Γιάννης Μεγαλακάκης – «Λέμε όχι στο φολκλόρ & τη χαμηλή αισθητική»

πραγματοποιήσει η ομάδα έκφρασης κρητικών χορών των αδερφών Γιάννη & Γιώργου Μεγαλακάκη στο Θέατρο Badminton τη Δευτέρα 04 Φεβρουαρίου 2013, μιλήσαμε με το Γιάννη Μεγαλακάκη, χοροδιδάσκαλο και συνιδρυτή της ομάδας. Οι χοροί, η μουσική και τα τραγούδια της Μεγαλονήσου, είναι βίωμα, ψυχική έκφραση, δημιουργία και δίαυλος επικοινωνίας του χθες με το σήμερα. Διαβάστε όσα ενδιαφέροντα μας είπε.

Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση που θα παρακολουθήσουμε στο Θέατρο Badminton τη Δευτέρα και για τη συμμετοχή του Ψαραντώνη.
Φέτος με αφορμή τη συμπλήρωση 15 χρόνων δράσης και έκφρασης της ομάδας μας, επιλέγουμε μια καλλιτεχνική συνεργασία - σταθμό στη πορεία μας, έναν καλλιτέχνη τον οποίο θαυμάζουμε και παρακολουθούμε πάρα πολλά χρόνια. Ο Αντώνης Ξυλούρης - Ψαραντώνης για εμάς αποτελεί μία ζωντανή ιστορία της κρητικής μουσικής, μία καλλιτεχνική προσωπικότητα η οποία αποπνέει έμπνευση και σεβασμό. Και βέβαια εξίσου σημαντική είναι και η επιλογή του θεάτρου Badminton, στον οποίο έχουν εμφανιστεί σπουδαία ονόματα της τέχνης και έχουν παρουσιαστεί μεγάλα καλλιτεχνικά γεγονότα. Επίσης πιστεύουμε ότι η παράσταση αποτελεί ένα πολύ σημαντικό γεγονός για τον ελληνικό παραδοσιακό χορό. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε τους εκπροσώπους του θεάτρου Παναγιώτη και Γιώργο Γιώργα καθώς και τον

καλλιτεχνικό διευθυντή της παράστασής μας, Μιχάλη Κουμπιό, για την αμέριστη στήριξη και την άψογη συνεργασία μας. Στην παράσταση θα παρουσιάσουμε πάνω από 20 χορούς από διάφορες περιοχές της Κρήτης, τους οποίους έχουμε καταγράψει και συνεχίζουμε να ερευνούμε, με στόχο την ανάδειξη της κουλτούρας και της ψυχοσύνθεσης των Κρητών κάθε περιοχής. Παράλληλα, παρακολουθούμε δύσκολους χορευτικούς αυτοσχεδιασμούς, με στόχο την ανάδειξη της τέχνης του Κρητικού χορού. 20 χορευτές θα καταθέσουν την ψυχή τους στην σκηνή του Badminton και θα συμπράξουν με τον θρύλο της κρητικής μουσικής, τον Ψαραντώνη και τους μουσικούς του. Μέσω των φωτισμών, της εικόνας και της μουσικής ο θεατής ταξιδεύει στην Κρήτη και αισθάνεται τη βαθιά ιστορικότητα των Κρητικών χορών. Η παράσταση επίσης περιέχει και πολλά αγαπημένα τραγούδια του Ψαραντώνη. Είναι μία πολύ ιδιαίτερη παράσταση για την οποία αισθανόμαστε υπερηφάνεια και μία τεράστια ευθύνη για το άρτιο καλλιτεχνικό της αποτέλεσμα.

Μιλήστε μας γενικά για την Ομάδα έκφρασης κρητικών χορών που έχετε δημιουργήσει. Την ιστορία της, τους στόχους της, τους «λόγους ύπαρξής» της.
H ομάδα ξεκίνησε το 1998. Μετά από χρόνια παραστάσεων, σεμιναρίων, ειδικών εκδηλώσεων, χοροσυναυλιών αποφασίσαμε με το Γιώργο (τον αδερφό μου) να προχωρήσουμε στα επόμενα χρόνια με συνεργάτες που μπορούν να μας βοηθήσουν να κάνουμε ένα βήμα παρακάτω στην τέχνη του κρητικού χορού. Πιστεύουμε απόλυτα ότι η παράδοση έχει διατηρηθεί έως

σήμερα γιατί κατάφερε να ενταχθεί στις αλλαγές της εκάστοτε εποχής. Αισθανόμαστε ότι αν δε γίνει αυτό θα μιλάμε μόνο για μια μουσειακή παράδοση, η οποία δεν μπορεί να σταθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις. Έχουμε ανταμώσει σε χορευτικές παραστάσεις με άλλα είδη χορού, παρουσιάσαμε την τέχνη του κρητικού χορού μέσα σε μουσικές σκηνές. Όραμα της ομάδας μας είναι να διαδώσει και να προβάλει την ιστορία και την τέχνη του κρητικού χορού σε ολόκληρο τον κόσμο με παραστάσεις με σημερινά μέσα και τεχνικές αλλά βασισμένες στην βαθιά ιστορία μας. Χρειάζεται να αποβάλουμε την γραφικότητα και το φολκλόρ από την παράδοσή μας. Η Ομάδα Έκφρασης Κρητικών Χορών δημιουργήθηκε για αυτή την αποστολή. Έχουμε συνεργαστεί σε παραστάσεις και χοροσυναυλίες με τους Ψαραντώνη, Βασίλη Σκουλά, Λουδοβίκο των Ανωγείων, Γιάννη Ξυλούρη (Ψαρογιάννη), Βασίλη Σταυρακάκη, Μιχάλη Τζουγανάκη, Γιώργο Ξυλούρη (Ψαρογιώργη) και πολλούς άλλους.

Η νεολαία ανταποκρίνεται στα «καλέσματα» της παράδοσης;
Οι νέοι άνθρωποι ανέκαθεν αγαπούσαν την ελληνική παραδοσιακή και το χορό. Είναι η μουσική μας, είναι η γαλούχησή μας. Σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό υπάρχουν πάρα πολλές χορευτικές ομάδες και πολιτιστικοί σύλλογοι και αυτό είναι πολύ σημαντικό για τη συνέχεια της ρίζα μας. Αυτό που χρειάζεται να γίνει είναι να αποβάλουμε την γραφικότητα και το φολκλόρ από την παράδοσή μας. Λέμε όχι στο φολκλόρ και στη χαμηλή αισθητική. Στον παραδοσιακό χορό έχουμε τη δυσάρεστη εικόνα αρκετών χορευτικών συλλόγων και συγκροτημάτων τα οποία έχουν αφαιρέσει το συναίσθημα των χορών και το έχουνε μετατρέψει σε ένα φολκλόρ χορευτικό σύνολο με συντονισμένες φιγούρες και περιττές χορογραφίες. Αποτέλεσμα ο χορευτής να ξεχνάει την αυθόρμητη έκφραση και τον αυτοσχεδιασμό. Είναι ένα κλίμα στο οποίο δεν μπορεί να ευδοκιμήσει η ουσιαστική διάσωση και διάδοση της χορευτικής παράδοσής μας. Επειδή ανήκω και εγώ στους χοροδιδασκάλους, δηλώνω ότι πρέπει στο μέλλον να σκύψουμε με μεγαλύτερη σοβαρότητα, αλλά κυρίως αγάπη σε αυτά που απλόχερα μας άφησαν οι πρόγονοί μας για να μπορέσουμε να συγκινήσουμε τις νεότερες γενιές. Ο χορός δεν είναι μόνο βήματα, είναι ψυχική έκφραση, είναι φιλοσοφία ζωής, είναι η κουλτούρα μας και πολλά άλλα. Στόχος της δουλειάς μου ως χοροδιδάσκαλος είναι να εμπνεύσω τόσο τους μαθητές μου όσο και τους ακροατές - θεατές μας, με απώτερο στόχο και ευχή να γνωρίσουν και να αγαπήσουν την Ελλάδα και τον πολιτισμό της.

Τι σημαίνει ο χορός για σας;
Κάθε φορά που σηκώνω τα χέρια μου να χορέψω, μπροστά μου βλέπω εικόνες, τους γονείς μου, τη γιαγιά μου, τον παππού μου, το χωριό μου, τους παλιούς καλλιτέχνες. Όταν χορεύω συνειδητοποιώ γιατί με έστειλε ο θεός στη ζωή. Πιστεύω ότι ο κρητικός χορός αποτελεί την μεγαλύτερη ψυχική έκφραση για τον Κρητικό, είναι η πολιτισμική συνέχειά του μαζί με την μουσική και τον στίχο. Ο κρητικός χορός θέλει πάθος! Δεν μπορείς να χορέψεις σωστά τους κρητικούς χορούς, εάν πρώτα δε συγκινηθείς με τη μελωδία τους. Η Κρήτη για μένα είναι ο τόπος ο οποίος εμπνέει τη σκέψη μου, συγκινεί τη ψυχή μου και γεμίζει αγάπη την καρδιά μου. Είναι όλη η ζωή μου.

Πώς δραστηριοποιείται η ομάδα σας; Υπάρχουν άλλες προγραμματισμένες εκδηλώσεις που θα μπορούσε να παρακολουθήσει το κοινό της Αθήνας;
Η καταγραφή των χορών για εμάς εδώ και αρκετά χρόνια είναι η σημαντικότερη δραστηριότητα που έχουμε αναπτύξει, διότι μας ενδιαφέρει ο αληθινός τρόπος έκφρασης των κρητικών χορών και τα συναισθήματα που νιώθουμε για κάθε χορό ξεχωριστά. Η πηγή για την ατόφια και αυθεντική έκφραση των κρητικών χορών είναι τα χωριά και οι επαρχίες της Κρήτης. Πρέπει να διατηρήσουμε μια δημιουργική σχέση με το παρελθόν και τους προγόνους μας και διδασκόμενοι απ' αυτό να προχωρήσουμε στο μέλλον. Έχουμε πραγματοποιήσει πολλά σεμινάρια κρητικών χορών σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και του εξωτερικού. Στα πλαίσια της παγκόσμιας περιοδείας μας, στην οποία έχουμε στόχο να μεταφέρουμε και να διαδώσουμε την μουσικοχορευτική παράδοση της Κρήτης πραγματοποιούμε Σεμινάρια Κρητικών Χορών συνεργαζόμενοι με πολιτιστικούς φορείς και οργανισμούς με τους οποίους έχουμε κοινούς στόχους και οράματα. Η μεθοδολογία μας στα σεμινάρια έχει στόχο την ουσιαστική προσέγγιση της έννοιας της παράδοσης σε πολλές πτυχές της, στο χορό πρώτα από όλα, τη φιλοσοφία του κρητικού χορού, τη μουσική, το στίχο, τους καλλιτέχνες, την ιστορία και πολλά άλλα. Στόχος μας είναι να συγκινήσουμε και να εμπνεύσουμε τους χορευτές μας ανεξάρτητα το χορευτικό τους επίπεδο και την καταγωγή τους. Στοχεύουμε στα σεμινάρια ο χορευτής να συνειδητοποιήσει το συγκλονιστικό αίσθημα της δημιουργίας μέσω του κρητικού χορού. Δε μας αφορά απλά να μάθει τα βήματα κάποιων χορών, αλλά να νιώσει μέσα του την βαρύτητα και την πραγματική διάσταση της τέχνης και της ιστορίας του κρητικού χορού. Σχεδιάζουμε πολλά πράγματα για το μέλλον. Στην επίσημη ιστοσελίδα μας: www.megalakakis.gr ανακοινώνουμε πάντα έγκαιρα όλες τις δραστηριότητές μας.

---