Ακόμα ένα μυθιστόρημα του κορυφαίου, ίσως, σήμερα Γάλλου συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων. Μόνο πού, όπως το έχουμε πεί κι άλλες φορές, ο Μπυσσί δεν ακολουθεί καμμιά κλασική αστυνομική παράδοση. Εχει δημιουργήσει τη δική του και γι' αυτό τα μυθιστορήματά του είναι ξεχωριστά. Το «Χρόνος δολοφόνος» γράφτηκε και κυκλοφόρησε το 2016 στη Γαλλία και πριν από μερικούς μήνες κυκλοφόρησε στα ελληνικά.
Για άλλη μια φορά το κυρίαρχο στοιχείο του μυθιστορήματος του είναι ο χρόνος. Παρόν και παρελθόν σε ευθεία γραμμή. Καθορίζοντας το ένα το άλλο. Όλα ξεκινούν το καλοκαίρι του 1989, όταν η δεκαπεντάχρονη Κλοτίλντ κάνει διακοπές με την οικογένειά της στην Κορσική, πατρίδα του πατέρα της. Ο παππούς της, ο Κασανού Ιντρίσι, είναι ο πατριάρχης της οικογένειας, άτυπος άρχοντας της Κορσικής και ιδιοκτήτης σημαντικών εκτάσεων γης στο νησί. Με λίγα λόγια η εξέλιξη του φεουδάρχη στον 20ο αιώνα. Ο πατέρας της, Πολ Ιντρίσι, έκανε την επανάστασή του, όταν ήταν νέος, έφυγε από την Κορσική και δεν παντρευτηκε κάποια κοπέλα από το νησί για να κρατήσει την παράδοση. Ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε την Πάλμα, μια καλλονή από την βόρεια Γαλλία και ζεί με την οικογένειά του σε κάποια μικρή επαρχιακή πόλη της Γαλλίας. Η «σκιά» του πατέρα του είναι πολύ έντονη και ο ίδιος επέλεξε μια ζωη μακριά από το νησί και τον πατέρα του.. Στην Κορσική,έρχεται με την οικογένειά του μόνο τα καλοκαίρια για διακοπές. Το καλοκαίρι του 1989, ενώ όλη η οικογένεια είναι μέσα στο κόκκινο Fuego που οδηγεί ο μπαμπάς Πολ,σε έναν δρόμο όλο απότομες στροφές το αυτοκίνητο βγαίνει από την πορεία του και πέφτει σε έναν γκρεμό. Ακαριαία σκοτώνονται ο μπαμπάς, η μαμά, ο δεκαοκτάχρονος αδελφός της και επιζεί, ως εκ θαύματος, η δεκαπεντάχρονη Κλοτίλντ.
Είκοσι εφτά χρόνια μετά, το καλοκαίρι του 2016, η μεγάλη πιά Κλοτίλντ, μαζί με τον άντρα της τον Φρανκ και την έφηβη κόρη της την Βαλού, επιστρέφει στην Κορσική για διακοπές, για πρώτη φορά μετά από εκείνο το αυτοκινητιστικό ατύχημα που καθόρισε τη ζωή της. Πιστεύει πως το ταξίδι αυτό θα είναι ένας τρόπος να λυτρωθεί από το παρελθόν και να κτίσει μια γέφυρα επικοινωνίας με την κόρη της, γνωρίζοντάς της την Κορσική και την οικογένειά της. Ο παππούς της ο Κασανού Ιντρίσι ζεί και εξακολουθει να είναι ο άτυπος άρχοντας του νησιού. Το ίδιο και η γιαγιά της η Λιζαμπέτα.
Επιστρέφοντας όμως στο ίδιο ακριβώς μέρος όπου έκανε διακοπές το 1989, η Κλοτίλντ λαμβάνει ένα γράμμα. Από τη μητέρα της. Που αποκλείεται να είναι ζωντανή. Καθώς ξυπνούν μέσα της εικόνες από το παρελθόν, αρχίζει να αμφισβητεί τη μνήμη της. Τόσα χρόνια, ήταν βέβαιη ότι είχε δεί τον πατέρα, την μητέρα της και τον αδελφό της νεκρούς.
Τότε, ποιος της έστειλε αυτό το γράμμα; Και γιατί; Είναι δυνατόν να ανακαλυπτει ότι 27 χρόνια μετά, υπάρχει πιθανότητα να ζεί η μητέρα της;
Εκεί αρχίζει το αγαπημένο παιχνίδι του συγγραφέα με τον χρόνο. Το παιχνίδι το καθορίζει το χαμένο εφηβικό ημερολόγιο της Κλοτίλντ, που χάθηκε την ημέρα του δυστυχήματος. Κάποιος το έχει στα χέρια του, το διαβάζει, παιρνει από αυτό τις πληροφορίες που θέλει, και, σήμερα πιά, κάνει τις κινησεις που κάνει για να φέρει τα πράγματα εκεί που θέλει.
Το βιβλίο έχει δύο χρόνους. Παρελθόν, παρόν, που εναλλάσσονται σε κάθε κεφάλαιο. Καλοκαίρι του 1989, καλοκαίρι του 2016. Το καλοκαίρι του 1989 περνάει μέσα από το χαμένο εφηβικό ημερολόγιο της Κλοτίλντ. Μέσα από αυτό ζωντανεύουν τα γεγονότα του τότε, οι εφηβικές της παρέες, ο πρώτος έρωτας. Η σχέση με τον μπαμπά, τη μαμά και τον αδελφό της. Στο καλοκαίρι του 2016, συναντάμε τους τότε έφηβους της παρέας της μεγάλους πιά, παντρεμένους, με παιδιά καριέρες και φιλοδοξίες. Ολοι τους έχουν μια διαφορετική ζωή από αυτή που φαντάζονταν όταν ήταν έφηβοι. Ο χρόνος είναι δολοφόνος, όπως λέει και ο τίτλος του βιβλίου, για τα εφηβικά όνειρά τους.
«Πως μπορεί κανείς να απατάει;
Να απατάει αυτόν με τον οποίο ζει; Και να συνεχίζει να ζεί μαζί του;
Μήπως απατάμε κάποιον επειδή εξαπατήσαμε τον εαυτό μας; Επειδή διαλέξαμε λάθος γυναίκα, λάθος ζωή, λάθος όνειρα;
Μήπως κι εγώ διαλέξω λάθος ζωή;
Μήπως κι εγώ, κάποια μέρα, απατήσω κάποιον;»
Ερωτηματα και απορίες της δεκαπεντάχρονης Κλοτίλντ, γραμμένες στο εφηβικό της ημερολόγιο που, μετά το τραγικό δυστύχημα, χάνεται και καταλήγει σε λάθος χέρια. Ο χρόνος γίνεται τελικά δολοφόνος όλων αυτών των εφηβικών ονείρων και σκέψεων και καταλήγει ο τότε έφηβος να φτάνει στην ενηλικίωση στεγνός από όνειρα.
Ο Μισέλ Μπυσσί μέσα από το αγαπημένο του παιχνίδι με τον χρόνο, έγραψε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα με συνεχείς ανατροπές , και παράλληλα ένα μυθιστόρημα ενηλικίωσης. Ο χρόνος τελικά είναι ο δολοφόνος όλων αυτών που ονειρευτήκαμε στην εφηβεία μας, όπως η Κλοτίλντ, η ηρωίδα του βιβλίου. Απομυθοποιεί τα πάντα η ζωή και, για όποιον είναι τυχερός και ψαχτεί μέσα του, φέρνει στην ωριμότητα μια σοφία που καταλαγιάζει τα πάθη και τις τρικυμίες. Συνοψίζοντας τη ζωή της, κοντά στο τέλος του βιβλίου, η εβδομηντάχρονη πιά Κλοτίλντ, που αρνήθηκε να πεί ψέμματα στον εαυτό της, σκέφτεται:
«Η ζωή συνοψίζεται στο εξής: να απολαμβάνεις την ομορφιά του κόσμου. Την αρμονία του. Την ποιητική του διάσταση. Να τη θαυμάζεις προτού χαθεί. Στην ουσία, δεν πεθαίνουμε - απλώς τυφλωνόμαστε. Καταλαβαίνουμε ότι όλα έχουν τελειώσει όταν τα θαυμαστά γύρω μας σβήνουν».
Για άλλη μια φορά ο συγγραφέας συνδύασε την αστυνομική πλοκή με όλα αυτά που βιώνουν σε δύο διαφορετικές ηλικίες οι ήρωές του. Η ματιά της εφηβείας, επαναστατική και κοφτερή, και η ενηλικίωση που φέρνει τους συμβιβασμούς και τα λάθη. Και τέλος η ωριμότητα που διορθώνει , αν το θέλει και μπορεί κάποιος, αυτά τα λάθη και φέρνει την εσωτερική γαλήνη. Oι χαρακτήρες του μυθιστορήματος, ακόμα και οι δευτερεύοντες, είναι πολύ προσεκτικά χτισμένοι, ιδιαίτερα όσον αφορά την μετάβασή και την εξέλιξή τους από την εφηβεία στην ενηλικίωση. Ο Μπυσσί χρησιμοποιεί την αστυνομική φόρμα στα μυθιστορήματά του, αλλά, σχεδόν σε όλα, υπάρχει μια λογοτεχνική παράδοση βιωμένη, που τα κάνει να ξεχωρίζουν. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο αγαπημένος του συγγραφέας είναι ο Φράνσις Σκότ Φιτζέραλντ. Και οι επηρροές του υπάρχουν και εδώ. Παράλληλα, οι συνεχείς ανατροπές κάνουν τον αναγνώστη να μη μπορεί να αφήσει το βιβλίο από τα χέρια του.
Έν κατακλείδι ένα μυθιστόρημα που διαβάζεται εύκολα αλλά δεν είναι απλοικό.
Ο Μισέλ Μπισί γεννήθηκε στη Λουβιέρ της Γαλλίας το 1965. Είναι καθηγητής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο της Ρουέν , όπου ηγείται ερευνητικού προγράμματος στο πλαίσιο του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών. Εργάζεται επίσης ως πολιτικός αναλυτής με ειδίκευση στην εκλογική γεωγραφία. Ξεκίνησε να γράφει λογοτεχνία στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Το πρώτο του μυθιστόρημα εκδόθηκε το 2006. Μέχρι σήμερα έχει εκδώσει πολλά μυθιστορήματα αγωνίας και μυστηρίου, που έχουν σημειώσει σημαντικές πωλήσεις. Θεωρείται ένας από τους πιο επιτυχημένους και εμπορικούς σύγχρονους Γάλλους συγγραφείς. Εχει τιμηθεί με πολλά βραβεία αστυνομικής λογοτεχνίας αλλά και με βραβεία αναγνωστών. Τα βιβλία του κυκλοφορούν σε 37 χώρες.
Η μετάφραση είναι της Αριάδνης Μοσχονά.
Για το βιβλίο έγραψαν:
«Ο Bussi ξέρει πολύ καλά να χτίζει μυθιστορήματα που δεν εντάσσονται σ’ ένα μόνο είδος, έχουν κοινωνικά και ρομαντικά στοιχεία, ψυχολογικά, μυστηρίου. Και σ’ αυτό το μυθιστόρημα ο συγγραφέας θέτει τους διπλούς χρονικούς άξονες, παρελθόν και παρόν. Γεγονότα του παρελθόντος που στο παρόν αποκαλύπτεται ότι δεν είναι ακριβώς όπως πιστεύει ο κεντρικός χαρακτήρας. Ο Bussi γνωρίζει πώς να κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη: κεφάλαια με κατακλείδα που σε αφήνει στο πιο κρίσιμο σημείο, στοιχεία που αποκαλύπτονται πέραν πάσης αντιλήψεως, πλοκή που σε ρουφάει σελίδα τη σελίδα. Οι χαρακτήρες γίνονται πιόνια στην εξέλιξη της ιστορίας, κομμάτια ενός παζλ που η βασική ηρωίδα πρέπει να τοποθετήσει σωστά.
Το συγκεκριμένο βιβλίο, όπως και όλα τα βιβλία του Bussi, είναι κλασικό page turner μυθιστόρημα, ένα απολαυστικό ανάγνωσμα μ’ ένα πρόβλημα: πρέπει να ξεκλέψεις όσες περισσότερες ώρες για την ανάγνωση, γιατί πραγματικά δεν μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου». Στέφανος Ξένος - Booktimes.gr
Για άλλη μια φορά το κυρίαρχο στοιχείο του μυθιστορήματος του είναι ο χρόνος. Παρόν και παρελθόν σε ευθεία γραμμή. Καθορίζοντας το ένα το άλλο. Όλα ξεκινούν το καλοκαίρι του 1989, όταν η δεκαπεντάχρονη Κλοτίλντ κάνει διακοπές με την οικογένειά της στην Κορσική, πατρίδα του πατέρα της. Ο παππούς της, ο Κασανού Ιντρίσι, είναι ο πατριάρχης της οικογένειας, άτυπος άρχοντας της Κορσικής και ιδιοκτήτης σημαντικών εκτάσεων γης στο νησί. Με λίγα λόγια η εξέλιξη του φεουδάρχη στον 20ο αιώνα. Ο πατέρας της, Πολ Ιντρίσι, έκανε την επανάστασή του, όταν ήταν νέος, έφυγε από την Κορσική και δεν παντρευτηκε κάποια κοπέλα από το νησί για να κρατήσει την παράδοση. Ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε την Πάλμα, μια καλλονή από την βόρεια Γαλλία και ζεί με την οικογένειά του σε κάποια μικρή επαρχιακή πόλη της Γαλλίας. Η «σκιά» του πατέρα του είναι πολύ έντονη και ο ίδιος επέλεξε μια ζωη μακριά από το νησί και τον πατέρα του.. Στην Κορσική,έρχεται με την οικογένειά του μόνο τα καλοκαίρια για διακοπές. Το καλοκαίρι του 1989, ενώ όλη η οικογένεια είναι μέσα στο κόκκινο Fuego που οδηγεί ο μπαμπάς Πολ,σε έναν δρόμο όλο απότομες στροφές το αυτοκίνητο βγαίνει από την πορεία του και πέφτει σε έναν γκρεμό. Ακαριαία σκοτώνονται ο μπαμπάς, η μαμά, ο δεκαοκτάχρονος αδελφός της και επιζεί, ως εκ θαύματος, η δεκαπεντάχρονη Κλοτίλντ.
Είκοσι εφτά χρόνια μετά, το καλοκαίρι του 2016, η μεγάλη πιά Κλοτίλντ, μαζί με τον άντρα της τον Φρανκ και την έφηβη κόρη της την Βαλού, επιστρέφει στην Κορσική για διακοπές, για πρώτη φορά μετά από εκείνο το αυτοκινητιστικό ατύχημα που καθόρισε τη ζωή της. Πιστεύει πως το ταξίδι αυτό θα είναι ένας τρόπος να λυτρωθεί από το παρελθόν και να κτίσει μια γέφυρα επικοινωνίας με την κόρη της, γνωρίζοντάς της την Κορσική και την οικογένειά της. Ο παππούς της ο Κασανού Ιντρίσι ζεί και εξακολουθει να είναι ο άτυπος άρχοντας του νησιού. Το ίδιο και η γιαγιά της η Λιζαμπέτα.
Επιστρέφοντας όμως στο ίδιο ακριβώς μέρος όπου έκανε διακοπές το 1989, η Κλοτίλντ λαμβάνει ένα γράμμα. Από τη μητέρα της. Που αποκλείεται να είναι ζωντανή. Καθώς ξυπνούν μέσα της εικόνες από το παρελθόν, αρχίζει να αμφισβητεί τη μνήμη της. Τόσα χρόνια, ήταν βέβαιη ότι είχε δεί τον πατέρα, την μητέρα της και τον αδελφό της νεκρούς.
Τότε, ποιος της έστειλε αυτό το γράμμα; Και γιατί; Είναι δυνατόν να ανακαλυπτει ότι 27 χρόνια μετά, υπάρχει πιθανότητα να ζεί η μητέρα της;
Εκεί αρχίζει το αγαπημένο παιχνίδι του συγγραφέα με τον χρόνο. Το παιχνίδι το καθορίζει το χαμένο εφηβικό ημερολόγιο της Κλοτίλντ, που χάθηκε την ημέρα του δυστυχήματος. Κάποιος το έχει στα χέρια του, το διαβάζει, παιρνει από αυτό τις πληροφορίες που θέλει, και, σήμερα πιά, κάνει τις κινησεις που κάνει για να φέρει τα πράγματα εκεί που θέλει.
Το βιβλίο έχει δύο χρόνους. Παρελθόν, παρόν, που εναλλάσσονται σε κάθε κεφάλαιο. Καλοκαίρι του 1989, καλοκαίρι του 2016. Το καλοκαίρι του 1989 περνάει μέσα από το χαμένο εφηβικό ημερολόγιο της Κλοτίλντ. Μέσα από αυτό ζωντανεύουν τα γεγονότα του τότε, οι εφηβικές της παρέες, ο πρώτος έρωτας. Η σχέση με τον μπαμπά, τη μαμά και τον αδελφό της. Στο καλοκαίρι του 2016, συναντάμε τους τότε έφηβους της παρέας της μεγάλους πιά, παντρεμένους, με παιδιά καριέρες και φιλοδοξίες. Ολοι τους έχουν μια διαφορετική ζωή από αυτή που φαντάζονταν όταν ήταν έφηβοι. Ο χρόνος είναι δολοφόνος, όπως λέει και ο τίτλος του βιβλίου, για τα εφηβικά όνειρά τους.
«Πως μπορεί κανείς να απατάει;
Να απατάει αυτόν με τον οποίο ζει; Και να συνεχίζει να ζεί μαζί του;
Μήπως απατάμε κάποιον επειδή εξαπατήσαμε τον εαυτό μας; Επειδή διαλέξαμε λάθος γυναίκα, λάθος ζωή, λάθος όνειρα;
Μήπως κι εγώ διαλέξω λάθος ζωή;
Μήπως κι εγώ, κάποια μέρα, απατήσω κάποιον;»
Ερωτηματα και απορίες της δεκαπεντάχρονης Κλοτίλντ, γραμμένες στο εφηβικό της ημερολόγιο που, μετά το τραγικό δυστύχημα, χάνεται και καταλήγει σε λάθος χέρια. Ο χρόνος γίνεται τελικά δολοφόνος όλων αυτών των εφηβικών ονείρων και σκέψεων και καταλήγει ο τότε έφηβος να φτάνει στην ενηλικίωση στεγνός από όνειρα.
Ο Μισέλ Μπυσσί μέσα από το αγαπημένο του παιχνίδι με τον χρόνο, έγραψε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα με συνεχείς ανατροπές , και παράλληλα ένα μυθιστόρημα ενηλικίωσης. Ο χρόνος τελικά είναι ο δολοφόνος όλων αυτών που ονειρευτήκαμε στην εφηβεία μας, όπως η Κλοτίλντ, η ηρωίδα του βιβλίου. Απομυθοποιεί τα πάντα η ζωή και, για όποιον είναι τυχερός και ψαχτεί μέσα του, φέρνει στην ωριμότητα μια σοφία που καταλαγιάζει τα πάθη και τις τρικυμίες. Συνοψίζοντας τη ζωή της, κοντά στο τέλος του βιβλίου, η εβδομηντάχρονη πιά Κλοτίλντ, που αρνήθηκε να πεί ψέμματα στον εαυτό της, σκέφτεται:
«Η ζωή συνοψίζεται στο εξής: να απολαμβάνεις την ομορφιά του κόσμου. Την αρμονία του. Την ποιητική του διάσταση. Να τη θαυμάζεις προτού χαθεί. Στην ουσία, δεν πεθαίνουμε - απλώς τυφλωνόμαστε. Καταλαβαίνουμε ότι όλα έχουν τελειώσει όταν τα θαυμαστά γύρω μας σβήνουν».
Για άλλη μια φορά ο συγγραφέας συνδύασε την αστυνομική πλοκή με όλα αυτά που βιώνουν σε δύο διαφορετικές ηλικίες οι ήρωές του. Η ματιά της εφηβείας, επαναστατική και κοφτερή, και η ενηλικίωση που φέρνει τους συμβιβασμούς και τα λάθη. Και τέλος η ωριμότητα που διορθώνει , αν το θέλει και μπορεί κάποιος, αυτά τα λάθη και φέρνει την εσωτερική γαλήνη. Oι χαρακτήρες του μυθιστορήματος, ακόμα και οι δευτερεύοντες, είναι πολύ προσεκτικά χτισμένοι, ιδιαίτερα όσον αφορά την μετάβασή και την εξέλιξή τους από την εφηβεία στην ενηλικίωση. Ο Μπυσσί χρησιμοποιεί την αστυνομική φόρμα στα μυθιστορήματά του, αλλά, σχεδόν σε όλα, υπάρχει μια λογοτεχνική παράδοση βιωμένη, που τα κάνει να ξεχωρίζουν. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο αγαπημένος του συγγραφέας είναι ο Φράνσις Σκότ Φιτζέραλντ. Και οι επηρροές του υπάρχουν και εδώ. Παράλληλα, οι συνεχείς ανατροπές κάνουν τον αναγνώστη να μη μπορεί να αφήσει το βιβλίο από τα χέρια του.
Έν κατακλείδι ένα μυθιστόρημα που διαβάζεται εύκολα αλλά δεν είναι απλοικό.
Ο Μισέλ Μπισί γεννήθηκε στη Λουβιέρ της Γαλλίας το 1965. Είναι καθηγητής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο της Ρουέν , όπου ηγείται ερευνητικού προγράμματος στο πλαίσιο του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών. Εργάζεται επίσης ως πολιτικός αναλυτής με ειδίκευση στην εκλογική γεωγραφία. Ξεκίνησε να γράφει λογοτεχνία στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Το πρώτο του μυθιστόρημα εκδόθηκε το 2006. Μέχρι σήμερα έχει εκδώσει πολλά μυθιστορήματα αγωνίας και μυστηρίου, που έχουν σημειώσει σημαντικές πωλήσεις. Θεωρείται ένας από τους πιο επιτυχημένους και εμπορικούς σύγχρονους Γάλλους συγγραφείς. Εχει τιμηθεί με πολλά βραβεία αστυνομικής λογοτεχνίας αλλά και με βραβεία αναγνωστών. Τα βιβλία του κυκλοφορούν σε 37 χώρες.
Η μετάφραση είναι της Αριάδνης Μοσχονά.
Για το βιβλίο έγραψαν:
«Ο Bussi ξέρει πολύ καλά να χτίζει μυθιστορήματα που δεν εντάσσονται σ’ ένα μόνο είδος, έχουν κοινωνικά και ρομαντικά στοιχεία, ψυχολογικά, μυστηρίου. Και σ’ αυτό το μυθιστόρημα ο συγγραφέας θέτει τους διπλούς χρονικούς άξονες, παρελθόν και παρόν. Γεγονότα του παρελθόντος που στο παρόν αποκαλύπτεται ότι δεν είναι ακριβώς όπως πιστεύει ο κεντρικός χαρακτήρας. Ο Bussi γνωρίζει πώς να κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη: κεφάλαια με κατακλείδα που σε αφήνει στο πιο κρίσιμο σημείο, στοιχεία που αποκαλύπτονται πέραν πάσης αντιλήψεως, πλοκή που σε ρουφάει σελίδα τη σελίδα. Οι χαρακτήρες γίνονται πιόνια στην εξέλιξη της ιστορίας, κομμάτια ενός παζλ που η βασική ηρωίδα πρέπει να τοποθετήσει σωστά.
Το συγκεκριμένο βιβλίο, όπως και όλα τα βιβλία του Bussi, είναι κλασικό page turner μυθιστόρημα, ένα απολαυστικό ανάγνωσμα μ’ ένα πρόβλημα: πρέπει να ξεκλέψεις όσες περισσότερες ώρες για την ανάγνωση, γιατί πραγματικά δεν μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου». Στέφανος Ξένος - Booktimes.gr
