Η είδηση αυτή, ήταν μια καλή αφορμή για να βρεθούμε και να μιλήσουμε για το νέο δίσκο, για τη λαϊκή κιθάρα και τη θέση της στην εκπαίδευση, για τη δισκογραφία σήμερα, αλλά και για το δικό του παρελθόν και μέλλον στην ελληνική μουσική...
Είναι ένας δίσκος που ετοιμάζω πολύ καιρό. Λόγω και της «πολυσυμμετοχικότητας» ήταν πολύ δύσκολο να μπει σε χρονικά πλαίσια, γιατί για το κάθε τραγούδι έπρεπε να υπάρξουν πολλές συγκυρίες. Να μπορώ να μεταβώ εγώ στον τόπο ηχογράφησης, να είναι διαθέσιμος ο καθένας από τους τραγουδιστές που συμμετέχουν, να υπάρχει διαθέσιμο στούντιο εκείνη την ημέρα και πολλά άλλα. Οι συμμετέχοντες είναι η Ελευθερία Αρβανιτάκη, ο Διονύσης Σαββόπουλος, η Ελένη Βιτάλη, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, η Γιώτα Νέγκα, η Ματούλα Ζαμάνη, η Δήμητρα Γαλάνη, ο Μανώλης Πάππος, ο Φώτης Σιώτας, ο Κωστής Αβυσσινός, ο Χρήστος Μαστέλος, η Ελένη Τσαλιγοπούλου, η Φωτεινή Βελεσιώτου, ο Χρήστος Θηβαίος και μια ακόμη συμμετοχή πού δεν είναι ανακοινώσιμη, γιατί δεν ξέρω αν θα τα καταφέρουμε να ηχογραφήσουμε μέσα στο καλοκαίρι. Επίσης σε ένα τραγούδι συμμετέχει παίζοντας ένα καταπληκτικό manouche style σόλο, ο κιθαρίστας Δημήτρης Πολίτης.
Ήταν εύκολο να συγκεντρώσεις τόσους πολλούς καλλιτέχνες; Δέχθηκαν αμέσως;
Ήταν πιο εύκολο από ότι περίμενα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι ήταν εύκολο. Με αρκετούς απ’ αυτούς είχα συνεργαστεί και γνωριζόμασταν, οπότε και η επικοινωνία ήταν πιο εύκολη. Με άλλους δεν γνωριζόμασταν καθόλου, αλλά ανταποκρίθηκαν με θέρμη στο κάλεσμα και φυσικά υπήρξαν και κάποιοι που ευγενικά αρνήθηκαν για τους δικούς του λόγους ο καθένας. Σε γενικές γραμμές πάντως η ανταπόκριση με ξάφνιασε ευχάριστα.
Πώς προέκυψε η ανάγκη της δημιουργίας μιας δουλειάς με τόσους συντελεστές, που προέρχονται μάλιστα από διαφορετικούς μουσικούς «χώρους»;
Με την λαϊκή κιθάρα ασχολούμαι πολλά χρόνια. Από την πρώτη μου δουλειά τα «16 ρεμπέτικα με κιθάρα», πριν 8 χρόνια, αλλά και με τις επόμενες, τις «Αψιλίες» και το «Ψιθυρίζοντας το ρεμπέτικο» η ανάγκη να αποτυπώσω όσο το δυνατόν περισσότερες τεχνικές της λαϊκής κιθάρας είναι εμφανής. Όλα αυτά τα χρόνια δημιουργήθηκε ένα ρεύμα μουσικών που ασχολούνται με την λαϊκή κιθάρα αλλά και ένα ακροατήριο που του αρέσει αυτή η πρόταση. Παρ όλα αυτά θεωρώ ότι ακόμη υπάρχει ένας φόβος χρήσης του όρου «λαϊκή», «λαϊκός» και άλλων παραγώγων, όπως επίσης και ένας άτυπος «πόλεμος χαρακωμάτων» ανάμεσα σε υπερασπιστές των διαφόρων ειδών, στον οποίο αδιακρίτως οι «υπερασπιστές» του κάθε χώρου αφορίζουν την μουσική των άλλων και προασπίζουν όλα τα στερεότυπα του είδους που ο καθένας αγαπά. Εγώ λόγω επαγγελματικής ενασχόλησης έχω βρεθεί σχεδόν σε όλα τα «στρατόπεδα» και είμαι σίγουρος ότι η λαϊκή μας μουσική είναι ο κοινός τόπος όλων μας. Ότι το λαϊκό τραγούδι είναι η κοινή γλώσσα μας. Οι στόχοι λοιπόν που θέλω να πετύχω μ’ αυτόν τον δίσκο είναι πολλοί. Κατ’ αρχήν μια επικαιροποίηση του ρεπερτορίου στο τεχνικό κομμάτι παρουσιάζοντας αυτά που έχω εμπεδώσει σαν σύγχρονος λαϊκός κιθαρίστας, αλλά και η κατάθεση μιας καινούργιας πρότασης, ύφους εκτέλεσης. Ταυτόχρονα με την συμμετοχή όλων αυτών των τραγουδιστών-μουσικών, προσπαθώ να δείξω ότι αυτά τα «χαρακώματα» που προανέφερα δεν υπάρχουν και να κάνω ένα άνοιγμα σε ένα νέο κοινό που δεν έχει έρθει σε επαφή με το λαϊκό τραγούδι. Αυτοί είναι οι βασικοί στόχοι.
Όταν διασκευάζεις ένα παλιό τραγούδι, το κάνεις έχοντας σαν «οδηγό» μια συγκεκριμένη φωνή που σκέφτεσαι να τραγουδήσει το κομμάτι;
Οι λόγοι που με οδηγούν στο να επιλέξω ένα τραγούδι είναι κατ’ αρχήν τεχνικοί. Επιλέγω τραγούδια μέσα από τα οποία να μπορώ να αναδείξω τα πολλά πρόσωπα της λαϊκής κιθάρας και τις τεχνικές της δυνατότητες. Όσες απ αυτές κατέχω φυσικά. Το δεύτερο φίλτρο είναι αισθητικό. Θα πρέπει να μ’ αρέσει. Μετά απ’ αυτά σκέφτομαι σε ποιόν τραγουδιστή θα πήγαινε, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να έχει τις δυνατότητες να πετύχει τους παραπάνω στόχους.
Ξεκίνησα με αφορμή έναν σπουδαίο δάσκαλο που είχα στο δημοτικό. Τον Τάσο Μπάσογλου. Ήταν πολύ μερακλής με την μουσική και κατάφερε να μου δείξει έναν δρόμο ζωής. Θα του είμαι πάντοτε ευγνώμων.
Ποια ήταν τα πρώτα σου ακούσματα; Οι επιρροές σου;
Η μάνα μου τραγουδούσε στο σπίτι τα άπαντα Τσαουσάκη. Ήταν καταπληκτική τραγουδίστρια αλλά και όλοι στις παρέες τότε τραγουδούσαν πολύ ωραία. Όλες οι οικογενειακές συγκεντρώσεις ήταν ένα μεγάλο γλέντι.
Υπάρχουν δικές σου συνθέσεις στο «συρτάρι»;
Έχω γράψει κάποια πράγματα αλλά δεν μου αρέσουν. Υπάρχει και το εξής πρόβλημα. Έχοντας συνεργαστεί με αρκετούς σύγχρονους τραγουδοποιούς στο στάδιο της ηχογράφησης των δικών τους τραγουδιών, όλα όσα έχω γράψει εγώ κάτι μου θυμίζουν απ αυτούς. Οπότε τα αφήνω. Η σύνθεση έτσι κι αλλιώς είναι τελείως διαφορετική διαδικασία απ αυτήν της εκτέλεσης. Θα δούμε…
Υπάρχουν κάποιοι μουσικοί ή τραγουδιστές με τους οποίους θα ήθελες να συνεργαστείς;
Δεν έχω κάποια προτίμηση. Μ’ αρέσει να παίζω και προσπαθώ πάντα σε ότι συμμετέχω να βγαίνει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Η μουσική μ’ ενδιαφέρει και όχι οι μουσικοί. Σαφώς και μετά από τόσα χρόνια, κάποιες συνεργασίες έχουν αποδείξει την αποδοτικότητα τους αλλά μ’ αρέσει να δοκιμάζω και να δοκιμάζομαι.
Θέλω να σε ρωτήσω για κάποιους που ενδεχομένως δεν γνωρίζουν… Τι εννοούμε με τον όρο «λαϊκή κιθάρα» και ποιες οι διαφορές της από τις άλλες κιθάρες;
Αν και η λαϊκή κιθάρα διαφέρει κατασκευαστικά από άλλους τύπους κιθάρας όπως η κλασσική ή η ακουστική, αυτό που κυρίως περιγράφει ο όρος «λαϊκή κιθάρα» είναι ο τρόπος που αυτή παίζεται. Περιγράφει η μάλλον ΘΑ περιγράφει, όταν καταφέρουμε να το πετύχουμε αυτό, ένα ολόκληρο σύστημα τεχνικών συνοδείας, ρεπερτόριο, σολιστική τεχνική, τρόπους εναρμόνισης και άλλα πολλά. Κατασκευαστικά τώρα, έχει πιο μικρό σκάφος από τις άλλες, η τοποθέτηση των καμαριών είναι παράλληλη, συχνοτικά έχει ενισχυμένη την μεσαία περιοχή χωρίς πολλούς αρμονικούς, πιο μικρή ταστιέρα και άλλα πολλά που μάλλον μόνο ένας οργανοποιός μπορεί να απαντήσει πιο ολοκληρωμένα.
Ποια είναι η θέση της λαϊκής κιθάρας και των λαϊκών οργάνων γενικότερα, στη μουσική εκπαίδευση; Μουσικά γυμνάσια, πανεπιστήμιο κλπ.
Ενώ η λαϊκή κιθάρα έχει κατακτήσει πια τον χώρο που της ανήκει στην «πιάτσα», στην εκπαίδευση τα πράγματα δεν είναι και τόσο καλά. Αν και στυλοβάτης σε όλο το οικοδόμημα της λαϊκής μουσικής και πάντα παρούσα σε όλους τους τύπους ορχήστρας που εμφανίστηκαν, στον χώρο της εκπαίδευσης φαίνεται να αγνοείται ο ρόλος της. Στις ιδιωτικές σχολές και στα ωδεία, ενώ η παρουσία του μπουζουκιού είναι σαρωτική, η λαϊκή κιθάρα σπάνια υπάρχει. Πιστεύω πως αυτό οφείλεται κυρίως στην άγνοια των υπευθύνων αλλά και στην έλλειψη δημοφιλίας της λαϊκής κιθάρας, όπως και στην έλλειψη βιβλιογραφίας, ρεπερτορίου και γενικότερα οργάνωσης της διδακτέας ύλης. Φταίει επίσης και το γεγονός ότι δεν είναι στην συνείδηση του κόσμου όργανο πρωταγωνιστικό και η έμφυτη ματαιοδοξία των ανθρώπων δυσκολεύει την επιλογή της. Το καλό είναι ότι όσοι επιλέγουν να μάθουν λαϊκή κιθάρα το κάνουν πολύ συνειδητά και έτσι η δουλειά των δασκάλων είναι ευκολότερη!
Σε κρατικό επίπεδο η λαϊκή κιθάρα όπως και τα άλλα λαϊκά όργανα δεν είναι αναγνωρισμένα επίσημα παρ’ όλο που υπάρχουν τριτοβάθμιες σχολές που επίσημα διδάσκουν αυτά τα όργανα. Είναι παράδοξο το γεγονός, το κράτος να θεωρεί ότι η λαϊκή μουσική αξίζει να διδάσκεται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, να δίνει μόνιμες θέσεις σε λαϊκούς μουσικούς για να διδάσκουν αυτά τα όργανα, αλλά να μην κάνει τίποτα για να τα αναγνωρίσει επίσημα, να διαβαθμίσει την ύλη τους και να αναγνωρίσει τις σπουδές με κάποιο επίσημο χαρτί. Νομίζω ότι τη μουσική εκπαίδευση δεν την πήραν ποτέ στα σοβαρά. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι η λειτουργία των ωδείων ακόμη ρυθμίζεται με ένα βασιλικό διάταγμα του 1953, αν δεν κάνω λάθος.
Τι θα συμβούλευες σε ένα νέο παιδί που θέλει να ασχοληθεί σήμερα με τη λαϊκή κιθάρα;
Στα παιδιά γενικώς συμβουλεύω να κυνηγάνε τα όνειρά τους, να δουλεύουν και να επενδύουν σ ’αυτά, όσο παράξενα κι αν φαίνονται.
Πόσο δύσκολο είναι σήμερα, να αναλαμβάνει κανείς μια δισκογραφική παραγωγή με τόσα ονόματα;
Είναι αρκετά δύσκολο γιατί απαιτεί λεπτούς χειρισμούς. Ειδικά όταν μιλάμε για ανθρώπους που ο καθένας έχει γράψει την δική του μεγάλη ιστορία στον χώρο, η ευθύνη είναι τεράστια.
Ποιες είναι κατά τη γνώμη σου οι αιτίες που οδήγησαν τη δισκογραφία σ’ αυτή την κατάσταση;
Νομίζω ότι είναι ένα μεταβατικό στάδιο αυτό που περνάμε. Δεν απαξιώθηκε η δισκογραφία αλλά το προϊόν. Το cd δηλαδή. Υπήρξε υπερπαραγωγή και υπερπροσφορά από εφημερίδες, περιοδικά κτλ, και σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της τεχνολογίας τα mp3 το streaming και όλους αυτούς τους καινούργιους τρόπους ακρόασης, ο κόσμος απομακρύνθηκε από το φυσικό προϊόν αλλά όχι από την μουσική. Τελευταία το βινύλιο επανακάμπτει από όσο ξέρω. Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι νομίζω να καταφέρουμε να κάνουμε τον κόσμο να πιστέψει στην αξία του προϊόντος σαν καλλιτεχνικό δημιούργημα και όχι σαν απλό υλικό.
Εσύ έχεις σχέση με το διαδίκτυο; Και, εν τέλει, πιστεύεις πως λειτούργησε θετικά ή αρνητικά για το τραγούδι;
Έχω εξοικειωθεί πολύ με τους υπολογιστές και χρησιμοποιώ πολύ τα socialmedia. Όπως σου είπα και πιο πριν θεωρώ ότι το διαδίκτυο λειτουργεί υπέρ μας.
Αν σου το πρότειναν, θα εξέδιδες μια νέα δουλειά με μια εφημερίδα;
Τώρα σου λέω όχι. Αν όμως τα χρήματα που θα έπαιρνα θα με βοηθούσαν να χρηματοδοτήσω την επόμενη μου δουλειά ή θα μου έδιναν τον χρόνο να την προετοιμάσω με ησυχία, μπορεί και να το έκανα.
Όσον αφορά ζωντανές εμφανίσεις και δισκογραφία, υπάρχουν κάποια μελλοντικά σχέδια;
Βρισκόμαστε μέσα στο καλοκαίρι και πολλές συζητήσεις είναι σε εξέλιξη. Ακόμη δεν είναι τίποτα σίγουρο. Δισκογραφικά σκεπτόμαστε με τον Νίκο Τατασόπουλο και την Μαρία Κώτη να κάνουμε επιτέλους ένα δίσκο παρέα. Επίσης, κάτι ετοιμάζει ο Μιχάλης Χανιώτης για μένα και σε ότι αφορά την λαϊκή κιθάρα το επόμενο βήμα θα είναι ένας δίσκος με «τσιμπιτά». Αυτά προς το παρόν…
Στο κανάλι του Δημήτρη Μυστακίδη στο youtube, μπορείτε να παρακολουθήσετε πολλά και ενδιαφέροντα…
«Εσπεράντο», ο νέος δίσκος
Όπως ανακοινώθηκε πριν από λίγες ημέρες, το Σεπτέμβρη θα κυκλοφορήσει η νέα σου δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Εσπεράντο» και πολλές ξεχωριστές συμμετοχές. Ακούσαμε ήδη ένα πρώτο δείγμα με τον Χρήστο Θηβαίο να τραγουδά Μανώλη Χιώτη. Τι θα περιέχει αυτός ο δίσκος και ποιοι συμμετέχουν;Είναι ένας δίσκος που ετοιμάζω πολύ καιρό. Λόγω και της «πολυσυμμετοχικότητας» ήταν πολύ δύσκολο να μπει σε χρονικά πλαίσια, γιατί για το κάθε τραγούδι έπρεπε να υπάρξουν πολλές συγκυρίες. Να μπορώ να μεταβώ εγώ στον τόπο ηχογράφησης, να είναι διαθέσιμος ο καθένας από τους τραγουδιστές που συμμετέχουν, να υπάρχει διαθέσιμο στούντιο εκείνη την ημέρα και πολλά άλλα. Οι συμμετέχοντες είναι η Ελευθερία Αρβανιτάκη, ο Διονύσης Σαββόπουλος, η Ελένη Βιτάλη, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, η Γιώτα Νέγκα, η Ματούλα Ζαμάνη, η Δήμητρα Γαλάνη, ο Μανώλης Πάππος, ο Φώτης Σιώτας, ο Κωστής Αβυσσινός, ο Χρήστος Μαστέλος, η Ελένη Τσαλιγοπούλου, η Φωτεινή Βελεσιώτου, ο Χρήστος Θηβαίος και μια ακόμη συμμετοχή πού δεν είναι ανακοινώσιμη, γιατί δεν ξέρω αν θα τα καταφέρουμε να ηχογραφήσουμε μέσα στο καλοκαίρι. Επίσης σε ένα τραγούδι συμμετέχει παίζοντας ένα καταπληκτικό manouche style σόλο, ο κιθαρίστας Δημήτρης Πολίτης.
Ήταν εύκολο να συγκεντρώσεις τόσους πολλούς καλλιτέχνες; Δέχθηκαν αμέσως;
Ήταν πιο εύκολο από ότι περίμενα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι ήταν εύκολο. Με αρκετούς απ’ αυτούς είχα συνεργαστεί και γνωριζόμασταν, οπότε και η επικοινωνία ήταν πιο εύκολη. Με άλλους δεν γνωριζόμασταν καθόλου, αλλά ανταποκρίθηκαν με θέρμη στο κάλεσμα και φυσικά υπήρξαν και κάποιοι που ευγενικά αρνήθηκαν για τους δικούς του λόγους ο καθένας. Σε γενικές γραμμές πάντως η ανταπόκριση με ξάφνιασε ευχάριστα.
Πώς προέκυψε η ανάγκη της δημιουργίας μιας δουλειάς με τόσους συντελεστές, που προέρχονται μάλιστα από διαφορετικούς μουσικούς «χώρους»;
Με την λαϊκή κιθάρα ασχολούμαι πολλά χρόνια. Από την πρώτη μου δουλειά τα «16 ρεμπέτικα με κιθάρα», πριν 8 χρόνια, αλλά και με τις επόμενες, τις «Αψιλίες» και το «Ψιθυρίζοντας το ρεμπέτικο» η ανάγκη να αποτυπώσω όσο το δυνατόν περισσότερες τεχνικές της λαϊκής κιθάρας είναι εμφανής. Όλα αυτά τα χρόνια δημιουργήθηκε ένα ρεύμα μουσικών που ασχολούνται με την λαϊκή κιθάρα αλλά και ένα ακροατήριο που του αρέσει αυτή η πρόταση. Παρ όλα αυτά θεωρώ ότι ακόμη υπάρχει ένας φόβος χρήσης του όρου «λαϊκή», «λαϊκός» και άλλων παραγώγων, όπως επίσης και ένας άτυπος «πόλεμος χαρακωμάτων» ανάμεσα σε υπερασπιστές των διαφόρων ειδών, στον οποίο αδιακρίτως οι «υπερασπιστές» του κάθε χώρου αφορίζουν την μουσική των άλλων και προασπίζουν όλα τα στερεότυπα του είδους που ο καθένας αγαπά. Εγώ λόγω επαγγελματικής ενασχόλησης έχω βρεθεί σχεδόν σε όλα τα «στρατόπεδα» και είμαι σίγουρος ότι η λαϊκή μας μουσική είναι ο κοινός τόπος όλων μας. Ότι το λαϊκό τραγούδι είναι η κοινή γλώσσα μας. Οι στόχοι λοιπόν που θέλω να πετύχω μ’ αυτόν τον δίσκο είναι πολλοί. Κατ’ αρχήν μια επικαιροποίηση του ρεπερτορίου στο τεχνικό κομμάτι παρουσιάζοντας αυτά που έχω εμπεδώσει σαν σύγχρονος λαϊκός κιθαρίστας, αλλά και η κατάθεση μιας καινούργιας πρότασης, ύφους εκτέλεσης. Ταυτόχρονα με την συμμετοχή όλων αυτών των τραγουδιστών-μουσικών, προσπαθώ να δείξω ότι αυτά τα «χαρακώματα» που προανέφερα δεν υπάρχουν και να κάνω ένα άνοιγμα σε ένα νέο κοινό που δεν έχει έρθει σε επαφή με το λαϊκό τραγούδι. Αυτοί είναι οι βασικοί στόχοι.
Όταν διασκευάζεις ένα παλιό τραγούδι, το κάνεις έχοντας σαν «οδηγό» μια συγκεκριμένη φωνή που σκέφτεσαι να τραγουδήσει το κομμάτι;
Οι λόγοι που με οδηγούν στο να επιλέξω ένα τραγούδι είναι κατ’ αρχήν τεχνικοί. Επιλέγω τραγούδια μέσα από τα οποία να μπορώ να αναδείξω τα πολλά πρόσωπα της λαϊκής κιθάρας και τις τεχνικές της δυνατότητες. Όσες απ αυτές κατέχω φυσικά. Το δεύτερο φίλτρο είναι αισθητικό. Θα πρέπει να μ’ αρέσει. Μετά απ’ αυτά σκέφτομαι σε ποιόν τραγουδιστή θα πήγαινε, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να έχει τις δυνατότητες να πετύχει τους παραπάνω στόχους.
Τα πρώτα χρόνια
Λέω να ξεφύγουμε για λίγο από τα στενά όρια της κυκλοφορίας του νέου δίσκου και να πάμε στα πρώτα βήματα της ενασχόλησής σου με τη μουσική. Πότε, πού και πώς ξεκίνησες;Ξεκίνησα με αφορμή έναν σπουδαίο δάσκαλο που είχα στο δημοτικό. Τον Τάσο Μπάσογλου. Ήταν πολύ μερακλής με την μουσική και κατάφερε να μου δείξει έναν δρόμο ζωής. Θα του είμαι πάντοτε ευγνώμων.
Ποια ήταν τα πρώτα σου ακούσματα; Οι επιρροές σου;
Η μάνα μου τραγουδούσε στο σπίτι τα άπαντα Τσαουσάκη. Ήταν καταπληκτική τραγουδίστρια αλλά και όλοι στις παρέες τότε τραγουδούσαν πολύ ωραία. Όλες οι οικογενειακές συγκεντρώσεις ήταν ένα μεγάλο γλέντι.
Υπάρχουν δικές σου συνθέσεις στο «συρτάρι»;
Έχω γράψει κάποια πράγματα αλλά δεν μου αρέσουν. Υπάρχει και το εξής πρόβλημα. Έχοντας συνεργαστεί με αρκετούς σύγχρονους τραγουδοποιούς στο στάδιο της ηχογράφησης των δικών τους τραγουδιών, όλα όσα έχω γράψει εγώ κάτι μου θυμίζουν απ αυτούς. Οπότε τα αφήνω. Η σύνθεση έτσι κι αλλιώς είναι τελείως διαφορετική διαδικασία απ αυτήν της εκτέλεσης. Θα δούμε…
Υπάρχουν κάποιοι μουσικοί ή τραγουδιστές με τους οποίους θα ήθελες να συνεργαστείς;
Δεν έχω κάποια προτίμηση. Μ’ αρέσει να παίζω και προσπαθώ πάντα σε ότι συμμετέχω να βγαίνει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Η μουσική μ’ ενδιαφέρει και όχι οι μουσικοί. Σαφώς και μετά από τόσα χρόνια, κάποιες συνεργασίες έχουν αποδείξει την αποδοτικότητα τους αλλά μ’ αρέσει να δοκιμάζω και να δοκιμάζομαι.
Η λαϊκή κιθάρα και η θέση της στην εκπαίδευση…
Θέλω να σε ρωτήσω για κάποιους που ενδεχομένως δεν γνωρίζουν… Τι εννοούμε με τον όρο «λαϊκή κιθάρα» και ποιες οι διαφορές της από τις άλλες κιθάρες;
Αν και η λαϊκή κιθάρα διαφέρει κατασκευαστικά από άλλους τύπους κιθάρας όπως η κλασσική ή η ακουστική, αυτό που κυρίως περιγράφει ο όρος «λαϊκή κιθάρα» είναι ο τρόπος που αυτή παίζεται. Περιγράφει η μάλλον ΘΑ περιγράφει, όταν καταφέρουμε να το πετύχουμε αυτό, ένα ολόκληρο σύστημα τεχνικών συνοδείας, ρεπερτόριο, σολιστική τεχνική, τρόπους εναρμόνισης και άλλα πολλά. Κατασκευαστικά τώρα, έχει πιο μικρό σκάφος από τις άλλες, η τοποθέτηση των καμαριών είναι παράλληλη, συχνοτικά έχει ενισχυμένη την μεσαία περιοχή χωρίς πολλούς αρμονικούς, πιο μικρή ταστιέρα και άλλα πολλά που μάλλον μόνο ένας οργανοποιός μπορεί να απαντήσει πιο ολοκληρωμένα.
Ποια είναι η θέση της λαϊκής κιθάρας και των λαϊκών οργάνων γενικότερα, στη μουσική εκπαίδευση; Μουσικά γυμνάσια, πανεπιστήμιο κλπ.
Ενώ η λαϊκή κιθάρα έχει κατακτήσει πια τον χώρο που της ανήκει στην «πιάτσα», στην εκπαίδευση τα πράγματα δεν είναι και τόσο καλά. Αν και στυλοβάτης σε όλο το οικοδόμημα της λαϊκής μουσικής και πάντα παρούσα σε όλους τους τύπους ορχήστρας που εμφανίστηκαν, στον χώρο της εκπαίδευσης φαίνεται να αγνοείται ο ρόλος της. Στις ιδιωτικές σχολές και στα ωδεία, ενώ η παρουσία του μπουζουκιού είναι σαρωτική, η λαϊκή κιθάρα σπάνια υπάρχει. Πιστεύω πως αυτό οφείλεται κυρίως στην άγνοια των υπευθύνων αλλά και στην έλλειψη δημοφιλίας της λαϊκής κιθάρας, όπως και στην έλλειψη βιβλιογραφίας, ρεπερτορίου και γενικότερα οργάνωσης της διδακτέας ύλης. Φταίει επίσης και το γεγονός ότι δεν είναι στην συνείδηση του κόσμου όργανο πρωταγωνιστικό και η έμφυτη ματαιοδοξία των ανθρώπων δυσκολεύει την επιλογή της. Το καλό είναι ότι όσοι επιλέγουν να μάθουν λαϊκή κιθάρα το κάνουν πολύ συνειδητά και έτσι η δουλειά των δασκάλων είναι ευκολότερη!
Σε κρατικό επίπεδο η λαϊκή κιθάρα όπως και τα άλλα λαϊκά όργανα δεν είναι αναγνωρισμένα επίσημα παρ’ όλο που υπάρχουν τριτοβάθμιες σχολές που επίσημα διδάσκουν αυτά τα όργανα. Είναι παράδοξο το γεγονός, το κράτος να θεωρεί ότι η λαϊκή μουσική αξίζει να διδάσκεται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, να δίνει μόνιμες θέσεις σε λαϊκούς μουσικούς για να διδάσκουν αυτά τα όργανα, αλλά να μην κάνει τίποτα για να τα αναγνωρίσει επίσημα, να διαβαθμίσει την ύλη τους και να αναγνωρίσει τις σπουδές με κάποιο επίσημο χαρτί. Νομίζω ότι τη μουσική εκπαίδευση δεν την πήραν ποτέ στα σοβαρά. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι η λειτουργία των ωδείων ακόμη ρυθμίζεται με ένα βασιλικό διάταγμα του 1953, αν δεν κάνω λάθος.
Τι θα συμβούλευες σε ένα νέο παιδί που θέλει να ασχοληθεί σήμερα με τη λαϊκή κιθάρα;
Στα παιδιά γενικώς συμβουλεύω να κυνηγάνε τα όνειρά τους, να δουλεύουν και να επενδύουν σ ’αυτά, όσο παράξενα κι αν φαίνονται.
Δισκογραφία σήμερα, διαδίκτυο, μελλοντικά σχέδια…
Πόσο δύσκολο είναι σήμερα, να αναλαμβάνει κανείς μια δισκογραφική παραγωγή με τόσα ονόματα;
Είναι αρκετά δύσκολο γιατί απαιτεί λεπτούς χειρισμούς. Ειδικά όταν μιλάμε για ανθρώπους που ο καθένας έχει γράψει την δική του μεγάλη ιστορία στον χώρο, η ευθύνη είναι τεράστια.
Ποιες είναι κατά τη γνώμη σου οι αιτίες που οδήγησαν τη δισκογραφία σ’ αυτή την κατάσταση;
Νομίζω ότι είναι ένα μεταβατικό στάδιο αυτό που περνάμε. Δεν απαξιώθηκε η δισκογραφία αλλά το προϊόν. Το cd δηλαδή. Υπήρξε υπερπαραγωγή και υπερπροσφορά από εφημερίδες, περιοδικά κτλ, και σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της τεχνολογίας τα mp3 το streaming και όλους αυτούς τους καινούργιους τρόπους ακρόασης, ο κόσμος απομακρύνθηκε από το φυσικό προϊόν αλλά όχι από την μουσική. Τελευταία το βινύλιο επανακάμπτει από όσο ξέρω. Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι νομίζω να καταφέρουμε να κάνουμε τον κόσμο να πιστέψει στην αξία του προϊόντος σαν καλλιτεχνικό δημιούργημα και όχι σαν απλό υλικό.
Εσύ έχεις σχέση με το διαδίκτυο; Και, εν τέλει, πιστεύεις πως λειτούργησε θετικά ή αρνητικά για το τραγούδι;
Έχω εξοικειωθεί πολύ με τους υπολογιστές και χρησιμοποιώ πολύ τα socialmedia. Όπως σου είπα και πιο πριν θεωρώ ότι το διαδίκτυο λειτουργεί υπέρ μας.
Αν σου το πρότειναν, θα εξέδιδες μια νέα δουλειά με μια εφημερίδα;
Τώρα σου λέω όχι. Αν όμως τα χρήματα που θα έπαιρνα θα με βοηθούσαν να χρηματοδοτήσω την επόμενη μου δουλειά ή θα μου έδιναν τον χρόνο να την προετοιμάσω με ησυχία, μπορεί και να το έκανα.
Όσον αφορά ζωντανές εμφανίσεις και δισκογραφία, υπάρχουν κάποια μελλοντικά σχέδια;
Βρισκόμαστε μέσα στο καλοκαίρι και πολλές συζητήσεις είναι σε εξέλιξη. Ακόμη δεν είναι τίποτα σίγουρο. Δισκογραφικά σκεπτόμαστε με τον Νίκο Τατασόπουλο και την Μαρία Κώτη να κάνουμε επιτέλους ένα δίσκο παρέα. Επίσης, κάτι ετοιμάζει ο Μιχάλης Χανιώτης για μένα και σε ότι αφορά την λαϊκή κιθάρα το επόμενο βήμα θα είναι ένας δίσκος με «τσιμπιτά». Αυτά προς το παρόν…
Στο κανάλι του Δημήτρη Μυστακίδη στο youtube, μπορείτε να παρακολουθήσετε πολλά και ενδιαφέροντα…
