Μίνως Μάτσας - «Ο κόσμος της μουσικής είναι ένα υπέροχο χάος»

(ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ & PHOTOS) Μια εφ' όλης της ύλης συνέντευξη με το συνθέτη.
Μίνως Μάτσας - «Ο κόσμος της μουσικής είναι ένα υπέροχο χάος» Φωτογραφία: Κίκα Α. Ρόκα
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Συναντήσαμε το Μίνωα Μάτσα στο στούντιο Odeon, για μια πρώτη κουβέντα «γνωριμίας». Πρόκειται για έναν χαρισματικό άνθρωπο, έναν παραγωγικό συνθέτη με μεγάλη εργογραφία, που εκτός από τραγούδια, έχει γράψει κυρίως soundtrack για ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, θεατρικά έργα και παραστάσεις χορού. Απόφοιτος Νομικής, με σπουδές στη σύνθεση και διεύθυνση ορχήστρας σε πανεπιστήμια της Αμερικής, ο Μίνως Μάτσας έχει διακριθεί με τρία βραβεία μουσικής και έγινε ευρύτερα γνωστός το 2010 γράφοντας με ιδιαίτερη επιτυχία τη μουσική και τα τραγούδια της τηλεοπτικής σειράς «Το Νησί», που ήταν βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Victoria Hislop.

Με σεμνότητα απάντησε σε όλες τις ερωτήσεις, αποκαλύπτοντας τις σκέψεις και τα άμεσα σχέδιά του, που περιλαμβάνουν ολοκαίνουργιους δίσκους με το Γιάννη Χαρούλη, την Ελεωνόρα Ζουγανέλη & τη Φωτεινή Βελεσιώτου, σε συνεργασία με τη στιχουργό Ελένη Φωτάκη. Μίλησε για το δίσκο «Χωρίς επίλογο» που δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί με το Δημήτρη Μητροπάνο, για το «δούναι και λαβείν» με το μεγάλο του πάθος, τη μουσική, και φυσικά για την πρώτη του συναυλία.

23 Ιουλίου στον Κήπο του Μεγάρου η πρώτη συναυλία με το όνομά σου στον τίτλο. Πώς αποφάσισες να κάνεις αυτό το «άνοιγμα»;
Κατά καιρούς με ρώταγαν, τα καλοκαίρια που γυρνούσα από την Αμερική, πότε θα κάνω μια συναυλία. Το ανέβαλα γιατί δεν έχω δικό μου γκρουπ μουσικών εφ’ όσον δεν παίζω συχνά και ήθελε πάρα πολλή δουλειά για να συγκεντρώσω υλικό, μουσικούς κτλ. Τώρα ήρθε η ώρα, είπα φτάνει η αναβλητικότητα, ας το κάνω! Και είμαι πολύ χαρούμενος που έχω συγκεντρώσει ένα υλικό από τα καλύτερα τραγούδια που έχω κάνει.

Τι θα ακούσουμε, λοιπόν;
Περισσότερο τραγούδια και λιγότερο μουσικές – γιατί για τις μουσικές που είναι από θέατρο, σινεμά και τέτοια θα ήθελα ίσως ένα άλλο σύνολο σε κλειστό χώρο. Τα τραγούδια θα τα πούνε άνθρωποι που δεν τα είπαν σε πρώτη εκτέλεση, πράγμα πολύ ενδιαφέρον για μένα. Και ο Γιάννης και η Φωτεινή και η Ανδριάνα και η Ελεωνόρα λένε τραγούδια μου που έχουν πει άλλοι, όπως ο Μαχαιρίτσας, ο Νταλάρας κ.α. Απ’ αυτή την άποψη είναι σαν καινούρια για μένα. Και είναι και μια ευκαιρία για τον κόσμο να καταλάβει ποιος είμαι, γιατί ξέρει διάφορα πράγματα χωρίς να ξέρει ότι τα έχω κάνει εγώ. Και δεν το λέω εγωιστικά, αλλά είναι ωραίο σαν σύνολο δουλειάς.

Με τους τρεις από τους ερμηνευτές που επέλεξες έχεις κάνει και πρωτότυπες δουλειές. Με τη Φωτεινή;
Με τη Φωτεινή ετοιμάζουμε δουλειά σε στίχους Ελένης Φωτάκη. Είμαστε έτοιμοι και πρέπει να μπούμε από Σεπτέμβρη στο στούντιο να τα ηχογραφήσουμε. Το ίδιο και με την Ελεωνόρα, έχουμε το υλικό. Με την Ελένη Φωτάκη δουλεύουμε πολύ μαζί τα τελευταία χρόνια κι έχουμε συγκεντρώσει τραγούδια.

Θα είναι, λοιπόν, το επόμενο βήμα που θα κάνουν ή απλά υπάρχει σαν σχέδιο;
Όχι, είναι το επόμενο που θα κάνουν!

Υπέροχα! Και με το Γιάννη;
Με το Γιάννη έχουμε γράψει 2-3 κομμάτια, μάλιστα θα παίξουμε κι ένα καινούριο στον Κήπο του Μεγάρου. Και με τη Φωτεινή θα παίξουμε ένα, με όλους από ένα ή δύο.

Πέραν της προηγούμενης συνεργασίας σου με όλους, γιατί τους επέλεξες για τη συγκεκριμένη παράσταση;
Τους θεωρώ όλους εξαιρετικούς, καθέναν με τον τρόπο του. Είναι «μόνιμοι» συνεργάτες, έχουμε δουλέψει και θα δουλέψουμε μαζί.

Υπάρχει κάποιος άλλος με τον οποίο θα ήθελες να συνεργαστείς;
Ο Μάλαμας, ας πούμε.

Με κάποιον πιο «λαϊκό»; Τη Γλυκερία, ας πούμε;
Ναι και η Γλυκερία, μου αρέσει. Κι Θέμης Αδαμαντίδης μου αρέσει, κι ο Μανώλης Λιδάκης.

Αυτός που απουσιάζει από το «καστ» του Μεγάρου, από εκείνους που συμμετείχαν στο δίσκο που έγραψες για τη σειρά «Το Νησί» είναι ο Δημήτρης Μητροπάνος, τον οποίο στην παράσταση «αντικαθιστά» η Φωτεινή.
Ναι, το τραγούδι του από το «Νησί» θα το πει η Φωτεινή, που έχει μια «συγγένεια» και θεωρώ πως θα το πει ωραία, όπως και το «Για κοίτα ποιον περίμενα» από το «Χωρίς επίλογο». Τη «Βασίλισσα της Νύχτας» θα την πει ο Γιάννης. Η Ελεωνόρα θα πει τραγούδια του Νταλάρα… Έχει πλάκα, είναι κάτι άλλο, πιο φρέσκο.

Το «Χωρίς επίλογο», λοιπόν, με το Δημήτρη Μητροπάνο, ήταν μια δουλειά που έμεινε στη μέση. Υπάρχει άλλο υλικό εκτός από αυτό που κυκλοφόρησε;
Δυστυχώς το υλικό το είχαμε δοκιμάσει στο σπίτι και δεν το ηχογράφησα ούτε πρόχειρα, στο κινητό μου π.χ. Αναβάλαμε ένα ραντεβού για κάποιο τυχαίο λόγο και τελικά δεν έγινε ποτέ.
DSC 0020
Σκέφτεσαι να επανεκδώσεις τα τραγούδια αυτά με τη φωνή άλλου;
Όχι. Παρ’ όλο που τον «Ζόρικο» τον είχαμε ακούσει με το Γιάννη και είχε τρελαθεί.

Τα δύο αυτά τραγούδια, τον «Ζόρικο» και τη «Μηχανή» που είναι διασκευές, με τι κριτήριο τα διάλεξες για να τα πει ο Μητροπάνος;
Δοκιμάζαμε ουσιαστικά, για να δούμε στο τέλος, όταν θα συγκεντρώναμε 10 – 12 τραγούδια, τι θα κρατήσουμε. Θα κρατούσαμε ίσως το ένα από τα δύο. Ήθελε όμως να τα δοκιμάσει και τα δύο. Προφανώς του αρέσανε.

Σαν άνθρωπος στη συνεργασία του πώς ήταν;
Όπως έγραψα στο κειμενάκι ήταν γλυκός… Ήταν βαρύς και γλυκός. Είχε μια προσωπικότητα που εκλείπει. Φαντάζομαι, επειδή δεν έχω γνωρίσει πολλούς τέτοιους ανθρώπους, ότι οι μάγκες παλιά ήταν έτσι. Γλυκός και μετρημένος, δε μιλούσε πολύ… Όσο καιρό δουλέψαμε μαζί είχα πάθει πλάκα με τη συμπεριφορά του, γενικά. Κι εκτίμησα ιδιαίτερα αυτό που μου έλεγε κι έλεγε πάντα: «εγώ σέβομαι τους συνθέτες». Είχε μια παλιά, αλλά υγιή νοοτροπία για το τραγούδι. Εμπιστεύεσαι κάποιον και κάνεις μια δουλειά. Δεν ήταν του στιλ να μαζέψει δυο τραγούδια από δω, δύο τραγούδια από ‘κει. Δε γίνεται δουλειά έτσι.

Του άρεσε να κάνει ολοκληρωμένες δουλειές, ένας συνθέτης και ει δυνατόν ένας στιχουργός.
Μα είναι και έξυπνο αυτό, γιατί όταν δουλεύεις με ένα συνθέτη τα διαμάντια θα βγουν με την τριβή. Από την εμπειρία μου, το βρίσκω πιο πιθανό να βγει μια ωραία δουλειά έτσι, απ’ το να ζητήσεις από πέντε συνθέτες να σου δώσουν από δύο κομμάτια. Το αποτέλεσμα σε όλα τα πράγματα, και στο θέατρο και στο σινεμά, βγαίνει μέσα από τη σταθερή συνεργασία. Δεν είναι τυχαίο που «κολλάνε» οι στιχουργοί με τους συνθέτες, οι σκηνοθέτες με τους ηθοποιούς κτλ. Δε λέω καμιά σοφία ή κάτι πρωτότυπο, αλλά το αυτονόητο, το οποίο στις μέρες μας έπαψε να είναι αυτονόητο (γελάει).

Γι’ αυτό λες να πηγαίνουν έτσι τα πράγματα στη δισκογραφία;
Για μένα, λείπει η κοινή λογική. Μέσα στον γενικό πανικό, μπαίνει και η δισκογραφία σε έναν πανικό. Δεν υπάρχει νηφαλιότητα, δεν υπάρχει ηρεμία, δεν υπάρχει χρόνος και κυρίως κοινή λογική.

Πώς αποφάσισες να μην ασχοληθείς με την οικογενειακή παράδοση της «διαχείρισης» της δισκογραφίας, αλλά να μπεις ο ίδιος στο χώρο της σύνθεσης;
Απλά δε μου πήγαινε, ή μάλλον να πω κάτι άλλο, ήθελα τόσο πολύ και τόσο λυσσασμένα να κάνω μουσική που δεν υπήρχε περίπτωση να με σταματήσει κάτι. Αυτό είναι, δεν είναι τίποτα άλλο. Και νομίζω ότι καλά έκανα, από την άποψη ότι το μαγαζί θα το έκλεινα εγώ (γελάει)!

Τι σε συμβούλεψαν οι δικοί σου άνθρωποι μέσα από την πολύχρονη εμπειρία τους στο χώρο;
Ο πατέρας μου μου είπε «απ’ τη στιγμή που αποφάσισες να κάνεις αυτό, τουλάχιστον καν’ το καλά, πήγαινε σπούδασε, μορφώσου», το οποίο και έκανα. Αυτή ήταν νομίζω η βασική του συμβουλή και αποδείχτηκε σωστή, γιατί στην αρχή ξεκίνησα να γράφω «αυτοδίδακτος». Δηλαδή έκανα κλασσική κιθάρα, κι όπως όλοι, έγραφα τραγούδια. Ξεκίνησα από το τραγούδι, αλλά μετά που άρχισα να μαθαίνω μουσική πραγματικά, άνοιξε ένας ολόκληρος κόσμος μπροστά μου. Ο κόσμος της μουσικής που είναι τεράστιος, αχανής, ένα υπέροχο χάος. Κι άρχισα να γράφω για ορχήστρα, άλλες μουσικές κτλ., αλλά πάντα, ακόμα κι όταν γράφω σε μεγάλη φόρμα, επειδή έτσι έμαθα οι γραμμές μου οι μελωδικές έχουν τη ρίζα τους στο τραγούδι. Μέσα μου τις τραγουδάω με κάποιο τρόπο.

Τι ήταν αυτό που σε ώθησε να ασχοληθείς κυρίως με τη μουσική για θέατρο και κινηματογράφο αντί για τραγούδια;
Κατ’ αρχήν με ενδιαφέρει η συνεργασία. Οι σκηνοθέτες, ας πούμε, έχουν ένα κόσμο και μαθαίνεις απ’ αυτόν. Γενικά είμαι πολύ περίεργος και θέλω να μαθαίνω. Μπαίνοντας στον κόσμο κάποιου, εκτός από το θέατρο όπου αναμετριέσαι και με έργα, με λογοτεχνία, μαθαίνεις πολλά πράγματα. Αλλιώς είναι να διαβάζεις μόνος σου ή στο σχολείο ένα μεγάλο κείμενο κι αλλιώς να κάνεις πάνω του μουσική. Αγαπούσα τα αρχαία ελληνικά και τελείωσα Νομική γιατί ήταν ένας τρόπος να κάνω τρία χρόνια αρχαία ελληνικά στο σχολείο και είχα μελετήσει Αριστοφάνη, αλλά ήταν διαφορετική εμπειρία να κάνω μουσική για τον Αριστοφάνη. Η συνεργασία μου με τους ανθρώπους με πλουτίζει προσωπικά κι αυτό μετά βγαίνει και στη δουλειά. Έχει πολύ ενδιαφέρον να συνδέεσαι με έναν άνθρωπο και με εφαλτήριο αυτή την επαφή που δημιουργείς να γράφεις. Αφ’ ετέρου, εκτός από το τραγούδι που είναι μια φόρμα που αγαπάω και θεωρώ υψηλότατη τέχνη, στις άλλες μορφές έχω την ευκαιρία να χρησιμοποιήσω όλα τα χρώματα που υπάρχουν. Με ώθησε προς τα εκεί η αγάπη μου για την ορχήστρα και τα όργανα κι αυτό είναι και κάτι που μου κρατάει το ενδιαφέρον γιατί μπορώ και αλλάζω. Πέρσι έτυχε κι έκανα περισσότερο θέατρο, ας πούμε. Πρόπερσι έκανα περισσότερο ταινίες. Τώρα έκανα χορό, παράλληλα κάνω τα τραγούδια. Ποικιλία!

Η έμπνευση έρχεται από το κείμενο, ας πούμε σε μια ταινία;
Σε μια ταινία από την εικόνα. Φυσικά, κουβεντιάζεις και με τους σκηνοθέτες, μπαίνεις στον κόσμο τους. Έχεις μια σκηνή και πρέπει να κάνεις μουσική, μόνο έτσι γίνεται, για μένα, το σινεμά. Στο θέατρο έχεις μεγαλύτερη ελευθερία. Στο θέατρο με εμπνέουν οι ηθοποιοί με την ενέργεια που καταναλώνουν πάνω στη σκηνή. Αυτό μου αρέσει και πηγαίνω και στις πρόβες γιατί «παίρνω» πάρα πολλά. Και φυσικά, εκεί έχεις και το κείμενο.

Έχεις βραβευτεί για τη μουσική σου ήδη από το 2004 σε Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Ιαπωνίας, αλλά και 2 φορές στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Νιώθεις πως η δουλειά σου έχει αναγνωριστεί περισσότερο στο εξωτερικό ή είσαι ικανοποιημένος από την αποδοχή της κι εδώ;
Δε δίνω ιδιαίτερη σημασία, είμαι τόσο ευτυχής που κάνω αυτό που κάνω! Έρχομαι σε επαφή με ανθρώπους που άκουσαν κάτι δικό μου και μετά λέμε πέντε κουβέντες, άρα σημαίνει ότι επικοινωνήσαμε. Η επικοινωνία μέσω της δουλειάς για μένα είναι το πρώτο, όσον αφορά στην αναγνώριση που λες.

Είναι πολύ σπουδαίο αυτό που λες γιατί οι περισσότεροι είναι μια ζωή στο ψάξιμο αυτού του πράγματος…
Του τι θέλουν; Ναι, θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό. Γιατί όντως πολύς κόσμος το ψάχνει, ή κάποιοι ξέρουν τι θέλουν, όμως δε μπορούν να το κάνουν για διάφορους λόγους. Αν το θέλουν πραγματικά πολύ, όμως, κάποια στιγμή θα το καταφέρουν.

Στο εξωτερικό τι κάνεις όταν πηγαίνεις;
Κοίτα, τα δέκα χρόνια που ήμουν μόνιμα εκεί, βασικά έκανα ταινίες και κάποιες συναυλίες. Τα τελευταία δύο χρόνια πηγαινοέρχομαι γιατί αποφάσισα ότι δε θέλω να ζήσω άλλο εκεί, έτσι όπως ζούσα, με την έννοια του να είμαι απομονωμένος από εδώ. Όταν πρωτοπήγα, το μόνο που με ενδιέφερε ήταν η δουλειά κι εκεί γίνεται με τον καλύτερο τρόπο, υπό άριστες συνθήκες, χωρίς αυτό να σημαίνει κι ότι είναι εύκολη, βέβαια. Όσο μεγαλώνεις, όμως, αποκτά άλλη σημασία και η σχέση σου με τους ανθρώπους και η Αμερική σε κάποιο βαθμό με κούρασε, παρ’ όλο που μου έμαθε πολλά πράγματα, ακόμα και για μένα τον ίδιο, γιατί εκεί δε ζεις. Είναι άλλος κόσμος.

Θα ήταν και δυσκολότερο για σένα με δεδομένο ότι δε σε ήξερε κανείς…
Σαφώς και ήταν δύσκολο. Ξεκίνησα κάνοντας μικρού μήκους ταινίες, όπως όλοι, έβαζα το όνομά μου στα πανεπιστήμια για τους τελειόφοιτους που ήθελαν να κάνουν την πτυχιακή τους… Ήταν δύσκολο κι όλα αυτά το 2000. Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από τότε. Τώρα δε θα το έκανα. Έτσι κι αλλιώς, αρχικά πήγα για να συνεχίσω τις σπουδές μου, όχι για να μείνω. Μου φάνηκε, όμως, σαν την επαγγελματική Disney Land, παράδεισος! Πήρα ότι είχα να πάρω και πλέον όταν πηγαίνω, να σου πω την αλήθεια, δεν ασχολούμαι πολύ με τη δουλειά. Πηγαίνω τρεις φορές το χρόνο, όμως έχω πάντα ένα εισιτήριο επιστροφής.
DSC 0024

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!