Διαβάσαμε: «Το πορτρέτο ενός τρομοκράτη» του Δημοσθένη Δαββέτα (Κάκτος)

«Πόσο επικίνδυνο θεωρεί η κάθε εξουσία έναν σκεπτόμενο άνθρωπο;»
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Ο Δημοσθένης Δαββέτας είναι ένας πολυπράγμων Ελληνας καλλιτέχνης και θεωρητικός της Τέχνης, που διαπρέπει στο εξωτερικό, κυρίως στο Παρίσι. Επειδή ασχολείται με πολλά και διαφορετικά μεταξύ τους πράγματα, υποθέτω ότι δεν είναι εύκολο να του βάλεις κάποια ταμπέλα, να τον κατατάξεις, ας πούμε, στους λογοτέχνες, στους εικαστικούς ή στους θεωρητικούς. Στο εξωτερικό, που αυτές οι ταμπέλες δεν πολυχρησιμοποιούνται, το συνολικό του έργο έχει γίνει αποδεκτό και χαίρει μεγάλης εκτίμησης.

Ο Δημοσθένης Δαββέτας γεννήθηκε στην Ἀθήνα. Σπούδασε στή Νομική Σχολή τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης καί εἶναι Διδάκτωρ Αἰσθητικής στό Πανεπιστήμιο Paris VIII. Διδάσκει στό IESA στό Παρίσι καί πραγματοποιεῖ σεμινάριο μέ θέμα Ποίηση καί Σύγχρονη Τέχνη στό Πανεπιστήμιο Paris IV. Ἔχει διδάξει Φιλοσοφία τῆς Τέχνης στό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στό Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, στό Πανεπιστήμιο Πειραιῶς, στό Strate Collège καί στό Créapole στό Παρίσι. Ἔχει παραδώσει σεμινάρια Φιλοσοφίας τῆς Τέχνης στό École des Beaux-Arts (Παρίσι) καί Φιλοσοφία Ἐφαρμοσμένων Τεχνῶν στήν Ἀρχιτεκτονική Σχολή τοῦ Πανεπιστημίου Πατρῶν. Συχνά, δίνει διαλέξεις σέ σχολές τέχνης καί πανεπιστήμια.

Ποιητής καί συγγραφέας, ζωγράφος καί εἰκαστικός, γράφει ἤδη ἀπό τό 1982 σχετικά ἄρθρα καί δοκίμια στά περιοδικά Art Forum, Art in America, Art Studio, Beaux Arts Magazine, Galleries Magazine, Parkett Risk, καί στίς ἐφημερίδες Liberation, Figaro & Les Echos.΄΄ Αυτά γράφει μεταξύ άλλων το επίσημο βιογραφικό του.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα καινούριο μυθιστόρημα του με τίτλο ΄΄Το πορτρέτο ενός τρομοκράτη΄΄. Βεβαίως, διαβάζοντάς το, καταλαβαίνεις ότι εμπεριέχει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία και θέτει, από την αρχή μέχρι το τέλος, ένα καίριο ερώτημα: Πόσο επικίνδυνο θεωρεί η κάθε εξουσία έναν σκεπτόμενο άνθρωπο;

Ο Γάλλος βραβευμένος συγγραφέας Gerard-Georges Lemaire που προλογίζει την παρούσα έκδοση έχει άλλη άποψη:

΄΄Ο ήρωάς της αφήγησής του του μοιάζει, αλλά ο Δημοσθένης Δαββέτας δεν αφηφείται τη ζωή του. Η ζωή του χρησιμεύει ως συνδετικός ιστός και ως κατευθυντήριο νήμα για να διηγηθεί μια άλλη ιστορία, έτσι ώστε ο Ιδιος και ο Αλλος να συνοικούν μέσα στο αυτό πρόσωπο. Η ίδια του η μοίρα τον έκανε ν’ αναρωτιέται για τον κόσμο, τον κόσμο όπου κι αν είναι ή φαίνεται να είναι, για τον κόσμο της φαντασίας και τον κόσμο της σκέψης. Με άλλα λόγια, το ον που σκ΄λεπτεται και το ον αντικείμενο της σκέψης παίζουν εδώ ένα κρυφτούλι, τραγικό και συνάμα κωμικό, σάμπως το ένα να προσπαθούσε να εξαπατήσει το άλλο. Εξάλλου, ο συγγραφέας έχει επιλέξει ως κύρια προοπτική να περιγράωει ένα άτομο που ξεφεύγει από κάθε ορισμό. Αυτή η απουσία κοινωνικής θέσης- και όχι μόνο: και η απουσία υπαρξιακής θέσης- τοποθετεί τον ήρωα του στην περιφέρεια της κοινότητας των ανθρώπων της εποχής του. Ακόμη χειρότερα: δεν μπορεί να αναγνωριστεί ως καλλιτέχνης, μια που είναι, επίσης, και άνθρωπος των γραμμάτων, διακονεί τη φιλοσοφία. Και όχι μόνο αρνείται να υποκύψει στις μικροδολοπλοκίες που του επιβάλλει ο μικρόκοσμος της μοντέρνας τέχνης, αλλά, και ως ποιητής και μυθιστοριογράφος, δεν μπορεί να ενταχθεί στις αδιαφανείς αλλά επιτακτικές κατηγορίες της εμβληματικής φυσιογνωμίας του σύγχρονου καλλιτέχνη. Ετσι κι αλλιώς, το πλαστικό του έργο διαπερνάται ολοκληρωτικά από τη λογοτεχνία.

Εχουμε, λοιπόν, μιά προσωπικότητα που η ίδια και το έργο που παράγει δεν ανήκουν σε καμία καταγεγραμμένη κατηγορία. Αρα είναι ελεύθερος να ακολουθήσει όποιον δρόμο θέλει. Δεν κουβαλάει καμία ταμπέλα. Είναι ανεξάρτητος. Πόσο επικίνδυνο όμως είναι αυτό την εποχή που ζούμε; Η κάθε εξουσία και η πλειονότητα των ανθρώπων προτιμούν τα ΄΄κουτάκια΄΄. Οσο πιο αναγνωρίσιμο είναι το κουτάκι που ο καθένας από εμάς έχει τοποθετήσει τον εαυτό του, τόσο πιο καλά αισθάνεται η εξουσία. Δεν κινδυνεύει.

Εχουμε, λοιπόν, ένα μυθιστόρημα, όπου ο αφηγητής και κεντρικός ήρωας, ένας άνθρωπος πολυδιάστατος, Ελληνας που κατοικεί και εργάζεται στο Παρίσι εδώ και πολλά χρόνια, καλείται να αποδείξει ότι δεν είναι ...ελέφαντας. Το καθεστώς, η εξουσία, όπως θέλετε πείτε το, διαπιστώνει ότι ο εν λόγω κύριος, δεν ανήκει σε καμία γνωστή κοινωνική ομάδα, άρα είναι κάτι άγνωστο, κάτι επικίνδυνο. Τον καλεί στο γραφείο του ένας ανακριτής, και.ούτε λίγο , ούτε πολύ, τον υποχρεώνει σε εβδομαδιαία υποιχρεωτική παρουσίαση για να συνομιλεί μαζί του, μέχρις ότου ο εν λόγω ανακριτής, αποφασίσει αν ο άνθρωπός μας είναι επικίνδυνος τρμοκράτης ή όχι!

Θα μπορούσε εύκολα κανείς να υποθέσει ότι βρισκόμαστε σε ένα καφκικό ή ιονεσκικό περιβάλλον, μόνο που οι εν λόγω συγγραφείς, έχουν υπάρξει προφήτες σχετικά με το τι συμβαίνει στην εποχή μας.

΄΄Μετά την 11η Σεπτεμβρίου, με την πτώση των Δίδυμων Πύργων στη Νέα Υόρκη, αλλά και τη βομβιστική επίθεση στα τρένα της Ισπανίας, όπως επίσης και μετά τις ανάλογες επιθέσεις με βόμβες στα λεωφορεία και το μετρό του Λονδίνου, άλλαξε για τα καλά η γενικότερη ψυχολογία στον Δυτικό κόσμο. Ενας γενικός φόβος άρχισε να πλανάται και να σκιάζει τις σκέψεις των ανθρώπων.

Σε σημεία του πλανήτη όπου η αστυνομική θωράκιση δεν ήταν σε υψηλό επίπεδο, άρχισε να μειώνεται ο τουρισμός.΄


Αποτέλεσμα: ο φόβος. Ο φόβος σε ό,τι είναι διαφορετικό, ιδιαίτερα εάν προέρχεται εκτός συνόρων, οτιδήποτε δεν μπορεί να ελεγχθεί αποτελεσματικά.


Ο ήρωας του βιβλίου μας, ουσιαστικά, είναι ένας διανοούμενος Ελληνας που ζεί στο Παρίσι εδώ και πολλά χρόνια. Το ότι είναι διανοούμενος είναι το πρώτο στοιχείο που τον καθιστά ύποπτο. Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι αυτός ο άνθρωπος δεν έχει δημιουργήσει οικογένεια. Γιατί άραγε; Υποπτο. Το τρίτο είναι ότι δεν είναι τόσο κοινωνικός όσο θα έπρεπε , κατά την άποψη του κράτους. Αντικοινωνικό στοιχείο, άρα ύποπτος. Στον καινούργιο θαυμαστό μας κόσμο ότι δεν αναπαράγεται σύμφωνα με τις προδιαγραφές του επίσημου κράτους είναι ύποπτο. Ετσι, λοιπόν, ο ανάλογος ανακριτής τον καλεί στο γραφείο του για μια κουβέντα εκ του πλησίον. Αυτά τα εβδομαδιαία ραντεβού πολλαπλασιάζονται, μέχρις ότου ο ανακριτής να έχει σαφή άποψη. Στις μεταξύ τους κουβέντες όλα πάνε καλά, όσο κι αν κάποιες από τις απόψεις του ήρωά μας περί τέχνης και ζωής παραξενεύουν τον ανακριτή, διότι δεν ταιριάζουν με τα κουτάκια που πρέπει να συμπληρώσει στα χαρτιά και στο μυαλό του. Εν πάσει περιπτώσει, μέσα σε μια καφκική ατμόσφαιρα, η απόφαση για τον ήρωά μας είναι ένοχος. Ενοχος γιατί είναι διαφορετικός,

Ο Δημοσθένης Δαββέτας έγραψε ένα βιβλίο που δεν μπορείς εύκολα να το κατατάξεις. Είναι μυθοπλασία; Είναι ένα ντοκουμέντο για το τι συμβαίνει σήμερα στον κόσμο και , ακόμα χειρότερα, που θα οδηγηθούν τα πράγματα μετά από λίγα χρόνια όταν όλα θα πρέπει να είναι ελέγξιμα από τις επίσημες αρχές; Το μόνο σίγουρο είναι ότι είναι μια καταγγελία για όλους αυτούς τους μηχανισμούς που θέλουν να ελέγξουν ακόμα και τη σκέψη μας. Χρήσιμο είναι να το διαβάσουμε, όχι γιατί δεν γνωρίζουμε τι συμβαίνει, αλλά για να το επιβεβαιώσουμε κι αν υπάρχουν μηχανισμοί άμυνας απέναντι στους κατασταλτικούς μηχανισμούς, να τους ενεργοποιήσουμε.

Για το βιβλίο έγραψαν:

΄΄Με γραφή άμεση και λόγο αφηγηματικό, ο αναγνώστης ταξιδεύει σε μια ιστορία, το τέλος της οποίας θα μάθει στην τελευταία λέξη του κειμένου. Ο ήρωας του βιβλίου, συνθέτοντας τα πιο παράδοξα και ετερόκλιτα στοιχεία της καθημερινότητάς του, υπηρετεί την ανάγκη για δημιουργικότητα και πολυεκφρα-στικότητα. Με συμμάχους τον ενθουσιασμό και την ελπίδα, αμφισβητεί τον φόβο, τον αρνείται, και υπηρετεί ολοκληρωτικά και απόλυτα την πορεία ανακάλυψης του εαυτού του.

Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που ακτινογραφεί τη δημιουρ-γικότητα και την ελεύθερη σκέψη. Ο φόβος εδώ ηττάται κατά κράτος, γιατί τον έχει νικήσει η ολοκληρωτική παράδοση του ήρωα στον δρόμο της τέχνης.΄΄ -Culturenow.gr

;;Είναι δυνατόν κάποιος να κάνει πολλά και διαφορετικά πράγματα στη ζωή του, κι αυτή η πολλαπλότητα να τον κατατάσσει στους ύποπτους τρομοκράτες; Ποια είναι τα όρια μεταξύ νόμων, ελευθερίας και δημιουργίας;

Τα παραπάνω ερωτήματα επιχειρεί ν’ αποκρυπτογραφήσει στο μυθιστόρημά του ο Δημοσθένης Δαββέτας.΄΄βιβλιοnet.

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!