20 μελοποιημένα ποιήματα του Νίκου Γκάτσου

20 μελοποιημένα ποιήματα του αείμνηστου Νίκου Γκάτσου, του γητευτή έντονων συναισθημάτων και εικόνων, του Ποιητή που η γραφή του είχε εμποτιστεί μέχρι και την τελευταία σταγόνα μελάνης με το ελιξίριο της αιωνιότητας.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Δε θα βρεις ποίηση πουθενά, αν δεν κουβαλάς λίγη μέσα στην εσωτερική φόδρα της ψυχής σου! Ποίηση είναι η δύναμη εκείνη που ζει μέσα στα αποσιωπητικά σου και σε όσα η λογική αδυνατεί να επισκεφθεί, όσο κι αν το επιθυμεί. Ποίηση είναι εκείνες οι λέξεις που χωράνε μέσα στο γεμιστήρα της αλήθειας κι οι ποιητές είναι ελεύθεροι σκοπευτές με τη σκέψη διαρκώς στη σκανδάλη!

Σε κάθε ψυχή κατοικεί ένας ποιητής, μικρός ή μεγάλος, όμως, λίγοι έχουν τη δύναμη να χτίσουν το σπίτι τους μέσα στις λέξεις και να φυλακίσουν το στιγμιαίο μέσα στην αιωνιότητα. Ένας εκ των ελαχίστων κορυφαίων είναι ο Νίκος Γκάτσος, κοινωνός του ρεύματος του υπερρεαλισμού με ένα μόνο ποιητικό έργο, την «Αμοργό», αλλά και με μία πλειάδα στίχων μνημειωδών τραγουδιών που τον παντρεύουν μοναδικά με την ελληνική παράδοση.

Μία πολυσχιδής προσωπικότητα, μία αυστηρή και επιβλητική φυσιογνωμία με ασίγαστο πνευματώδες χιούμορ, λάτρης και θηρευτής του απροσδόκητου, ένας αξιοθαύμαστος άνθρωπος, πλούσιος σε συναισθήματα και εικόνες, με έμφυτη συνείδηση της διαχρονικότητας, που κληροδότησε στη χώρα μας μία σπουδαία πολιτισμική παρακαταθήκη, ένα μεγάλο, πολύπτυχο και συμπαγές σε σπουδαιότητα ποιητικό έργο… που ορισμένες φορές γεννήθηκε με αφορμή τη μουσική.

Δεν ενέδωσε ποτέ στο θέλγητρο των συνεντεύξεων και στις σειρήνες της προβολής, πάντα μετρημένος αφουγκραζόταν τον κοινωνικό παλμό και ιχνηλατούσε πάνω του τις σκέψεις και τις εμπνεύσεις του δίχως αμετροέπεια και βερμπαλισμούς, αλλά με γνήσιο λαϊκό ένστικτο εκπορευόμενο, ωστόσο, από μία ποιητική μήτρα με τεράστιο βεληνεκές.

Ας πάρουμε μια γεύση από τον ποιητικό λόγο του αείμνηστου Νίκου Γκάτσου, του γητευτή έντονων συναισθημάτων και εικόνων, του Ποιητή που η γραφή του είχε εμποτιστεί μέχρι και την τελευταία σταγόνα μελάνης με το ελιξίριο της αιωνιότητας.

1. Το δίχτυ
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Τάκης Μπίνης

«Κάθε φορά που ανοίγεις δρόμο στη ζωή,
μην περιμένεις να σε βρει το μεσονύχτι.
Έχε τα μάτια σου ανοιχτά βράδυ πρωί
γιατί μπροστά σου πάντα απλώνεται ένα δίχτυ.»

2. Κεμάλ
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη εκτέλεση: Αλίκη Καγιαλόγλου

«Ακούστε την ιστορία του Κεμάλ
ενός νεαρού πρίγκιπα της Ανατολής,
απόγονου του Σεβάχ του θαλασσινού,
που νόμισε ότι μπορεί να αλλάξει τον κόσμο.
Αλλά πικρές οι βουλές του Αλλάχ
και σκοτεινές οι ψυχές των ανθρώπων.»

3. Ο εφιάλτης της Περσεφόνης
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη εκτέλεση: Μαρία Φαραντούρη

«Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης,
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς.»

4. Μάνα μου Ελλάς
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Δημητράτος

«…και δε δακρύζεις ποτέ σου, μάνα μου Ελλάς,
που τα παιδιά σου σκλάβους ξεπουλάς.
Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα
μου τα ‘πες με το πρώτο σου το γάλα.»

5. Τ’ αστέρι του βοριά
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη ερμηνεία: Γιώργος Ρωμανός & Βασίλης Ριζιώτης

«Τ’ αστέρι του βοριά
θα φέρει ξαστεριά
μα πριν φανεί μέσ’ απ’ το πέλαγο πανί
θα γίνω κύμα και φωτιά
να σ’ αγκαλιάσω ξενιτιά.»

6. Τσάμικος
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη εκτέλεση: Μανώλης Μητσιάς

«Στα κακοτράχαλα τα βουνά
με το σουραύλι και το ζουρνά
πάνω στην πέτρα την αγιασμένη
χορεύουν τώρα τρεις αντρειωμένοι,
ο Νικηφόρος κι ο Διγενής
κι ο γιος της Άννας της Κομνηνής.»

7. Γεια σου χαρά σου Βενετιά (Φύσα αεράκι μου)
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης

«Γεια σου χαρά σου Βενετιά,
πήρα τους δρόμους του νοτιά
κι απ’ το κατάρτι το ψηλό
τον άνεμο παρακαλώ.
Φύσα αεράκι, φύσα με,
Μη χαμηλώνεις ίσα με…»

8. Μια Κεφαλλονίτισσα
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης
Πρώτη εκτέλεση: Μανώλης Μητσιάς

«Ντόνα Μαντόνα γλυκιά Κεφαλλονίτισσα
Ντόνα Μαντόνα με πίκρανες πολύ.
Όχι κυρά μου όχι, πιστόλι δε σου ζήτησα
όχι κυρά μου όχι, σου ζήτησα φιλί.»

9. Με τι καρδιά τον κόσμο να αρνηθώ;
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Σταμάτης Κόκοτας

«Με τη καρδιά να σ’ αποχαιρετήσω;
Με τι καρδιά τραγούδι να σου πω;
Στον ουρανό με τ’ όνειρο θα ζήσω,
στον ουρανό σαν άστρο θα χαθώ.»

10. Αθανασία
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη εκτέλεση: Δήμητρα Γαλάνη

«Τι ζητάς, Αθανασία, στο μπαλόνι μου μπροστά;
Δε μου δίνεις σημασία κι η καρδιά μου πώς βαστά;
Σ’ αγαπήσανε στον κόσμο βασιλιάδες, ποιητές,
κι ένα κλωναράκι δυόσμο δεν τους χάρισες ποτές.»

11. Μυρτιά
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Πρώτη εκτέλεση: Γιοβάννα

«Πες μου, μυρτιά, να σε χαρώ
πού θα βρω χώμα, πού θα βρω χώμα και νερό
να ξαναχτίσω μια φωλιά
για της αγάπης τα πουλιά;»

12. Αθήνα
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη εκτέλεση: Στέλιος Καζαντζίδης (φωνητικά: Μαρινέλλα)

«Αθήνα, Αθήνα,
χαρά της γης και της αυγής,
μικρό γαλάζιο κρίνο,
κάποια βραδιά στην αμμουδιά
κοχύλι σου θα γίνω.»

13. Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Πρώτη εκτέλεση: Γιοβάννα

«Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου,
σε περιμένω να ρθεις,
μ’ ένα τραγούδι του δρόμου να ρθεις, όνειρό μου,
το καλοκαίρι που λάμπει τ’ αστέρι με φως να ντυθείς.»

14. Άσπρη μέρα και για μας
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Γρηγόρης Μπιθικώτσης

«Θα γυρίσω λυπημένη Παναγιά.
Έχε γεια, μην κλαις, το μαράζι
μάθε φυλαχτό να μην κρεμάς.
Να λες «δεν πειράζει,
θα ρθει άσπρη μέρα και για μας»

15. Εμείς που μείναμε
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Βίκυ Μοσχολιού

«Εμείς που μείναμε
θα τρώμε το πρωί
μια φέτα από του ήλιου το καρβέλι,
ένα τσαμπί σταφύλι από τ’ αμπέλι
και δίχως πια του φόβου το τριβέλι,
μπροστά θα προχωράμε στη ζωή.»

16. Η ενδεκάτη εντολή
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Γιώργος Χατζηνάσιος
Πρώτη εκτέλεση: Νανά Μούσχουρη

«Κάνε λοιπόν υπομονή
τώρα που φως δε θα φανεί
κι ούτε θα `ρθει καράβι.
Την ενδεκάτη εντολή
την ξέρουν μόνο οι τρελοί
κι όλοι της γης οι σκλάβοι.»

17. Νυν και αεί
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη ερμηνεία: Βίκυ Μοσχολιού

«Κι ένα πρωί σε μια γωνιά στην Κοκκινιά
είδα το μπόγια το ληστή και το φονιά,
του `χανε δέσει στο λαιμό του μια τριχιά
και του πατάγαν το κεφάλι σαν οχιά.»

18. Η μικρή Ραλλού
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη ερμηνεία: Μανώλης Μητσιάς

«Σαράντα παλληκάρια στην άκρη του γιαλού
επαίξανε στα ζάρια τη μικρή Ραλλού.
Σ’ ανατολή, σε δύση, σε κόσμο και ντουνιά
ρωτάν ποιος θα κερδίσει την ομορφονιά.»

19. Χάρτινο το φεγγαράκι
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη ερμηνεία: Νανά Μούσχουρη

«Θα φέρει η θάλασσα πουλιά
κι άστρα χρυσά τ’ αγέρι
να σου χαϊδεύουν τα μαλλιά,
να σου φιλούν το χέρι.
Χάρτινο το φεγγαράκι,
ψεύτικη ακρογιαλιά,
αν με πίστευες λιγάκι
θα `σαν όλα αληθινά.»

20. Χελιδόνι σε κλουβί (Που το πάνε το παιδί)
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη εκτέλεση: Γρηγόρης Μπιθικώτσης

«Πού το πάνε το παιδί, χελιδόνι σε κλουβί,
πού το πάνε το παιδί και κανείς δεν το `χει δει,
πού το παν το παλληκάρι κάθε νύχτα με φεγγάρι,
πού το πάνε, τι του λένε και τ’ αδέρφια του το κλαίνε;
Στης ψυχής μου τον καθρέφτη ίσκιος άρχισε να πέφτει
ίδια η μοίρα που με φέρνει ίδια η μοίρα που με παίρνει.»

«Πριν έμπει το φθινόπωρο, πριν βγει το καλοκαίρι,
τότε που ο ήλιος χάνεται κι η μέρα σουρουπώνει
για να μερεύουν τα θεριά και της καρδιάς οι πόνοι»

Νίκος Γκάτσος: Νύχτα στον Κολωνό

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!