Διαβάσαμε: «Τα χρώματα της πυρκαγιάς» του Πιερ Λεμέτρ (Μίνωας)

Μια ξεχωριστή περίπτωση συγγραφέα
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
28/05/2021
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
Καμία εκδήλωση
Ο Πιέρ Λεμέτρ είναι μια ξεχωριστή περίπτωση συγγραφέα. Εχοντας γράψει τέσσερα πολύ ιδιαίτερα αστυνομικά μυθιστορήματα που έγιναν μεγάλες εμπορικές επιτυχίες, μεταφράστηκαν σε 33 γλώσσες και απέσπασαν σημαντικά γαλλικά αλλά και διεθνή βραβεία στον χώρο του αστυνομικού μυθιστορήματος, το 2014 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά του ΄΄Καλή αντάμωση εκεί ψηλά΄΄ και απέσπασε το πιό σημαντικό γαλλικο λογοτεχνικό βραβείο, το βραβείο Goncourt. Πρόκειται για ένα ιστορικό μυθιστόρημα, που εκτυλίσσεται στον απόηχο του Α΄Παγκοσμίου πολέμου. Μιλάει για την φρίκη του πολέμου, αλλά, κυρίως για αυτά που αντιμετώπισαν γυρνώντας στην πατρίδα οι γάλλοι ΄΄νικητές΄΄ του πολέμου. Για μιά Γαλλία που ήταν ανίκανη να σταθεί δίπλα στους στρατιώτες που γύρισαν τραυματισμένοι και ανάπηροι από τον πόλεμο. Για τις απάτες των πολιτικών που ,μέσα στην αναμπουμπούλα, το μόνο για το οποίο φρόντισαν ήταν το πως να πλουτίσουν οι ίδιοι εκμεταλευόμενοι ότι μπορούσαν να εκμεταλευτούν. Ενα σκληρό μυθιστόρημα που πούλησε πάνω από 600.000 αντίτυπα και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία στη Γαλλία το 2017 , μένοντας τρείς μήνες στην κορυφή του καταλόγου με τις πιό εμπορικές ταινίες. Απέσπασε συνολικά πέντε βραβεία Σεζάρ, εκ των οποίων το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας για τον Αλμπέρ Ντιποντέλ και το βραβείο καλύτερης προσαρμογής σεναρίου για τον Ντιποντέλ και τον συγγραφέα.

Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε και ΄΄Τα χρώματα της πυρκαγιάς΄΄, που ,ουσιαστικά, είναι ο δεύτερος τόμος μιας τριλογίας της Γαλλίας του μεσοπολέμου. Μπορεί να διαβαστεί και ξεχωριστά, αλλά ξεκινά εκεί που σταματά το ΄΄Καλή αντάμωση εκεί ψηλά΄΄.

Πρόκειται για μιά εντυπωσιακή ιστορική τοιχογραφία που ξεκινά από τα χρόνια αμέσως μετά τον Α΄Παγκόσμιο πόλεμο και σταματά το 1936, εποχή που όλη η Ευρώπη έχει αντιληφθεί ότι απειλείται από την χιτλερική Γερμανία.

Ο Λεμέτρ ΄΄στήνει΄΄ μιά ολόκληρη εποχή, την εποχή του γαλλικού μεσοπολέμου, και μέσα από την ιστορία που διηγείται, ο αναγνώστης καταλαβαίνει τους λόγους που οδήγησαν την Γαλλία στην κατάρευση του Β΄Παγκοσμίου πολέμου. Μιά εποχή αναστάτωσης, πολιτικής μικροπρέπειας και οικονομικής κρίσης που η περιγραφή τους θυμίζει σε πολλά την εποχή της οικονομικής κρίσης που περάσαμε στο πρόσφατο παρελθόν. Ο συγγραφέας περιγράφει τη ζωή της Μαντλέν Περικούρ, κόρη ενός τραπεζίτη, που, πεθαίνοντας ο πατέρας της, της αφήνει κληρονομιά μιά εύρωστη τράπεζα. Κλεισμένη στην εικόνα μιάς γυναίκας της ανώτερης τάξης της εποχής εκείνης, η Μαντλέν δεν είναι σε θέση να διευθύνει την τράπεζα, με αποτελεσμα να την αφήσει στα χέρια του διευθυντή από την εποχή του πατέρα της. Αυτός επωφελείται από την άγνοια της και με τη βοήθεια του χρηματιστηρίου καταφέρνει με δολοπλοκίες να μεταφέρει τις μετοχές της τράπεζας στο πρόσωπό του, αφήνοντας την Μαντλέν στον άσσο. Το μυθιστόρημα αφηγείται το πώς αυτή η γυναίκα και ο μικρός της γιός καταφέρνουν να επιζήσουν, σε μιά εποχή σκληρή, και το πώς καταφέρνει να πάρει την εκδίκησή της από όλους αυτούς που την αδίκησαν.

΄΄Μετά το μποξ και την ποδηλασία, το παιχνίδι στο Χρηματιστήριο ήταν το σπορ που είχε γίνει της μόδας μετά το τέλος του Μεγάλου Πολέμου. Ολος ο κόσμος έπαιζε, άντρες, γυναίκες, έκανε τους πλούσιους πλουσιότερους, βοηθούσε τους φτωχούς να κάνουν υπομονή, η αξία της επιτηδειότητας άρχιζε να αντικαθιστά την αξία της εργασίας΄΄.

Το ζήσαμε και σε πιό πρόσφατους καιρούς αυτό.

Μέσα από όλη αυτή την αφήγηση ο Λεμέτρ περιγράφει την πλήρη κατάπτωση των ηθικών αξιών την εποχή του γαλλικού μεσοπολέμου, την ακόρεστη επιθυμία των ανθρώπων για οικονομική άνοδο, χωρίς ηθικές αναστολές, την σαπίλα των πολιτικών της εποχής, τον ρόλο του τύπου , που πολύ εύκολα εξαγοραζόταν-και εξαγοράζεται,θα μου πείτε και στην εποχή μας- από τους οικονομικά ισχυρούς, την θέση της γυναίκας σε μιά κοινωνία που θέλει να την χρησιμοποιεί σαν διακοσμητικό είδος, τους βιομήχανους-πατριώτες, πού πίσω από την μάσκα του πατριωτισμού και του εθνικισμού το μόνο μέλημά τους είναι πως θα οικονομήσουν περισσότερα, ακόμα ή μάλλον, κυρίως από τον πόλεμο και τους πολεμικούς εξοπλισμούς, την δικαιοσύνη που εύκολα εξαγοράζεται από τους ισχυρούς, μιά εποχή τελικά πλήρους παρακμής ανάμεσα στους δύο παγκόσμιους πολέμους.

΄΄Θα αναρωτιέστε ίσως, ποιός παράξενος λόγος ώθησε έναν εργάτη σαν τον Νιπρέ να δεχτεί μιά τέτοια πρόταση. Βλέπετε, κάποτε κίνησε για τον πόλεμο με την πεποίθηση, που τη μοιραζόταν και με πολλούς άλλους, ότι θα έδινε τον αγώνα τον Εσχατο των Εσχάτων. Ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα του έθνους, το έθνος όμως δεν κράτησε τις δικές του υποσχέσεις. Αφού έζησε πάνω από τριάντα μήνες μια απερίγραπτη κόλαση στην οποία έχασε τους δύο αδελφούς του κι ό,τι είχε και δεν είχε-καταγόταν από τον Βορρά, όπου δεν έμεινε πέτρα πάνω στην πέτρα-του φαινόταν όλο και πιό πιθανό ότι εκείνον τον πόλεμο θα τον ακολουθούσε ένας άλλος....Η δύναμη του κεφαλαίου, ο κυνισμός των κεφαλαιοκρατών, η κοινωνική αδικία αντήχησαν σαν ουρλιαχτά στα αυτιά του, που τα νέα της επανάστασης του 1917 τον είχαν κλονήσει ήδη αρκετά. Η αποστράτευση, η δυσκολία να ξαναβρεί δουλειά σε μια Γαλλία που αδιαφορούσε για τους ήρωές της και η καταθλιπτική εμπειρία του ως επιστάτη στην επιχείρηση του ντ΄Ολνέ-Πραντέλ, ήταν παραπάνω από αρκετά για να σαγηνευτεί από την κομμουνιστική χίμαιρα. Το 1920 γράφτηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα, αλλά έναν χρόνο μετα επέστρεψε την κάρτα μέλους. Υστερα από τέσσερα χρόνια πολέμου, του ήταν πάρα πολύ δύσκολο να ανεχτεί την ιεραρχία και την παιθαρχία. Ομως, επειδή διατηρούσε μέσα του μια μανιασμένη επιθυμία να τα τινάξει όλα στον αέρα,είχε στραφεί προς μια μορφή αναρχίας αρκετά προσωπική΄΄.

Ο Πιέρ Λεμέτρ γράφει απλά, δημοσιογραφικά, και παραδέχεται πως ο μεγάλος δάσκαλός του είναι ο Αλέξανδρος Δουμάς. Μελέτησε πολύ προσεκτικά την εποχή,και εμπνεύστηκε ελεύθερα μέσα από ορισμένα πραγματικά γεγονότα. Οπως γράφει ο ίδιος στο τέλος του βιβλίου του :

΄΄Η Γαλλική Αναγέννηση΄΄ του Γκιστάβ Ζουμπέρ δανείζεται προφανώς από τη Γαλλική Ανόρθωση του Ernest Mercier-1925-1935-. οι πρακτικές της Τραπεζικής Ενωσης του Βίντερτουρ από τη φοροδιαφυγή της Εμπορικής Τράπεζας της Βασιλείας-1932-, οι ενέργειες της εφημερίδας Soir de Paris από ΄΄τον επονείδιστα αργυρώνητο γαλλικό τύπο΄΄-σειρά άρθρων του Boris Souvarin που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίdα L΄Umanite to 1923, όσο για τον χαρακτήρα του Ζιλ Γκιγιοτό, διευθυντή της εφημερίδας, τον εμπνεύστηκα από τον Maurice Bunau-Varilla, εκδότη της εφημερίδας Le Matin΄΄.

Ιστορική αντιστοιχία στα γεγονότα της εποχής, λοιπόν, έστω και με αλλαγμένα ονόματα, πλήρης περιγραφή, με δημοσιογραφική ακρίβεια, της ΄΄πτώσης΄΄ μιας ολόκληρης εποχής, και δημιουργία χαρακτήρων απολύτως αληθοφανών. Ο συγγραφέας κατάφερε με ρεαλισμό να ΄΄στήσει΄΄ μια ιστορική τοιχογραφία, ένα ογκώδες μυθιστόρημα, που, προσωπικά το διάβασα μέσα σε τρείς ημέρες. Δεν μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου. Οχι γιατί είναι λογοτεχνικά μοναδικό, αλλά γιατί ο Λεμέτρ μέσα σε ένα πολιτικό-κοινωνικό μυθιστόρημα βάζει από το παράθυρο και τον συγγραφέα αστυνομικών βιβλίων που είναι ο ίδιος. Το τελικό αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό. Δεν αφήνει καμία σκιά σε όσα εξιστορεί. Και το κάνει τόσο πειστικά, που, περιγράφοντας,ας πούμε, σαν έναν από τους χαρακτήρες του βιβλίου την σοπράνο Solange Gallinato, με έκανε να ψάξω για να διαπιστώσω αν όντως είναι υπαρκτό πρόσωπο ή δημιούργημα της φαντασίας του συγγραφέα. Καί, βέβαια, διαπίστωσα πως ήταν όχι μόνο υπαρκτό πρόσωπο αλλά και μιά από τις πιο διάσημες τραγουδίστριες της όπερας της εποχής εκείνης που πέθανε στο Αμστερνταμ, όπως ακριβώς περιγράφει ο Λεμέτρ. Την περιγράφει μοναδικά.

Για ΄΄Τα χρώματα της πυρκαγιάς΄΄ έγραψαν:

΄΄Ο Πιέρ Λεμέτρ αποτελεί τον πιό ταλαντούχο απόγονο των μυθιστοριογράφων του 19ου αιώνα-αυτών που αναπαράστησαν την τοιχογραφία μιας ολόκληρης εποχής σε βιβλία πεντακοσίων σελίδων και τα οποία μπορούν να διαβαστούν μέσα σε δυό μέρες΄΄. Magazine Litteraire

΄΄Ενα λογοτεχνικό έπος με συγκλονιστικούς χαρακτήρες και διαρκές σασπένς μέχρι την τελευταία σελίδα΄΄. Le Figaro

΄΄Εθιστικό, μεγαλοπρεπές και συγκλονιστικό΄΄. Μadame Figaro

΄΄Ο συγγραφέας έχει το χάρισμα να εκτυλίσσει την πλοκή του με φόντο τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα των αρχών του 20ουν αιώνα΄΄. Les Echo

΄΄Τα κείμενα του Λεμέτρ παραπέμπουν σε ιλαροτραγωδία καθώς ο εύστοχος λόγος του δεν αφήνει τίποτα ασχολίαστο. Η κοινωνική, οικονομική και πολιτική κατάσταση της Γαλλίας στα χρόνια πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μπαίνουν στο μικροσκόπιο της γραφής του Πιέρ Λεμέτρ μέσα από κωμικοτραγικές καταστάσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ήρωες του. Από τη στεγαστική μέχρι την οικονομική κρίση του ’29, από τις φοροδιαφυγές και τις ενέργειες πάταξης τους, από την άνοδο στην εξουσία του Χίτλερ και την εξάπλωση του ναζισμού, από τις απεργιακές κινητοποιήσεις και την επιρροή των μέσων ενημέρωσης ο συγγραφέας ξετυλίγει το γαϊτανάκι της αφήγησης του με ιδιαίτερα καυστικό τρόπο. Σε μια Γαλλία που στραγγαλίζει ανελέητα και εξαντλεί το λαό της και φαντάζει σαν ο θανάσιμος εχθρός του μη θεωρώντας αδύνατη την αυταπάρνηση προκειμένου να τον συντρίψουν. Σε μια περίοδο όπου όλα γίνονταν αντικείμενο διχασμού, αμφισβήτησης και διαφωνίας τα μάτια όλων είναι στραμμένα στην Ευρώπη και κυρίως στη Γερμανία που είναι ένα καζάνι που βράζει έτοιμο να εκραγεί.΄΄ Ελισάβετ Γεωργιάδη-Book Tales.

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!