης, που, σήμερα, δεκαπέντε χρόνια αργότερα, ακόμη περιφέρει και δανείζει την αίγλη εκείνου του σουξέ, δεξιά κι αριστερά.
Τι εννοείς πως την δανείζει δεξιά κι αριστερά;
Έχεις ξαναδεί ο κάθε τραγουδιστής ψευτοροκάς, που λέω εγώ, να πρέπει να κάνει ένα ντουέτο με έναν συγκεκριμένο καλλιτέχνη; Όλοι οι ψευτοροκάδες της δεκαετίας του ’80, ντουετάκι στον 21ο αιώνα με τον Μαργαρίτη; Δηλαδή, κάποτε οι Τερμίτες έκαναν με τον Νταλάρα, οι Φατμέ με την Αλεξίου, ο Λάκης έκανε με τον Μητροπάνο, οι Πυξ-Λαξ με τον Καρρά, ναι αλλά, με τον Μαργαρίτη, κάνανε όλοι! Κυρίως λάϊβ, αβέρτα λάϊβ! Έκανε ο Σαββόπουλος κι ο Πορτοκάλογλου, ο Μαχαιρίτσας, ο Μηλιώκας, ο Λάκης με τα Ψηλά Ρεβέρ, ο Δεληβοριάς, κι ο κάθε πικραμένος, αλλά δεν έμεινε και τίποτε απ’ όλη αυτή τη δηθενιά... Και, οι πιο πολλοί, έκαναν κι ένα τραγούδι με τον Μαργαρίτη, όμως κα-νέ-να δεν έφθασε ούτε ένα μόριο απ’ την καθολική αποδοχή κι αγάπη που γνώρισε το Δρόμοι του Πουθενά!
Γιατί νομίζεις εσύ ότι έγινε αυτό το ντου στον Μαργαρίτη, μετά την συνεργασία του μαζί σας;
Ήταν δύσκολο να αποκωδικοποιήσουν όλοι αυτοί το dna του δικού μας project! Εν πρώτοις, εμείς, δεν κάναμε με τον Μαργαρίτη ένα τραγούδι, αλλά δίσκο ολόκληρο! Αυτό δεν ξανάγινε ποτέ κι από κανέναν, πριν ή μετά τον εν λόγω δίσκο! Και, όταν κάνεις ολόκληρο άλμπουμ, είναι πολύμηνη η τριβή, φέρνει απρόβλεπτες προσεγγίσεις και, στο τέλος, φέρνει και μια κεντραρισμένη αίσθηση του πόσο μπορείς να ξανοιχτείς και προς ποια πλευρά της πυξίδας... Επί πλέον, εμείς δεν ήμασταν συγκρότημα, στυλ Τερμίτες ή Πυξ-Λαξ ή Onirama, εμείς είχαμε τις δικές μας μπάντες και σχηματίσαμε το συγκρότημα 667 επί τούτου για την συνεργασία με τον Μαργαρίτη! Σπουδαίο κεφάλαιο αυτό, όπου λίγοι το ’χουν πιάσει ως σήμερα και που, ομοίως, δεν έχει ματαξαναγίνει! Άρα, εδώ αρχίσαμε με σχέδιο και καταλήξαμε σε κάτι νοσηρό. Βλέπεις κάτι τόσο μονογενές, να κόβεται κουστούμι πάνω στον Μαργαρίτη, να γνωρίζει πανεθνική επιτυχία και βλέπεις κι έναν Μαργαρίτη που ψήνεται να μη θέλει τους 667 κι όλη αυτή την μούρλα τους και την ανατροπή, αλλά επιλέγει και κάνει κάτι ανώδυνα ντουετάκια με κάτι ηλικιωμένους ψευτοροκάδες που φοράνε το κόκκινο πουλόβερ ριχτό στους ώμους... Μ’ αυτά και μ’ αυτά, απογύμνωσε εκείνο το λαμπρό εγχείρημα από ότι το ξεχώριζε απ’ τον σωρό, το ’χασε τελείως το feeling του κόλπου... Προσφάτως, τον είδα στην τηλεόραση να λέει λάϊβ το Δρόμοι Του Πουθενά, πολύ κακοποιημένο, η μπάντα του δεν είχε ούτε μία ηλεκτρική κιθάρα, ενώ, στο κομμάτι μας, ο Κλέων Αντωνίου κι ο Πετράκης ο Σκούταρης, πρέπει να ’χουν ρίξει ίσα με οκτώ ηλεκτρικές μέσα... Τέλος πάντων, τα σκυλιά του Μαργαρίτη, το ’παιζαν πολύ γρήγορα, δίχως την mystic εισαγωγή, κ.λπ., και, στο ρεφραίν, γυρίζει ο μεγάλος και το μικρόφωνο στο κοινό κι αμολάει την ατάκα, δικουοοό σας! Το τραγούδι μας, δεν είναι έτσι, έχει μπλουζιά μέσα! Ο Μαργαρίτης, μαζί μ’ εμάς συγκίνησε, γιατί τραγούδησε τους ηλεκτρικούς νταλγκάδες μας, χωρίς φιοριτούρες, σαν αποφασισμένος μεσήλιξ μπλούζμαν που δεν έχει να διεκδικήσει τίποτε! Τίποτε άλλο δεν θα χωρέσει ποτέ στην εξίσωση του Δρόμοι Του Πουθενά, στο λέω εγώ που την εφηύρα! Ήταν πολύ καλοβαλμένο εκείνο το πρότζεκτ και δεν μιλάω μόνο για το Δρόμοι Του Πουθενά τώρα, όχι, μιλάω για το πλήρες άλμπουμ, που είχε μέσα τραγουδάρες που τις κατάπιε το χιτ, αλλά τις κατάπιε και η κακή διαχείριση του Μαργαρίτη!
Όντως έχει κάτι βαρβάτα πράγματα εκείνος ο δίσκος! Εκείνη η εισαγωγή, με το instrumental των Camper Van Beethoven...
Καλά, άστο αυτό! Ολόκληρη ιστορία είναι αυτό... Ευτυχώς, το έχουν εκτιμήσει δεόντως οι ίδιοι οι πρώην Camper Van Beethoven και οι οπαδοί τους, άμα μπεις στην ιστοσελίδα τους θα καταλάβεις τι εννοώ! Εδώ, τώρα, λέμε για τα υπόλοιπα, για τραγουδάρες με λόγια, όχι για ελιτίστικα αμερικάνικα instrumental... Δεν ξέρω καν αν τα λέει στα λάϊβ του αυτά τα κομμάτια ο Μαγκάρετ, τα Μεθυσμένα Δειλινά, το Πού Θα Πας Χαρά Μου, το Αύριο Φεύγω... Ξέρεις, τί ήταν εκείνος ο δίσκος; Το τελευταίο πραγματικά μεγάλο ελληνικό άλμπουμ ήταν, δεν ήταν τίποτε άλλο! Ήταν ένα ενιαίο σύμπαν, από το οποίο ξέφυγε ένα σούπερ-νόβα και το υπόλοιπο σύμπαν χάθηκε, αλλά είχε γερά δομημένα και ευδιάκριτα χαρακτηριστικά, ήταν οι στίχοι του, που δεν κλαψομούνιαζαν ως είθισται, ήταν ένας σπουδαίος τραγουδιστής σωστά καθοδηγημένος, ήταν η μπάντα, φίλοι όλοι από παλιά που την καταβρίσκανε παίζοντας τέτοιο stuff όλοι παρέα, ήταν ο ηλεκτρισμός του ήχου, οι λάμπες που πήγαιναν έτσι, αυτό το Johnny Cash element μέσα σε μια ζεϊμπεκούκλα ή η ρέγκε πυρκαγιά σ’ ένα τσιφτετέλι... Αυτά είναι δικά μας, φίλε Γιάννη, δεν τα κατέχει φυσικά ούτε ο Μαργαρίτης, ούτε ο Λάκης Με Τα Ψηλά Ρεβέρ, ούτε ο Μαχαιρίτσας ή ο Δεληβοριάς, τί την ψάχνεις; Δεν λέω ότι οι 667 ήταν το παν εκεί μέσα, λέω όμως ότι χωρίς τους 667, δεν λέει η φάση... Γίνεται 666! (Γελάει) Τέλος πάντων, για να το τελειώνουμε, ο ένας κατάπιε τον άλλον κι όλοι ησύχασαν!
Γιατί το λες αυτό; Ακούγεται σαν να έγινε και κάτι ακόμη...
Γιατί ο Μαργαρίτης ήθελε να γλυτώσει από τους 667, αλλά και η Minos ήθελε να γλυτώσει από τον Μαργαρίτη! Και το κατάφερε, μετά από τέτοιο σουξέ! Η Minos, έδιωξε τον Μαργαρίτη σχεδόν αμέσως μετά την επιτυχία αυτή! Μετά από τέτοιο σουξέ, τον έστειλε με απαλλακτικό! Μίλησα τότε με τον κύριο Μάτσα και, από μια μεριά, το σκεπτικό του το σέβομαι, κάπου το καταλαβαίνω. Σου λέει, είναι μια ιδιαιτερότητα που κινδυνεύουμε να μας προκύψει mainstream, ωραία, αλλά, αν αυτό το πράγμα γίνει κυρίως ρεύμα, κάποιος θα πρέπει και να το φτιάχνει και δεν μπορώ να φέρνω τον Μανίκα να μου κάνει και τον Μπάση και τον Πλούταρχο κ.λπ., γιατί απλά δεν θα έρθει κι άαααν έρθει, θα θέλει έξι μήνες να τελειώσει τον κάθε δίσκο... Οκέϊ, το πιάσαμε! Πέρυσι ο διευθυντής της Minos δεν πιστεύει ότι θα βγει ο δίσκος, φέτος η ιδιοκτησία δεν θέλει να γίνει ο δίσκος κυρίως ρεύμα! Αυτά, ίσως εξηγούν το μέγεθος του κατορθώματός τους, να αφανίσουν τα ίχνη του πιο crossover ελληνικού μουσικού κόλπου του 21ου αιώνα!
Ένα ολοκαίνουργιο κόλπο, ολικώς instrumental, με όλη την groovy παράνοια των 667!
Εσύ πάντως, μετά απ’ αυτό, πάλι απ’ αλλού μας ήρθες... Πώς βρέθηκες να δουλεύεις στην ΠΑΕ Παναθηναϊκός;Όπως βρέθηκα και στην Αιθιοπία! Δημοσιογραφώντας για την Καθημερινή! Αλλά, για τον Παναθηναϊκό, Γιάννη μου, δεν ψήνομαι να μιλήσω, ούτε για το τότε, ούτε για το σήμερα! Την έχω πει την γνώμη μου εγκαίρως και προφορικώς και εγγράφως, σε όσους πρέπει!
Ξέρω πάντως ότι μετά από εκείνη την φάση με τον Παναθηναϊκό, πάλι προς την παραγωγή κατευθύνθηκες...
Τώρα μιλάμε για τον παρόντα χρόνο και εγώ το βουλώνω, γιατί, για τις δουλειές μου, μιλάω όταν έχουν κριθεί... Ενημερωτικώς μόνο, σου λέω ότι έκανα πέρυσι, για την ΕΜΙ, παραγωγή κι ενορχήστρωση σε δύο τραγούδια του 19χρονου Κωνσταντίνου Αγγελόπουλου, ενός πολύ ταλαντούχου μαγκάκου, αν και νομίζω ότι, στην εταιρεία του, δεν έχουν καταλάβει το αληθινό potential του Κωνσταντίνου, anyway, άμα θες, μπες στο YouTube και δες τα δυο βίντεο... Και κάνω τώρα παραγωγή κι ενορχήστρωση σε ένα και μόνο τραγούδι, με τους Magic De Spell, το ιστορικό συγκρότημα, ένα οκτάλεπτο μίνι έπος, έτσι θα το χαρακτήριζα αυτό που κάνουμε! Κι έχω και φουλ ολοκληρωμένο ένα παράλογο άλμπουμ με τους... 667!
2016, Vintage studio. Ο ΘΜ,εξηγεί στον Θοδωρή Βλαχάκη των Magic DeSpell, πως φτιάχνεται ο καλός καφές...
Τί; Οι 667; Μα δεν έχετε διαλυθεί;
Κατ’ αρχήν, ναι! Οι δύο αγαπημένοι μου φίλοι και ογκόλιθοι της κιθάρας, απεβίωσαν! Πρώτα, ο Πετράκης ο Σκούταρης και, μετά, ο legend, ο Δήμης Παπαχρήστου... Πράγμα που, πέρα από την οδύνη, έτσι όπως σκέφτομαι εγώ, σημαίνει παύσις εργασιών, ούτε άλλες αντικαταστάσεις, ούτε άλλες μαλακίες... Αυτό μας σόκαρε, πήρε 3 χρόνια αυτός ο κύκλος, έφτασε το 2007 για να κλείσει το θανατικό και η μπάντα έπεσε σε χειμερία νάρκη... Λίγοι το έχουν καταλάβει, αλλά ως τότε είχαμε κάνει τρία σινγκλ και πέντε ολόκληρα άλμπουμ! Κατά τα άλλα, ο Άρης ζει οικογενειακώς στο Όσλο, ο Κλέων είναι πάντοτε με τους Mode Plagal, ο Τσίκο παίζει κάτι λούπες και στάμνες και μαντολίνα με διάφορα σχήματα, ενώ θα έπρεπε να είναι πάντα ο γαμάτος ντράμερ που όλοι αγαπήσαμε, (γελάει) ο Αθανασίου μοιράζεται ανάμεσα σε κιθάρες, ανεμόπτερα και παρά πέντε κι ο Αρχοντάκης παραμένει ο κορυφαίος ηχολήπτης και ένας καραμπινάτος μπασίστας! Τώρα, λοιπόν, ξαναβγαίνουμε στο φως, με τους ανανεωμένους 667, ούτε reunion είναι, ούτε υπάρχουν μέσα Δρόμοι Του Πουθενά, τίποτε τέτοιο, αλλά ένα ολοκαίνουργιο κόλπο, ολικώς instrumental, με όλη τη groovy παράνοια των 667! Μια δουλειά που αναδεικνύει ακόμη περισσότερο πόσο έχουμε τη γνώση στους ανατολίτικους δρόμους, πόσο ξέρουμε σε βάθος και το punk και το funk και την παραμόρφωση, πόσο έχουμε γνώση της δημοτικής μουσικής και πόσο καραμπινάτα μετράνε τα 9/8, στα ζεϊμπέκικα που παίζουμε, ενώ κάποιοι άλλοι, απ’ ότι πληροφορήθηκα εκ των υστέρων, αντί για 9/8, ακούγανε Ρόρυ Γκάλαχερ στο Δρόμοι Του Πουθενά! Εμείς, ακούγαμε κι ακούμε μια ζεϊμπεκιά βγαλμένη από τα σκοτεινότερα υπόγεια του θανάτου! Όσο πιο γνώστης των 9/8 είναι ο μουσικός, όσο πιο ρεμπέτης στο αίσθημα, τόσο πιο σίγουρα θα στο πει αυτό για τα εννιάρια που παίζουμε με τους 667, ότι το αλφαδιάζουμε το εννιάρι! Κι όχι μόνο για τα εννιάρια, στα επτάρια να δεις τί κάνουμε! (Γελάει) Άντε, είδες; Με τα 9/8 και τα 7/8, νομίζω ότι προσγειωθήκαμε για τα καλά στο ogdoo.gr! Job done! (Σηκώνεται και ψάχνει κάποιον για να πληρώσουμε)
Μα, έχω κάποιες ερωτήσεις ακόμη...
Κράτησέ τες! Όσο μιλάμε, ανοίγει το κάδρο, είμαι που είμαι κι εγώ... λακωνικός, άσε με! Άμα συνεχίσουμε, θα το πάμε για βιβλίο κι άμα είναι έτσι, προτιμώ να το γράψω μόνος μου! (Γελάει) Θα απαντηθούν εκεί, υποθέτω, οι ερωτήσεις σου κι αν δεν απαντηθούν, ευκαιρία να ξανακάνουμε τότε μία συνέντευξη!
[Φωτογραφίες και εικόνες, από το αρχείο του Θοδωρή Μανίκα]
