Αυτά τονίζει μεταξύ άλλων ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Θεολόγο-Μουσικό, Χρήστο Γκουνέλα και δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο kraneaelassonas.blogspot.gr. Η συνέντευξη δόθηκε λίγο πριν τη συναυλία που έδωσε αφιλοκερδώς ο τραγουδοποιός με σκοπό την ενίσχυση του Μορφωτικού Εκπολιτιστικού Συλλόγου της Κρανιάς. Να σημειωθεί πως η Κρανιά είναι το χωριό του πατέρα του και των παππούδων του. Σταχυολογήσαμε μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές «στιγμές» της συνέντευξης και σας τις παρουσιάζουμε:
«Μου αρέσει παρ’ ότι είναι σκληρός ο τόπος, δηλαδή το περιβάλλον, εξ ου και Ξηροκρανιά. Παλιά θυμάμαι η γιαγιά μου είχε στο σπίτι μέσα ένα πηγάδι απ’ όπου βγάζανε νερό, δεν υπήρχε νερό γενικά. Ναι έχω πολύ ωραίες αναμνήσεις και μάλιστα μπορώ να σου πω ότι κάποιες εικόνες έχουν περάσει και στα τραγούδια. Ας πούμε σ’ ένα τραγούδι που λέγεται «οι καλογέροι» μια από τις αφορμές για να το γράψω - γιατί για να γραφτεί ένα κομμάτι, τα λόγια τουλάχιστον, δεν είναι κατ’ ανάγκη μόνο μια ιδέα, έρχονται πάρα πολλά πράγματα, πολλές εικόνες και ετοιμάζεται ένα κομμάτι. Λοιπόν, μια βασική εικόνα ήταν από δω απ’ την Κρανιά, απ’ την πόρτα που είχε η γιαγιά μου, την εξώπορτα της αυλής. Θυμάμαι να έχει χιόνι έξω και για να ανοίξεις την πόρτα έπρεπε να βάλεις ένα σιδεράκι να σηκώσεις το μάνταλο από μέσα για ν’ ανοίξει η πόρτα και αυτή λοιπόν την εικόνα την πέρασα μέσα στο τραγούδι. Ίσως και άλλα… Γενικά οι αναμνήσεις μου από δω είναι πάρα πολύ καλές, αφού ήμουνα παιδί… Τα παιδιά τις περισσότερες φορές οι αναμνήσεις που έχουν είναι καλές…
Αν το πεις αυτό, «θα κάτσω και θα γράψω», το ‘χεις χάσει το παιχνίδι. Όσο πιο ελεύθερα πηγάζει από μέσα η έμπνευση, όταν υπάρχει (ενν. η έμπνευση), τόσο πιο μεγάλη δύναμη έχει αυτό που βγαίνει. Όσο το κατευθύνεις εσύ, τόσο το αποδυναμώνεις. Δεν το κάνω αυτό ποτέ. Τι θα πει «θα κάτσω και θα γράψω». Μπορεί να πω κάποια στιγμή «θα κάτσω και θα γράψω», αλλά τι κάνω όμως, για να μου δημιουργηθεί ένα περιβάλλον που μπορεί να με συγκινήσει και να μου ανοίξει την πύλη για την έμπνευση: βάζω ας πούμε μουσική, μουσική που μ’ αρέσει. Η μουσική λοιπόν δημιουργεί τα δικά της συναισθηματικά τοπία και εκεί μπορεί να ενταχθείς και να βγάλεις λόγο. Και είναι σχετικά πιο δόκιμο και εύκολο να γράψεις λόγια, να πεις ότι θα καθίσω τώρα, θα έχω την κατάλληλη μουσική και αυτά… και μπορεί να βγει κάτι ως αναφορά το λόγο, αλλά ως αναφορά τη μουσική άμα το πεις αυτό δεν κάνεις τίποτα. Η μουσική επειδή είναι κάτι πιο ακαθόριστο και πρωτογενές πράγμα, ή έρχεται ή δεν έρχεται, όσο και να «χτυπιέσαι»… Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι πρέπει να είσαι τελείως χαλαρός και ξαφνικά να σου ‘ρχεται. Πρέπει να είσαι σε εγρήγορση.
Ακούω πάρα πολλά πράγματα, πάρα πολλά. Δεν έχω στεγανά. Αφήνω την καρδιά μου ελεύθερη. Έχω κάποιο αισθητικό κριτήριο βέβαια, έτσι; Δηλαδή πολύ γρήγορα καταλαβαίνω τι είναι αυτό που μ’ αρέσει και τι είναι αυτό που δεν μ’ αρέσει. Μου ταιριάζει ή όχι. Αλλά ακούω πάρα πολλά πράγματα… Η Παραδοσιακή μας μουσική είναι φοβερή, πολυποίκιλη… Είμαστε τυχεροί που ζούμε σε μια χώρα που έχει τόσες διαφορετικές και σπουδαίες παραδοσιακές μουσικές. Και ρεμπέτικα και τέτοια ακούω… Η Παραδοσιακή Μουσική, η Δημοτική Παράδοση ας πούμε, εμένα είναι η μόνη μουσική που με κάνει να κλάψω. Ας πούμε με τα ρεμπέτικα μπορώ να γλεντήσω, να ‘ρθω σε έκσταση, αλλά να συγκινηθώ βαθιά μόνο η Δημοτική Παράδοση μπορεί να το κάνει αυτό. Αλλά ακούω και σύγχρονα πράγματα. Ακούω και σύγχρονη, κλασική minimal μουσική, ακούω και αυτό που λένε rock, ακούω και ελληνικά…Δεν έχω στεγανά.
Δεν υπάρχει καλή και κακή τέχνη. Υπάρχει η Τέχνη και η μη τέχνη. Δηλαδή τα «σκουπίδια» που θέλουν να πλασαριστούν σαν Τέχνη, αλλά δεν είναι. Η Τέχνη έχει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Η Τέχνη σου αλλάζει τη ζωή, κατ’ αρχήν, προς το καλύτερο. Η Τέχνη είναι στοχασμός πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση, σε βοηθά να γίνεις καλύτερος άνθρωπος. Αυτό είναι ένα βασικό κριτήριο για το τι είναι τέχνη και τι δεν είναι. Κατάλαβες; Δεν είναι τέχνη ας πούμε αυτά τα «σκουπίδια» που μπαίνουν από το ένα αυτί και βγαίνουν από το άλλο έτσι μόνο και μόνο για να… τίποτα έτσι για να ξεχνιέται ο άνθρωπος. Η τέχνη δεν είναι για να σε κάνει να ξεχνάς, η Τέχνη είναι για να σε κάνει να θυμάσαι. Ακόμα και αν δεν είσαι καλά σε κάνει να θυμάσαι ότι δεν είσαι καλά, γιατί μόνο έτσι μπορείς να αλλάξεις κιόλας τη ζωή σου προς το καλύτερο…
Τίποτα δεν είναι απόλυτα κακό και τίποτα απόλυτα καλό. Μέσα απ’ αυτή τη διαδικασία βλέπω ήδη κόσμο να έρχεται πιο κοντά, να είναι αλληλέγγυοι ο ένας στον άλλον. Βλέπουμε βέβαια και το αντίθετο, δηλαδή η οργή που υπάρχει να στρέφεται κατά τη γνώμη μου σε λάθος δρόμο, όπως ας πούμε στην υπερψήφιση της Χρυσής Αυγής. Η οργή θα πρέπει να είναι δημιουργική, δεν πρέπει να στραφεί στη βία. Είναι ανάγκη να στραφεί σε δημιουργικά θέματα και να δείξουμε αλληλεγγύη και συντροφικότητα μεταξύ μας για να τα βγάλουμε πέρα…
Νομίζω ότι επίσης μια λειτουργία της Τέχνης είναι αυτή: να κάνει πιο οικείες στον άνθρωπο τις μεγάλες και δύσκολες αυτές στιγμές, που ο θάνατος είναι η πιο μεγάλη στιγμή στον άνθρωπο. Πρέπει λοιπόν (ενν. η Τέχνη) να το κάνει πιο οικείο και αν γίνει πιο οικείο πλέον δε θα μας βασανίζει και τόσο. Είναι κάτι (ενν. ο θάνατος) που ο νους μας δεν το δέχεται. Είναι χαρακτηριστικό το κομμάτι «οι γριές» που το ‘χω γράψει ακριβώς γι’ αυτό το λόγο και πως κυρίως στην ύπαιθρο, στην επαρχία ο άνθρωπος είναι πιο σωστός στην αντιμετώπιση του θανάτου. Οι άνθρωποι των πόλεων φοβούνται πολύ περισσότερο το θάνατο. Ο άνθρωπος της υπαίθρου βλέπει το θάνατο κάθε χρονιά. Ο γεωργός, ας πούμε αυτός που έχει ένα αμπελάκι, βλέπει τη ζωή και το θάνατο κάθε χρόνο. Το ίδιο και οι άλλοι για παράδειγμα οι κτηνοτρόφοι… όλοι ας πούμε. Οπότε δεν είναι τόσο έντρομη η συμπεριφορά τους απέναντι στο θάνατο. Οι άνθρωποι των πόλεων προσπαθούν να το εξορκίσουν πολύ… (γέλιο) πολύ περισσότερο αυτό. Και μένα προσωπικά εννοείται ότι μ’ απασχολεί η ανυπαρξία…
Προσωπικά δεν έχω νοιώσει το θρησκευτικό συναίσθημα, την ύπαρξη του Θεού ας το πούμε ή έστω με τη μορφή που υπάρχει γύρω μας μέσα απ’ τις θρησκείες. Θα έλεγα ότι είμαι άθρησκος κατά κάποιο τρόπο, οπότε οι αγωνίες μου είναι ακόμα μεγαλύτερες, αλλά θα μπορούσα να απαντήσω εδώ με τον ωραίο τρόπο που απάντησε ο Γούντι Άλεν που είπε: «Δεν πιστεύω στη μετά θάνατον ζωή, αλλά καλού – κακού θα πάρω και μια αλλαξιά ρούχα μαζί μου». (γέλιο) Κατάλαβες; Δηλαδή ποτέ κανείς δεν είναι σίγουρος…»
Πηγή: kraneaelassonas.blogspot.gr
