Μάκης Τσίτας – «Αχ, αυτοί οι γονείς» (Εκδόσεις Ψυχογιός)

αδιαμφισβήτητη. Το παιδικό βιβλίο, γραμμένο με ευαισθησία, υπευθυνότητα και αγάπη προς το παιδί, εκτός από τη γλωσσική ανάπτυξη, το βοηθάει να εκτιμήσει σιγά σιγά τον κόσμο που το περιβάλλει και να δει τη θέση του σε αυτόν. Διαβάζοντας το βιβλίο «Αχ, αυτοί οι γονείς» του Μάκη Τσίτα, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ψυχογιός, εύκολα κάποιος μπορεί να διαπιστώσει πως ανταποκρίνεται στις προσδοκίες αυτές και μπορεί να λειτουργήσει ως σημείο εκκίνησης για ορισμένες δραστηριότητες στο σπίτι ή στο σχολείο, προκειμένου τα μικρά κυρίως παιδιά να προβληματιστούν, σχετικά με ορισμένα ζητήματα της ανθρώπινης συμπεριφοράς που έχουν νόημα για τα ίδια τα παιδιά. Ο συγγραφέας είναι γνώστης της παιδικής ψυχολογίας και πλάθει χαρακτήρες με υλικά που η γνήσια λογοτεχνία διαθέτει. Είναι γνωστό πως βασικό χαρακτηριστικό της «προλειτουργικής» κατά τον Zαν Πιαζέ σκέψης, της σκέψης δηλαδή των παιδιών που βρίσκονται στην προσχολική ηλικία- είναι η αδυναμία της αποκέντρωσης. Τα μικρά παιδιά δεν είναι πολύ ικανά να λαμβάνουν υπόψη τους τη σκέψη του άλλου. Είναι αθώα αλλά και εγωκεντρικά. Έτσι, ο μικρός Μάρκος, το κεντρικό πρόσωπο του βιβλίου, δεν μπορεί να κατανοήσει τη συμπεριφορά των γονιών του απέναντί του, όταν παίρνει βιαστικά το ποδήλατο και, χωρίς να ενημερώσει κανέναν, βγαίνει στους δρόμους της πόλης. Δεν μπορεί να καταλάβει ότι το να οδηγεί κάποιος ποδήλατο είναι πράξη ευθύνης που απαιτεί ανάλογη προσοχή.

«Υπερβολικοί όπως πάντα, σκέφτεται με παράπονο. Και τι έγινε που κατέβηκα μόνος; Άλλωστε είναι Κυριακή και όλοι το ξέρουν καλά ότι δεν κυκλοφορούν πολλά αυτοκίνητα…Ναι, είναι σίγουρος ότι οι γονείς του είναι υπερβολικοί. Μια τους εκνευρίζει το ένα , μια το άλλο, θυμώνουν, κάνουν παράπονα, παρατηρήσεις…Μα όλα στραβά τα κάνω εγώ; σκέφτεται και τον πιάνουν τα κλάματα…»

Αφοπλιστικά αληθινός ο χαρακτήρας. Χωρίς άσκοπη φλυαρία, με φυσική απλότητα, με χιούμορ που ποτέ δεν πληγώνει, με ειλικρίνεια συναισθήματος και αποφθεγματική πείρα ζωής, ο συγγραφέας βοηθάει το παιδί να καταλάβει τις ελλείψεις του και να τις αντιμετωπίσει. Δεν καταφεύγει στον ενοχλητικό διδακτισμό. Χρησιμοποιεί την τεχνική του ονείρου. Με αυτό τον τρόπο, ο ήρωας βλέπει τα πράγματα από την οπτική των άλλων, τροφοδοτείται με εμπειρίες, σχετικά με το πώς αισθάνονται οι άλλοι και αναπτύσσει την ικανότητα να ερμηνεύει τα θέματα του βιβλίου από ποικίλες προοπτικές. Στο βιβλίο αυτό, ο Τσίτας ταξιδεύει στον εσωτερικό κόσμο του παιδιού και μέσω του ονείρου το συμφιλιώνει με την πραγματικότητα και με την παρουσία του Άλλου δίπλα του. Ο επίλογος της μυθοπλασίας είναι ευρηματικός. Κανένας φρονηματισμός. Το παιδί γαληνεύει, ισορροπεί, αλλά παραμένει πιστό στη φύση του. Το απολαυστικό για μικρούς και μεγάλους βιβλίο είναι εξαιρετικά ζωγραφισμένο από τον έμπειρο χρωστήρα της Ίριδας Σαμαρτζή. Η εικονογράφηση λειτουργεί ως ιδιαίτερος διάλογος της δημιουργού με το παιδί, το οποίο γοητεύεται από το χιούμορ των εικόνων και αγκαλιάζει το βιβλίο που απλόχερα του το προσφέρει. Οι εικόνες αναδεικνύουν το χώρο όπου κινούνται οι ήρωες και τον χρωματίζουν συναισθηματικά. Ο εικαστικός πλούτος της ζωγράφου –μια εικόνα χίλια χαμόγελα παιδικά- οδηγεί το παιδί στο να βιώσει τρισδιάστατα σχεδόν τα δρώμενα και κρατάει το ενδιαφέρον του ενεργό ως το τέλος.

---