Διαβάσαμε: «Η μπλε περίοδος» του Λουκ Τζέροντ Κούμερ (Κλειδάριθμος)

Ένα βιβλίο ιστορικής μυθοπλασίας που αφηγείται γνωστές και λιγότερο γνωστές λεπτομέρειες της ζωής του Πάμπλο Πικάσο
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Η γνωστή ΄΄Μπλε περίοδος΄΄ στη ζωγραφική του Πάμπλο Πικάσο είναι, ουσιαστικά, η εποχή της ενηλικίωσής του, η εποχή που γαλάζιες και πράσινες αποχρώσεις έρχονται να περάσουν μιά έντονη πνευματικότητα και μιά αίσθηση μυστικότητας στους πίνακές του. Λιτότητα, απλότητα, μονοχρωμία, φιγούρες απελπισμένες απεικονίζονται μέσα σε μιά ατμόσφαιρα έντονα μελαγχολική. Κάποια από τα πιό σπουδαία έργα του ζωγράφου δημιουργήθηκαν αυτή την τριετία, ανάμεσα στο 1901 και στο 1903. Εργα του όπως ΄΄Η ζωή΄΄,΄΄ο τυφλός κιθαριστής΄΄,΄΄μητέρα και παιδί΄΄,΄΄μελαγχολική γυναίκα΄΄ είναι χαρακτηριστικά έργα της μπλέ περιόδου του Πάμπλο Πικάσο.

Και αυτή την εποχή της ζωής του διάλεξε να περιγράψει στο πρώτο του βιβλίο ο Λουκ Τζέροντ Κούμερ, που είναι δημοσιογράφος. Αρθρογραφεί στους New York Times και τη Washington Post καθώς και σε πολλά λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες.

Οπως σημειώνει ο ίδιος :΄΄Η Μπλέ περίοδος΄΄ είναι ένα βιβλίο ιστορικής μυθοπλασίας που αφηγείται γνωστές και λιγότερο γνωστές λεπτομέρειες της ζωής του Πάμπλο Πικάσο. Αντλησα το υλικό μου από δημοσιογραφικές και επιστημονικές πηγές, καθώς και από μελέτες γύρω από τη ζωή και το έργο του. Ωστόσο, όσα έγραψα,δεν πρέπει να συγχέονται με τα εξαιρετικά έργα αυτών των κλάδων. Το μυθιστόρημά μου είναι μεν προιόν σχολαστικής έρευνας, αλλά και δημιούργημα της φαντασίας΄΄.

Ο Πάμπλο Πικάσσο γεννήθηκε το 1881 και ο Λούκ Τζέροντ Κούμερ περιγράφει τη ζωή του ανάμεσα στο 1901, 1902 και 1903. Το διάστημα που ο ζωγράφος ήταν 20-22 χρονών, ουσιαστικά έφυγε από το σπίτι του και την οικογένειά του και έκανε τα δύο πρώτα ταξίδια του στο Παρίσι, προσπαθώντας να βρεί τον βηματισμό του και το στίγμα του σα ζωγράφος.

Το γεγονός ότι ο Πικάσο γεννήθηκε με πατέρα ζωγράφο, και μάλιστα δάσκολο ζωγραφικής, ίσως να του διευκόλυνε λίγο τα πράγματα. Πολύ λίγο όμως. Στα δεκαπέντε του χρόνια ζωγράφιζε σαν καθιερωμένος ακαδημαικός ζωγράφος. Επρεπε, βέβαια, να έρθει σε σύγκρουση με τον πατέρα του, και την τεχνοτροπία που αντιπροσώπευε ο πατέρας του, για να αποκαλυφθεί η μεγαλοφυία του. Ο συγγραφέας γράφει κάπου ότι η πρώτη λέξη που είπε ο μικρός Πάμπλο δεν ήταν ΄΄μαμά΄΄ ή ΄΄μπαμπά΄΄, αλλά η λέξη ΄΄μολύβι΄΄. Επιανε το μολύβι με τα μικρά του χέρια και προσπαθούσε να ζωγραφίσει.

΄Στην αρχή της εφηβείας του ο Πάμπλο θεωρούσε τα έργα του ισάξια με τους πίνακες του Δον Χοσέ, σε μερικές περιπτώσεις ανώτερα μάλιστα. Οι επιπτώσεις αυτής της επίγνωσης προβλημάτιζαν τον Πάμπλο. Τι νόημα είχε να τον διορθώνει ο πατέρας του, να τον φορτώνει με συμβουλές; Ο Πάμπλο είχε βαρεθεί να μαθητεύει κοντά του, είχε μπουχτίσει να ζωγραφίζει περιστέρια. Βλέποντας τώρα τον πατέρα του τόσο άδειο, ένιωσε να εξανεμίζονται και τα τελευταία ίχνη σεβασμού που έτρεφε πρός το πρόσωπό του΄΄.

Η σύγκρουση πατέρα και γιού πάνω στη ζωγραφική θα γίνεται όλο και πιό έντονη. Κατά μία έννοια, η σύγκρουση του παρελθόντος και του μέλλοντος είναι αναπόφευκτη. Αλλά η ηθική επίδραση που είχε πάνω του ο πατέρας του, τον συνόδεψε σε όλη του τη ζωή.

΄΄Ο Πάμπλο ένιωσε τα μάτια του να πλημμυρίζουν με δάκρυα. ΄΄Τι άλλο έχω να μάθω από σένα, εκτός από την τέχνη της ζωγραφικής; Τι θα΄λεγες να μου μάθεις πως να βγάλω λεφτά; Οχι πολλά. Μονάχα όσα χρειάζονται για να βάλω μιά ταφόπετρα στο μνήμα της Κοντσίτα.΄΄

Το επόμενο χαστούκι του δον Χοσέ τον έριξε καταγής. Ο μεσόκοπος άντρας γονάτισε αποπάνω του, κραδαίνοντας τον δείκτη του χεριού του μπροστά στη μύτη του Πάμπλο. ΄΄Η τέχνη πηγάζει από το μαρτύριο, την πίκρα, και το μίσος που θα ριζώσει βαθιά στην ψυχή του ανθρώπου. Το πινέλο είναι αξίνα! Για να σκάψεις και να φέρεις στο φώς τη δυστυχία σου!΄΄

Η σύγκρουση πατέρα και γιού είναι αναπόφευκτη. Το παλιό πάντα συγκρούεται με το καινούργιο. Η πρώτη φυγή του Νεαρού Πάμπλο στο Παρίσι, αναπόφευκτη. Εκεί συμβαίνουν όλα. Παρέα με τον επαναστάτη ποιητή φίλο του, τον Κάρλες Καζαχέμας,ανακαλύπτουν την Μονμάρτρη και μαζί προσπαθούν να ανακαλύψουν τα όριά τους. Ωσπου μπαίνει ανάμεσά τους ο έρωτας, με τη μορφή της Ζερμαίν. Εκεί τα πράγματα δυσκολεύουν. Διεκδικούν την ίδια γυναίκα. Ο νεαρός Πάμπλο αποσύρεται, αλλά ο φίλος του ο Κάρλες παρασύρεται από τα πάθη του. Στο τέλος αυτοκτονεί. Ο Πικάσο προχωρεί. Εχει πολλά να μάθει ακόμα. Το Παρίσι που τον καθιέρωσε, τον περνάει από πολλές δοκιμασίες μέχρι να μπορέσει να βγάλει κάποια χρήματα από τη ζωγραφική του. Και η θλίψη που κουβαλάει μέσα του, εκφράζεται με το μπλέ χρώμα. Το μπλέ που ,κατά τον Πικάσο, συμβολίζει τον θάνατο. Ζωγραφίζει τους άρρωστους, τους φτωχούς, τους περιθωριακούς. Αυτοί τον ενδιαφέρουν. Αλλά δεν ενδιαφέρουν τους γκαλερίστες και όλους αυτούς που εμπορεύονται την ζωγραφική του.

Παρ΄όλα αυτά ΄΄ ο Πάμπλο ορκίζεται να μη φτιάξει ποτέ πίνακες απλώς και μόνο προς τέρψιν των αγοραστών, όπως τον κατηγόρησε ο Κάρλες. Οχι, ο Πάμπλο δεν σκοπεύει να ξεπουληθεί. Είναι αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει το πινέλο του και να αφιερώσει τη ζωή του για να τελειοποιήσει την τεχνική που αποτυπώνει κάθε μαρτύριο το οποίο περνάει απαρατήρητο, να χρησιμοποιήσει το ταλέντο του για να πολεμήσει τον καθωςπρεπισμό, να ξυπνήσει στον θεατή την ενσυναίσθηση και να κάνει την ψυχή του να σκιρτήσει.΄΄

΄΄Τώρα όμως η ζωγραφιή με κάνει απλώς να νιώθω μόνος. Παρ΄ όλα αυτά, δεν μπορώ να σταματήσω. Δεν τη νιώθω σαν δύναμη, αλλά σαν κατάρα. Προσπαθώ να αποτυπώσω στον καμβά μιά πραγματικότητα πέρα από αυτή που ενδιαφέρονται να δούν οι περισσότεροι άνθρωποι-την αρρώστεια, την ανέχεια, την θνητότητα. Ομως αυτό με έχει κάνει μελαγχολικό σαν το μπλέ χρώμα, θλιμμένο σαν τους πίνακές μου΄΄.

Ο Λουκ Τζέροντ Κούμερ έγραψε ένα έντιμο βιβλίο,που διαβάζεται εύκολα ακόμα και από μη μυημένους στη ζωγραφική του Πικάσο, της μεγαλοφυίας που άλλαξε την ζωγραφική του 20ου αιώνα. Μιά μυθοπλασία βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, όπως αυτά διασώθηκαν μέσα από πηγές εκείνης της εποχής. Κατάφερε να ζωντανέψει, μέσα από την έρευνα που έκανε, το Παρίσι και την Βαρκελώνη στο γύρισμα του αιώνα.

Τοποθεσίες, εστιατόρια, μπαρ, στέκια διανοούμενων της εποχής, το περίφημο Μπατό-Λαβουάρ, η Μονμάρτρη εκείνης της εποχής και δίπλα ονόματα σαν του Μαξ Ζακόμπ, του Κάρλες Καζαχέμας, ο έμπορος τέχνης Μανιάκ,προσωπικότητες που έδωσαν χρώμα στην εποχή. Οπως λέει ο ίδιος ο συγγραφέας ΄΄Η μπλέ περίοδος είναι ένα βιβλίο ιστορικής μυθοπλασίας που αφηγείται γνωστές και λιγότερο γνωστές λεπτομέρειες της ζωής του Πάμπλο Πικάσο΄΄.

Η πολύ καλή μετάφραση είναι του Αλέξη Καλοφωλιά.

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!