Είναι γνωστό πως κάθε χρόνο, τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου γιορτάζεται η Γιορτή της Μητέρας. Δεν ξέρω πόσο γνωστό είναι όμως, πως κάθε τρίτη Κυριακή του Ιουνίου γιορτάζεται παγκοσμίως και η Ημέρα του Πατέρα. Έτσι και φέτος, σήμερα είναι μια καλή ευκαιρία για να δείξουμε την αγάπη και την εκτίμηση στον πατέρα μας... Μ’ ένα λουλούδι... Ή μ’ ένα τραγούδι...
Η Παγκόσμια Ημέρα του Πατέρα πρωτογιορτάστηκε στην Αμερική στις 19 Ιουνίου 1910 και έκτοτε γιορτάζεται κάθε τρίτη Κυριακή του Ιουνίου. Μάλιστα, το 1966 ο Αμερικανός πρόεδρος Λίντον Τζόνσον υπέγραψε διάταγμα, σύμφωνα με το οποίο καθιερώθηκε η τρίτη Κυριακή του Ιουνίου ως Ημέρα του Πατέρα σε όλο τον κόσμο. Εξαίρεση αποτελεί η Αυστραλία όπου η μέρα του Πατέρα γιορτάζεται τον Σεπτέμβριο. (1)
Δεν θα αναλύσουμε σ’ αυτή την καταγραφή τη σημασία που έχει η παρουσία της μάνας ή του πατέρα στη ζωή μας... Η μάνα άλλωστε αποτελεί από μόνη της την πηγή της ζωής... Εκ των πραγμάτων ο πατέρας, αν και βιολογικά πιο δυνατός και ανθεκτικός, ήταν πάντα σε δεύτερη μοίρα. Το λέει πολύ εύστοχα ο Brendan Behan στο θεατρικό έργο Ένας Όμηρος.
Τη μάνα σου μην την πετροβολάς
όταν πεθάνει, αυτό θα σε πονάει
Τη μάνα σου μην την πετροβολάς
κάλλιο ο πατέρας σου πετριές ας φάει.
Η μάνα υπήρξε ανέκαθεν αστείρευτη πηγή έμπνευσης & δημιουργίας... Πόσα αριστουργήματα σε όλους τους τομείς της τέχνης δεν έχουν αφιερωθεί στο άγιο όνομα της; Πόσα σπουδαία τραγούδια δεν έχουν γραφτεί γι’ αυτήν; Εκατοντάδες όμως είναι και τα τραγούδια που γράφτηκαν για να εξυμνήσουν ή απλά να περιγράψουν τους ρόλους του πατέρα στην κοινωνία. Ο πατέρας προστάτης, ο εργάτης, ο βιοπαλαιστής, ο ξενιτεμένος, ο πρόσφυγας, ο φυλακισμένος, ο άσωτος, ο μπεκρής, ο χαρτοπαίκτης, ο πατέρας που εγκατέλειψε την οικογένεια ή εγκαταλείφθηκε από τη γυναίκα του ή τα παιδιά του, ο πατέρας που έχασε το παιδί του, ο φτωχός και πλούσιος πατέρας... Τραγούδια που απευθύνονται από ή προς τον πατέρα... Επιχειρώντας μια καταγραφή από το 1930 περίπου, μέχρι σήμερα, βλέπουμε πως ο Στέλιος Καζαντζίδης αν και ήταν αυτός που εξύμνησε κατά κόρον τη μητέρα, δεν ήταν λίγα τα τραγούδια που ερμήνευσε συγκλονιστικά ως πατέρας. Ίσως τα περισσότερα απ’ όλους... Από το 1955 και το Πατέρα μου, μητέρα μου, ως το 1993 που αφιερώνει στον πατέρα του ένα ποντιακό βαλς με τίτλο Ο αντάρτης και το 1997 που συμβουλεύει, και πάλι στην ποντιακή διάλεκτο, τον γιο του...
Πολλά χρόνια πριν, το 1957, τραγουδά σε στίχους Κώστα Βίρβου:
Ένας πατέρας βασανισμένος
στο σπίτι πάει συλλογισμένος
ποιος να ξέρει πάλι τι να του συμβαίνει
κι απ’ τα δυο του μάτια δάκρυα κυλούνε.
Κάθε βήμα που πατάει
κι ένας πόνος βαριά τόνε κτυπάει.
ενώ το 1983 μιλώντας για τον πατέρα του στον Γιώργο Λιάνη και στην εκπομπή Ρεπόρτερς ο Στέλιος αναφέρει πως:
Σ.Κ: Ο θάνατος του πατέρα είναι μια πολύ μεγάλη ιστορία... Γεγονός είναι ότι πέθανε από το πολύ ξύλο... Ήρθε από το χωριό που είχαμε πάει για τα χρόνια τα κατοχικά, αιμόφυρτος, είχαν πειραχτεί οι πνεύμονές του και πέθανε από φυματίωση...Δεν άντεξε γιατί το κορμί του είχε γίνει μελανό από το πολύ ξύλο.
Γ.Λ: Ποιοι και γιατί τον χτύπησαν;
Σ.Κ: Ο πατέρας, εργάτης στο επάγγελμα ήταν αριστερός. Και είχε αναλάβει στο χωριό μια υπηρεσία, ας την πούμε, την ονόμαζαν Εθνική Αλληλεγγύη. Έπαιρνε απ’ αυτούς που είχαν και έδινε σ’ αυτούς που δεν είχαν. Αυτό ήταν το μεγάλο του αμάρτημα και γι’ αυτό το αμάρτημά του πλήρωσε με τη ζωή του. Πέθανε σαν το σκυλί...
Γ.Λ: Λένε πως μια παροιμιώδης αγάπη σε δένει με τη μητέρα σου. Όλοι οι άνθρωποι αγαπάν τις μητέρες τους αλλά η δική σου αγάπη γι’ αυτήν είναι κάτι το μοναδικό. Τι είναι η μάνα για τη ζωή σου;
Σ.Κ: Η μάνα... Το πολυτιμότερο αγαθό στον κόσμο. Η πιο αληθινή αγάπη. Η μάνα δεν αλλάζεται με τίποτα, μ ’όλα τα πλούτη του κόσμου. Η μάνα είν’ αυτή που δίνει ζωή στον κόσμο. Η μάνα δεν πρέπει να περιφρονείται από κανένα παιδί και η μόνη αγάπη που αξίζει σήμερα είναι ν’ αγαπάει κανείς τη μάνα του.
Γ.Λ: Έχεις τραγουδήσει μέσα στα χιλιάδες τραγούδια που τραγούδησες, τραγούδια για τον πατέρα και τη μητέρα ειδικά;
Σ.Κ: Βεβαίως είπα και μερικά για τον πατέρα. Δυστυχώς ο πατέρας πάντα είναι σε δεύτερη μοίρα. Είναι ο ήρωας, αν θέλεις, του σπιτιού που δουλεύει σιωπηρά, ας πούμε, χωρίς να παίρνει προβολή τ’ όνομά του. Η μάνα είναι αυτή που κερδίζει την αγάπη του παιδιού περισσότερο...
«Πατρικά» τραγούδια θα συναντήσουμε σε όλα τα είδη. Από τα δημοτικά και τα ελαφρά, η θεματολογία των οποίων είναι εμφανής στους τίτλους, μέχρι τα βαριά λαϊκά με κοινωνικό στίχο της δεκαετίας του ’50 και του ’60, με τον Βαγγέλη Περπινιάδη να ακολουθεί τον Καζαντζίδη σε «πατρικές» αναφορές. Υπάρχουν επίσης τα πιο «έντεχνα» και τα λαϊκά των δεκαετιών ’70 & ’80 κυρίως, αλλά και μεταγενέστερα... Αν θέλουμε να σταθούμε σε κάποια απ’ αυτά, το 1973 ακούμε τον Μίκη Θεοδωράκη με τον Πέτρο Πανδή να τραγουδούν Ο γιος μου είναι εννιά χρονών, τραγούδι που ο Μίκης έγραψε στη Ζάτουνα το 1968, ο Νίκος Δημητράτος τραγουδά Μάνο Λοΐζο σε μια ανέκδοτη ηχογράφηση από το θεατρικό έργο Οι Κουραμπιέδες το 1978, ενώ ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης μοιράζεται το 1979 ένα τραγούδι-διάλογο, μαζί με τον πιτσιρικά Σάκη (όπως αναγράφεται στο εξώφυλλο), που δίνει τον γενικό τίτλο στο δίσκο Πατέρα Μου. Ο Σάκης δεν είναι άλλος από τον Σάκη (Διονύση) Τσιτομενέα, γνωστό ραδιοφωνικό παραγωγό. Το 1997 ο Στέλιος Διονυσίου ξεκινά την καριέρα του, τραγουδώντας για τον πατέρα του Με όνομα βαρύ σαν ιστορία. Το 2003 η Lyra κυκλοφορεί μια συλλογή με τραγούδια αφιερωμένα από τους δημιουργούς στους πατεράδες τους, με τίτλο Ένα Γράμμα Στον Πατέρα Μου ενώ το 2007 ο Διονύσης Τσακνής παρουσιάζει έναν δίσκο, που χωρίς να αποτελείται από παιδικά τραγούδια, έχει σαν επίκεντρο το παιδί και τις σχέσεις του με τους γονείς. Τίτλος του Τι Γυρεύεις Στον Ύπνο Μου Πατέρα...
Ακολουθεί μια καταγραφή τραγουδιών που φτάνει ως το 2010, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σχετίζονται με τον πατέρα. Σίγουρα δεν είναι όλα... Υπάρχουν δεκάδες ακόμα... Κι ελπίζω πως σε μια μελλοντική καταγραφή η λίστα αυτή θα εμπλουτισθεί από ακόμα περισσότερους πατρικούς ρόλους και τίτλους...
1931
Μπαμπά θέλω γυναίκα (Νίκος Σταθερός - Μίνως Μάτσας) Γιώργος Βιδάλης
1935
Θα 'ρθω απόψε στο μπαμπά σου (Γ. Μακρής - Παναγιώτης Παπαδούκας)
Νίκος Γούναρης - Νίκος Μακρής - Χαβάγιες Ζοζέφ Κορίνθιου
1937
Ζαχαροπλάστης ήταν ο μπαμπάς σου (Θεόδωρος Παπαδόπουλος - Αλέκος Σακελλάριος - Δημήτρης Ευαγγελίδης) Κούλα Νικολαΐδου - Τάκης Μωράκης
1946
Μη φοβάσαι το μπαμπά (Γιάννης Βέλλας - Κώστας Κοφινιώτης)
Φώτης Πολυμέρης - Πάνος Βισβάρδης
1950
Μάτια τσακίρικα (Ζακ Ιακωβίδης - Σπύρος Περιστέρης)
Έλσα Λάμπο - Κώστας Ρούκουνας - Απόστολος Καλδάρας
Το μωρό (Νανούρισμα) (Παραδοσιακό - διασκευή Γιώργου Μανησαλή) Ρόζα Εσκενάζυ
1951
Η κιθάρα του πατέρα (Φώτης Πολυμέρης) Φώτης Πολυμέρης - Μπάμπης Μαρκαντωνάτος
1952
Τα καβουράκια (Βασίλης Τσιτσάνης - Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου)
Τάκης Μπίνης - Σωτηρία Μπέλλου - Βασίλης Τσιτσάνης
1954
Έφυγες μ’ έναν άλλονε (Γιάννης Τατασόπουλος - Νίκος Ρούτσος)
Γιάννης Τατασόπουλος - Καίτη Ραζή
1955
Πατέρα μου μητέρα μου (Mπάμπης Μπακάλης - Κώστας Βίρβος) Στέλιος Καζαντζίδης
1956
Φτωχέ πατέρα τι τραβάς (Μπάμπης Μπακάλης - Κώστας Βίρβος) Γιώτα Λύδια
1957
Ο πατέρας (Μπάμπης Μπακάλης - Κώστας Βίρβος) Στέλιος Καζαντζίδης
1958
Γιατί πατέρα (Απόστολος Καλδάρας - Κώστας Βίρβος) Στέλιος Καζαντζίδης - Γιώτα Λύδια
Ο ξενιτεμένος πατέρας (Μπάμπης Μπακάλης) Στέλιος Καζαντζίδης - Μαρινέλλα
Ο φτωχός με τα παιδιά του (Μπάμπης Μπακάλης) Γρηγόρης Μπιθικώτσης - Γιώτα Λύδια
Χωρίς μητέρα, χωρίς πατέρα (Τόλης Εσδράς - Χρήστος Κολοκοτρώνης) Μανώλης Αγγελόπουλος
Θα δώσει λόγο στο παιδί του (Μπάμπης Μπακάλης) Γιώτα Λύδια - Γιάννης Κυριαζής
Ο πατέρας του παιδιού μου (Μανώλης Χιώτης) Γιώτα Λύδια
Τους γονείς να σέβεσαι (Μπάμπης Μπακάλης) Πόλυ Πάνου
1959
Του πατέρα σου τα πλούτη τα μισώ (Μπάμπης Μπακάλης) Καίτη Γκρέυ - Σταύρος Καμπάνης
Πατέρα ξαναγύρισε (Στέλιος Χρυσίνης) Μανώλης Αγγελόπουλος
Το παιδί της αμαρτίας (Μπάμπης Μπακάλης) Μανώλης Αγγελόπουλος - Καίτη Γλέρη
Πικραμένε μου πατέρα (Στράτος Ατταλίδης) Μανώλης Αγγελόπουλος
Συγχώρα με πατέρα (Μανώλης Χιώτης) Μαίρη Λίντα - Μανώλης Χιώτης - Τρίο Μπριλλάντε
To σφάλμα του πατέρα μου (Δημήτρης Γκούτης) Σπύρος Ζαγοραίος - Βούλα Γκίκα
Ποιος είναι ο μπαμπάς σου (Άκης Σμυρναίος - Θανάσης Τσόγκας) Τρίο Μπελ Κάντο
1960
Ο λύκος (Μίμης Πλέσσας - Κώστας Πρετεντέρης) Τρίο Καντσόνε
Toυ πατέρα η συμβουλή (Απόστολος Καλδάρας) Στράτος Διονυσίου
Δυστυχισμένε μου πατέρα (Βασίλης Καραπατάκης) Γιώτα Λύδια - Μανώλης Αγγελόπουλος
Aν είχα τον πατέρα μου (Σπύρος Ζαγοραίος - Νίκος Δαλέζιος) Σπύρος Ζαγοραίος
1961
Πατέρα μου πατέρα μου (Γιώργος Μητσάκης) Καίτη Γκρέυ
Ένας άπονος πατέρας (Γιώργος Μητσάκης) Καίτη Γκρέυ
1962
O άσωτος πατέρας (Γιώργος Μανισαλής) Βαγγέλης Περπινιάδης - Ρούλα Καλάκη
O Nικολάκης το τζιτζίκι (Απόστολος Καλδάρας) Νίκος Νομικός
Με διώξαν τα παιδιά μου (Μπάμπης Μπακάλης) Βαγγέλης Περπινιάδης
Το δάκρυ της ορφάνιας (Στέλιος Καζαντζίδης - Νίκος Μουρκάκος) Στέλιος Καζαντζίδης - Μαρινέλλα
1963
Του πατέρα η συμβουλή (Μπάμπης Μπακάλης) Στέλιος Καζαντζίδης
Άκουσε γέρου συμβουλή (Γιώργος Μανισαλής) Πέτρος Αναγνωστάκης
Ασπρομάλλη μου πατέρα (Μπάμπης Μπακάλης) Πέτρος Αναγνωστάκης
Ο πατέρας (Γιώργος Μητσάκης) Γρηγόρης Μπιθικώτσης
Δεν έχει θέση η Γη (Μίκης Θεοδωράκης - Brendan Behan - μτφ. Βασίλης Ρώτας) Μίκης Θεοδωράκης
1964
Η επιστροφή του ασώτου (Μπάμπης Μπακάλης - Κώστας Βίρβος) Στέλιος Καζαντζίδης
Γονιού ευχή (Βασίλης Καραπατάκης - Νίκος Δαλέζιος) Μανώλης Αγγελόπουλος - Αννούλα Βασιλείου
Είμαι ένας βασανισμένος πατέρας (Μπάμπης Μπακάλης - Ηρακλής Παπασιδέρης) Πρόδρομος Τσαουσάκης - Ρούλα Καλάκη
Γύρνα παιδί μου (Ο πόνος του πατέρα) (Βαγγέλης Περπινιάδης-Δημήτρης Γκούτης) Βαγγέλης Περπινιάδης - Ρία Νόρμα
Toυς γέρους γονείς σου να μην ξεχάσεις (Μπάμπης Μπακάλης) Πέτρος Αναγνωστάκης - Μανταλένα
Ένας πατέρας ζει δέκα παιδιά (Δέκα παιδιά δεν ζουν έναν πατέρα) (Νίκος Δαλέζιος) Θόδωρος Θωμάς
Ένας άπονος πατέρας (Θόδωρος Δερβενιώτης - Κώστας Βίρβος) Βαγγέλης Περπινιάδης
1965
Πείνα (Χρήστος Λεοντής - Κώστας Βίρβος) Στέλιος Καζαντζίδης - Μαρινέλλα
Ο βιοπαλαιστής (Γιώργος Μητσάκης-Ηρακλής Παπασιδέρης) Στέλιος Καζαντζίδης
Πού ’σαι πατέρα να μας δεις (Μπάμπης Μπακάλης-Μιχάλης Αλεξάκης) Βαγγέλης Περπινιάδης
Xαμογέλασε πατέρα (Γιώργος Κατσαρός-Πυθαγόρας) Ζωή Φυτούση
Tης προίκας ο καημός (Στέφανος Βαρτάνης) Μαρινέλλα
Ο φτωχός πατέρας (Δημήτρης Γκούτης) Σπύρος & Ζωή Ζαγοραίου
Δεν εγνώρισα πατέρα (Θόδωρος Πολυκανδριώτης) Ανδρέας Ζακυνθινάκης
Άσπλαχνε πατέρα (Μπάμπης Μπακάλης-Θανάσης Παπουτσής) Τάκης Καραολής-Ρούλα Καλάκη
Μην πληγώνεις τον πατέρα (Θόδωρος Δερβενιώτης-Κώστας Βίρβος) Καίτη Γκρέυ
1966
Δεν είμαι άξιος να λέγομαι πατέρας (Μπακάλης Μπακάλης-Αργυρώ Παπαγιαννοπούλου) Στέλιος Καζαντζίδης
Συγχώρεσε με πατέρα μου (Νίκος Μουρκάκος) Απόστολος Νικολαΐδης
Ας είχα τα παιδιά μου (Πρόδρομος Τσαουσάκης-Λεονάρδος Μπουρνέλης) Πρόδρομος Τσαουσάκης-Λίτσα Διαμάντη
Πατέρα δόσμου την ευχή σου (Αρσένης Στεργίου-Στρωτό Πωγωνίσιο) Αρσένης Στεργίου
1967
Πατέρα κάτσε φρόνιμα (Γιώργος Ζαμπέτας-Χαράλαμπος Βασιλειάδης-Λάκης Μιχαηλίδης) Γιώργος Ζαμπέτας
Πατέρα μου με γέλασες (Απόστολος Καλδάρας) Νίκος Ξανθόπουλος
Πάρτε παιδιά μου την ευχή (Στράτος Παπάς) Λάκης Χαλκιάς
To παράπονο του πατέρα (Γιώργος Μητσάκης) Δημήτρης Τζανής
Παιδί μου παιδί μου (Γιώργος Μανισαλής-Κώστας Ψυχογιός) Νίκος Ξανθόπουλος
1969
Πατέρα μας μεγάλωσες ( Γιώργος Πολύζος) Μανώλης Αγγελόπουλος
Είσαι το παιδί μου (Γιώργος Μανισαλής-Σέβη Τηλιακού) Νίκος Ξανθόπουλος
Μια Κυριακή (Γιάννης Σπανός-Λευτέρης Παπαδόπουλος) Γρηγόρης Μπιθικώτσης
Κάπου στη δεκαετία του ’60 κυκλοφορούν κάποια τραγούδια για τα οποία δυστυχώς δεν έχουμε τις ακριβείς χρονολογίες ηχογράφησης
Τα κουτσούβελα (Δημήτρης Χάρος-Ν.Ιωάννου) Ευάγγελος Σαμιώτης
Πατέρα ξεκουράσου (Ευάγγελος Σούκας) Πάνος Φώσκολος-Μαρ.Κοκόση
Το παράπονο ενός πατέρα (Στ.Βαλιάνος) Στράτος Κύπριος
Πατέρα μου δεν φεύγω - Στράτος Κύπριος
O ταλαίπωρος πατέρας (Κουράστηκες πατέρα μου) Στράτος Κύπριος
1970
1922 (Στους χρόνους της καταστροφής) (Γιάννης Μαρκόπουλος-Κ.Χ.Μύρης) Μαρία Δημητριάδη
1971
Φέρτε το παιδί του χάρου (Άκης Πάνου) Στράτος Διονυσίου
Μην ξεχνάς τον Ωρωπό (Μίκης Θεοδωράκης) Μίκης Θεοδωράκης
1972
O πατέρας με τη φυσαρμόνικα (Γιάννης Μαρκόπουλος-Μιχάλης Κατσαρός) Γιάννης Μαρκόπουλος
Ζεϊμπέκικο (Διονύσης Σαββόπουλος) Διονύσης Σαββόπουλος
1973
Ο γιος μου (Μίκης Θεοδωράκης) Πέτρος Πανδής-Μίκης Θεοδωράκης
Πατέρας και γιος (Πασχάλης Αρβανιτίδης) Πασχάλης
1974
Ω! τι κόσμος μπαμπά (Βασίλης Δημητρίου-Κώστας Μουρσελάς) Γιάννης Καλατζής-χορωδία
Είπες Απρίλη πως θα ’ρθεις (Γιάννης Μαρκόπουλος-Γιώργος Σκούρτης) Βίκυ Μοσχολιού-Λάκης Χαλκιάς
1976
Σου μιλώ πατέρα (Γιάννης Μαρκόπουλος) Λάκης Χαλκιάς
1977
Γιε μου (Απόστολος Καλδάρας-Λευτέρης Παπαδόπουλος) Σταμάτης Κόκοτας
1978
O φτωχός πατέρας μου (Μάνος Λοΐζος) Νίκος Δημητράτος (Ανέκδοτο τραγούδι από το θεατρικό έργο Οι Κουραμπιέδες)
1979
O κόσμος ο δικός σου (Άκης Πάνου) Ζανέτ Καπούγια
Πατέρα μου (Γρηγόρης Μπιθικώτσης-Κώστας Βίρβος) Γρηγόρης Μπιθικώτσης-Διονύσης (Σάκης) Τσιτομενέας
1980
Είχα έναν πατέρα (Κώστας Χατζής-Γιώργος Οικονομίδης) Κώστας Χατζής
1981
Τραγούδι από την ταινία «Το Μεγάλο Κανόνι» (Σάκης Τσιλίκης) Γιάννης Μπογδάνος - Θανάσης Βέγγος
1984
Εγώ θα σου δείξω το δρόμο (Θανάσης Πολυκανδριώτης-Γιάννης Πάριος) Στράτος & Άγγελος Διονυσίου
1987
Ο γιεγιές (Νίκος Καρβέλας) Νίκος Καρβέλας (συμμετέχουν οι γονείς του)
1988
Πατέρα μου (Χρήστος Νικολόπουλος-Λευτέρης Παπαδόπουλος) Λεωνίδας Βελής
1990
Μπαμπά μην τρέχεις (Γιάννης Μηλιώκας) Γιάννης Μηλιώκας
1992
Ο άνθρωπος του κάβου (Χάρις Αλεξίου) Χάρις Αλεξίου
1993
Ο αντάρτης (Θανάσης Τσολερίδης-Νάκος Ευσταθιάδης) Στέλιος Καζαντζίδης
1994
O πατέρας μου (Μιχάλης Τερζής-Ηλίας Κατσούλης) Καίτη Χωματά
Πατέρα δώσμε την ευχής (Χρήστος Χρυσανθόπουλος-Νάκος Ευσταθιάδης) Στέλιος Καζαντζίδης-Στάθης Νικολαΐδης
1996
Πατέρα σ’ αγαπώ (Λαυρέντης Μαχαιρίτσας-Γιώργος Οικονομέας) Λαυρέντης Μαχαιρίτσας
1997
Άκ’ σον υιέ μ’ ντο λέω σε (Στάθης Νικολα ΐ δης-Χρήστος Αντωνιάδης) Στέλιος Καζαντζίδης
Θυμάμαι έναν πατέρα (Μάριος Τόκας-Φίλιππος Γράψας) Στέλιος Διονυσίου
Οικογενειακή υπόθεση (Αντώνης Βαρδής-Μάνος Τσιλιμίδης) Αντώνης & Γιάννης Βαρδής
1998
Ο Φώτης (Ένα τραγούδι για τον πατέρα μου) (Φοίβος Δεληβοριάς) Φοίβος Δεληβοριάς
1999
Πατέρα μεγάλωσα (Αντώνης Μιτζέλος-Ελένη Ζιώγα) Γιάννης Κότσιρας
Ένα αλλιώτικο νανούρισμα (Διονύσης Τσακνής) Δ. Τσακνής - Σ. Μάλαμας - Β. Παπακωνσταντίνου - Π. Κατσιμίχας - Λ. Μαχαιρίτσας - Ορ. Περίδης
Ο πατέρας (Παντελής Θαλασσινός-Ηλίας Κατσούλης) Παντελής Θαλασσινός
2003
Cd: Ένα Γράμμα Στον Πατέρα Μου
1. Τα φοβισμένα αγόρια (Πάνος Κατσιμίχας) Πάνος Κατσιμίχας
2. Φεγγάρι μου φεγγόφωτο (Μάριος Φραγκούλης) Μάριος Φραγκούλης
3. Άη Γιώργης (Λουδοβίκος των Ανωγείων-Φίλιππος Γράψας) Μαριώ
4. Πήρα για να δω τι κάνεις (Αντώνης Βαρδής-Ίων Σταμπουλής) Χάρης Ντατσής
5. Αντώνης (Σταμάτης Κραουνάκης) Ορχηστρικό
6. Επί του τάφου του πατρός μου (Νίκος Ξυδάκης-Γεώργιος Βιζυηνός) Νίκος Ξυδάκης
7. Αρκεί να είσαι εδώ (Κώστας Παρίσης) Κώστας Παρίσης
8. Γράμμα του πατέρα μου (ενθύμιο) (Θοδωρής Οικονόμου-Παρασκευάς Καρασούλος) Τάσος Αποστόλου
9. Ο πατέρας (Παντελής Θαλασσινός-Ηλίας Κατσούλης) Παντελής Θαλασσινός
10. Σαν τα κέφια τ΄Αποστόλη (Κώστας Καλδάρας-Μιχάλης Μπουρμπούλης) Γιάννης Παναγιωτόπουλος
11. Κυπαρισσάκι μου (Ευανθία Ρεμπούτσικα) Ορχηστρικό
12. Πρωινό σε ξένη πόλη (Σαβίνα & Σοφία Γιαννάτου) Σαβίνα Γιαννάτου
13. Γι’ αυτό το σκουπιδάκι (Λουδοβίκος των Ανωγείων) Λουδοβίκος των Ανωγείων
14. Καινούργια ζωή (Λέων Ραπίτης-Μίμης Τραϊφόρος-διασκευή Παύλος Βάκαλος) Γιώργος Βάκαλος
15. Τα φώτα της πόλης (Δήμητρα Τρυπάνη) Τάσος Μισυρλής
16. Ποιος μπορεί να το βρει, τι είναι (Γιώργος Αλουπογιάννης) Γιώργος Αλουπογιάννης
17. Είμαστε θείες (Μιχάλης Σιγανίδης) Φωνές:Φ.Μπουντούρογλου-Λ.Λύτρα-Γ.Μουρτζόπουλος-Γ.Μουγγός-Τ.Ναούμ - Τ.Τσουκαλάς-Κ.Σιγανίδου-Αχ.Σιγανίδης
18. Τα γράμματα του τέλους (Μιχάλης Σιγανίδης) Ορχηστρικό
2005
Για τον πατέρα (Δημήτρης Κωστόπουλος-Νεκτάριος Μπήτρος) Ζαφείρης Μελάς
Τώρα τον πατέρα μου (Γιάννης Σκούταρης-Βαγγέλης Καραπέτρος-Μάνος Ξυδούς) Βωξ
2006
Πατέρα το τραγούδι σου το αφιερώνω (Τριαντάφυλλος) Tριαντάφυλλος
2007
Ποτέ δεν τραγούδησα για τον πατέρα μου (Μάνος Ξυδούς-Πάνος Κατσιμίχας) Πάνος Κατσιμίχας
cd: Τι Γυρεύεις Στον Ύπνο Μου Πατέρα (μουσική-στίχοι Διονύσης Τσακνής. Το Ουλαλούμ σε ποίηση του Γιάννη Σκαρίμπα) Διονύσης Τσακνής-Αποστόλης Ψυχράμης- Μαρία Παπαλεοντίου
2008
Θέατρο Σκιών (Τάσος Ιωαννίδης- Eυγένιος Σπαθάρης) Ευγένιος Σπαθάρης-χορωδία
2009
Έλα πατέρα (Χρυσόστομος Καραντωνίου - Πάνος Παπαϊωάννου) Πάνος Παπαϊωάννου
Για τον πατέρα (Γιώργος Χατζηπιερής) Ελευθερία Αρβανιτάκη
Πατέρα, απόψε αν μ’ ακούς (μαντινάδα) Στέφανος Βορδώνης
2010
Πατέρα (Γιώργος Χατζηπιερής-Νίκος Μαϊτός) Γεράσιμος Ανδρεάτος
- Ευχαριστώ ιδιαιτέρως το φίλο ραδιοφωνικό μουσικό παραγωγό Σιδερή Πρίντεζη και το φίλο συλλέκτη Νικόλαο Πολίτη για τη βοήθειά τους.
- Η καταγραφή αφιερώνεται στους δυο Κωνσταντίνους Γιώγλου, τον πατέρα και τον γιο μου.
Πηγή:
1: www.fimes.gr
2: Δισκογραφία Στέλιου Καζαντζίδη (Λαϊκό Τραγούδι – Η Αυθεντική Ιστορία - Νational Geographic 2010)
Κεντρική φωτό: Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης με τον μικρό γιο του Γρηγόρη το 1979
Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης στο ogdoo.gr: 18/06/2011
Η Παγκόσμια Ημέρα του Πατέρα πρωτογιορτάστηκε στην Αμερική στις 19 Ιουνίου 1910 και έκτοτε γιορτάζεται κάθε τρίτη Κυριακή του Ιουνίου. Μάλιστα, το 1966 ο Αμερικανός πρόεδρος Λίντον Τζόνσον υπέγραψε διάταγμα, σύμφωνα με το οποίο καθιερώθηκε η τρίτη Κυριακή του Ιουνίου ως Ημέρα του Πατέρα σε όλο τον κόσμο. Εξαίρεση αποτελεί η Αυστραλία όπου η μέρα του Πατέρα γιορτάζεται τον Σεπτέμβριο. (1)
Δεν θα αναλύσουμε σ’ αυτή την καταγραφή τη σημασία που έχει η παρουσία της μάνας ή του πατέρα στη ζωή μας... Η μάνα άλλωστε αποτελεί από μόνη της την πηγή της ζωής... Εκ των πραγμάτων ο πατέρας, αν και βιολογικά πιο δυνατός και ανθεκτικός, ήταν πάντα σε δεύτερη μοίρα. Το λέει πολύ εύστοχα ο Brendan Behan στο θεατρικό έργο Ένας Όμηρος.
Τη μάνα σου μην την πετροβολάς
όταν πεθάνει, αυτό θα σε πονάει
Τη μάνα σου μην την πετροβολάς
κάλλιο ο πατέρας σου πετριές ας φάει.
Η μάνα υπήρξε ανέκαθεν αστείρευτη πηγή έμπνευσης & δημιουργίας... Πόσα αριστουργήματα σε όλους τους τομείς της τέχνης δεν έχουν αφιερωθεί στο άγιο όνομα της; Πόσα σπουδαία τραγούδια δεν έχουν γραφτεί γι’ αυτήν; Εκατοντάδες όμως είναι και τα τραγούδια που γράφτηκαν για να εξυμνήσουν ή απλά να περιγράψουν τους ρόλους του πατέρα στην κοινωνία. Ο πατέρας προστάτης, ο εργάτης, ο βιοπαλαιστής, ο ξενιτεμένος, ο πρόσφυγας, ο φυλακισμένος, ο άσωτος, ο μπεκρής, ο χαρτοπαίκτης, ο πατέρας που εγκατέλειψε την οικογένεια ή εγκαταλείφθηκε από τη γυναίκα του ή τα παιδιά του, ο πατέρας που έχασε το παιδί του, ο φτωχός και πλούσιος πατέρας... Τραγούδια που απευθύνονται από ή προς τον πατέρα... Επιχειρώντας μια καταγραφή από το 1930 περίπου, μέχρι σήμερα, βλέπουμε πως ο Στέλιος Καζαντζίδης αν και ήταν αυτός που εξύμνησε κατά κόρον τη μητέρα, δεν ήταν λίγα τα τραγούδια που ερμήνευσε συγκλονιστικά ως πατέρας. Ίσως τα περισσότερα απ’ όλους... Από το 1955 και το Πατέρα μου, μητέρα μου, ως το 1993 που αφιερώνει στον πατέρα του ένα ποντιακό βαλς με τίτλο Ο αντάρτης και το 1997 που συμβουλεύει, και πάλι στην ποντιακή διάλεκτο, τον γιο του...
Πολλά χρόνια πριν, το 1957, τραγουδά σε στίχους Κώστα Βίρβου:
Ένας πατέρας βασανισμένος
στο σπίτι πάει συλλογισμένος
ποιος να ξέρει πάλι τι να του συμβαίνει
κι απ’ τα δυο του μάτια δάκρυα κυλούνε.
Κάθε βήμα που πατάει
κι ένας πόνος βαριά τόνε κτυπάει.
ενώ το 1983 μιλώντας για τον πατέρα του στον Γιώργο Λιάνη και στην εκπομπή Ρεπόρτερς ο Στέλιος αναφέρει πως:
Σ.Κ: Ο θάνατος του πατέρα είναι μια πολύ μεγάλη ιστορία... Γεγονός είναι ότι πέθανε από το πολύ ξύλο... Ήρθε από το χωριό που είχαμε πάει για τα χρόνια τα κατοχικά, αιμόφυρτος, είχαν πειραχτεί οι πνεύμονές του και πέθανε από φυματίωση...Δεν άντεξε γιατί το κορμί του είχε γίνει μελανό από το πολύ ξύλο.
Γ.Λ: Ποιοι και γιατί τον χτύπησαν;
Σ.Κ: Ο πατέρας, εργάτης στο επάγγελμα ήταν αριστερός. Και είχε αναλάβει στο χωριό μια υπηρεσία, ας την πούμε, την ονόμαζαν Εθνική Αλληλεγγύη. Έπαιρνε απ’ αυτούς που είχαν και έδινε σ’ αυτούς που δεν είχαν. Αυτό ήταν το μεγάλο του αμάρτημα και γι’ αυτό το αμάρτημά του πλήρωσε με τη ζωή του. Πέθανε σαν το σκυλί...
Γ.Λ: Λένε πως μια παροιμιώδης αγάπη σε δένει με τη μητέρα σου. Όλοι οι άνθρωποι αγαπάν τις μητέρες τους αλλά η δική σου αγάπη γι’ αυτήν είναι κάτι το μοναδικό. Τι είναι η μάνα για τη ζωή σου;
Σ.Κ: Η μάνα... Το πολυτιμότερο αγαθό στον κόσμο. Η πιο αληθινή αγάπη. Η μάνα δεν αλλάζεται με τίποτα, μ ’όλα τα πλούτη του κόσμου. Η μάνα είν’ αυτή που δίνει ζωή στον κόσμο. Η μάνα δεν πρέπει να περιφρονείται από κανένα παιδί και η μόνη αγάπη που αξίζει σήμερα είναι ν’ αγαπάει κανείς τη μάνα του.
Γ.Λ: Έχεις τραγουδήσει μέσα στα χιλιάδες τραγούδια που τραγούδησες, τραγούδια για τον πατέρα και τη μητέρα ειδικά;
Σ.Κ: Βεβαίως είπα και μερικά για τον πατέρα. Δυστυχώς ο πατέρας πάντα είναι σε δεύτερη μοίρα. Είναι ο ήρωας, αν θέλεις, του σπιτιού που δουλεύει σιωπηρά, ας πούμε, χωρίς να παίρνει προβολή τ’ όνομά του. Η μάνα είναι αυτή που κερδίζει την αγάπη του παιδιού περισσότερο...
«Πατρικά» τραγούδια θα συναντήσουμε σε όλα τα είδη. Από τα δημοτικά και τα ελαφρά, η θεματολογία των οποίων είναι εμφανής στους τίτλους, μέχρι τα βαριά λαϊκά με κοινωνικό στίχο της δεκαετίας του ’50 και του ’60, με τον Βαγγέλη Περπινιάδη να ακολουθεί τον Καζαντζίδη σε «πατρικές» αναφορές. Υπάρχουν επίσης τα πιο «έντεχνα» και τα λαϊκά των δεκαετιών ’70 & ’80 κυρίως, αλλά και μεταγενέστερα... Αν θέλουμε να σταθούμε σε κάποια απ’ αυτά, το 1973 ακούμε τον Μίκη Θεοδωράκη με τον Πέτρο Πανδή να τραγουδούν Ο γιος μου είναι εννιά χρονών, τραγούδι που ο Μίκης έγραψε στη Ζάτουνα το 1968, ο Νίκος Δημητράτος τραγουδά Μάνο Λοΐζο σε μια ανέκδοτη ηχογράφηση από το θεατρικό έργο Οι Κουραμπιέδες το 1978, ενώ ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης μοιράζεται το 1979 ένα τραγούδι-διάλογο, μαζί με τον πιτσιρικά Σάκη (όπως αναγράφεται στο εξώφυλλο), που δίνει τον γενικό τίτλο στο δίσκο Πατέρα Μου. Ο Σάκης δεν είναι άλλος από τον Σάκη (Διονύση) Τσιτομενέα, γνωστό ραδιοφωνικό παραγωγό. Το 1997 ο Στέλιος Διονυσίου ξεκινά την καριέρα του, τραγουδώντας για τον πατέρα του Με όνομα βαρύ σαν ιστορία. Το 2003 η Lyra κυκλοφορεί μια συλλογή με τραγούδια αφιερωμένα από τους δημιουργούς στους πατεράδες τους, με τίτλο Ένα Γράμμα Στον Πατέρα Μου ενώ το 2007 ο Διονύσης Τσακνής παρουσιάζει έναν δίσκο, που χωρίς να αποτελείται από παιδικά τραγούδια, έχει σαν επίκεντρο το παιδί και τις σχέσεις του με τους γονείς. Τίτλος του Τι Γυρεύεις Στον Ύπνο Μου Πατέρα...
Ακολουθεί μια καταγραφή τραγουδιών που φτάνει ως το 2010, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σχετίζονται με τον πατέρα. Σίγουρα δεν είναι όλα... Υπάρχουν δεκάδες ακόμα... Κι ελπίζω πως σε μια μελλοντική καταγραφή η λίστα αυτή θα εμπλουτισθεί από ακόμα περισσότερους πατρικούς ρόλους και τίτλους...
1931
Μπαμπά θέλω γυναίκα (Νίκος Σταθερός - Μίνως Μάτσας) Γιώργος Βιδάλης
1935
Θα 'ρθω απόψε στο μπαμπά σου (Γ. Μακρής - Παναγιώτης Παπαδούκας)
Νίκος Γούναρης - Νίκος Μακρής - Χαβάγιες Ζοζέφ Κορίνθιου
1937
Ζαχαροπλάστης ήταν ο μπαμπάς σου (Θεόδωρος Παπαδόπουλος - Αλέκος Σακελλάριος - Δημήτρης Ευαγγελίδης) Κούλα Νικολαΐδου - Τάκης Μωράκης
1946
Μη φοβάσαι το μπαμπά (Γιάννης Βέλλας - Κώστας Κοφινιώτης)
Φώτης Πολυμέρης - Πάνος Βισβάρδης
1950
Μάτια τσακίρικα (Ζακ Ιακωβίδης - Σπύρος Περιστέρης)
Έλσα Λάμπο - Κώστας Ρούκουνας - Απόστολος Καλδάρας
Το μωρό (Νανούρισμα) (Παραδοσιακό - διασκευή Γιώργου Μανησαλή) Ρόζα Εσκενάζυ
1951
Η κιθάρα του πατέρα (Φώτης Πολυμέρης) Φώτης Πολυμέρης - Μπάμπης Μαρκαντωνάτος
1952
Τα καβουράκια (Βασίλης Τσιτσάνης - Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου)
Τάκης Μπίνης - Σωτηρία Μπέλλου - Βασίλης Τσιτσάνης
1954
Έφυγες μ’ έναν άλλονε (Γιάννης Τατασόπουλος - Νίκος Ρούτσος)
Γιάννης Τατασόπουλος - Καίτη Ραζή
1955
Πατέρα μου μητέρα μου (Mπάμπης Μπακάλης - Κώστας Βίρβος) Στέλιος Καζαντζίδης
1956
Φτωχέ πατέρα τι τραβάς (Μπάμπης Μπακάλης - Κώστας Βίρβος) Γιώτα Λύδια
1957
Ο πατέρας (Μπάμπης Μπακάλης - Κώστας Βίρβος) Στέλιος Καζαντζίδης
1958
Γιατί πατέρα (Απόστολος Καλδάρας - Κώστας Βίρβος) Στέλιος Καζαντζίδης - Γιώτα Λύδια
Ο ξενιτεμένος πατέρας (Μπάμπης Μπακάλης) Στέλιος Καζαντζίδης - Μαρινέλλα
Ο φτωχός με τα παιδιά του (Μπάμπης Μπακάλης) Γρηγόρης Μπιθικώτσης - Γιώτα Λύδια
Χωρίς μητέρα, χωρίς πατέρα (Τόλης Εσδράς - Χρήστος Κολοκοτρώνης) Μανώλης Αγγελόπουλος
Θα δώσει λόγο στο παιδί του (Μπάμπης Μπακάλης) Γιώτα Λύδια - Γιάννης Κυριαζής
Ο πατέρας του παιδιού μου (Μανώλης Χιώτης) Γιώτα Λύδια
Τους γονείς να σέβεσαι (Μπάμπης Μπακάλης) Πόλυ Πάνου
1959
Του πατέρα σου τα πλούτη τα μισώ (Μπάμπης Μπακάλης) Καίτη Γκρέυ - Σταύρος Καμπάνης
Πατέρα ξαναγύρισε (Στέλιος Χρυσίνης) Μανώλης Αγγελόπουλος
Το παιδί της αμαρτίας (Μπάμπης Μπακάλης) Μανώλης Αγγελόπουλος - Καίτη Γλέρη
Πικραμένε μου πατέρα (Στράτος Ατταλίδης) Μανώλης Αγγελόπουλος
Συγχώρα με πατέρα (Μανώλης Χιώτης) Μαίρη Λίντα - Μανώλης Χιώτης - Τρίο Μπριλλάντε
To σφάλμα του πατέρα μου (Δημήτρης Γκούτης) Σπύρος Ζαγοραίος - Βούλα Γκίκα
Ποιος είναι ο μπαμπάς σου (Άκης Σμυρναίος - Θανάσης Τσόγκας) Τρίο Μπελ Κάντο
1960
Ο λύκος (Μίμης Πλέσσας - Κώστας Πρετεντέρης) Τρίο Καντσόνε
Toυ πατέρα η συμβουλή (Απόστολος Καλδάρας) Στράτος Διονυσίου
Δυστυχισμένε μου πατέρα (Βασίλης Καραπατάκης) Γιώτα Λύδια - Μανώλης Αγγελόπουλος
Aν είχα τον πατέρα μου (Σπύρος Ζαγοραίος - Νίκος Δαλέζιος) Σπύρος Ζαγοραίος
1961
Πατέρα μου πατέρα μου (Γιώργος Μητσάκης) Καίτη Γκρέυ
Ένας άπονος πατέρας (Γιώργος Μητσάκης) Καίτη Γκρέυ
1962
O άσωτος πατέρας (Γιώργος Μανισαλής) Βαγγέλης Περπινιάδης - Ρούλα Καλάκη
O Nικολάκης το τζιτζίκι (Απόστολος Καλδάρας) Νίκος Νομικός
Με διώξαν τα παιδιά μου (Μπάμπης Μπακάλης) Βαγγέλης Περπινιάδης
Το δάκρυ της ορφάνιας (Στέλιος Καζαντζίδης - Νίκος Μουρκάκος) Στέλιος Καζαντζίδης - Μαρινέλλα
1963
Του πατέρα η συμβουλή (Μπάμπης Μπακάλης) Στέλιος Καζαντζίδης
Άκουσε γέρου συμβουλή (Γιώργος Μανισαλής) Πέτρος Αναγνωστάκης
Ασπρομάλλη μου πατέρα (Μπάμπης Μπακάλης) Πέτρος Αναγνωστάκης
Ο πατέρας (Γιώργος Μητσάκης) Γρηγόρης Μπιθικώτσης
Δεν έχει θέση η Γη (Μίκης Θεοδωράκης - Brendan Behan - μτφ. Βασίλης Ρώτας) Μίκης Θεοδωράκης
1964
Η επιστροφή του ασώτου (Μπάμπης Μπακάλης - Κώστας Βίρβος) Στέλιος Καζαντζίδης
Γονιού ευχή (Βασίλης Καραπατάκης - Νίκος Δαλέζιος) Μανώλης Αγγελόπουλος - Αννούλα Βασιλείου
Είμαι ένας βασανισμένος πατέρας (Μπάμπης Μπακάλης - Ηρακλής Παπασιδέρης) Πρόδρομος Τσαουσάκης - Ρούλα Καλάκη
Γύρνα παιδί μου (Ο πόνος του πατέρα) (Βαγγέλης Περπινιάδης-Δημήτρης Γκούτης) Βαγγέλης Περπινιάδης - Ρία Νόρμα
Toυς γέρους γονείς σου να μην ξεχάσεις (Μπάμπης Μπακάλης) Πέτρος Αναγνωστάκης - Μανταλένα
Ένας πατέρας ζει δέκα παιδιά (Δέκα παιδιά δεν ζουν έναν πατέρα) (Νίκος Δαλέζιος) Θόδωρος Θωμάς
Ένας άπονος πατέρας (Θόδωρος Δερβενιώτης - Κώστας Βίρβος) Βαγγέλης Περπινιάδης
1965
Πείνα (Χρήστος Λεοντής - Κώστας Βίρβος) Στέλιος Καζαντζίδης - Μαρινέλλα
Ο βιοπαλαιστής (Γιώργος Μητσάκης-Ηρακλής Παπασιδέρης) Στέλιος Καζαντζίδης
Πού ’σαι πατέρα να μας δεις (Μπάμπης Μπακάλης-Μιχάλης Αλεξάκης) Βαγγέλης Περπινιάδης
Xαμογέλασε πατέρα (Γιώργος Κατσαρός-Πυθαγόρας) Ζωή Φυτούση
Tης προίκας ο καημός (Στέφανος Βαρτάνης) Μαρινέλλα
Ο φτωχός πατέρας (Δημήτρης Γκούτης) Σπύρος & Ζωή Ζαγοραίου
Δεν εγνώρισα πατέρα (Θόδωρος Πολυκανδριώτης) Ανδρέας Ζακυνθινάκης
Άσπλαχνε πατέρα (Μπάμπης Μπακάλης-Θανάσης Παπουτσής) Τάκης Καραολής-Ρούλα Καλάκη
Μην πληγώνεις τον πατέρα (Θόδωρος Δερβενιώτης-Κώστας Βίρβος) Καίτη Γκρέυ
1966
Δεν είμαι άξιος να λέγομαι πατέρας (Μπακάλης Μπακάλης-Αργυρώ Παπαγιαννοπούλου) Στέλιος Καζαντζίδης
Συγχώρεσε με πατέρα μου (Νίκος Μουρκάκος) Απόστολος Νικολαΐδης
Ας είχα τα παιδιά μου (Πρόδρομος Τσαουσάκης-Λεονάρδος Μπουρνέλης) Πρόδρομος Τσαουσάκης-Λίτσα Διαμάντη
Πατέρα δόσμου την ευχή σου (Αρσένης Στεργίου-Στρωτό Πωγωνίσιο) Αρσένης Στεργίου
1967
Πατέρα κάτσε φρόνιμα (Γιώργος Ζαμπέτας-Χαράλαμπος Βασιλειάδης-Λάκης Μιχαηλίδης) Γιώργος Ζαμπέτας
Πατέρα μου με γέλασες (Απόστολος Καλδάρας) Νίκος Ξανθόπουλος
Πάρτε παιδιά μου την ευχή (Στράτος Παπάς) Λάκης Χαλκιάς
To παράπονο του πατέρα (Γιώργος Μητσάκης) Δημήτρης Τζανής
Παιδί μου παιδί μου (Γιώργος Μανισαλής-Κώστας Ψυχογιός) Νίκος Ξανθόπουλος
1969
Πατέρα μας μεγάλωσες ( Γιώργος Πολύζος) Μανώλης Αγγελόπουλος
Είσαι το παιδί μου (Γιώργος Μανισαλής-Σέβη Τηλιακού) Νίκος Ξανθόπουλος
Μια Κυριακή (Γιάννης Σπανός-Λευτέρης Παπαδόπουλος) Γρηγόρης Μπιθικώτσης
Κάπου στη δεκαετία του ’60 κυκλοφορούν κάποια τραγούδια για τα οποία δυστυχώς δεν έχουμε τις ακριβείς χρονολογίες ηχογράφησης
Τα κουτσούβελα (Δημήτρης Χάρος-Ν.Ιωάννου) Ευάγγελος Σαμιώτης
Πατέρα ξεκουράσου (Ευάγγελος Σούκας) Πάνος Φώσκολος-Μαρ.Κοκόση
Το παράπονο ενός πατέρα (Στ.Βαλιάνος) Στράτος Κύπριος
Πατέρα μου δεν φεύγω - Στράτος Κύπριος
O ταλαίπωρος πατέρας (Κουράστηκες πατέρα μου) Στράτος Κύπριος
1970
1922 (Στους χρόνους της καταστροφής) (Γιάννης Μαρκόπουλος-Κ.Χ.Μύρης) Μαρία Δημητριάδη
1971
Φέρτε το παιδί του χάρου (Άκης Πάνου) Στράτος Διονυσίου
Μην ξεχνάς τον Ωρωπό (Μίκης Θεοδωράκης) Μίκης Θεοδωράκης
1972
O πατέρας με τη φυσαρμόνικα (Γιάννης Μαρκόπουλος-Μιχάλης Κατσαρός) Γιάννης Μαρκόπουλος
Ζεϊμπέκικο (Διονύσης Σαββόπουλος) Διονύσης Σαββόπουλος
1973
Ο γιος μου (Μίκης Θεοδωράκης) Πέτρος Πανδής-Μίκης Θεοδωράκης
Πατέρας και γιος (Πασχάλης Αρβανιτίδης) Πασχάλης
1974
Ω! τι κόσμος μπαμπά (Βασίλης Δημητρίου-Κώστας Μουρσελάς) Γιάννης Καλατζής-χορωδία
Είπες Απρίλη πως θα ’ρθεις (Γιάννης Μαρκόπουλος-Γιώργος Σκούρτης) Βίκυ Μοσχολιού-Λάκης Χαλκιάς
1976
Σου μιλώ πατέρα (Γιάννης Μαρκόπουλος) Λάκης Χαλκιάς
1977
Γιε μου (Απόστολος Καλδάρας-Λευτέρης Παπαδόπουλος) Σταμάτης Κόκοτας
1978
O φτωχός πατέρας μου (Μάνος Λοΐζος) Νίκος Δημητράτος (Ανέκδοτο τραγούδι από το θεατρικό έργο Οι Κουραμπιέδες)
1979
O κόσμος ο δικός σου (Άκης Πάνου) Ζανέτ Καπούγια
Πατέρα μου (Γρηγόρης Μπιθικώτσης-Κώστας Βίρβος) Γρηγόρης Μπιθικώτσης-Διονύσης (Σάκης) Τσιτομενέας
1980
Είχα έναν πατέρα (Κώστας Χατζής-Γιώργος Οικονομίδης) Κώστας Χατζής
1981
Τραγούδι από την ταινία «Το Μεγάλο Κανόνι» (Σάκης Τσιλίκης) Γιάννης Μπογδάνος - Θανάσης Βέγγος
1984
Εγώ θα σου δείξω το δρόμο (Θανάσης Πολυκανδριώτης-Γιάννης Πάριος) Στράτος & Άγγελος Διονυσίου
1987
Ο γιεγιές (Νίκος Καρβέλας) Νίκος Καρβέλας (συμμετέχουν οι γονείς του)
1988
Πατέρα μου (Χρήστος Νικολόπουλος-Λευτέρης Παπαδόπουλος) Λεωνίδας Βελής
1990
Μπαμπά μην τρέχεις (Γιάννης Μηλιώκας) Γιάννης Μηλιώκας
1992
Ο άνθρωπος του κάβου (Χάρις Αλεξίου) Χάρις Αλεξίου
1993
Ο αντάρτης (Θανάσης Τσολερίδης-Νάκος Ευσταθιάδης) Στέλιος Καζαντζίδης
1994
O πατέρας μου (Μιχάλης Τερζής-Ηλίας Κατσούλης) Καίτη Χωματά
Πατέρα δώσμε την ευχής (Χρήστος Χρυσανθόπουλος-Νάκος Ευσταθιάδης) Στέλιος Καζαντζίδης-Στάθης Νικολαΐδης
1996
Πατέρα σ’ αγαπώ (Λαυρέντης Μαχαιρίτσας-Γιώργος Οικονομέας) Λαυρέντης Μαχαιρίτσας
1997
Άκ’ σον υιέ μ’ ντο λέω σε (Στάθης Νικολα ΐ δης-Χρήστος Αντωνιάδης) Στέλιος Καζαντζίδης
Θυμάμαι έναν πατέρα (Μάριος Τόκας-Φίλιππος Γράψας) Στέλιος Διονυσίου
Οικογενειακή υπόθεση (Αντώνης Βαρδής-Μάνος Τσιλιμίδης) Αντώνης & Γιάννης Βαρδής
1998
Ο Φώτης (Ένα τραγούδι για τον πατέρα μου) (Φοίβος Δεληβοριάς) Φοίβος Δεληβοριάς
1999
Πατέρα μεγάλωσα (Αντώνης Μιτζέλος-Ελένη Ζιώγα) Γιάννης Κότσιρας
Ένα αλλιώτικο νανούρισμα (Διονύσης Τσακνής) Δ. Τσακνής - Σ. Μάλαμας - Β. Παπακωνσταντίνου - Π. Κατσιμίχας - Λ. Μαχαιρίτσας - Ορ. Περίδης
Ο πατέρας (Παντελής Θαλασσινός-Ηλίας Κατσούλης) Παντελής Θαλασσινός
2003
Cd: Ένα Γράμμα Στον Πατέρα Μου
1. Τα φοβισμένα αγόρια (Πάνος Κατσιμίχας) Πάνος Κατσιμίχας
2. Φεγγάρι μου φεγγόφωτο (Μάριος Φραγκούλης) Μάριος Φραγκούλης
3. Άη Γιώργης (Λουδοβίκος των Ανωγείων-Φίλιππος Γράψας) Μαριώ
4. Πήρα για να δω τι κάνεις (Αντώνης Βαρδής-Ίων Σταμπουλής) Χάρης Ντατσής
5. Αντώνης (Σταμάτης Κραουνάκης) Ορχηστρικό
6. Επί του τάφου του πατρός μου (Νίκος Ξυδάκης-Γεώργιος Βιζυηνός) Νίκος Ξυδάκης
7. Αρκεί να είσαι εδώ (Κώστας Παρίσης) Κώστας Παρίσης
8. Γράμμα του πατέρα μου (ενθύμιο) (Θοδωρής Οικονόμου-Παρασκευάς Καρασούλος) Τάσος Αποστόλου
9. Ο πατέρας (Παντελής Θαλασσινός-Ηλίας Κατσούλης) Παντελής Θαλασσινός
10. Σαν τα κέφια τ΄Αποστόλη (Κώστας Καλδάρας-Μιχάλης Μπουρμπούλης) Γιάννης Παναγιωτόπουλος
11. Κυπαρισσάκι μου (Ευανθία Ρεμπούτσικα) Ορχηστρικό
12. Πρωινό σε ξένη πόλη (Σαβίνα & Σοφία Γιαννάτου) Σαβίνα Γιαννάτου
13. Γι’ αυτό το σκουπιδάκι (Λουδοβίκος των Ανωγείων) Λουδοβίκος των Ανωγείων
14. Καινούργια ζωή (Λέων Ραπίτης-Μίμης Τραϊφόρος-διασκευή Παύλος Βάκαλος) Γιώργος Βάκαλος
15. Τα φώτα της πόλης (Δήμητρα Τρυπάνη) Τάσος Μισυρλής
16. Ποιος μπορεί να το βρει, τι είναι (Γιώργος Αλουπογιάννης) Γιώργος Αλουπογιάννης
17. Είμαστε θείες (Μιχάλης Σιγανίδης) Φωνές:Φ.Μπουντούρογλου-Λ.Λύτρα-Γ.Μουρτζόπουλος-Γ.Μουγγός-Τ.Ναούμ - Τ.Τσουκαλάς-Κ.Σιγανίδου-Αχ.Σιγανίδης
18. Τα γράμματα του τέλους (Μιχάλης Σιγανίδης) Ορχηστρικό
2005
Για τον πατέρα (Δημήτρης Κωστόπουλος-Νεκτάριος Μπήτρος) Ζαφείρης Μελάς
Τώρα τον πατέρα μου (Γιάννης Σκούταρης-Βαγγέλης Καραπέτρος-Μάνος Ξυδούς) Βωξ
2006
Πατέρα το τραγούδι σου το αφιερώνω (Τριαντάφυλλος) Tριαντάφυλλος
2007
Ποτέ δεν τραγούδησα για τον πατέρα μου (Μάνος Ξυδούς-Πάνος Κατσιμίχας) Πάνος Κατσιμίχας
cd: Τι Γυρεύεις Στον Ύπνο Μου Πατέρα (μουσική-στίχοι Διονύσης Τσακνής. Το Ουλαλούμ σε ποίηση του Γιάννη Σκαρίμπα) Διονύσης Τσακνής-Αποστόλης Ψυχράμης- Μαρία Παπαλεοντίου
2008
Θέατρο Σκιών (Τάσος Ιωαννίδης- Eυγένιος Σπαθάρης) Ευγένιος Σπαθάρης-χορωδία
2009
Έλα πατέρα (Χρυσόστομος Καραντωνίου - Πάνος Παπαϊωάννου) Πάνος Παπαϊωάννου
Για τον πατέρα (Γιώργος Χατζηπιερής) Ελευθερία Αρβανιτάκη
Πατέρα, απόψε αν μ’ ακούς (μαντινάδα) Στέφανος Βορδώνης
2010
Πατέρα (Γιώργος Χατζηπιερής-Νίκος Μαϊτός) Γεράσιμος Ανδρεάτος
- Ευχαριστώ ιδιαιτέρως το φίλο ραδιοφωνικό μουσικό παραγωγό Σιδερή Πρίντεζη και το φίλο συλλέκτη Νικόλαο Πολίτη για τη βοήθειά τους.
- Η καταγραφή αφιερώνεται στους δυο Κωνσταντίνους Γιώγλου, τον πατέρα και τον γιο μου.
Πηγή:
1: www.fimes.gr
2: Δισκογραφία Στέλιου Καζαντζίδη (Λαϊκό Τραγούδι – Η Αυθεντική Ιστορία - Νational Geographic 2010)
Κεντρική φωτό: Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης με τον μικρό γιο του Γρηγόρη το 1979
Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης στο ogdoo.gr: 18/06/2011
