Διαβάσαμε: «Utopia Avenue» του David Mitchell (Μεταίχμιο)

Ένα μυθιστόρημα με θόρυβο, μουσική, συγκίνηση, ιστορία, εκπλήξεις.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Μη έχοντας διαβάσει τα προηγούμενα βιβλία του David Mitchell, ξαφνιάστικα ευχάριστα διαβάζοντας το ΄΄Utopia Avenue΄΄, γιατί έχει όλα όσα θα ήθελα να έχει ένα μυθιστόρημα που ασχολείται με την μουσική. Το συγκεκριμένο μας γυρίζει πίσω, στα τέλη της δεκαετίας του 60, μια εποχή που άλλαξε για πάντα την μουσική , τουλάχιστον όπως την αντιλαμβανόμαστε μέχρι σήμερα.

Κατ’ αρχάς ο συγγραφέας έχει μια ιστορία να διηγηθεί. Την ιστορία τεσσάρων νέων παιδιών, το κάθε ένα διαφορετικό σαν χαρακτήρας, με διαφορετικό μουσικό ταλέντο, που συναντιούνται και με την καθοδήγηση ενός νεαρού, επίσης , μάνατζερ , σχηματίζουν μια μπάντα στο Λονδίνο των sixties.

Τέσσερεις διαφορετικές προσωπικότητες, προερχόμενες και από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, που παίζουν διαφορετικά είδη μουσικής. Ο Ντίν, ένας φτωχοδιάβολος, που αγωνίζεται για την καθημερινή του επιβίωση και είναι ένας εξαιρετικός μπλούζ μπασίστας και τραγουδοποιός. Η Ελφ, αστικής προέλευσης και καταγωγής, είναι φόλκ τραγουδίστρια, παίζει πιάνο και γράφει και τα δικά της τραγούδια. Ο Γιάσπερ , νόθος γιός Ολλανδικής αριστοκρατικής οικογένειας τραπεζιτών είναι εκπληκτικός ηλεκτρικός κιθαρίστας και ο Γκρίφ ο πιο τζαζ ντράμερ της ηλικίας του. Ο Λέβον είναι ο νεαρός μάνατζερ που σκέφτεται να ενώσει τέσσερεις τόσο διαφορετικές μουσικές προσωπικότητες για να δημιουργήσει μια μπάντα.

Για να μπούμε με ασφάλεια στο κλίμα του βιβλίου, αντιγράφω από το οπισθόφυλλο:

΄΄Βρισκόμαστε στο 1967. Στους κύκλους των μουσικόφιλων αρχίζει να κυκλοφορεί πως στην ψυχεδελική σκηνή του Λονδίνου εμφανίστηκε μια νέα μπάντα- ένας απίθανος συνδιασμός μιάς φολκ τραγουδίστριας, ενός μπλούζ μπασίστα, ενός τζαζ ντράμερ και ενός ηλεκτρικού κιθαρίστα. Αγνωστοι και εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους, μαζί καταφέρνουν να κάνουν μαγικά.

Γνωρίστε τους Utopia Avenue. Αυτή είναι η ιστορία του σύντομου, φλογερού ταξιδιού μιας μοναδικής μπάντας από τα καταγώγια του Σόχο μέχρι την εμπορική επιτυχία, και απόκεί στην αμερικάνικη γη της επαγγελίας. Μια ιστορία για τα όνειρα, τα ναρκωτικά, τη σεξουαλικότητα, την τρέλα και τον πόνο, αλλά και για τις παγίδες της δόξας. Καταγράφοντας μια περίοδο κατά την οποία ο νεανικός ιδεαλισμός ερχόταν σε σύγκρουση με την απαθή πραγματικότητα, το μαγευτικό αυτό μυθιστόρημα τιμά τη δύναμη που έχει η μουσική να γεφυρώνει τα χάσματα, να ορίζει μια εποχή και να συναρπάζει την ψυχή. Μπορούμε στ’ αλήθεια να αλλάξουμε τον κόσμο ή ο κόσμος αλλάζει εμάς;΄΄


Πενήντα ένα χρόνια μετά τη διάλυση του συγκροτήματος η Ελφ θυμάται:

΄΄Τα πιστεύω του 1968 ήταν πυρετώδη και οραματικά. Το μέλλον έμοιαζε εύπλαστο. Αυτή η πεποίθηση δεν θα εμφανιζόταν ξανά μέχρι τις επαναστάσεις του 1989, την Αραβική Ανοιξη και, κατά πολλούς το MeToo και τον κλιματικό ακτιβισμό του σήμερα. Οι Utopia Avenue δεν ήταν πολιτική μπάντα, με κεφαλαίο Π, αλλά το καλοκαίρι των ταραχών μετά τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, των αυξανόμενων απωλειών στο Βιετνάμ και των ΄΄αστυνομικών ταραχών΄΄ στο συνέδριο των Δημοκρατικών στο Σικάγο, που προβλήθηκαν σε κάθε τηλεοπτική οθόνη της χώρας, πρωταγωνιστούσε τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό διάλογο. Το αντιπολεμικό κίνημα ξέφευγε από τους ριζοσπαστικούς και χίπικους θύλακές του. Σε εκείνη την πολύ φορτισμένη ατμόσφαιρα, η αδιαφορία σπάνιζε. Θυμάμαι τον Τζέρι Γκαρσία να μας λέει:΄΄Το 1966, ό,τι ευχόσουν έβγαινε αληθινό΄΄. Το 1968, έβγαινε αληθινό κι ό,τι δεν ευχόσουν.

Σε αυτό το εκρηκτικό φόντο, τα τέσσερα παιδιά που ήμασταν βρέθηκαν μπροστά σε νέους τρόπους σκέψης και ύπαρξης. Στον μακρύ μου δρόμο ως την αποδοχή της σεξουαλικής μου ταυτότητας έκανα ένα μεγάλο βήμα μπροστά κατά την παραμονή μας στο Τσέλσι. Ο Γιάσπερ ξόρκιζε κάποιους παλιούς του δαίμονες, και οι στίχοι που έγραψε ο Ντιν τις τελευταίες του εβδομάδες έδειχναν μια σεισμική εσωτερική αναπροσαρμογή. Μουσικά, όλοι μας, κάναμε ένα τεράστιο άλμα. Η Αμερική μας παρουσίασε έναν απέραντο μουσικό μπουφέ. Γνωρίσαμε συναδέλφους, μετρ, ήρωες και αντιήρωες. Θυμάμαι συζητήσεις με τον Λέοναρντ Κοέν για την ποίηση. Με την Τζάνις Τζόπλιν και τη Μάμα Κας Ελιοτ για τη φωνητική τεχνική και την κολορατούρα. Με τον Φρανκ Ζάπα για τη σάτυρα και τη φήμη. Με τον Τζάκσον Μπράουν, έφηβο ακόμη, για το παίξιμο με τα δάχτυλα. Με την Τζάνις Τζόπλιν για το πώς να ανθίσεις ως γυναίκα σε μια δουλειά που την ελέγχουν οι άντρες. Με τον Τζέρι Γκαρσία για την πολυρρυθμία. Και με τους Κρόσμπι, Στιλ και Νας, που ακόμη δεν είχαν συμβόλαιο, για την αρμονία. Δεν υπάρχει νεαρός τραγουδοποιός που θα έμενε ανέγγιχτος από τέτοιο περίγυρο. Ποιος τραγουδοποιός θα ήθελε να μείνει ανέγγιχτος;΄΄


Ο David Mitchell καταφέρνει και δημιουργεί τέσσερεις νεαρούς πρωταγωνιστές, που ο καθένας τους έχει να διαχειριστεί τους προσωπικούς του δαίμονες. Και το κάνει πολύ πειστικά. Η αφήγηση περνάει ανα κεφάλαιο από την Ελφ στον Γιάσπερ και από τον Ντιν στον Γκρίφ. Τέσσερεις νέοι άνθρωποι, κουβαλώντας ο καθένας τα διαφορετικά του βιώματα, πού, όμως, συμπληρώνει εκπληκτικά ο ένας τον άλλο στη σκηνή, αλλά και εκτός σκηνής. Μοιράζονται το ίδιο όνειρο, την μουσική.

Παράλληλα, ο συγγραφέας αναπαριστά διαλόγους με όλους τους επώνυμους μουσικους που περνάνε από τις σελίδες του βιβλίου. Ο Ντέηβιντ Μπόουι, ο Λέοναρντ Κοέν, η Τζάνις Τζόπλιν, η Μάμα Κας Ελιοτ, ο Φρανκ Ζάπα, ο Τζίμυ Χέντριξ, ο Τζόν Λένον, ο ποιητής Αλεν Γκίνσμπεεργκ, ο ζωγράφος Φράνσις Μπέικον, ο Κιθ Μουν,ο Μπράιαν Τζόουνς,ο Μπιλ Εβανς, ο Σιντ Μπάρετ, ο Μπράουν Τζάκσον περνούν από τις σελίδες του βιβλίου, άλλος λίγο, άλλος περισσότερο και μιλούν με τους πρωταγωνιστές. Ετσι, δημιουργούνται απολαυστικοί διάλογοι, ανάλογα με το ποιος μιλάει. Όταν ο Γιάσπερ συναντάει σε ένα πάρτυ το είδωλό του , τον Τζόν Λένον ακολουθεί ο εξής διάλογος:

΄΄Εσύ είσαι, έτσι;΄΄ ρωτά ο Γιάσπερ.

΄΄Νομίζω΄΄ λέει ο Τζον Λένον.

΄΄Σε ψάχνω απ’ όταν ήρθα εδώ΄΄.

΄΄Συγχαρητήρια. Εγώ ψάχνω…΄΄ Θέλει παρακίνηση.

΄΄Τι ψάχνεις, Τζόν;΄΄

΄΄Κάτι που έχασα΄΄ λέει το Σκαθάρι.

΄΄Τι έχασες, Τζόν;΄΄

΄΄Τον γαμημένο τον μπούσουλα, φιλαράκι΄΄.

Ο David Mitchell καταφέρνει να αναπαραστήσει το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’60 πολύ πειστικά. Γνωρίζει την εποχή, γνωρίζει τους ανθρώπους που περιγράφει και κυρίως γνωρίζει την ατμόσφαιρα. Μια ατμόσφαιρα που, αν δεν ήσουν εκεί, δύσκολα μπορείς να περιγράψεις. Και ο συγγραφέας δεν ήταν εκεί, όμως , προφανώς την έχει ψάξει μέσα στα τραγούδια, στα βιβλία, στις ειδήσεις, οπουδήποτε μπορεί κανείς να αντλήσει πληροφορίες. Και καταφέρνει να γράψει ένα βιβλίο που, παρά το ειδικό του θέμα, διαβάζεται απολαυστικά από μουσικόφιλους και μη.

΄΄Είναι η ψυχή αληθινό πράγμα; Αναρωτιόμουν τότε, όπως αναρωτιέμαι και τώρα. Εχει η μη επιστημονική πλειοψηφία δίκιο; Παραμένει κάπως, κάπου κάποια ουσία του Ντιν; Ή η ιδέα της ψυχής είναι ένα πλασίμπο,μια κουβερτούλα, ένα μαντίλι για τα μάτια που χρησιμοποιούμε για να γλυτώσουμε από την πλήρη φρίκη της ψυχρής, σκληρής αλήθειας πως όταν πεθαίνουμε παύουμε; Είναι ο Ντιν, στην πραγματικότητα , χαμένος, τελείως χαμένος, όσο ένα ανεμοδαρμένο φθινοπωρινό πρωί στην εκβολή του Τάμεση πριν από πανήντα ένα χρόνια; Το μόνο που ξέρω είναι ότι δεν ξέρω- κι έτσι η απάντηση είναι: ΄΄Ισως΄΄. Θα το δεχτώ αυτό το ΄΄Ισως΄΄ ωστόσο. Το προτιμώ από το ΄΄Αναμφίβολα όχι΄΄. Είναι μια παρηγορια το ΄΄Ισως΄΄, καταλήγει η Ελφ κοντά στο τέλος του βιβλίου.

Ένα μυθιστόρημα με θόρυβο, μουσική, συγκίνηση, ιστορία, εκπλήξεις.

O Ντέηβιντ Μίτσελ γεννήθηκε στη Μ.Βρετανία το 1969. Σπούσασε Αγγλική και Αμερικανική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Κεντ, από όπου πήρε και το μεταπτυχιακό του στη Συγκριτική Λογοτεχνία. Εζησε πολλά χρόνια στην Ιαπωνία, όπου δίδασκε αγγλικά και έγραψε το πρώτο του βιβλίο πριν επιστρέψει στην πατρίδα του. Ως συγγραφέας πρωτοεμφανίστηκε το 1999 με το μυθιστόρημα ΄΄Το δέντρο της τύχης΄΄. Η μεγάλη του επιτυχία όμως είναι το τρίτο του μυθιστόρημα ΄΄Ο άτλας του ουρανού΄΄ του 2004, που ήδη με την κυκλοφορία του χαιρετίστηκε ως αριστούργημα και θεωρείται ένα από τα σύγχρονα κλασικά του 21ου αιώνα. Ζεί στην Ιρλανδία.

Η μετάφραση είναι της Μαρίας Ξυλούρη.

Για το βιβλίο έγραψαν:

΄΄Ένα επικό ερωτικό γράμμα στην καλύτερη μουσική που φτιάχτηκε ποτέ. Το βιβλίο που αυτή η μουσική άξιζε ανέκαθεν΄΄. Tony Parsons, συγγραφέας.

΄΄Ο Μίτσελ διασώζει αυτό το σύντομο κομμάτι του παρελθόντος, που γίνεται τόσο σπαρακτικό επειδή η λάμψη του ήταν τόσο εφήμερη, και το φέρνει στο φεγγοβόλο παρόν. Το Utopia Avenue κάνει ό,τι και η μουσική: ενώνει τον χρόνο΄΄ Daily Telegraph

΄΄Ο Μίτσελ είναι μάστορας στο σκάλισμα των ρωγμών της απώλειας, της φιλοδοξίας και της τύχης που κρύβονται κάτω από το οικοδόμημα της δόξας…Μεταφέρει έξοχα την ενέργεια και το πνεύμα της εποχής΄΄ Guardian

΄΄Μια από τις πολλές χαρές του Utopia Avenue είναι να βλέπεις ταην κοσμική σκόνη της ιδιογυίας να στροβιλίζεται στο χάος πριν σχηματιστούν τα άστρα…Αν δεν ακούτε τη μουσική να αντηχεί απ’ αυτές τις σελίδες, δεν προσέχετε΄΄ Washington Post.

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!