΄Ενα μυθιστόρημα για την μαγεία, τα λάθη και την απόσταση που μπορεί να διανύσει ο έρωτας. Που ,τελικά, μπορεί και να μην έχει τέλος. Μπορεί να αλλάζει μορφή,να κρατάει αποστάσεις, να έχει την δυνατότητα να αλλάζει τις ζωές των ανθρώπων, να τους φέρνει στά όρια, αλλά, αν είναι έρωτας, είναι πάντα εκεί. Η Τερέζα, η ηρωίδα του μυθιστορήματος, όταν το βιβλίο φτάνει πιά στο τέλος, σκέφτεται:΄΄Επειδή ό,τι ήταν να μάθω για τον Μπέρν το έμαθα, όλο μαζί, με το πρώτο βλέμμα που μου είχε ρίξει απέναντι από το κατώφλι του σπιτιού, τότε που ήρθε να ζητήσει συγνώμη για εκείνη τη γελοία παράβαση. Η αλήθεια για κείνον βρισκόταν ολόκληρη μέσα στα σκούρα σμιχτά του μάτια, κι εγώ την είχα δεί΄΄.
Ας πιάσουμε όμως το βιβλίο από την αρχή. Η δεκατετράχρονη Τερέζα, περνάει το καλοκαίρι στο εξοχικό της γιαγιάς της στο Σπετσιάλε, ένα χωριό της Απουλίας, στη Νότια Ιταλία, παρέα με τον μπαμπά της και την γιαγιά της. Η μητέρα της, που δεν της αρέσει το χωριό, έχει μείνει πίσω, στο διαμέρισμά τους στο Τορίνο. Βαριέται, το καλοκαίρι δε λέει να περάσει. Ατέλειωτες μέρες, με τη γιαγιά να διαβάζει αστυνομικά και τον πατέρα της , μακριά από το γραφείο και τη γυναίκα του, να γίνεται και πάλι μυστηριώδης και ζωντανός, σαν την Απουλία, τον τόπο που γεννήθηκε. Και ξαφνικά, ένα ζεστό βράδυ, βλέπει κρυφά από το δωμάτιό της, τρία αγόρια να βουτούν στην πισίνα γυμνά. Ο πατέρας της ξυπνάει και τα διώχνει με άγριο τρόπο. Αυτά τα τρία αγόρια μπαίνουν στη ζωή της και την αλλάζουν, χωρίς στην αρχή να το καταλαβαίνει. Ο Νίκολα, ο Τομμάζο και ο Μπέρν θα τη δεχτούν στην παρέα τους και τα επόμενα είκοσι χρόνια θα τους ξαναβρίσκει στη γειτονική φάρμα να σπέρνουν, να μαζεύουν, να καταστρέφουν, αναζητώντας μανιωδώς μιά φωτιά που θα τους κρατήσει αναμμένους. Στο επίκεντρο βρίσκεται πάντα ο Μπέρν, σαν μαγνήτης που τους τραβάει και τους σπρώχνει πέρα από τα όρια.
Τον Μπέρν ερωτεύεται η Τερέζα, και την ερωτεύεται και αυτός. Στην αρχή δεν το πολυκαταλαβαίνουν. Η Τερέζα ζεί κανονικά τη ζωή της στο Τορίνο, και τα καλοκαίρια επιστρέφει στο Σπετσιάλε και στο εξοχικό της γιαγιάς. Η ζωή της μοιάζει προδιαγεγραμμένη. Συνεχίζει να κάνει τα σχέδια της για το μέλλον, να κάνει εγγραφή στο Πανεπιστήμιο στο Τορίνο, να συναναστρέφεται τους συμφοιτητές της. Ωσπου ένα καλοκαίρι καταλαβαίνει ότι αυτό που την συνδέει με τον Μπέρν δεν μπορεί να το παραμερίσει και να κάνει ότι δεν την ενδιαφέρει. Καταλαβαίνει ότι είναι ερωτευμένη μαζί του και θέλει να ζήσει μαζί του. Σπάει το κέλυφος ασφάλειας που της προσφέρουν οι δικοί της. Δεν επιστρέφει στο Τορίνο, δεν επιστρέφει στο Πανεπιστήμιο και στις εκεί παρέες της, δεν επιστρέφει στην οικογένειά της. Αποφασίζει να ζήσει με τον Μπέρν και τους φίλους του στη φάρμα. Ο Μπέρν όμως, μπορεί να την αγαπάει, αλλά δεν είναι και η πιό εύκολη περίπτωση ανθρώπου. Ο ακτιβισμός μπαίνει στη ζωή τους. Καλλειεργούν στη φάρμα αγροτικά προιόντα , χωρίς να χρησιμοποιούν λιπάσματα και όλες αυτές τις ευκολίες που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία. Χτίζουν ουσιαστικά έναν δικό τους κόσμο και αποκλείουν από αυτόν ότι προέρχεται απέξω. Βέβαια, και μέσα στη φάρμα, η ζωή δεν είναι ανώδυνη. Μέσα στην παρέα αναπτύσσονται αντιζηλείες και ανταγωνισμοί. Στο επίκεντρο όλων βρίσκεται ο Μπέρν. Χαρισματικός, σε σημείο που όλοι τον διεκδικούν για τον εαυτό τους. Αυτή η κοινότητα, αργά ή γρήγορα , διαλύεται. Ζούν ουσιαστικά στα όριο του νόμου. Τα αγόρια παίρνουν ο καθένας διαφορετικό δρόμο. Ο Τομμάζο παντρεύεται την Κορίν, την κοπέλλα του που μένει έγκυος και με τη βοήθεια των γονιών της, μετακομίζουν σε ένα ρετιρέ στον Τάραντα, όπου αποκτούν την Αντα, ένα χαριτωμένο κοριτσάκι. Ούτε αυτό όμως μπορεί να τους κρατήσει μαζί και σύντομα χωρίζουν. Ο Νικόλα γίνεται καραμπινιέρος και απομακρύνεται από την παρέα, ερωτευμένος πάντα με την Τερέζα. Στην φάρμα μένουν ο Μπέρν και η Τερέζα, πάντα ερωτευμένοι και συνεχίζουν μόνοι αυτό που είχαν ξεκινήσει με τους άλλους. Ωσπου αποφασίζουν να κάνουν ένα παιδί. Πράγμα που αποδεικνύεται καθόλου εύκολο. Παντρεύονται για να μαζέψουν τα χρήματα που χρειάζονται για να κάνουν μιά εξωσωματική στο Κίεβο. Δεν καταφέρνουν αυτό που θέλουν: να αποκτήσουν ένα κοριτσάκι. Οι δυσκολίες τους χωρίζουν. Απομακρύνονται ο ένας από τον άλλο τυπικά και ουσιαστικά. Χάνονται. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα δεν έχουν καν ειδήσεις ο ένας από τον άλλο. Μετά από κάποια χρόνια, ενώ η Τερέζα προσπαθεί να κρατήσει μόνη της τη φάρμα, μαθαίνει ότι ο Μπέρν έχει γίνει ένας μαχόμενος ακτιβιστής.
Ο Πάολο Τζορντάνο έγραψε ένα μυθιστόρημα που ανατρέπει τα κλισέ στην εξέλιξή του. Δεν διαβάζουμε ένα μυθιστόρημα με ευτυχισμένο τέλος. Δεν διαβάζουμε καν μιά κλασική ιστορία αγάπης. Εδώ, οι χαρακτήρες αυτονομούνται και σπάνε τα μούτρα τους τις πιό πολλές φορές, όπως γίνεται στην κανονική ζωή. Ο Μπέρν είναι παράφορος χαρακτήρας, η Τερέζα επιλέγει να αφήσει πίσω της την ΄΄κανονική΄΄ ζωή της πόλης και να ζήσει μαζί του την περιπέτεια της φάρμας, χωρίς να έχει ιδέα από αγροτική ζωή. Ο Τομμάζο, πιο αδύναμος χαρακτήρας, κρύβει ,ουσιαστικά, αυτό που νοιώθει για τον Μπέρν και ακολουθεί την εύκολη λύση, πράγμα που , όμως, δεν τον κάνει ευτυχισμένο, αλλά τον βυθίζει στο αλκοόλ. Ο Νικόλα, ερωτευμένος με την Τερέζα, επιλέγει να πάει κόντρα σε όλα αυτά που έζησαν στη φάρμα, και επιλέγει να γίνει καραμπινιέρος, ξεγράφοντας όλα αυτά που έζησαν όλοι μαζί. Ο συγγραφέας επικεντρώνεται στις ανθρώπινες σχέσεις , παρ’όλο που οι περιγραφές του Ιταλικού νότου είναι εντυπωσιακές.
΄΄Πέρασαν όμως κάμποσα λεπτά ώσπου να αποφασίσουμε να σηκωθούμε, να μπούμε στο σπίτι και να ανέβουμε στον επάνω όροφο. Και σε εκείνο το σιωπηλό ιντερλούδιο κάτω από την βελανιδιά είδαμε μπροστά μας την εικόνα μιας παιδούλας, της κόρης μας, ποιός ξέρει γιατί σκεφτήκαμε κορίτσι, να χορεύει εκεί, λίγα βήματα μακριά μας, να μαζεύει μια πικραλίδα ανάμεσα στ’ αγριόχορτα και να μας την προσφέρει. Ηταν μιά φαντασίωση, που δεν την εκμυστηρευτήκαμε ούτε αργότερα ο ένας στον άλλο, όμως ήμουν σίγουρη, όπως είμαι σίγουρη και σήμερα ακόμα, πως την είδαμε ολοζώντανη μπροστά μας, και ολόιδια. Γιατί αυτό συνέβαινε ανάμεσα στον Μπέρν κι εμένα εκείνα τα χρόνια: Χρησιμοποιούσαμε ολοένα και λιγότερο τα λόγια, μα ήμασταν ικανοί να αναγνωρίσουμε μαζί το ορατό και να φανταζόμαστε, με μια σιωπηλή συμφωνία, ακόμα και το αόρατο΄΄, σκέφτεται η Τερέζα μετά από κάποια χρόνια.
Ο Πάολο Τζορντάνο, που γεννήθηκε στο Τορίνο το 1982, σπούδασε θεωρητική φυσική και είναι διδάκτωρ στη Φυσική των Στοιχειωδών Σωματιδίων, έγραψε ένα δυνατό μυθιστόρημα, περιγράφοντας μιά γενιά που προσπάθησε να πάει κόντρα σε όσα της έμαθαν οι παλιότεροι, για να ανακαλύψει, όπως και η προηγούμενοι, πριν από αυτή, ότι η ζωή δεν έχει οδηγίες χρήσεως, από τη στιγμή που αποφασίζεις να μην ακολουθήσεις την πεπατημένη. Είναι μιά περιπέτεια που δεν ξέρεις που θα σε βγάλει. Και μπορεί οι ήρωές του να νικιούνται, αλλά στο τέλος του βιβλίου αφήνει κι ένα παράθυρο στο φώς.
΄΄ Ο ήλιος είχε χαλαρώσει την αρπάγη του, τώρα το φώς ήταν τόσο πληθωρικό και τέλειο που ήθελα να παραμείνει ακριβώς έτσι για πάντα. Ηταν η ώρα που δεν μπορούσες παρά να ερωτευθείς αμετάκλητα αυτό το μέρος. Μου ξανάρθε στον νου η συγκίνηση που πλημμύριζε τον Μπερν κάθε φορά που θαύμαζε την εξοχή το σούρουπο. Μπορούσε άραγε να κληροδοτηθεί αυτή η συγκίνηση; Ηταν άραγε γραμμένη σε κάποιο σημείο του γενετικού κώδικα ή θα σβηνόταν για πάντα; Δεν ήξερα. Ελπιζα όμως να μη χανόταν. Το μόνο που θα μπορούσα να κάνω, κάποια μέρα, ήταν να εξηγήσω στην κόρη μου ποιός ήταν ο πατέρας της, να προσπαθήσω να της εξηγήσω τι λάτρευε και τι λάθη έκανε εξαιτίας αυτής της λατρείας. Να της μιλήσω για ό,τι αγάπησε στη γη και στον ουρανό μέσα στην τόσο σύντομη ζωή του, χωρίς ανάπαυλα, με όση αυταπάρνηση και ορμητικότητα μπορεί να διαθέτει ένας άνθρωπος.΄΄
Η μετάφραση είναι του Σταύρου Παπασταύρου.
Για το βιβλίο έγραψαν:
΄΄Αυτό που ξεκινάει σαν την ιστορία ενός καλοκαιρινού ειδυλλίου μεταμορφώνεται σε κάτι πολύ μεγαλύτερο και φιλόδοξο, που θέτει ερωτήματα για τη φύση των δεσμών που επιμένουν με πάθος.-New Yorker
΄΄Η αφή, οι μυρωδιές, η θερμοκρασία και τα χρώματα του ιταλικού Νότου, όπου τοποθετείται όλόκληρο το νέο μυθιστόρημα του Τζορντάνο, μένουν μαζί μας για καιρό, καθώς και ο τρόπος που έχει να μιλάει για την εμμονική διάσταση της αγάπης΄΄.- TLS
΄΄Τρία αγόρια σε μια πισίνα τη νύχτα, το βλέμμα ενός κοριτσιού που τα ανακαλύπτει από ψηλά, τα μελετάει σιωπηλά, τα ακολουθεί στη φυγή τους. Εδώ ακριβώς, μ’ αυτήν την ακίνδυνη και συνάμα προφητική παρανομία, γεννιέται ο έρωτας για το μυθιστόρημα του Πάολο Τζορντάνο΄΄. -Corriere della Sera.
΄΄Οι ήρωες του Τζορντάνο δεν είναι μόνο εμμονικοί με τη φύση, είναι εμμονικοί και με τα συναισθήματά τους. Ο έρωτας της Τερέζα και του Μπερν είναι εμμονικός, κατ’ εικόνα της αγάπης τους για τη φύση και τη γη. «Ξέφυγα από το χέρι σου για να ξαναβρώ το χέρι σου» της λέει ο Μπερν όταν το δράμα οδηγείται στην κορύφωσή του.΄΄Μαρίλια Παπαθανασίου-ΤΟ ΒΗΜΑ.
Ας πιάσουμε όμως το βιβλίο από την αρχή. Η δεκατετράχρονη Τερέζα, περνάει το καλοκαίρι στο εξοχικό της γιαγιάς της στο Σπετσιάλε, ένα χωριό της Απουλίας, στη Νότια Ιταλία, παρέα με τον μπαμπά της και την γιαγιά της. Η μητέρα της, που δεν της αρέσει το χωριό, έχει μείνει πίσω, στο διαμέρισμά τους στο Τορίνο. Βαριέται, το καλοκαίρι δε λέει να περάσει. Ατέλειωτες μέρες, με τη γιαγιά να διαβάζει αστυνομικά και τον πατέρα της , μακριά από το γραφείο και τη γυναίκα του, να γίνεται και πάλι μυστηριώδης και ζωντανός, σαν την Απουλία, τον τόπο που γεννήθηκε. Και ξαφνικά, ένα ζεστό βράδυ, βλέπει κρυφά από το δωμάτιό της, τρία αγόρια να βουτούν στην πισίνα γυμνά. Ο πατέρας της ξυπνάει και τα διώχνει με άγριο τρόπο. Αυτά τα τρία αγόρια μπαίνουν στη ζωή της και την αλλάζουν, χωρίς στην αρχή να το καταλαβαίνει. Ο Νίκολα, ο Τομμάζο και ο Μπέρν θα τη δεχτούν στην παρέα τους και τα επόμενα είκοσι χρόνια θα τους ξαναβρίσκει στη γειτονική φάρμα να σπέρνουν, να μαζεύουν, να καταστρέφουν, αναζητώντας μανιωδώς μιά φωτιά που θα τους κρατήσει αναμμένους. Στο επίκεντρο βρίσκεται πάντα ο Μπέρν, σαν μαγνήτης που τους τραβάει και τους σπρώχνει πέρα από τα όρια.
Τον Μπέρν ερωτεύεται η Τερέζα, και την ερωτεύεται και αυτός. Στην αρχή δεν το πολυκαταλαβαίνουν. Η Τερέζα ζεί κανονικά τη ζωή της στο Τορίνο, και τα καλοκαίρια επιστρέφει στο Σπετσιάλε και στο εξοχικό της γιαγιάς. Η ζωή της μοιάζει προδιαγεγραμμένη. Συνεχίζει να κάνει τα σχέδια της για το μέλλον, να κάνει εγγραφή στο Πανεπιστήμιο στο Τορίνο, να συναναστρέφεται τους συμφοιτητές της. Ωσπου ένα καλοκαίρι καταλαβαίνει ότι αυτό που την συνδέει με τον Μπέρν δεν μπορεί να το παραμερίσει και να κάνει ότι δεν την ενδιαφέρει. Καταλαβαίνει ότι είναι ερωτευμένη μαζί του και θέλει να ζήσει μαζί του. Σπάει το κέλυφος ασφάλειας που της προσφέρουν οι δικοί της. Δεν επιστρέφει στο Τορίνο, δεν επιστρέφει στο Πανεπιστήμιο και στις εκεί παρέες της, δεν επιστρέφει στην οικογένειά της. Αποφασίζει να ζήσει με τον Μπέρν και τους φίλους του στη φάρμα. Ο Μπέρν όμως, μπορεί να την αγαπάει, αλλά δεν είναι και η πιό εύκολη περίπτωση ανθρώπου. Ο ακτιβισμός μπαίνει στη ζωή τους. Καλλειεργούν στη φάρμα αγροτικά προιόντα , χωρίς να χρησιμοποιούν λιπάσματα και όλες αυτές τις ευκολίες που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία. Χτίζουν ουσιαστικά έναν δικό τους κόσμο και αποκλείουν από αυτόν ότι προέρχεται απέξω. Βέβαια, και μέσα στη φάρμα, η ζωή δεν είναι ανώδυνη. Μέσα στην παρέα αναπτύσσονται αντιζηλείες και ανταγωνισμοί. Στο επίκεντρο όλων βρίσκεται ο Μπέρν. Χαρισματικός, σε σημείο που όλοι τον διεκδικούν για τον εαυτό τους. Αυτή η κοινότητα, αργά ή γρήγορα , διαλύεται. Ζούν ουσιαστικά στα όριο του νόμου. Τα αγόρια παίρνουν ο καθένας διαφορετικό δρόμο. Ο Τομμάζο παντρεύεται την Κορίν, την κοπέλλα του που μένει έγκυος και με τη βοήθεια των γονιών της, μετακομίζουν σε ένα ρετιρέ στον Τάραντα, όπου αποκτούν την Αντα, ένα χαριτωμένο κοριτσάκι. Ούτε αυτό όμως μπορεί να τους κρατήσει μαζί και σύντομα χωρίζουν. Ο Νικόλα γίνεται καραμπινιέρος και απομακρύνεται από την παρέα, ερωτευμένος πάντα με την Τερέζα. Στην φάρμα μένουν ο Μπέρν και η Τερέζα, πάντα ερωτευμένοι και συνεχίζουν μόνοι αυτό που είχαν ξεκινήσει με τους άλλους. Ωσπου αποφασίζουν να κάνουν ένα παιδί. Πράγμα που αποδεικνύεται καθόλου εύκολο. Παντρεύονται για να μαζέψουν τα χρήματα που χρειάζονται για να κάνουν μιά εξωσωματική στο Κίεβο. Δεν καταφέρνουν αυτό που θέλουν: να αποκτήσουν ένα κοριτσάκι. Οι δυσκολίες τους χωρίζουν. Απομακρύνονται ο ένας από τον άλλο τυπικά και ουσιαστικά. Χάνονται. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα δεν έχουν καν ειδήσεις ο ένας από τον άλλο. Μετά από κάποια χρόνια, ενώ η Τερέζα προσπαθεί να κρατήσει μόνη της τη φάρμα, μαθαίνει ότι ο Μπέρν έχει γίνει ένας μαχόμενος ακτιβιστής.
Ο Πάολο Τζορντάνο έγραψε ένα μυθιστόρημα που ανατρέπει τα κλισέ στην εξέλιξή του. Δεν διαβάζουμε ένα μυθιστόρημα με ευτυχισμένο τέλος. Δεν διαβάζουμε καν μιά κλασική ιστορία αγάπης. Εδώ, οι χαρακτήρες αυτονομούνται και σπάνε τα μούτρα τους τις πιό πολλές φορές, όπως γίνεται στην κανονική ζωή. Ο Μπέρν είναι παράφορος χαρακτήρας, η Τερέζα επιλέγει να αφήσει πίσω της την ΄΄κανονική΄΄ ζωή της πόλης και να ζήσει μαζί του την περιπέτεια της φάρμας, χωρίς να έχει ιδέα από αγροτική ζωή. Ο Τομμάζο, πιο αδύναμος χαρακτήρας, κρύβει ,ουσιαστικά, αυτό που νοιώθει για τον Μπέρν και ακολουθεί την εύκολη λύση, πράγμα που , όμως, δεν τον κάνει ευτυχισμένο, αλλά τον βυθίζει στο αλκοόλ. Ο Νικόλα, ερωτευμένος με την Τερέζα, επιλέγει να πάει κόντρα σε όλα αυτά που έζησαν στη φάρμα, και επιλέγει να γίνει καραμπινιέρος, ξεγράφοντας όλα αυτά που έζησαν όλοι μαζί. Ο συγγραφέας επικεντρώνεται στις ανθρώπινες σχέσεις , παρ’όλο που οι περιγραφές του Ιταλικού νότου είναι εντυπωσιακές.
΄΄Πέρασαν όμως κάμποσα λεπτά ώσπου να αποφασίσουμε να σηκωθούμε, να μπούμε στο σπίτι και να ανέβουμε στον επάνω όροφο. Και σε εκείνο το σιωπηλό ιντερλούδιο κάτω από την βελανιδιά είδαμε μπροστά μας την εικόνα μιας παιδούλας, της κόρης μας, ποιός ξέρει γιατί σκεφτήκαμε κορίτσι, να χορεύει εκεί, λίγα βήματα μακριά μας, να μαζεύει μια πικραλίδα ανάμεσα στ’ αγριόχορτα και να μας την προσφέρει. Ηταν μιά φαντασίωση, που δεν την εκμυστηρευτήκαμε ούτε αργότερα ο ένας στον άλλο, όμως ήμουν σίγουρη, όπως είμαι σίγουρη και σήμερα ακόμα, πως την είδαμε ολοζώντανη μπροστά μας, και ολόιδια. Γιατί αυτό συνέβαινε ανάμεσα στον Μπέρν κι εμένα εκείνα τα χρόνια: Χρησιμοποιούσαμε ολοένα και λιγότερο τα λόγια, μα ήμασταν ικανοί να αναγνωρίσουμε μαζί το ορατό και να φανταζόμαστε, με μια σιωπηλή συμφωνία, ακόμα και το αόρατο΄΄, σκέφτεται η Τερέζα μετά από κάποια χρόνια.
Ο Πάολο Τζορντάνο, που γεννήθηκε στο Τορίνο το 1982, σπούδασε θεωρητική φυσική και είναι διδάκτωρ στη Φυσική των Στοιχειωδών Σωματιδίων, έγραψε ένα δυνατό μυθιστόρημα, περιγράφοντας μιά γενιά που προσπάθησε να πάει κόντρα σε όσα της έμαθαν οι παλιότεροι, για να ανακαλύψει, όπως και η προηγούμενοι, πριν από αυτή, ότι η ζωή δεν έχει οδηγίες χρήσεως, από τη στιγμή που αποφασίζεις να μην ακολουθήσεις την πεπατημένη. Είναι μιά περιπέτεια που δεν ξέρεις που θα σε βγάλει. Και μπορεί οι ήρωές του να νικιούνται, αλλά στο τέλος του βιβλίου αφήνει κι ένα παράθυρο στο φώς.
΄΄ Ο ήλιος είχε χαλαρώσει την αρπάγη του, τώρα το φώς ήταν τόσο πληθωρικό και τέλειο που ήθελα να παραμείνει ακριβώς έτσι για πάντα. Ηταν η ώρα που δεν μπορούσες παρά να ερωτευθείς αμετάκλητα αυτό το μέρος. Μου ξανάρθε στον νου η συγκίνηση που πλημμύριζε τον Μπερν κάθε φορά που θαύμαζε την εξοχή το σούρουπο. Μπορούσε άραγε να κληροδοτηθεί αυτή η συγκίνηση; Ηταν άραγε γραμμένη σε κάποιο σημείο του γενετικού κώδικα ή θα σβηνόταν για πάντα; Δεν ήξερα. Ελπιζα όμως να μη χανόταν. Το μόνο που θα μπορούσα να κάνω, κάποια μέρα, ήταν να εξηγήσω στην κόρη μου ποιός ήταν ο πατέρας της, να προσπαθήσω να της εξηγήσω τι λάτρευε και τι λάθη έκανε εξαιτίας αυτής της λατρείας. Να της μιλήσω για ό,τι αγάπησε στη γη και στον ουρανό μέσα στην τόσο σύντομη ζωή του, χωρίς ανάπαυλα, με όση αυταπάρνηση και ορμητικότητα μπορεί να διαθέτει ένας άνθρωπος.΄΄
Η μετάφραση είναι του Σταύρου Παπασταύρου.
Για το βιβλίο έγραψαν:
΄΄Αυτό που ξεκινάει σαν την ιστορία ενός καλοκαιρινού ειδυλλίου μεταμορφώνεται σε κάτι πολύ μεγαλύτερο και φιλόδοξο, που θέτει ερωτήματα για τη φύση των δεσμών που επιμένουν με πάθος.-New Yorker
΄΄Η αφή, οι μυρωδιές, η θερμοκρασία και τα χρώματα του ιταλικού Νότου, όπου τοποθετείται όλόκληρο το νέο μυθιστόρημα του Τζορντάνο, μένουν μαζί μας για καιρό, καθώς και ο τρόπος που έχει να μιλάει για την εμμονική διάσταση της αγάπης΄΄.- TLS
΄΄Τρία αγόρια σε μια πισίνα τη νύχτα, το βλέμμα ενός κοριτσιού που τα ανακαλύπτει από ψηλά, τα μελετάει σιωπηλά, τα ακολουθεί στη φυγή τους. Εδώ ακριβώς, μ’ αυτήν την ακίνδυνη και συνάμα προφητική παρανομία, γεννιέται ο έρωτας για το μυθιστόρημα του Πάολο Τζορντάνο΄΄. -Corriere della Sera.
΄΄Οι ήρωες του Τζορντάνο δεν είναι μόνο εμμονικοί με τη φύση, είναι εμμονικοί και με τα συναισθήματά τους. Ο έρωτας της Τερέζα και του Μπερν είναι εμμονικός, κατ’ εικόνα της αγάπης τους για τη φύση και τη γη. «Ξέφυγα από το χέρι σου για να ξαναβρώ το χέρι σου» της λέει ο Μπερν όταν το δράμα οδηγείται στην κορύφωσή του.΄΄Μαρίλια Παπαθανασίου-ΤΟ ΒΗΜΑ.
