Βασίλης Τσιτσάνης, Η ζωή μου, το έργο μου
Εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα 1979
Πρόκειται για την καταγραφή μιας εκτεταμένης συνέντευξης του Τσιτσάνη στον Κώστα Χατζηδουλή, απ’ την οποία προέκυψαν αρκετά βιογραφικά και άλλα ιστορικά στοιχεία. Το βιβλίο, που μοιράζεται σε τρία μέρη: στις μαρτυρίες του συνθέτη, στα τραγούδια του (με φωτογραφικό και αρχειακό υλικό) και στις σημειώσεις του συγγραφέα, αποτέλεσε σημαντικό βοήθημα για νεότερους ή και παλιότερους ερευνητές και γνώρισε απανωτές εκδόσεις.
Ο Βασίλης Τσιτσάνης και τα πρώτα τραγούδια του (1932-1946) πρώτη καταγραφή
Εκδόσεις διαγωνίου, Θεσσαλονίκη 1994
Μελέτη του ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου πάνω στα τραγούδια που έγραψε ο Τσιτσάνης πριν από την οριστική του εγκατάσταση στην Αθήνα, το 1946. Μια πρώτη προσπάθεια ταξινόμησης των τραγουδιών κατά έτος σύνθεσης και κατά έτος ηχογράφησης, πλαισιωμένη από βιογραφικά και άλλα στοιχεία της αντίστοιχης περιόδου. Ο ποιητής και λάτρης του Τσιτσάνη προέβη σε αντίστοιχου περιεχομένου μελέτες και καταγραφές οι οποίες ακολούθησαν την εν λόγω έκδοση.
Βασίλης Τσιτσάνης ο ατελείωτος
Εκδόσεις Πιτσιλός, Αθήνα 1994
Η πρώτη συγγραφική κατάθεση του Διονύση Μανιάτη, ο οποίος έχει ασχοληθεί διεξοδικά με την καταγραφή της πλήρους δισκογραφίας των 78 και 45 στροφών. Εκτιμώ πως αν παρουσίαζε σήμερα αυτό το βιβλίο, θα ήταν διαφορετικό. Από αυτή την άποψη ίσως να άξιζε τον κόπο η επανεπεξεργασία και επανέκδοσή του. Από τις σελίδες του, πάντως, ήρθε για πρώτη φορά στη δημοσιότητα η πλήρης δισκογραφία του συνθέτη, καθώς και άλλες πληροφορίες και στοιχεία σε σχέση με τους συνεργάτες και το ρεπερτόριό του. Από αυτή την άποψη το βιβλίο παρουσιάζει ενδιαφέρον και είναι χρηστικό. Επίσης περιέχει πρωτότυπες συνεντεύξεις συνεργατών του Τσιτσάνη, οι περισσότεροι των οποίων δεν βρίσκονται σήμερα στη ζωή.
Βασίλης Τσιτσάνης, η παιδική ηλικία ενός ξεχωριστού δημιουργού
Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 1998
Βιογραφικό ντοκουμέντο με λογοτεχνίζουσα χροιά, για την παιδική ηλικία του Τσιτσάνη και την εν γένει περίοδο που ο δημιουργός έζησε στα Τρίκαλα, μέχρι το 1936 όπου κατέβηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα. Στηρίχτηκε στις αφηγήσεις του συνθέτη, φίλων και συμμαθητών του, καθώς και σε πληροφορίες που αντλήθηκαν από ποικίλα δημοσιεύματα και υλικό της εποχής των νεανικών του χρόνων, όπως από τα αρχεία του δημοτικού σχολείου, του Γυμνασίου και της εκκλησίας της επισκοπής Τρικάλων. Στη φροντισμένη έκδοση περιέχονται ακόμη σπάνιο φωτογραφικό υλικό, αλλά και το σύνολο των τραγουδιών που φωνογράφησε από το ’36 ως το ’40 με τους στίχους τους.
Το φαινόμενο Τσιτσάνης
Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2001
Επιστημονική προσέγγιση του Κύπριου συγγραφέα και ερευνητή που προσπαθεί να αποκαλύψει:
α. Τις πρωταρχικές πηγές και καταβολές του τσιτσανικού έργου και μάλιστα αυτές που υπήρχαν προτού ο συνθέτης μπει στη δισκογραφία.
β. Την επιρροή που δέχτηκε από το δημοτικό τραγούδι, αλλά και το λαϊκό τραγούδι των μεγάλων αστικών κέντρων.
γ. Τις τρεις περιόδους και κυρίως τις μουσικές αναφορές του έργου του: ευρωπαϊκή, βαλκανική, ανατολική.
Αρχόντισσα, το μυστικό μιας ζωής
Εκδόσεις Gramma, Αθήνα, Μάιος 2002
Επιμελημένη δίγλωσση (ελληνικά – αγγλικά) έκδοση, η οποία περιέχει μαρτυρίες του Τσιτσάνη σχετικά με την πραγματική ιστορία που κρύβεται πίσω από ένα τραγούδι θρύλο. (Είχαν πρωτοδημοσιευτή σε τρεις συνέχειες το καλοκαίρι του’83 στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος»). Ακόμη περιέχει κείμενα που, κατά τον συγγραφέα, ο ίδιος ο Τσιτσάνης είχε εκφράσει την επιθυμία να συνοδεύουν πάντα τις ειδικές εκδόσεις έργων του, της Σοφίας Σπανούδη, της Ελένης Βλάχου, του Ντίνου Χριστιανόπουλου. Επίσης κείμενα των Μάνου Χατζιδάκι, Στάθη Σταυρόπουλου, Κώστα Βίρβου, Γιώργου Μητσάκη, εικονογραφήσεις των Στάθη, Τόλη, Γιάννη Καλαϊτζή, φωτογραφικό αρχειακό υλικό και, βεβαίως, σημειώσεις και παρεμβάσεις του Κώστα Χατζηδουλή.
Ο ξακουστός Τσιτσάνης
Εκδόσεις Κοχλίας, Αθήνα, Νοέμβριος 2003
Ο καθηγητής εικαστικών τεχνών Σώτος Αλεξίου καταθέτει το δεύτερο βιβλίο του για τον Βασίλη Τσιτσάνη. Για τους σταθμούς της ζωής του, τις συνεργασίες του και τα τραγούδια του από τη δικτατορία του Μεταξά έως και τα τέλη του ’60. Το βιβλίο είναι βασισμένο σε μαρτυρίες φίλων και συνεργατών του συνθέτη και στην προσωπική έρευνα του συγγραφέα. Εκτός από βιογραφικού ενδιαφέροντος αναφορές, περιέχει στοιχεία για πρόσωπα και πράγματα της γενικότερης εποχής που καλύπτει. Φωτίζει λοιπόν το στρατιωτικό του Τσιτσάνη στο Τάγμα Τηλεγραφητών, τα χρόνια της Κατοχής στη Θεσσαλονίκη, τη μετάβασή του στην Αθήνα, τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια στη δισκογραφία, την περίοδο του Τζίμη του Χοντρού, άγνωστες πτυχές του (καλλιτεχνικού και μη) ειδυλλίου με τη Μαρίκα νίνου κ.α. Ακόμη παρουσιάζει τους στίχους των τραγουδιών του Τσιτσάνη από το 1946 μέχρι το 1957, καθώς και κάποια ενδιαφέροντα ανέκδοτα τραγούδια του.
Βασίλης Τσιτσάνης, ένας μεγαλοφυής λαϊκός συνθέτης
Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2003
Πρόκειται για τη δημοσίευση των πεπραγμένων του Πρώτου Πανελλήνιου Τσιτσανικού Συνεδρίου, το οποίο οργανώθηκε στα Τρίκαλα το φθινόπωρο του 1998, με πρωτοβουλία του Δήμου Τρικκαίων. Περιλαμβάνει τις παρεμβάσεις ερευνητών του λαϊκού τραγουδιού (Παναγιώτη Κουνάδη, Νέαρχου Γεωργιάδη κ.α.), δημοσιογράφων, πανεπιστημιακών κ.α.
Βασίλης Τσιτσάνης, Άπαντα
Έκδοση του περιοδικού Λαϊκό Τραγούδι, Αθήνα 2004
Επιμελής καταγραφή του συνόλου των στίχων των δισκογραφημένων τραγουδιών του Βασίλη Τσιτσάνη, κατά χρονολογική σειρά, με παράθεση των δισκογραφικών στοιχείων που ο συγγραφέας είχε στη διάθεσή του, αλλά και του ρυθμού ή χορού του κάθε τραγουδιού. Πρόκειται για την ολοκλήρωση της προηγούμενης έκδοσης του ιδίου Είμαι παιδάκι με ψυχή και ζηλεμένο που κατέγραφε τα 329 από τα 600 και πλέον που καταγράφονται στα Άπαντα.
Βασίλης Τσιτσάνης - 1946
Έκδοση του περιοδικού Λαϊκό Τραγούδι, Αθήνα 2006
Άκρως ενδιαφέρουσα προσέγγιση και ανάδειξη των στοιχείων, του πολιτικού, κοινωνικού και καλλιτεχνικου περίγυρου που άπτονται του ενδιαφέροντος μιας συγκεκριμένης εποχής του έργου και της συμπεριφοράς και δράσης του δημιουργού, την οποία κυρίως ανατομεί εύστοχα ο συγγραφέας.
