Θανάσης Αλατάς: Τα 4 Επίπεδα Της Ύπαρξης είχαν ψυχή

(PHOTOS) Tο μόνο από τα τρία μέλη του γκρουπ που ζει στην Αθήνα κάνει ένα flashback στα χρόνια εκείνα.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
23/03/2019

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Γιάννης Αλεξίου
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ο μύθος του ροκ συγκροτήματος Τα Επίπεδα Της Ύπαρξης, στήθηκε στα παλιόσπιτα ενός αγροκτήματος των Νέων Λιοσίων γύρω στα μέσα της δεκαετίας του ’70. Ο Χρήστος Βλαχάκης στα τύμπανα, ο Θανάσης Αλατάς στη ρυθμική κιθάρα, ο Νίκος Γράψας στη σόλο κιθάρα και στα φωνητικά και ο Μαρίνος Γιαμαλάκης στο μπάσο κατάφεραν να αποτυπώσουν την εφηβική τους ορμή και έμπνευση σε ένα δίσκο που έμελλε να γράψει ιστορία και να απασχολεί ως σήμερα σκηνοθέτες, συλλέκτες δίσκων, δισκογραφικές εταιρίες, φίλους του λεγόμενου ελληνικού ροκ, αλλά και μουσικόφιλους σε όλο τον κόσμο.

Μπορεί να μην έπαιξαν με τα τύμπανα των Beatles σε μια πλάνη τους από τον καλαμπόρτζη καθηγητή μουσικής που του εμπιστεύτηκαν τα πρώτα τους μουσικά σκιρτήματα, αλλά έζησαν το όνειρο όταν η μουσική τους έφθασε στ’ αυτιά του διάσημου Αμερικανού ράπερ Jay Z! Το τραγούδι τους «Κάποια μέρα στην Αθήνα», μια σύνθεση του Θανάση Αλατά, γίνεται τμήμα του «Run this Town» (που τραγουδά η Rihanna, o Jay Z και ο Kanye West) κατακτώντας μάλιστα Grammy το 2010 στην κατηγορία του καλύτερου χιπ χοπ τραγουδιού!

Η συναρπαστική ιστορία τους έγινε ταινία από την Ηλιάνα Δανέζη και διέπρεψε στο 21ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

«Δίνουμε ένα βραβείο για μια εποχή που μερικοί νέοι αποφάσισαν να κάνουν μερικά πράγματα έστω αβοήθητοι και μέσα από τη δύναμη της παρέας πέτυχαν κάτι που ανταποδίδει μέχρι τώρα». Έτσι προλόγισε ο πρόεδρος του 21ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης την πρόσφατη απονομή του πρώτου Βραβείου Καλύτερης Ταινίας της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου στο ντοκιμαντέρ «Τα 4 Επίπεδα Της Ύπαρξης - The 4 Levels Of Existence».

Η ταινία ετοιμάζεται να κάνει ένα μεγάλο ευρωπαϊκό τουρ στα φεστιβάλ ντοκιμαντέρ. Παράλληλα η Anazitisi Records επανακυκλοφόρησε σε βινύλιο το εξαντλημένο δίσκο του συγκροτήματος σε μια πλούσια έκδοση με φωτογραφικό υλικό και πληροφορίες, ενώ θα κυκλοφορήσει επίσης σε ψηφιακό δίσκο.
TA 4 EPIPEDA
Ο Θανάσης Αλατάς, το μόνο από τα τρία εν ζωή μέλη του γκρουπ που ζει και δραστηριοποιείται στην Αθήνα, μόλις επέστρεψε από τη Θεσσαλονίκη και με νωπές τις εντυπώσεις κάνει ένα flashback στα χρόνια εκείνα, αναφέροντας άγνωστες ιστορίες της εποχής που συνδέονται με τα 4 Επίπεδα Της Ύπαρξης. Άλλωστε είναι και ο συνθέτης του χρυσού τραγουδιού. Σήμερα είναι Γραμματέας της Ένωσης Συντακτών Περιοδικού Τύπου, ενώ δεν παύει να ασχολείται με τη μουσική στο στούντιό του. Πάμε λοιπόν…

Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από την εμπειρία της Θεσσαλονίκης;
Στη Θεσσαλονίκη καταλάβαμε ότι υπάρχει ακόμη μια αγάπη πρωτόγνωρη για το συγκρότημα. Και οι δύο προβολές ήταν sold out. Ήρθαν παιδιά που είχαν αγοράσει το δίσκο από τότε με μια διάθεση επικοινωνίας και ήξεραν τα πάντα για μας. Ένα μέρος της ταινίας αφορά τον Μαρίνο Γιαμαλάκη, μπασίστα και συνθέτη σε μερικά κομμάτια, που έφυγε το 2016. Ήταν εκεί η οικογένειά του, μια συγκινητική παρουσία στη Θεσσαλονίκη. Η σκηνοθέτιδα Ηλιάνα Δανέζη, με μια νεανική και πρωτόγνωρη θέρμη κατάφερε να κάνει μια αφήγηση πολύ όμορφη, με χιούμορ και ανατρεπτισμούς, παραπέμποντας στο γύρω χώρο από το συγκρότημα εκείνη την περίοδο. Όλες αυτές οι ιστορίες δένουν όμορφα γύρω από τη δράση μας τότε και φθάνουν ως τις μέρες μας όπου ο Χρήστος ζει στην Ολλανδία με την οικογένειά του, με το τι κάνει ο Νίκος Γράψας που ζει στη Ζάκυνθο ως καθηγητής -που είναι ο μόνος σήμερα επαγγελματίας μουσικός-, καθώς και τι κάνω εγώ με τα συνδικαλιστικά μου, τα μουσικά μου και τις ανησυχίες μου. Όλα αυτά μου δημιούργησαν μια ευχάριστη διάθεση που όταν βγήκα από εκεί βρέθηκα σ’ ένα κύκλο, ζώντας κάτι πρωτόγνωρο, απόρροια της βράβευσης που δεν είχα ζήσει τότε, όπως και όλοι οι μουσικοί του γκρουπ. H ταινία μέσα σε μια ώρα αποτυπώνει ένα κομμάτι από τα 4 Επίπεδα Της Ύπαρξης. Το συνολικό γύρισμα της ταινίας είναι περίπου 20 ώρες και σε μερικές φάσεις μπορεί να το αδικεί. Θα μπορούσε να είναι πιο εκτεταμένο. Υπάρχει μια άποψη από την παραγωγή να βγει αργότερα σε dvd πιο εκτεταμένο.

Στις συναντήσεις που έγιναν εκεί ποιους θα θυμάστε;
Τον συγγραφέα και δημοσιογράφο Ντίνο Δηματάτη που έχει γράψει για μας στην εγκυκλοπαίδεια του ελληνικού ροκ και τον συνάντησα στην πρεμιέρα της ταινίας, όπου είχαμε μια εγκάρδια συζήτηση, όπως και παιδιά που είχαν οργανώσει τη συναυλία των Steppenwolf στο Σπόρτινγκ, η οποία είναι από τις καλύτερες που έχω δει ποτέ στη ζωή μου. Αυτές οι συναντήσεις είναι αξιομνημόνευτές.

Η ιστορία του συγκροτήματος πώς ξεκίνησε;
Ξεκινήσαμε στα 15 μας στη γειτονιά, όπου παίζαμε τύμπανα σε ένα βαρέλι που είχαμε γυρίσει ανάποδα με κάτι αυτοσχέδια φελιζόλ για ταμπούρο. Το πίσω μέρος της κιθάρας μου το έχω ακόμα. Είχε μια λαμίτσα που χτύπαγε στο μπράτσο της κιθάρας κι έκανε δουλειά, δηλαδή ένα ρυθμικό μεταφυσικό τέμπο. Λίγο μήνες μετά έπιασα δουλειά στο Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη, ως κλητήρας, πήρα την πρώτη μου κιθάρα και κάναμε πια πιο σοβαρές πρόβες. Παράλληλα σκιτσογραφούσα κι έκανα γελοιογραφίες από 16 χρονών. Έκανα πολιτικά σκίτσα εν μέσω χούντας τότε. 1969-70. Θυμάμαι μια μέρα με φώναξε ο Κώστας ο Νίτσος, ο διευθυντής των Νέων, μεγάλη μορφή, και μου λέει: «Σε παρακαλώ πολύ μη μου ξαναφτιάξεις σκίτσα με παπάδες. Όλους τους αντέχω, εκτός από τους παπάδες». Όσα ήταν έξυπνα τα δημοσίευε. Το πρώτο μου σκίτσο αφορούσε τον πόλεμο Ινδίας - Πακιστάν κι είχα φτιάξει το καλάθι με το φίδι, όπου είχε βγει το φίδι που ήταν το Πακιστάν και το έτρωγε η Ινδία. Ήταν μια πετυχημένη γελοιογραφία που μπήκε στη δεύτερη σελίδα. Έτσι ξεκίνησα. Είχε δημοσιευτεί κι ένα σκίτσο μου πάλι στη δεύτερη σελίδα των Νέων, εν μέσω αντιρρήσεων των μεγαλοσκιτσογράφων της εποχής, όπου ο Κίσσιγκερ ως Τούρκος αντί για στόμα είχε τη ματωμένη Κύπρο. Μετά συνεργάστηκα και με την εφημερίδα Το Ποντίκι, πάλι κλητήρας, αλλά διάσημος σκιτσογράφος. Το 1980, μετά τη στρατιωτική μου θητεία, πήγα ως συντάκτης στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, έως το 1997, όταν περίπου έκλεισε το περιοδικό. Το 2004 έμεινα για τέσσερα χρόνια άνεργος κάτι που δείχνει και στην ταινία σ’ ένα ωραίο χάπενινγκ. Το 2009 ήρθε η συνεργασία με το τραγούδι μας που πήρε ο ράπερ Jay Z και τραγούδησε η Rihanna κι έτσι ξελάσπωσα.

Όταν ξεκινήσατε δουλειά στο Λαμπράκη πώς συνδυάζατε τη μουσική με την εργασία σας;
Ήταν δύο παράλληλες δραστηριότητες. Το πρωί όλη μέρα ήμουν στα Νέα και υπήρχε εκεί μια καταπληκτική εκπαίδευση, μόρφωσης και ενημέρωσης κι ενός περιβάλλοντος πολύ ενθαρρυντικού προς ένα νέο που διακρινόταν, κάτι που με βοήθησε προσωπικά πολύ. Δουλεύαμε τρεις βάρδιες τότε. Το πρωί πήγαινα 8 με 2 και μετά 4 με 6. Μετά 6 με 10 πήγαινα στη σχολή Βακαλό και μια μέρα μεσοβδόμαδα ή Σαββατοκύριακο παίζαμε μουσική στο στούντιο. Τα βράδια που γύρναγα σπίτι, στα Νέα Λιόσια, από τη νυχτερινή βάρδια που ήταν 6 με 2 το πρωί, μας πήγαιναν με αμάξια του Λαμπράκη και θυμάμαι ένα φορτηγάκι ήταν τρυπημένο με σφαίρες σε πολλά σημεία από πυροβολισμούς των χουντικών. Ο οδηγός, ο Γιάννης, ήταν περήφανος για τις τρύπες αυτές και δεν τις βούλωνε. Την περίοδο αυτή, 1974-75 το συγκρότημα μπολιάστηκε σε αυτές τις συνθήκες και ό,τι υλικό είχαμε γράψει ο Μαρίνος κι εγώ κατέληξε στα χέρια της Τζίνας, της δισκογραφικής εταιρίας, και βγήκε ο δίσκος μας το 1976, με την συμμετοχή και του Νίκου.

Ένα πρώτο ερέθισμα να πιάσετε την κιθάρα;
Πηγαίναμε στα αγγλικά όπου ένας συμμαθητής τραγουδούσε σφυρίζοντας το θέμα της ταινίας Για Μια Χούφτα Δολάρια. Μου άρεσε κι ήθελα να το παίξω στην κιθάρα. Ήταν μια περίοδος που δούλευα οικοδομή με τον πατέρα μου. Έχω ισιώσει εκατομμύρια πρόκες! Τότε τις ισιώναμε τις πρόκες, δεν τις πετάγαμε. Έτσι με το μεροκάματο πήρα κιθάρα. Το όργανο του μπασίστα μας του το πήραν πίσω γιατί δεν μπόρεσε να το ξεπληρώσει. Δύο φορές του έχουν πάρει όργανα πίσω. Ο πατέρας μου ήταν ωραίος τύπος, οικοδόμος - εργολάβος, ερασιτέχνης φωτογράφος με τις μουσικές του, τα γραμμόφωνά του και τους χορούς του κάθε Κυριακή κι έτσι πέρασε η κιθάρα, η καμπάνα και η φαβορίτα μου! Όταν πήρα την κιθάρα έκανα παρέα με το Γιώργο το Σιέρρα από τους Κάστορες που έπαιζε πολύ γρήγορα τα σόλα για να μην τον αντιγράφουν και έπαιρνα ιδέες στο παίξιμό μου καθώς δεν ήξερα ακόμη νότες. Όταν φτιάξαμε το πρώτο σχήμα και κουτσοπαίζαμε, αποφασίσαμε να πάμε σ’ ένα ωδείο στην Πλατεία Βάθης. Τι θέλετε; Αυτός θέλει μπάσο, εκείνος κιθάρα κι αυτός τύμπανα. Είχαμε τον ίδιο καθηγητή σε διαφορετικές ώρες. Μου κακοφάνηκε. Πώς είναι δυνατόν να τα ξέρει όλα; Ένοιωσα ότι μας κορόιδευε. Μας έλεγε και κάτι ιστορίες για αγρίους, όπως ότι με αυτά τα τύμπανα έπαιζαν οι Beatles στην Πάρνηθα! Όλα αυτά ώσπου βρήκαμε χώρους δικούς μας να παίζουμε μουσική. Είχαμε κάνει στούντιο σε κάτι παλιόσπιτα ενός αγροκτήματος όπου έπαιζαν εκεί μέσα πέντε - έξι γκρουπ. Μια μέρα ο Σιέρρας έφερε το δίσκο In Rock των Deep Purple και πάθαμε πλάκα μόλις τον ακούσαμε. Ειδικά με το Child In Time τρελάθηκα. Είχαμε εκεί ένα παλιό πικάπ και παίζαμε τους δίσκους για να βγάζουμε επί τόπου τα κομμάτια. Ήταν σαν τελετή η ακρόαση του δίσκου.

Τι άλλο θυμάστε από τα παιδικά χρόνια και τις επιρροές σας;
Είμαι ευτυχής που μεγάλωσα απέναντι από ένα καλοκαιρινό σινεμά, την Λιζέττα, κι έβλεπα κάθε ταινία τρεις - τέσσερεις φορές και άκουγα όλες τις μουσικές των ταινιών και τα τραγούδια τους με προσοχή. Μου άρεσαν πολύ. Μια ταινία που θυμάμαι πολύ έντονα ήταν το Trapeze με τον Μπαρτ Λάνκαστερ, τον Τόνυ Κέρτις και την Τζίνα Λολομπριγκίτα. Αν θυμάμαι καλά ο ελληνικός τίτλος της ταινίας ήταν Βαριετέ. Ακατάλληλα έργα ήταν τότε λόγω των φιλιών και των επικίνδυνων σκηνών. Τις έβλεπα από την ταράτσα του σπιτιού μου. Σε μια ταινία άκουσα την Υma Sumak και με μάγεψε η φωνή της. Επίσης στα διαλλείματα έβαζαν τις τελευταίες επιτυχίες, λαϊκά τραγούδια με τον Στέλιο Καζαντζίδη, τον Πάνο Γαβαλά, τον Πέτρο Αναγνωστάκη… τα είχα μάθει όλα απ’ έξω κι ανακατωτά.

Μπάλα παίζατε;
Τη στερήθηκα μικρός γιατί οκτώ μηνών με τσίμπησε μια σφίγγα και ήμουν με πατερίτσες μέχρι τριών χρονών. Μετά η μάνα μου φοβόταν να παίξω μπάλα μήπως σπάσω το πόδι μου γιατί ήταν ευαίσθητο το κόκαλό μου. Αυτό έως τα δώδεκά μου. Όταν με τσίμπησε η σφίγγα στο χωριό μου σκέπασαν το πόδι με κρεμμύδια και αυτό φούντωσε και σάπισε το κόκαλο! Έτσι ήρθαμε από τη Λαμία στην Αθήνα για να πάω στο Παίδων κι έτσι μείναμε εδώ!

Τι ομάδα είστε;
Από τον πατέρα μου είμαι Ολυμπιακός, λόγω του Λαμπράκη του παλαιστή αγώνων κατς που ήταν αντίπαλος του Καρπόζηλου. Ο Λαμπράκης ήταν ο παλαιστής Ολυμπιακός των ΚΚέδων! Ο Καρπόζηλος ήταν του Παναθηναϊκού και άλλων! Θυμάμαι όμως ότι επί Γουλανδρή, προεδρίας του στον Ολυμπιακό, έγινε ένα κάλεσμα προς του φιλάθλους και το Δ.Σ. σε έκτακτη γενική συνέλευση με θέμα την πορεία του Ολυμπιακού στο μέλλον. Τότε το μυαλό μου πήρε ανάποδες. Γινόταν πόλεμος, μας καλούσαν σε επιστράτευση και αυτοί μιλούσαν για το μέλλον της ομάδας; Έτσι πήγα στο γήπεδο μόνο σε δύο αγώνες όλα αυτά τα χρόνια, ο ένας ήταν Ελλάδα - Αυστρία στο Καραϊσκάκη και ο άλλος δεν θυμάμαι… Δεν ασχολούμαι καθόλου. Μ’ αρέσει όμως να δω ένα ωραίο παιχνίδι στην τηλεόραση.

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!