Η κλασικότερη των ροκ ταινιών που έγιναν στην Ελλάδα θεωρείται το «Αλδεβαράν» του Ανδρέα Θωμόπουλου, που προβλήθηκε για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1975.
Το σενάριο το έγραψε ο σκηνοθέτης της ταινίας, Ανδρέας Θωμόπουλος, σαν ένα μεγάλο ποίημα, σχεδόν απνευστί, μέσα σε τρεις μόνο μέρες και αμέσως μετά ξεκίνησαν τα γυρίσματα.
Είναι μια ταινία που γυρίστηκε σε οκτώ μέρες και συνεπώς, τόσο από τον χρόνο γραφής του σεναρίου, όσο και από τον χρόνο εκτέλεσης της παραγωγής, το Αλδεβαράν έχει τα στοιχεία ενός ταχυδράματος.
Ουσιαστικά, ο Ανδρέας Θωμόπουλος μιλάει για τον εαυτό του και γι’ αυτό που βίωσε ερχόμενος στην Ελλάδα, ύστερα από την αυτοεξορία του στο Λονδίνο στα χρόνια της χούντας. Περίμενε να βρει μια Αθήνα διαφορετική, περίμενε μια ενέργεια δημιουργίας, αλλά απογοητεύεται πλήρως από το μεταπολιτευτικό περιβάλλον.
Η απογοήτευσή του εκφράζεται τόσο με λόγια του ποιητή όσο και με λόγια του μουσικού που υποδύεται ο Δημήτρης Πουλικάκος. Ο ρόλος του μουσικού είχε γραφτεί για τον Νικόλα Άσιμο, αυτός αποτελεί την έμπνευση του Θωμόπουλου, όταν γράφει το σενάριο. Όμως στο πρώτο γύρισμα, ο Άσιμος δεν εμφανίστηκε και οι προσπάθειες των ανθρώπων του συνεργείου να τον εντοπίσουν μένουν άκαρπες. Έτσι ο Θωμόπουλος αποφασίζει να πάρει τηλέφωνο τον Πουλικάκο και να του προτείνει τον ρόλο.
Απόσπασμα από το φιλμ Αλδεβαράν, το ιστορικό πια τραγούδι «Σκόνες Πέτρες Λάσπη». Δημήτρης Πουλικάκος, Δημήτρης Φινινής, το συγκρότημα Εξαδάκτυλος και άλλοι.
Από πολλούς κλασικό, επίσης, θεωρείται και το φιλμ «Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα», σε σκηνοθεσία Νίκου Νικολαΐδη (1979). Η ταινία (φωτο από σκηνή, στο άνοιγμα του άρθρου), αναφέρεται στους ροκενρολάδες της δεκαετίας του 50 και στους Έλληνες τεντιμπόηδες που ο Νικολαΐδης θυμάται με νοσταλγία και με σουρεαλιστικό τρόπο.
Κατά γενική σύμβαση, θεωρούμε και τα «Κουρέλια» ως ροκ. Με αυστηρά κριτήρια όμως, ροκ κινηματογράφος ορίζεται μόνο μια ταινία που γίνεται από νεαρούς, με έντονο ταχυδραματικό χαρακτήρα. Όλα γίνονται γρήγορα. Ο νέος άνθρωπος δεν έχει την υπομονή να οργανώσει κάτι για μεγάλο χρονικό διάστημα γιατί βρίσκεται στην γρήγορη και ανυπόμονη νιότη, αλλά και γιατί δεν έχει χρήματα. Έτσι τόσο το Θέατρο, όσο και ο Κινηματογράφος σαν μορφές οργανωμένης παραγωγής δεν είναι δυνατόν να γίνουν εύκολα νεανικά εκφραστικά εργαλεία. Και όπως δεν υπάρχει θέατρο με την έννοια μιας οργανωμένης θεατρικής παράστασης, έτσι ακριβώς δεν υπάρχει και κινηματογράφος. Αυτό που υπάρχει είναι ένα είδος ταχυδραματικού παιχνιδιού με την κάμερα, που αποτυπώνει στο φιλμ την διάθεση της παρέας. Τα ροκ φιλμ βασίζονται σε ένα υποτυπώδες μεν, χαρακτηριστικά νεανικό δε, σενάριο.
Η παρέα του Κουτρουμπούση, έκανε ροκ κινηματογράφο με μία απλή μηχανή που αποτύπωνε μόνον εικόνα. Ο ήχος γραφόταν -αν γραφόταν- ξεχωριστά και συνήθως τα φιλμ αυτά έμεναν αμοντάριστα με την λογική του «θα δούμε αργότερα» και την χαρακτηριστική ανεμελιά της νεότητας.
Το ροκ στον κινηματογράφο εμφανίζεται με απόπειρες νεαρών να γυρίσουν σε φιλμ ιστορίες που τους διασκεδάζουν αφάνταστα. Φιλμάκια 2 με 10 λεπτά που συνήθως μένουν αμοντάριστα ή χωρίς ήχο.
Ο ΓΥΦΤΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΥΜΗΤΤΟΥ(1960), ένα φιλμ του Αντώνη Ευθυμιάδη, είναι μια γνήσια ροκ ταινία. Μια παρέα παίζει τένις. Το μπαλάκι ξεφεύγει και πέφτει στα πόδια του Γυφτάνθρωπου (Γιώργος Κοντός) που παρακολουθεί περίεργος τον αγώνα. Όταν οι παίκτες πηγαίνουν να το μαζέψουν, πέφτουν σχεδόν αναίσθητοι από την μπόχα του βρωμοπόδαρου και αποφασίζουν να τον πάνε σε ειδικό για να κάνει τον βάρβαρο Γυφτάνθρωπο έναν πολιτισμένο άνθρωπο. Ο ειδικός είναι ο Πιτ Κουτρουμπούσης. Οι ροκ ταινίες στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν παίχτηκαν στους κινηματογράφους αφού έμειναν αμοντάριστες.
Άλλα φιλμ που είναι ροκ ή μπορούν για ιστορικούς λόγους να συνδεθούν με αυτό (έτσι το θέλει η «ροκ παράδοση») είναι: «ΕΞΟΡΙΣΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΛΕΩΦΟΡΟ», «Ο ΔΡΑΚΟΥΛΑΣ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΕΞΑΡΧΕΙΩΝ», «Ο ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟΣ», και το «ΣΟΥΒΛΙΣΤΕ ΤΟΥΣ».
Υπάρχουν τέλος και κινηματογραφικές ταινίες που δεν είναι ροκ προϊόντα, αλλά είναι εξαιρετικές αναφορές σε εποχές του ροκ. Μια υποδειγματική τέτοια δουλειά για την δεκαετία του 1960, είναι η ταινία Peppermint του Κώστα Καπάκα.
Το σενάριο το έγραψε ο σκηνοθέτης της ταινίας, Ανδρέας Θωμόπουλος, σαν ένα μεγάλο ποίημα, σχεδόν απνευστί, μέσα σε τρεις μόνο μέρες και αμέσως μετά ξεκίνησαν τα γυρίσματα.
Είναι μια ταινία που γυρίστηκε σε οκτώ μέρες και συνεπώς, τόσο από τον χρόνο γραφής του σεναρίου, όσο και από τον χρόνο εκτέλεσης της παραγωγής, το Αλδεβαράν έχει τα στοιχεία ενός ταχυδράματος.
Ουσιαστικά, ο Ανδρέας Θωμόπουλος μιλάει για τον εαυτό του και γι’ αυτό που βίωσε ερχόμενος στην Ελλάδα, ύστερα από την αυτοεξορία του στο Λονδίνο στα χρόνια της χούντας. Περίμενε να βρει μια Αθήνα διαφορετική, περίμενε μια ενέργεια δημιουργίας, αλλά απογοητεύεται πλήρως από το μεταπολιτευτικό περιβάλλον.
Η απογοήτευσή του εκφράζεται τόσο με λόγια του ποιητή όσο και με λόγια του μουσικού που υποδύεται ο Δημήτρης Πουλικάκος. Ο ρόλος του μουσικού είχε γραφτεί για τον Νικόλα Άσιμο, αυτός αποτελεί την έμπνευση του Θωμόπουλου, όταν γράφει το σενάριο. Όμως στο πρώτο γύρισμα, ο Άσιμος δεν εμφανίστηκε και οι προσπάθειες των ανθρώπων του συνεργείου να τον εντοπίσουν μένουν άκαρπες. Έτσι ο Θωμόπουλος αποφασίζει να πάρει τηλέφωνο τον Πουλικάκο και να του προτείνει τον ρόλο.
Απόσπασμα από το φιλμ Αλδεβαράν, το ιστορικό πια τραγούδι «Σκόνες Πέτρες Λάσπη». Δημήτρης Πουλικάκος, Δημήτρης Φινινής, το συγκρότημα Εξαδάκτυλος και άλλοι.
Από πολλούς κλασικό, επίσης, θεωρείται και το φιλμ «Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα», σε σκηνοθεσία Νίκου Νικολαΐδη (1979). Η ταινία (φωτο από σκηνή, στο άνοιγμα του άρθρου), αναφέρεται στους ροκενρολάδες της δεκαετίας του 50 και στους Έλληνες τεντιμπόηδες που ο Νικολαΐδης θυμάται με νοσταλγία και με σουρεαλιστικό τρόπο.
Κατά γενική σύμβαση, θεωρούμε και τα «Κουρέλια» ως ροκ. Με αυστηρά κριτήρια όμως, ροκ κινηματογράφος ορίζεται μόνο μια ταινία που γίνεται από νεαρούς, με έντονο ταχυδραματικό χαρακτήρα. Όλα γίνονται γρήγορα. Ο νέος άνθρωπος δεν έχει την υπομονή να οργανώσει κάτι για μεγάλο χρονικό διάστημα γιατί βρίσκεται στην γρήγορη και ανυπόμονη νιότη, αλλά και γιατί δεν έχει χρήματα. Έτσι τόσο το Θέατρο, όσο και ο Κινηματογράφος σαν μορφές οργανωμένης παραγωγής δεν είναι δυνατόν να γίνουν εύκολα νεανικά εκφραστικά εργαλεία. Και όπως δεν υπάρχει θέατρο με την έννοια μιας οργανωμένης θεατρικής παράστασης, έτσι ακριβώς δεν υπάρχει και κινηματογράφος. Αυτό που υπάρχει είναι ένα είδος ταχυδραματικού παιχνιδιού με την κάμερα, που αποτυπώνει στο φιλμ την διάθεση της παρέας. Τα ροκ φιλμ βασίζονται σε ένα υποτυπώδες μεν, χαρακτηριστικά νεανικό δε, σενάριο.
Η παρέα του Κουτρουμπούση, έκανε ροκ κινηματογράφο με μία απλή μηχανή που αποτύπωνε μόνον εικόνα. Ο ήχος γραφόταν -αν γραφόταν- ξεχωριστά και συνήθως τα φιλμ αυτά έμεναν αμοντάριστα με την λογική του «θα δούμε αργότερα» και την χαρακτηριστική ανεμελιά της νεότητας.
Το ροκ στον κινηματογράφο εμφανίζεται με απόπειρες νεαρών να γυρίσουν σε φιλμ ιστορίες που τους διασκεδάζουν αφάνταστα. Φιλμάκια 2 με 10 λεπτά που συνήθως μένουν αμοντάριστα ή χωρίς ήχο.
Ο ΓΥΦΤΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΥΜΗΤΤΟΥ(1960), ένα φιλμ του Αντώνη Ευθυμιάδη, είναι μια γνήσια ροκ ταινία. Μια παρέα παίζει τένις. Το μπαλάκι ξεφεύγει και πέφτει στα πόδια του Γυφτάνθρωπου (Γιώργος Κοντός) που παρακολουθεί περίεργος τον αγώνα. Όταν οι παίκτες πηγαίνουν να το μαζέψουν, πέφτουν σχεδόν αναίσθητοι από την μπόχα του βρωμοπόδαρου και αποφασίζουν να τον πάνε σε ειδικό για να κάνει τον βάρβαρο Γυφτάνθρωπο έναν πολιτισμένο άνθρωπο. Ο ειδικός είναι ο Πιτ Κουτρουμπούσης. Οι ροκ ταινίες στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν παίχτηκαν στους κινηματογράφους αφού έμειναν αμοντάριστες.
Άλλα φιλμ που είναι ροκ ή μπορούν για ιστορικούς λόγους να συνδεθούν με αυτό (έτσι το θέλει η «ροκ παράδοση») είναι: «ΕΞΟΡΙΣΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΛΕΩΦΟΡΟ», «Ο ΔΡΑΚΟΥΛΑΣ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΕΞΑΡΧΕΙΩΝ», «Ο ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟΣ», και το «ΣΟΥΒΛΙΣΤΕ ΤΟΥΣ».
Υπάρχουν τέλος και κινηματογραφικές ταινίες που δεν είναι ροκ προϊόντα, αλλά είναι εξαιρετικές αναφορές σε εποχές του ροκ. Μια υποδειγματική τέτοια δουλειά για την δεκαετία του 1960, είναι η ταινία Peppermint του Κώστα Καπάκα.
