Η Τατιάνα Ζωγράφου γεννήθηκε στην Αθήνα. Από το 1998 εργάζεται ως δασκάλα μουσικής στο Αρσάκειο Νηπιαγωγείο Ψυχικού. Παράλληλα σπούδασε κλασικό τραγούδι και ως αφοσιωμένη ερμηνεύτρια του έργου του Μάνου Χατζιδάκι έχει συνεργαστεί πολλές φορές σε αφιερώματα γι’ αυτόν με διαπρεπείς Έλληνες μουσικούς. Συνθέτει συστηματικά τραγούδια, και έχει στο ενεργητικό της έξι δισκογραφικές εργασίες. Με αφορμή την επερχόμενη παράσταση, μιλήσαμε μαζί της γι’ αυτήν, αλλά και το γενικότερο έργο της.
Προετοιμάζετε μια «διπλή» συναυλία για τον έρωτα. Μιλήστε μας γι’ αυτήν και τους συντελεστές της.
Τη συναυλία αυτή την ετοιμάζουμε εδώ και καιρό με πολύ μεράκι. Η αγάπη όλων των συντελεστών της συναυλίας για τον Μάνο Χατζιδάκι, τα τραγούδια μου από το «Μ’ έναν τρόπο Μυστικό» σε στίχους σύγχρονων Ελλήνων ποιητών και η ποίηση του Γιώργου Χρονά που θα διαβάζει ζωντανά ποιήματά του, είναι ο λόγος για τον οποίο η συναυλία αυτή είναι μια συναυλία βαθιά ερωτική που θα ξετυλιχτεί σε δύο μέρη, γι’ αυτό και «διπλή». Ο κύριος συνδετικός κρίκος σε αυτό το πρόγραμμα είναι η φωνή του Ανδρέα Καρακότα, τραγουδιστή που ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις επέλεξε για να ηχογραφήσει τον τελευταίο του δίσκο, «Τα τραγούδια της αμαρτίας», καθώς και η Δάφνη Πανουργιά με τον βαθύ και πηγαίο λυρισμό της. Οι δυο τους μαζί με μένα, τον Θόδωρο Κοτεπάνο στο πιάνο και όλους τους μουσικούς, άλλοτε τραγουδώντας τα υπέροχα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι και άλλοτε τη δική μου δουλειά θα συνθέσουμε αργά και μυστικά ένα μουσικό σύμπαν, όπου το οικείο θα ανοίγει το δρόμο για το καινούργιο και όλα τα τραγούδια μαζί θα γίνονται μια ερωτική αγκαλιά για όσους γίνουν συνοδοιπόροι μας αυτή την βραδιά.
Γράφω συστηματικά τραγούδια. Δύο καινούργια μου παίχτηκαν σε πρώτη εκτέλεση πριν ένα μήνα περίπου, στη βραδιά ποίησης που οργάνωσε ο Βασίλης Χατζηιακώβου στο Polis art cafe, όπου θα γίνει και η συναυλία το Σάββατο στις 20 του μήνα. (Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ) Το ένα ήταν το τραγούδι «Της λύπης το ποτάμι» που το τραγούδησε και πάλι η Δάφνη, του πατρινού ποιητή Γιάννη Παππά και το «Ο ξένος» της Σοφίας Μπαρδάνη. Ένα καινούργιο μου το «Μαύρο καφενείο» σε στίχους Γιώργου Χρονά θα πρωτοπαιχτεί ζωντανά το ερχόμενο Σάββατο σε πρώτη εκτέλεση από τον Ανδρέα Καρακότα. Είναι και άλλα πολλά που έχω στα σκαριά… Επίσης ήδη έχω ολοκληρώσει μια σειρά ολοκαίνουργιων παιδικών τραγουδιών για τις παραστάσεις του σχολείου μου! Ωστόσο οι καιροί δεν ευνοούν για την ώρα το να βγάλω κάποιον καινούργιο δίσκο. Όταν θα ‘μαι έτοιμη και θα μπορώ, θα το κάνω. Με το Χρήστο Κεχαγιόγλου ωστόσο σκεφτόμαστε την πρώτη- πρώτη μου δουλειά για παιδιά το «Πετώντας πας στην πόλη» να την εμπλουτίσουμε με πολλές ζωγραφιές του και να ανανεώσουμε έτσι την έκδοση αυτή. Μην ξεχνάτε ότι το 2014 κλείνω 10 χρόνια στη δισκογραφία φτιάχνοντας ασταμάτητα τραγούδια για μικρούς και μεγάλους και θα ήταν ωραίο να ξανάβγαινε ο πρώτος μου δίσκος, τον οποίο αγαπώ ιδιαίτερα.
Στη δουλειά σας συνδυάζετε την παιδαγωγική και την τέχνη της μουσικής γράφοντας τραγούδια για παιδιά. Πόση τέχνη χρειάζεται η παιδαγωγική και πόσο παιδαγωγεί η μουσική;
Η παιδαγωγική χρειάζεται την τέχνη!!! Η τέχνη όταν είναι αληθινή και άρα πολύ δυνατή, μπορεί να παιδαγωγεί τα παιδιά, αλλά αυτό γίνεται με έναν τρόπο φυσικό χωρίς διδακτισμό και χωρίς αυτός να είναι ο σκοπός. Μάλιστα πολλοί τομείς της παιδαγωγικής επιστήμης που σχετίζονται με τις τέχνες πάσχουν ακριβώς από αυτό. Από κακοτεχνία! Μου είχε πει κάποτε μια παλιά μουσικοπαιδαγωγός ότι τα τραγούδια μου εκτείνονται μελωδικά πέρα από την έκταση των παιδικών φωνών και αυτή διαφωνούσε σε αυτό. Όμως εγώ όταν συνθέτω ένα τραγούδι, προσπαθώ να κάνω μουσική. Κανένα σχεδόν τραγούδι της Λιλιπούπολης δεν μπορεί να τραγουδηθεί σωστά από τα μικρά παιδιά, όμως όλοι ξέρουμε την λατρεία των παιδιών λ.χ. στο «χοντρό μπιζέλι» και πως αυτή η δουλειά ανοίγει τους μουσικούς τους ορίζοντες. Αν ήταν έτσι τότε θα έπρεπε στο νηπιαγωγείο που εργάζομαι να τραγουδάω μόνο «πι-πι το παπί»! Και πιστέψτε με - αυτό δεν θα άρεσε καθόλου στους μαθητές μου. Προφανώς σαν δασκάλα δουλεύω και άλλα πράγματα μαζί τους, κοντινά με τις δυνατότητές τους. Το μόνο που είμαι ιδιαιτέρως προσεχτική είναι ο στίχος να είναι κατανοητός απ’ τα παιδιά και εμπνευσμένος.
Πόσο σημαντικό είναι να ασχολείται κανείς επαγγελματικά με το αντικείμενο που του αρέσει – ή αν θέλετε – με το χόμπι του;
Το να ασχολείται κάποιος επαγγελματικά με αυτό που αγαπάει – εκ των πραγμάτων σημαίνει – ότι αφιερώνει πολύ πολύ χρόνο σε αυτό. Κάτι τέτοιο αυτόματα οδηγεί σε κάτι καλό αφού όλοι γνωρίζουμε ότι όταν συστηματικά επεξεργαζόμαστε κάτι, το βελτιώνουμε και το εξελίσσουμε. Εμένα λόγου χάριν η καθημερινή επαφή μου με τα παιδιά «τσιγκλάει» συνεχώς τη δημιουργικότητά μου και με φέρνει κοντά τους. Τη λέξη χόμπι όμως την αποφεύγω γιατί οι «απ’ έξω» αντιλαμβάνονται εντελώς λάθος το νόημά της και μοιάζει κανείς αργόσχολος και τεμπέλης όταν λέει ότι το χόμπι του είναι και η δουλειά του, πράγμα που δεν σημαίνει καθόλου κάτι τέτοιο, κάθε άλλο μάλιστα. Με μια πρόχειρη ψυχανάλυση θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό συμβαίνει γιατί πολύ συχνά κανείς, ίσως και άθελά του, φθονεί το να έχει κάποιος αυτή τη δυνατότητα στη ζωή του, να αγαπάει δηλαδή αληθινά την δουλειά του.
Ποιο είναι το αντίδοτο τη δύσκολη αυτή περίοδο που διανύουμε;
Πέρυσι είχα πει σε μια συνέντευξη ότι η μουσική δεν είναι αντίδοτο, αλλά ελπίδα. Φοβάμαι ότι στη σημερινή πραγματικότητα την ελπίδα κυρίως θα τη χτίσουμε μέσα από άλλες δράσεις, όντας κυρίως πολιτικοποιημένοι και συνειδητοί. Φυσικά η τέχνη είναι πάντα ένα σπίτι, ένα καταφύγιο που μπορούμε να ξαποστάσουμε και μετά να ξαναξεκινήσουμε με μεγαλύτερη φόρα…
Μια ευχή για τον κόσμο που μας διαβάζει.
Τις προάλλες παίξαμε τον «Τζικιτζικ… τον Κρικικρικ και την παράξενη χορωδία του δάσους…», ένα όμορφο παραμύθι του Κώστα Μάγου με τραγούδια μου - με θέμα τη φιλία και την αξία της πολυφωνίας, στο Δίκτυο για τα δικαιώματα των παιδιών, σε παιδιά κυρίως μεταναστών, φυσικά αφιλοκερδώς. Ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία για όλους μας. Τα παιδιά αυτά ήταν το καλύτερο κοινό μας. Πρέπει πιο πολύ από ποτέ, να προσπαθήσουμε περισσότερο να συναντήσουμε τον διπλανό μας… Εμείς πάντως ελπίζω να συναντηθούμε το Σάββατο και να σιγοτραγουδήσουμε παρέα. Σας ευχαριστώ πολύ για τις ωραίες ερωτήσεις σας. Καλή αντάμωση.
