Ο πρώτος είναι ο εμπνευστής της ιδέας να μελοποιηθούν ποιήματα της Γώγου από μια σειρά καλλιτεχνών «συγγενών» ως προς το πνεύμα, την ουσία καις τάση ζωής της, και ο δεύτερος μέλος αυτής της παρέας και καλλιτεχνικός παραγωγός του εγχειρήματος.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα της δημιουργίας αυτής;
Γ. Κ.: Η ιδέα ξεκίνησε πριν από τέσσερα περίπου χρόνια όταν απευθύνθηκα σε φίλους συνθέτες για να μελοποιήσουν ποιήματα της Κατερίνας Γώγου, με την προοπτική να γίνει ένας δίσκος. Βέβαια, στην πορεία η δισκογραφία στην Ελλάδα πήρε την κάτω βόλτα, οπότε ψάχνοντας με τον Άγγελο Σφακιανάκη τρόπο να εκδώσουμε αυτό το υλικό σκεφτήκαμε τη μορφή Βιβλίου – CD κι έτσι προέκυψε η έκδοση «Πάνω κάτω η Πατησίων».
Τι χαρακτηρίζει την όλη εργασία;
Γ. Κ.: Είναι μια πολυσυμμετοχική δουλειά. Περιέχει 20 μελοποιημένα από διαφορετικούς συνθέτες ποιήματα, οι οποίοι επέλεξαν μόνοι τους το ποίημα που θα μελοποιήσουν χωρίς καμία υπόδειξη από τη μεριά τη δικιά μας, με συμμετοχή και γνωστών τραγουδιστών. Κάποιοι συνθέτες τα τραγουδάνε οι ίδιοι, κάποιοι έχουνε καλέσει, πάλι σε εθελοντική βάση, συνεργάτες τους τραγουδιστές. Τα κείμενα είναι φίλων της Κατερίνας κυρίως. Αυτό το project μάζεψε μια παρέα δηλαδή, που αγαπούσαν την Κατερίνα.
Τι κάνει το λόγο της Γώγου ξεχωριστό;
Γ. Κ.: Ο λόγος της Κατερίνας είναι κυρίως αιχμηρός και άμεσος και μιλά σε ανθρώπους που έχουν πονέσει. Δηλαδή ο πόνος είναι αυτός που δημιούργησε το λόγο της Κατερίνας και εκεί είναι που πατάει στους αναγνώστες.
Γ. Κ.: Η Κατερίνα πάντα ήθελε να μελοποιηθούν ποιήματά της. Θα ήθελε να μπορούσε να γράψει τραγούδια. Και ήταν δύσκολο να πειθαρχήσει το λόγο της σε μέτρα στιχουργικά και όσες φορές το επιχείρησε δεν το κατάφερε. Οπότε φαντάζομαι πως αν το ήξερε αυτό, θα το χαιρόταν πάρα πολύ και θα της άρεσε. Είχαν γίνει και στο παρελθόν προσπάθειες να μελοποιηθούν ποιήματα της Κατερίνας, μετά την «Παραγγελιά», ίσως και πιο πριν. Συγκεκριμένα είχε κάνει ο Νίκος ο Καλλίτσης και ο Μιχάλης ο Γρηγορίου κάποιες προσπάθειες, αλλά τότε δεν εκδόθηκαν ποτέ. Ένα από τα ποιήματα που μελοποίησε ο Καλλίτσης, το συμπεριλάβαμε τιμής ένεκεν σαν το πρώτο, ιστορικά μελοποιημένο ποίημα της Κατερίνας στη συλλογή «Πάνω κάτω η Πατησίων».
Ο πόνος ήταν το κυρίαρχο χαρακτηριστικό και στη ζωή της, στο χαρακτήρα της;
Γ. Κ.: Ναι, ο πόνος είναι ένα βασικό κίνητρο για πολλές δημιουργίες νομίζω… Εντάξει, δεν ήταν άτομο που «πονούσε» απ’ το πρωί μέχρι το βράδυ σε όλη της τη ζωή, αλλά νομίζω ότι οι στιγμές πόνου, οι στιγμές μοναξιάς μετουσιώνονται πολλές φορές δημιουργικά σε πράγματα που δίνουν διεξόδους σε πολλούς δημιουργούς.
Γ. Κ.: Η Κατερίνα ήταν ένα απρόβλεπτο άτομο για όσους δεν την ήξεραν. Μπορούσε να παρουσιάζει πολύ διαφορετικά πρόσωπα. Ξαφνικά από κει που ήταν μες την καλή χαρά και μπορούσε να γίνει χαλί να την πατήσεις, αν κάτι δεν της άρεσε μπορούσε να αγριέψει τόσο που να δημιουργεί τρόμο γύρω της…
Πως μπαίνει ο Άγγελος Σφακιανάκης σ’ αυτή την ιστορία;
Α. Σ.: Συνεργαζόμουν με τη Βάσω την Αλλαγιάννη και σε κάποια στιγμή χαλαρότητας μου λέει «ο Γιώργος ο Κορδέλλας έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια και θέλει να γίνει ένας δίσκος με τα ποιήματα της Κατερίνας. Δεν πας να βοηθήσεις;» Είχα μια ανειλημμένη υποχρέωση με την Κατερίνα, οπότε πήρα το Γιώργο, βρεθήκαμε και ξεκινήσαμε τη συνεργασία. Φώναξα κι εγώ φίλους κι έτσι αυτό το πάζλ ήρθε κι ένωσε και φάνηκε η εικόνα της Κατερίνας «Πάνω κάτω η Πατησίων».
Με βάση την εμπειρία σου, τι διαφορετικό έχει αυτή η δουλειά σε σχέση με άλλα έργα που κυκλοφορούν εδώ και καιρό;
Α. Σ.: Η δουλειά έγινε και λειτούργησε σαν να ήταν η Κατερίνα εκεί. Ήταν ο πόλος έλξης που μας μάζεψε όλους. Μαζεύτηκαν παιδιά, άλλοι ροκάδες, άλλοι από ωδεία με κλασική παιδεία, άλλοι τραγουδοποιοί, άλλοι τραγουδιστές, όλοι με ειλικρινή αγάπη, αλληλεγγύη και κατανόηση. Ήταν ένα σπάνιο πράγμα, είχαν όλοι «ξεχάσει το πρόσωπό τους», καθένας έδωσε την τέχνη του για να γίνει η δουλειά χωρίς να ζητάνε τίποτα, αντίθετα όλοι προσφέρανε.
Γιατί, κατά τη γνώμη σου, υπάρχει αυτός ο μύθος γύρω από τη Γώγου;
Α. Σ.: Γιατί πρώτα απ’ όλα η Κατερίνα με την αιχμή της μας θυμίζει τις ηρωικές εποχές και τη μεγάλη ελπίδα η οποία χάθηκε και τώρα όλοι αναζητούμε πρόσωπα να ξανανάψουν τη φωτιά. Η Κατερίνα, λοιπόν, είναι συνέχεια εκεί με τα ποιήματά της και ανάβει τη φωτιά.
Α. Σ.: Με τις παρούσες συνθήκες, μαθαίνουμε πως ο δίσκος πηγαίνει πολύ καλά. Και το θετικό είναι πως ακούμε καλά λόγια. Δεν τον αγοράζουν μόνο, λένε πως έγινε σπουδαία δουλειά. Και η έκδοση είναι πάρα πολύ καλή και η συλλογή των τραγουδιών δεν περιέχει «παραφωνίες», είναι όλα τα τραγούδια ένα κι ένα.
Είχατε γνωριστεί με τη Γώγου;
Α. Σ.: Ναι! Υπάρχει ένα σημείωμά μου μέσα, όπου αναφέρω πώς τη γνώρισα. Ανέκαθεν μου άρεσε το θέατρο και η μουσική και όταν τα σπούδασα όλα αυτά, με πήρε απ’ το χέρι ο Δημήτρης ο Καμπερίδης και με πήγε στην πρώτη συνέλευση, τότε, για την επανασύσταση του σωματείου Ελλήνων ηθοποιών. Μέχρι τότε, το σωματείο «ανήκε», ας πούμε, στη χούντα, σε διορισμένους, σε κατευθυνόμενους κτλ. Εκεί γνωριστήκαμε με την Κατερίνα, ήμασταν όλοι σε μια γενικότερη παρέα. Επίσης, έμενα κι εγώ στην Πατησίων, σ’ αυτό το «πάνω κάτω» βρισκόμασταν, λέγαμε καμιά κουβέντα . Τις μικρές ώρες της νύχτας μαζευόμασταν σε ένα καφεγαλακτοπωλείο και εκεί της πρότεινα να έρθει να ακούσει μια πρόβα. Στήναμε τότε την Οπισθοδρομική Κομπανία. Μάζεψε την παρέα της, ήταν 3-4 άτομα και ήρθαν στην πρόβα. Παίζαμε τότε τρίχορδα μπουζούκια, ρεμπέτικα τραγούδια, η Κατερίνα άκουγε - πάντοτε υπήρχανε ποτά - και κάπνιζε. Κάποια στιγμή πήγε να σηκωθεί να φύγει, είπε ένας φίλος της «ρε παιδιά πείτε ένα τραγούδι για την Κατερίνα…», άρχισε μια κουβέντα, σταματήσανε τα όργανα, ξαναείπε το παιδί «ένα τραγούδι για την Κατερίνα». Τελικά δεν παίχτηκε ποτέ, έφυγε η Κατερίνα κι έτσι όταν η Αλλαγιάννη μου είπε ότι γίνεται αυτή η κίνηση, θεώρησα ότι της χρώσταγα ένα τραγούδι. Μπήκα στην παρέα και τα κάναμε είκοσι…
Τι δεν είπαμε;
Α. Σ.: Θέλουμε να τονίσουμε ότι χτυπήσαμε την πόρτα σε όλους τους εκδοτικούς οίκους οι οποίοι βγάζανε τότε βιβλίο και CD και «φάγαμε πόρτα». Τελικά, όμως, μας ήρθε η ιδέα για το Γιώργο Χρονά και προς τιμήν του, είπε αμέσως και αδιαπραγμάτευτα ναι! Όλοι οι άλλοι φέρνανε λογιστές, κάνανε λογαριασμούς και κατέληγαν «παιδιά, δε βγαίνει…». Κι έτσι τώρα ο Χρονάς, πουλάει! Ο Χρονάς μας έφερε στην παρέα και τον Πέτρο Παράσχη ο οποίος είχε την εικαστική επιμέλεια με τα υπέροχα «γραφιστικά» του. Αμέσως ο Πέτρος είπε «θέλω πάρα πολύ να το κάνω» και το έκανε εξαιρετικά. Ακούμε πάρα πολύ καλά λόγια για την έκδοση και χαιρόμαστε ιδιαίτερα που είμαστε η παρέα που το κατάφερε.
Φωτογραφίες | Video: Πάνος Παπαϊωάννου
