Θοδωρής Νικολάου: Με «τρυπάει» η μουσική του Λοΐζου

(VIDEO & PHOTOS) Μια συνέντευξη γνωριμίας με αφορμή την «Ομπρέλα» του νέου καλλιτέχνη.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
12/03/2018

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Γιώργος Μυζάλης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η πρώτη και μοναδική (έως τώρα) συνάντησή μου με το Θοδωρή Νικολάου έγινε με μουσική αφορμή, αλλά ήταν τυχαία. Βρεθήκαμε ένα βράδυ στη «Μαριονέττα», όπου παρίστανα τον dj. Στο περιθώριο της δραστηριότητάς μου εκείνο το βράδυ συζητήσαμε εκτενώς και εντόνως για την κοινή μας πατρίδα, το τραγούδι. Δεν είχα ακούσει το δίσκο του τότε, ούτε τον ίδιο. Μου έκανε θετική εντύπωση, όμως, που είχα απέναντί μου ένα νέο άνθρωπο που «καιγόταν» (όπως κι εγώ) για κάτι που μας αφορά και μας συντροφεύει όλους. Ο Θοδωρής Νικολάου με εντυπωσίασε με τις γνώσεις και την επιστήμη με την οποία προσέγγιζε το τραγούδι και τους ανθρώπους του. Ήξερε χρονολογίες, θυμόταν δίσκους, ανέφερε δημιουργούς, ανακαλούσε ανέκδοτες ιστορίες που είχε ακούσει ή διαβάσει. Χάρηκα. Και χάρηκα περισσότερο όταν «πήρα μια γεύση» από το τραγούδισμά του αργότερα στο youtube.

Κάπως έτσι, και με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου προσωπικού του δίσκου με το γενικό τίτλο «Ομπρέλα» τον αναζήτησα για την κουβέντα που θα διαβάσετε παρακάτω.

Στις μέρες μας, που η δισκογραφία «πνέει τα λοίσθια», τι είναι αυτό που κάνει ένα νέο άνθρωπο, ένα νέο καλλιτέχνη, να θέλει να κυκλοφορήσει ένα cd;
Δεν είναι μία απλή απάντηση. Να δούμε πρώτα γιατί η δισκογραφία «πνέει τα λοίσθια», αν υπάρχει πια στην ουσία, και αν το φυσικό προϊόν, ο δίσκος, το cd, διαφέρει από τους σύγχρονους τρόπους καταγραφής και προώθησης ενός ηχογραφήματος. Καταρχάς δεν υπάρχει δισκογραφία στις μέρες μας. Στην Ελλάδα τουλάχιστον. Γιατί στις υπόλοιπες χώρες, μπορεί η δισκογραφία να μην έχει καμία σχέση με τις περιόδους άνθισής της (δεκαετίες '60 έως '00), αλλά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται πάλι αύξηση στις πωλήσεις ψηφιακών δίσκων, αλλά και μία «νοσταλγική» επιστροφή στις κυκλοφορίες βινυλίων. Στην Ελλάδα της πολιτιστικής και πολιτισμικής κρίσης, ο δίσκος είναι είδος προς εξαφάνιση με ευθύνη και των εταιρειών και των τραγουδιστών αλλά και των δημιουργών και της αλλαγής οπτικής τους πάνω στη δημιουργία ενός τραγουδιού και την σύνδεση αυτής της διαδικασίας με το βιοπορισμό, αλλά και έναν ναρκισσισμό για φήμη και δόξα, που σίγουρα δεν στοχεύει στην ουσία της τέχνης. Ναι, η εξέλιξη της τεχνολογίας και η άνθιση του internet, σε συνδυασμό με μία γενικότερη - κεντρική - πολιτική ανάδειξη της υποκουλτούρας και αποχαύνωσης του κοινού, δυσχεραίνουν την κατάσταση. Θα έπρεπε όμως, οι άνθρωποι της τέχνης, να αντιστέκονται σε αυτήν τη κατάσταση και να μην πέφτουν στη «λούμπα» αυτής της ευκολίας που επιτάσσει η εποχή (εύκολα σουξέ, εύκολα τραγούδια, lifestyle κ.λπ.). Στα δικά μου τα μάτια, ανεξάρτητα από τις συνθήκες που επικρατούν, το φυσικό προϊόν παραμένει ο κύριος εκφραστής της δουλειάς ενός συνθέτη, ενός τραγουδιστή. Έχοντας μεγαλώσει με αυτή τη λογική, είναι λίγο δύσκολο να φανταστώ κάποιον άλλο τρόπο. Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι δεν παρακολουθώ και δεν αξιολογώ τις εξελίξεις και τους σύγχρονους τρόπους παραγωγής μίας δουλειάς. Εδώ θα είμαστε, να αναμετρηθούμε με το καινούργιο και να ζυγίσουμε τα θετικά και τα αρνητικά.
29136374 10213859684661161 9181935957614526464 o
Ποια η σχέση σου με τη μουσική; Έχεις σπουδάσει; Παίζεις κάποιο όργανο; Κάνεις μαθήματα φωνητικής;
Η σχέση μου με τη μουσική είναι το κυρίαρχο κομμάτι της ζωής μου. Μία σχέση ερωτική και αναγκαία. Ως ακροατής και εραστής της καλής μουσικής, συλλέκτης δίσκων, μουσικός, καθώς παίζω πιάνο, αλλά και τραγουδιστής. Σπουδάζω από το 2009 κλασικό τραγούδι με τον Γιώργο Μισαηλίδη. Πιστεύω ότι οι κλασικές σπουδές είναι η βάση για να παίξεις ή να τραγουδήσεις το οτιδήποτε. Παράλληλα έχω παρακολουθήσει και μαθήματα βυζαντινής μουσικής, κάτι που, κάποια στιγμή, θα ήθελα να ξαναρχίσω. Με γοητεύει ο συνδυασμός της τεχνικής του bel canto, σε συνδυασμό με τους χρωματισμούς και τα γυρίσματα που σου προσφέρει η γνώση της βυζαντινής μουσικής. Στόχος να επιστρέψω στον φυσικό τραγουδιστή Θοδωρή, έχοντας πια στις αποσκευές μου τα καλά στοιχεία, όμορφα παντρεμένα, από αυτές τις δύο, φαινομενικά ετερόκλητες, σχολές.

Πόσο σημαντικό είναι για έναν τραγουδιστή να είναι και μουσικός ταυτόχρονα;
Νομίζω απαραίτητο. Καταρχάς όσο εξελίσσεσαι μουσικά, τόσο πιο ουσιαστικό γίνεται το τραγούδι σου. Αντιλαμβάνεσαι πράγματα για τη φωνή, τους ήχους, τα όργανα, τις ενορχηστρώσεις. Αποκωδικοποιείς τι ακούς, το αναλύεις, το γνωρίζεις και η γνώση αυτή σε κάνει καλύτερο τραγουδιστή. Έναν τραγουδιστή που αντιλαμβάνεται τους χρωματισμούς, την αξία των παύσεων, το piano (p) και το forte (f), την ισορροπία μεταξύ τεχνικής και συναισθήματος, τη χαλιναγώγηση της «έπαρσης» και της επίδειξης φωνής. Έχεις επίσης την ευθύνη, δίνεις το δικό σου στίγμα και στις ζωντανές σου εμφανίσεις. Ένας καλός μουσικός - τραγουδιστής είναι, και πρέπει να είναι, ένας «άτυπος» μαέστρος μέσα σε ένα σύνολο μουσικών, και τίποτε άλλο πάρα από ένα ακόμη όργανο. Να σου πω επίσης, ότι υπάρχουν σημαντικά έργα στην παγκόσμια ιστορία της μουσικής, που μόνο ξέροντας να διαβάζεις μουσική, μπορείς να τα αποδώσεις. Όλα αυτά βέβαια λειτουργούν βοηθητικά. Η γνώση αυτή δεν κάνει αυτόματα και κάποιον καλό τραγουδιστή. Και να σου πω και κάτι στα γρήγορα. Υπήρξε δημιουργός στο δίσκο που χλεύασε αυτή μου την πλευρά, του μουσικού δηλαδή. Υποστήριξε ότι εμείς οι τραγουδιστές δεν πρέπει να έχουμε λόγο στην ενορχήστρωση και στην ηχοληψία. Φυσικά, όπως καταλαβαίνεις, γκρεμίστηκε από το βάθρο που τον είχα τοποθετήσει.

Πότε και σε ποια συγκυρία άκουσες για πρώτη φορά ένα τραγούδι σου στο ραδιόφωνο; Σε ποιες περιστάσεις και με ποιους τρόπους ακούς μουσική;
Πριν λίγο καιρό, γυρνώντας με το αμάξι από μία βόλτα, και με την παρουσία δύο φίλων μου στο αυτοκίνητο, άκουσα από το ραδιόφωνο την εισαγωγή της Ομπρέλας. Τα κορίτσια δυνάμωσαν αμέσως την ένταση του ραδιοφώνου, καθώς αναγνώρισαν το τραγούδι. Χαρούμενες, περήφανες και ευτυχισμένες. Σε αντίθεση με μένα που σάστισα. Λίγο ντροπή, πολλή περισυλλογή. Άκουγα μόνο πράγματα που ήθελα να διορθώσω και σκεφτόμουν ότι λίγο πιο πριν, άκουγα τραγούδια που έχουν γράψει ιστορία και προσπαθούσα να απαντήσω στον εαυτό μου, αν αυτό που ακούω μπορεί να σταθεί ισάξιο εκείνων των τραγουδιών. Ευθύνη, αλλά και πείσμα για κάτι ακόμα καλύτερο στη συνέχεια. Όπως καταλαβαίνεις στο αυτοκίνητο ακούω πολλή μουσική. Ραδιόφωνο, cd's αλλά και ηχογραφήσεις μου είτε live είτε studio. Και στο σπίτι όμως προσπαθώ να ενημερώνομαι για ό,τι καινούριο κυκλοφορεί από την ελληνική, και όχι μόνο, δισκογραφία, αλλά και να ακούω μουσικές και τραγούδια, από όλο τον κόσμο και κάθε εποχή. Χωρίς αφορμή, από ανάγκη και αγάπη.

Ποιο τραγούδι άκουσες σήμερα πρώτο - πρώτο από το πρωί που ξύπνησες;
Ποιο τραγούδι άκουσα πρώτο σήμερα; Το ίδιο είναι κάθε πρωί. Το «Corsica» του Petru Guelfucci. Μισώ τον ήχο του ξυπνητηριού, αυτό το ξαφνικό χτύπημα μέσα στη γαλήνη της σιωπής. Το συγκλονιστικό αυτό τραγούδι λοιπόν, το έχω επιλέξει για να με ξυπνάει. Οι ήχοι, έτσι κι αλλιώς, λειτουργούν καταλυτικά στην ψυχολογία των ανθρώπων.

Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου καλλιτέχνες; Ποια είναι τα πρώτα σου ακούσματα, εκείνα που θυμάσαι από παιδί;
Δε θέλω να τους ονοματίσω, για πολλούς λόγους. Θα σου περιγράψω όμως τα κύρια γνωρίσματά τους και θα καταλάβεις. Αναφέρομαι καταρχάς σε Καλλιτέχνες που υπηρετούν την τέχνη της μουσικής και του τραγουδιού. Είναι εκείνοι που εξέλιξαν - εξελίσσουν τις δεξιότητές τους, το ταλέντο τους, με δουλειά και με μυαλό, και εξελίχθηκαν - εξελίσσονται, μέσω της τέχνης, ως άνθρωποι. Εκείνοι που δεν εφησυχάστηκαν - εφησυχάζονται από μία επιτυχία και που η φήμη τους δεν τους αλλοίωσε - αλλοιώνει. Εκείνοι που ρισκάρανε - ρισκάρουν, αδιαφορώντας για το ρεύμα της εποχής ή το εφήμερο «σουξέ». Είναι εκείνοι που, μέσω της προσωπικότητάς τους και της όποιας επιρροής τους στο κοινό, δρουν θετικά στην κοινωνία και γίνονται πρότυπα καλλιτεχνών και πολιτών. Το Παπάκι του Νικόλα Άσιμου ήταν ένα από τα πρώτα μου ακούσματα. Το ζητούσα επίμονα, κάθε φορά που ταξιδεύαμε με τους γονείς μου με το αμάξι μας -ένα παλιό, λευκό fiat γεμάτο με τις «μαγικές» κασέτες του μπαμπά και τις μαμάς- για να πάμε στο χωριό. «...Και ένα κουνελάκι, που όλο μου κουνάει τ' αφτιά...». Και η «Μαρκίζα». Την τραγουδούσε ο πατέρας μου, παίζοντας κιθάρα. «Το καλλίτερο όλων!», όπως λέει. Όπως και τα παλιά λαϊκά που άκουγαν οι δικοί μου. Καζαντζίδης, Μπιθικώτσης, Νταλάρας, Μοσχολιού, Αλεξίου, Γαλάνη. Και βέβαια, Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, και Λοΐζο φυσικά, Τσιτσάνη, Ξαρχάκο, αλλά και Νέο κύμα, Αττίκ, Μαρούδα, μέχρι Ελένη Καραΐνδρου και Γιώργο Σταυριανό. Νομίζω «αυτοί» όλοι, χάραξαν το δρόμο μου και τον φωτίζουν απλόχερα μέχρι σήμερα.

Ποιο όνειρο θα ήθελες να εκπληρώσεις μέσα από το τραγούδι;
Εκείνο της πληρότητας. «Ειρήνη» με τον εαυτό μου.
nikolan1
Παίζεις όσο συχνά θα ήθελες να παίζεις;
Ούτε καν. Είναι όμως επιλογή μου. Για πολλά χρόνια μελετούσα μόνο. Από το 2009 μέχρι και το 2015, οπότε και ξεκίνησα δειλά - δειλά τις ζωντανές εμφανίσεις. Οι στόχοι μου, τα θέλω μου και οι φιλοδοξίες μου, δεν μου επιτρέπουν να «πουλάω» αυτό που κάνω. Απαιτώ και διεκδικώ τις ιδανικότερες συνθήκες για μία συναυλία, μία παράσταση. Όταν δεν υπάρχουν, σιωπώ. Όταν ευδοκιμούν, τραγουδώ, δημιουργώ. Δεν τη βρίσκω να τραγουδάω σε μαγαζάκια και ταβέρνες. Αν και από την άλλη, την τέχνη τη συναντάς παντού. Και ζηλεύω εκείνους που το κάνουν, και ξεδιπλώνουν το ταλέντο τους, την ψυχή τους οπουδήποτε. Αυτές οι αγκυλώσεις, τα «πρέπει» και τα «μη» δεν ξέρω αν είναι ουσιαστικά, αν με βοηθούν. Όμως αυτός είμαι και, πάντα, έτοιμος να πληρώσω το τίμημα των επιλογών μου, των πιστεύω μου. Ελπίζω στο μέλλον, μέσα από την αναγνωρισιμότητα της δουλειάς μου και άξια, οι ζωντανές εμφανίσεις να πυκνώσουν.

Έχεις τραγουδήσει δίπλα σε σπουδαίους δημιουργούς (Ηλίας Ανδριόπουλος, Σάκης Παπαδημητρίου) και ερμηνευτές (Βασίλης Λέκκας, Γεράσιμος Ανδρεάτος, Χρόνης Αηδονίδης). Ξεχωρίζεις κάποια από αυτές τις συνεργασίες και για ποιο λόγο; Υπάρχει κάποια συνεργασία που επιθυμείς ιδιαιτέρως και δεν έχει συμβεί έως τώρα;
Η αλήθεια είναι ότι δεν ξεχωρίζω καμία και, συγχρόνως, όλες τις ξεχωρίζω. Όλη η πορεία, μικρή ή μεγάλη, μέχρι εδώ με έχει κάνει αυτό που είμαι. Κρατώ τα πάντα και θυμάμαι την κάθε συνεργασία, την κάθε εμπειρία, με αγάπη. Τώρα με ποιους θα ήθελα να συνεργαστώ; Μα με εκείνους που θαυμάζω. Και σου «φωτογράφισα» ποιοι είναι!

Τι μουσική ακούς; Πως βλέπεις τη γενιά σου, τόσο σε ερμηνευτικό, όσο και σε δημιουργικό επίπεδο; Υπάρχει «νέο αίμα» στο τραγούδι;
Θέλω να ακούω ΚΑΛΗ μουσική, ανεξαρτήτως είδους, γλώσσας ή εποχής. Ξέρω ότι αυτό, μπορεί σε κάποιους να ακουστεί γενικό. Πώς προσδιορίζεις το καλό; Δεν υπάρχει το γούστο; Πιστεύω σε μία αιωρούσα αντικειμενικότητα για το τι είναι καλό. Αυτή προσδιορίζεται με ποικίλα κριτήρια που αφορούν στο μέλος, στο στίχο, στη χρήση των οργάνων και των τρόπο παιξίματός τους, στην ενορχήστρωση, στον ήχο, στην ερμηνεία και βέβαια στο μαγικό εκείνο «κάτι» που σε ηλεκτρίζει και κάνει κάτι σπουδαίο και διαχρονικό. Ακόμα και αν κάτι δεν μου αρέσει, μπορεί να είναι καλό και να το αναγνωρίσω. Το ότι με «τρυπάει» η μουσική του Λοΐζου σε σύγκριση - για παράδειγμα - με τη μουσική του κάποιου άλλου συνθέτη, δε σημαίνει ότι αυτός ο άλλος δεν είναι καλός. Με την ίδια σκέψη, καλή μουσική και καλό τραγούδι συνεχίζουν και υπάρχουν και στις μέρες μας. Υπάρχουν αξιόλογοι νέοι και νέες που θαυμάζω, και οι οποίοι ξεχωρίζουν για τις συνθέσεις τους και τη φωνή τους. Το μόνο που με ανησυχεί, είναι ένας μουσικός - «φθογγικός» κορεσμός πάνω στη φόρμα του τραγουδιού και της μουσικής, έτσι όπως - μέχρι σήμερα - γνωρίζουμε.

Πες μου μια συναυλία που παρακολούθησες και δεν θα ξεχάσεις ποτέ. Γιατί την επιλέγεις; Και μια συναυλία που θα ήθελες να παρακολουθήσεις ή να έχεις παρακολουθήσει.
Την πρώτη συναυλία που παρακολούθησα, εδώ στην Αθήνα, με τους γονείς μου. Το 1997, στο ΜΜΑ. «Ύμνοι αγγέλων σε ρυθμούς ανθρώπων» σε μουσική Σταύρου Κουγιουμτζή πάνω σε τροπάρια της ορθόδοξης υμνολογίας. Νομίζω ότι δε θα την ξεχάσω ποτέ. Από την άλλη θα ήθελα να έχω ζήσει στην εποχή των συναυλιών της μεταπολίτευσης. Ιστορικές, σημαντικές στιγμές, όπου οι άνθρωποι ονειρευόντουσαν για ένα καλύτερο αύριο.

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!