Τα μουσικά περιοδικά που διαβάζαμε κι έγραψαν ιστορία

(PHOTOS) Ένας ενδεικτικός κατάλογος που ξυπνά μνήμες…
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Η ιστορία του μουσικού Τύπου στην Ελλάδα ξεκινά στις 20 Ιουνίου του 1902, όταν κυκλοφόρησε στην Αθήνα, σύμφωνα με το αρχείο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, η δεκαπενθήμερος μουσική εφημερίδα «Φόρμιγξ»! Περισσότερες πληροφορίες δεν υπάρχουν για την ώρα, όμως η δική μας μηχανή του χρόνου έχει ένα άλλο σημαντικό κομμάτι να θυμηθεί.

Όταν η μνήμη ασθενεί η καρδιά συνεχίζει να χτυπά. Τα «ματωμένα άρθρα» γράφτηκαν στον έντυπο μουσικό Τύπο. Μια εποχή που θυμούνται όσοι έζησαν τη γέννηση και την εξέλιξη των ιστορικών περιοδικών με μουσικό περιεχόμενο, αλλά και hi-fi στη δεκαετία του ’70 και ’80. Αυτή ήταν η χρυσή περίπου 20ετία, χωρίς ίντερνετ, αλλά με χτυποκάρδι να βγει το καινούργιο τεύχος που θα έδινε τροφή στο μυαλό, στο πικάπ και στους εφηβικούς τοίχους με τα πόστερ των περιοδικών. Ας ξεφυλλίσουμε ξανά τα μουσικά περιοδικά για να μη ξεχάσουμε τι διαβάζαμε…

Το πρώτο οπτικό γερό χτύπημα που ένοιωσα ήταν τον Μάρτιο του 1978, λίγο πριν κλείσω τα 11 μου χρόνια, όταν πήγα σ’ ένα μεγάλο υπόγειο δωμάτιο της δασκάλας των γαλλικών μου Σίσυς Ευκαρπίδου, ν’ αλλάξω ένα δίσκο που κέρδισε σε διαγωνισμό ο θείος μου, ο Γιωργούλης χορεύοντας με την τότε γυναίκα του Σοφία, σε μια ντισκοτέκ, και μου τον δώρισε, αλλά δεν άντεχε η ηλικία μου το best των Roxy Music. Έτσι η Σίσυ είχε διπλό το «Blue For You» των Status Quo και μου πρότεινε ανταλλαγή την οποία δέχθηκα, εφόσον έβαλε το δίσκο να παίξει και μου άρεσε. Τη στιγμή που μπήκα στο χώρο της έπαιζε το «Street Legal» του Bob Dylan στο πικάπ, είχε ημίφως και στο κομοδίνο της η λάμπα φώτιζε ένα περιοδικό με τον Jimi Hendrix στο εξώφυλλο. Ποπ και Ροκ έγραφε στο εξώφυλλο. Μια φωτογραφία του Hendrix που δεν ήταν έγχρωμη, αλλά ούτε και ασπρόμαυρη. Καρφώθηκα πάνω του και το κοίταζα, ενώ άκουγα την περίεργη φωνή του Dylan. «Είναι ένα καινούργιο περιοδικό» μου είπε. «Θα μου γράψεις μια κασέτα με αυτόν που ακούμε, μ’ αρέσει πολύ», απάντησα. «Ναι, και από την άλλη πλευρά θα σου γράψω Ten Years After…».

H εικόνα του εξωφύλλου μου έμεινε στο μυαλό, έως ότου το ίδιο καλοκαίρι παραθερίζοντας οικογενειακά στο κάμπινγκ της Ραφήνας έψαχνα τα περιοδικά σε ένα ψιλικατζίδικο στην πλατεία της, ώσπου βλέπω το Ποπ και Ροκ με εξώφυλλο τους Jefferson Aiplane και το αγοράζω μαζί με άλλα πιο οικεία σε μένα περιοδικά όπως το αγαπημένο μου Τζόννυ Λόγκαν, το Μπλεκ, το Όμπραξ, τον Μικρό Σερίφη και το Μίκυ Μάους. Το 4ο τεύχος του Ποπ και Ροκ έμελλε να είναι το πρώτο μουσικό περιοδικό που αγόρασα. Ήταν Ιούνιος του 1978. Από τότε κάθε μήνα περίμενα με αγωνία να το κρεμάσει με μανταλάκι στο ξύλινο σταντ του ο Πολυζώης, στο ψιλικατζίδικο μερικά τετράγωνα πιο πέρα από τη γειτονιά μου. Ένας Εβραίος που έμενε στην Αγ. Παρασκευή κι ερχόταν καθημερινά ν’ ανοίξει το ψιλικατζίδικό του στην οδό Αλικαρνασσού στη Ν. Σμύρνη, πίσω από την Λεόντειο και κοντά στη Λ. Συγγρού στο ύψος της οδού Χρυσάκη.

Αγοράζοντας το Ποπ και Ροκ άνοιξε η όρεξη και για άλλα μουσικά περιοδικά που έπαιρνα ανάλογα τη θεματολογία που είχαν στο εξώφυλλο. Πιο συστηματικά αγόραζα τη Μουσική, που προϋπήρξε του Ποπ και Ροκ καθότι είχε κυκλοφορήσει τον Δεκέμβριο του 1977. Παρακολουθούσα ιδιαίτερα τα κείμενα του Κώστα Αρβανίτη που έγραφε ωραία και είχα την τύχη να γνωρίσω αρκετά χρόνια μετά, μέσα από την περιπέτεια της συλλογής δίσκων στην οποία είναι κι αυτός μέχρι σήμερα. Ένας πολύ ωραίος τύπος, ψαγμένος που ενίσχυσε την εικόνα που είχα σχηματίσει για εκείνον μέσα από τα γραπτά του.

Πιο αραιά στην αρχή και συστηματικά στη δεκαετία του ’80 έπαιρνα και τον Ήχο - από το τεύχος Σεπτεμβρίου 1980 - για τον οποίο σήμερα έχω την γνώμη ότι είναι ότι καλύτερο κυκλοφόρησε στον μουσικό περιοδικό Τύπο. Δεν το είχα ζυγίσει καλά στην αρχή γιατί είχε και τεχνικά θέματα και νόμιζα ότι δεν είχα να διαβάσω πολλά για τη μουσική. Δεν ήταν όμως έτσι. Όταν το κατάλαβα έγινα συστηματικός αναγνώστης του. Η τύχη τα έφερε έτσι και το καλοκαίρι του ’97 μπήκα στο δυναμικό του κι άρχισα να αρθρογραφώ δίπλα σε μεγαθήρια της μουσικής, όπως ο αείμνηστος Τάσος Φαληρέας και ο Σωκράτης Παπαχατζής, μια μουσική διάνοια, ο οποίος με είχε προσλάβει στον Ήχο, με μια εργασία μου για το ελληνικό ροκ, όταν μου έκλεισε την πόρτα το Zoo. Κάθε εμπόδιο για καλύτερα, όπως λέμε. Ξεκίνησα με τη συνέντευξη του Μιχάλη Πούγουνα με αφορμή τον καινούργιο τότε δίσκο των Flowers Of Romance. Είχε δημοσιευτεί στις επόμενες σελίδες μετά τη συνέντευξη του Διονύση Σαββόπουλου στον Σ. Παπαχατζή. Ο Ήχος & hi-fi ήταν το πρώτο μουσικό περιοδικό στα 70ς, με πρώτο τεύχος κυκλοφορίας τον Απρίλιο του 1973. Ένα τολμηρό και ταυτόχρονα πρωτοποριακό στην εποχή του εγχείρημα του Κώστα Καββαθά. Το μόνο που εξακολουθεί να κυκλοφορεί, όχι πια αυστηρά μηνιαίο και με την επωνυμία Sound Vision + Hxos, υπό τη διεύθυνση του Φώτη Φωτιάδη.

Την 1η Νοεμβρίου του 1979 κυκλοφόρησε το Μουσικό Εξπρές σε διεύθυνση του αείμνηστου Τάσου Ψαλτάκη με εξώφυλλο τον Bob Dylan. Δεκαπενθήμερη μουσική επιθεώρηση έγραφε κάτω από τον τίτλο του. Το περιοδικό αυτό είχε μεγάλο σχήμα, σαν το σχήμα των εφημερίδων τότε και μπορούσες να το κρατάς διπλωμένο στη μέση. Ήταν low budget έκδοση σε σχέση με τα άλλα μουσικά περιοδικά, αλλά είχε ενδιαφέροντα θέματα και αυτό που το έκανε να διαφέρει ήταν η μεγάλη στήριξή του στο ελληνικό ροκ, στο οποίο αφιέρωνε σημαντικό μέρος από την ύλη του και ενημέρωνε επίσης για τη συναυλιακή κίνηση των Ελλήνων μουσικών και των συγκροτημάτων. Δεν μακροημέρευσε αλλά έμεινε ιστορικό και στήριξε την ελληνική σκηνή όσο κανένα άλλο. Αυτό χάρη στην αγάπη που είχε ο Ψαλτάκης για το ελληνικό ροκ που είχε μεγάλη δράση παλιότερα και ως μάνατζερ συγκροτημάτων της Θεσσαλονίκης όπως οι Βόρειοι και οι Μακεδονομάχοι. Είχα την τύχη να τον γνωρίσω ως υλατζή -και ήταν σπουδαίος στη δουλειά του- στο Φως των Σπορ το 1987, όπου δούλεψα στα πρώτα χρόνια της δημοσιογραφίας ως αθλητικογράφος. Γίναμε αμέσως φίλοι λόγω μουσικών ενδιαφερόντων και υπήρξε ο μέντοράς μου στη μουσική δημοσιογραφία.

Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 είχε κυκλοφορήσει το μηνιαίο μουσικό περιοδικό Voice, μια φιλότιμη προσπάθεια που άντεξε για 12 τεύχη και είχα την τύχη να ενταχθώ στο δυναμικό του εξαρχής, προς τιμήν της συντακτικής ομάδας που με είχε καλέσει να συμμετέχω στην προσπάθεια αυτή και δεν έλαβε υπ’ όψη της τον όρο που έθεσε φιλικό της πρόσωπο και συντάκτης περιοδικού «αυτός ή εγώ» για μια… γυναίκα! Στο περιοδικό έγραφε και ο Μιχάλης Λημνιός, φίλος από την εφηβεία έως σήμερα, ο οποίος έχει μεγάλη διεθνή δράση στη διάδοση του blues και τεράστιο όγκο αρθρογραφίας στο εξωτερικό με απίστευτες συναντήσεις -συνεντεύξεις μουσικών, που οι περισσότεροι δεν έχουν φιλοξενηθεί ποτέ στον ελληνικό μουσικό Τύπο.

Το μουσικό περιοδικό που έκανε το μεγάλο μπαμ προς τα τέλη του ’90 ήταν το Δίφωνο που στήριζε κυρίως την ελληνική μουσική που είχε μεγάλη επίδραση την περίοδο εκείνη που σημειώνεται ένα μεγάλο ρεύμα προσέλευσης κόσμου στις μουσικές σκηνές που άνθισαν μαζί με την κίνηση των τραγουδοποιών. Ένα περιοδικό που στην ακμή του, η οποία κράτησε αρκετά χρόνια, βρισκόταν σε κάθε σπίτι και σε κάθε χώρο, επαγγελματικό και μη. Οι πωλήσεις του ήταν εντυπωσιακές. Θυμάμαι την τηλεφωνική πρόταση του διευθυντή του Διφώνου Μιχάλη Κουμπιού ένα απόγευμα στο σπίτι μου και την αντίδρασή μου «Μα, δουλεύω στον Ήχο…». Υπήρχε μεγάλος ανταγωνισμός στα περιοδικά. Τελικά το ξανασκέφτηκα καθώς η θεματολογία ήταν διαφορετική και ενέδωσα. Ήταν μεγάλη τιμή μου που συνεργάστηκα με το Δίφωνο στην καλύτερή του περίοδο. Όταν αποχώρησε ο Μ. Κουμπιός, ένας ευφάνταστος και απίστευτα δημιουργικός άνθρωπος και καλλιτέχνης, άρχισε η αντίστροφη μέτρηση του περιοδικού. Μεγάλη φυσιογνωμία και ψυχή του περιοδικού υπήρξε ο Κώστας Μπαλαχούτης που από τη θέση του αρχισυντάκτη, ως άριστος γνώστης του ελληνικού τραγουδιού, έφτασε πολύ ψηλά το Δίφωνο. Εκεί είχα τη χαρά να βρίσκομαι και μαζί με τον τεράστιο Ανδρέα Τσουρινάκη που έχει συνδέσει το όνομά του με το πολύ πετυχημένο περιοδικό Metal Hammer, φίλο από τα χρόνια της εφηβείας, που τόσο λείπει σήμερα από τα μουσικά πράγματα και είναι μεγάλο κρίμα αυτό.
Πολύ σημαντικό περιοδικό ήταν το Jazz + Τζαζ που κατέγραψε όλη την ιστορία της, στο εξωτερικό και στην Ελλάδα - του οφείλουν πολλά οι Έλληνες μουσικοί - με υψηλή ποιότητα μουσικής στους ψηφιακούς δίσκους που το συνόδευαν. Τα τεύχη του σήμερα είναι ανεκτίμητα και λείπει τόσο με την άνθηση της τζαζ στην Ελλάδα.

Από τα μουσικά περιοδικά οι μουσικοί δημοσιογράφοι αρθρογράφησαν ο καθένας με το προσωπικό του στυλ γραφής και καθόρισαν το όποιο μουσικό γούστο σε αυτή τη χώρα, ονόματα γνωστά σήμερα σε όλους μας όπως οι Μάκης Μηλάτος, Νίκος Κοντογούρης, Αργύρης Ζήλος, Θοδωρής Μανίκας, Νίκος Μαστοράκης, Άκης Λαδικός, Μίκης Κορίνθιος, Πητ Κωνσταντέας, Γιάννης Μαλαθρώνας, Νικόλας Τριανταφυλλίδης, Τάσος Φαληρέας, Γρηγόρης Φαληρέας, Γιώργος Χαρωνίτης, Χάρρυ Καββαδίας, Θόδωρος Σπίνουλας, Μίλτος Σαλβαρλής, Γιάννης Πετρίδης, Σωκράτης Παπαχατζής, Γιώργος Νοταράς, Κώστας Γιαννουλόπουλος, Ηρακλής Τριανταφυλλίδης (έγραφε ως Τριαντάφυλλος Ηρακλείδης στο «Μουσικό Εξπρές), Κώστας Αρβανίτης, Κώστας Χρονόπουλος, Χάκος Περβανίδης, Μάρκος Φράγκος, Στέλιος Ελληνιάδης, Θανάσης Μουτσόπουλος, Θανάσης Αντωνίου, Δημήτρης Αργυρόπουλος, Αλέξανδρος Ριχάρδος, Ιωσήφ Αβράμογλου, Νίκος Πετρουλάκης, Φώντας Τρούσας. Αντώνης Ανδρικάκης, Σάκης Παπαδημητρίου (θέματα τζαζ), Παναγιώτης Χατζησάββας, Κώστας Δαμίγος, Κανέλλος Τερζής, Νίκος Δοντάς και πολλοί ακόμη.

Φυσικά και άφησαν εποχή τα παρακάτω μουσικά περιοδικά, με το δικό τους χρώμα και ρόλο που διαδραμάτισε το καθένα στην καταγραφή της μουσικής και την εξέλιξη του hi-fi που όλη πια έχει περάσει στο διαδίκτυο, κύρια αιτία της κατάρρευσης του έντυπου μουσικού Τύπου. Περιοδικά τα οποία αξίζει να αναφερθούν σε ένα άρθρο που δεν μπορεί να τελειώσει ποτέ όπως και η μουσική.

Ένας ενδεικτικός κατάλογος που ξυπνά μνήμες…


ΗΧΟΣ & Hi-Fi

Πρώτο τεύχος Απρίλιος 1973. Τιμή 15 δρχ.
HXOS Febr. 1982
ΠΟΠ ΚΑΙ ΡΟΚ

Το πρώτο τεύχος κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1978 στην τιμή των 30 δρχ. και το τελευταίο τον Απρίλιο του 2010.
POP ROCK No1
ΜΟΥΣΙΚΗ

H ιστορία της ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 1977. Τιμή τεύχους 30 δρχ.
MOUSIKH 1
ΜΟΥΣΙΚΟ ΕΞΠΡΕΣ

Περιοδικό με μεράκι υποστηρικτικό στο ελληνικό ροκ σε διεύθυνση Τάσου Ψαλτάκη και αρχισυνταξία Χρήστου Γιαννακόπουλου (Πριτσαπίδουλας).
MOUSIKO EXPRESS Teuxos 1
18

Μηνιαία έκδοση του Ποπ και Ροκ υπό την καθοδήγηση του Γιάννη Πετρίδη. Μαζί του κυκλοφόρησαν συλλεκτικά σήμερα βινύλια που κατέγραψαν τα μουσικά ρεύματα της εποχής, όπως το new wave και το punk με τις επιλογές της ψυχής του Ποπ και Ροκ, Γιάννη Πετρίδη, αλλά και του συνεργάτη του Κώστα Ζουγρή. Όπως η συλλογή «Νέο Ροκ» κι ένας δίσκος των Simple Minds,στην ειδική τιμή των 100δρχ. Κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 1979, δέκα μήνες μετά το πρώτο τεύχος του Ποπ και Ροκ.
18
ΣΤΕΡΕΟΦΩΝΙΑ

Hi-Fi περιοδικό

ΔΙΦΩΝΟ

Το κορυφαίο περιοδικό ελληνικής μουσικής και όχι μόνο με ανοιχτούς ορίζοντες και επινοήσεις στην ύλη του.
DIFONO EXOFYLLO
ΝΤΕΦΙ

1982-1995. Εκδότης: Σωτήρης Νικολακόπουλος, Υπεύθυνος σύνταξης: Στέλιος Ελληνιάδης. Επιτροπή περιοδικού: Άκης Πάνου, Τάσος Φαληρέας, Νίκος Ξυδάκης κ.α.
NTEFI
ΣΤΕΡΕΟ

Μηνιαίο περιοδικό Hi-Fi και μουσικής υπό την καθοδήγηση του Κωνσταντίνου Τρικούκη και αρχισυντάκτη τον Μιχάλη Φράγκο. Μεταξύ άλλων έγραφαν ο Μίλτος Καρατζάς και ο Γιάννης Φλέσσας.
Stereo 1
ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ

Μηναίο περιοδικό εικόνας και ήχου σε διεύθυνση Κωνσταντίνου Τρικούκη με τους Μάκη Μηλάτο και Γιάννη Φλέσσα, μεταξύ άλλων, στα θέματα μουσικής.
OPTIKOAKOUSTIKH
VOICE

Εναλλακτικό που έσκασε σαν κομήτης στην εποχή του. Έβγαλε 12 μόνο τεύχη, κάποια συνοδεύονταν με εξαιρετικά cd μαζί με το περιοδικό.
VOICE Teuxos 1
OZ

Θρυλική μουσική εφημερίδα σε μεγάλο σχήμα υπό την καθοδήγηση του Αντώνη Πανούτσου.
OZ
HITECH

Κλασσάτο Hi-Fi περιοδικό υπό τη καθοδήγηση του Θεόδωρου Σπίνουλα
HITECH
HIGH END

Hi-Fi περιοδικό

ΑΣΤΕΡΙΑ

Περιοδικό - πόστερ αφιερωμένο στον Elvis Presley, κατ’ εξαίρεση έβγαλε ένα τεύχος με τους Abba.

ΜΟΝΤΕΡΝΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Νεανικό περιοδικό που κυκλοφορούσε σε μικρό μέγεθος τη δεκαετία του’70 και ’80, με πόστερ, στίχους τραγουδιών, μουσικά αφιερώματα και μια σελίδα με ανέκδοτα του Ρόμπερτ Ουίλλιαμς! Στα τέλη της δεκαετία του 70 είχε ήδη πίσω τους 3 δεκαετίες έκδοσης, όπως αναφέρει στην ταυτότητά του.
MONTERNO TRAGOUDI
ΠΟΠ ΚΟΡΝ

Νεανικό περιοδικό, με ποπ κατεύθυνση.
Pop Korn
ΔΙΣΚΟΣ ΚΑΣΣΕΤΑ

Περιοδικό που κατέγραφε κυρίως τις νέες κυκλοφορίες δίσκων και κασσετών με επίλεκτη αρθρογραφία.
diskos kasseta
JAZZ + ΤΖΑΖ

Το κορυφαίο περιοδικό για τη Τζαζ.
JAZZ ΤΖΑΖ
POP ELEVEN

Εξαιρετική και πολύ προσεγμένη έκδοση του Γρηγόρη Φαληρέα που συνοδευόταν από cd με σπάνιο μουσικό υλικό. Επικεντρωμένο στην ελληνική μουσική.

ECHO ARTIS

Περιοδικό σαν κλώνος του «Διφώνου» επικεντρωμένο στην ελληνική μουσική. Κυκλοφόρησε περίπου 20 τεύχη την περίοδο 2001-3.

MUZINE

Εξαιρετική εναλλακτική προσπάθεια σε μορφή μικρού τόμου βιβλίου που συνοδευόταν από cd με μουσική από την εναλλακτική ελληνική σκηνή.

FRACTAL PRESS

Κυκλοφορούσε από τον Νοέμβριο του 1993 έως το 2004 με μια διακοπή το 1996.
Fractal
SONIC

Κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2004. Εξαιρετικό μηνιαίο περιοδικό της σύγχρονης εποχής υπό την καθοδήγηση του Μάκη Μηλάτου με πιστό κοινό.
SONIC Teuxos 1
ΖΟΟ

Από τις σημαντικότερες προσπάθειες καταγραφής μουσικής υπό την καθοδήγηση του Νίκου Πετρουλάκη που σύστησε σ’ ένα τεύχος του τον παντελώς άγνωστο στην Ελλάδα Terry Callier. Όσοι έχουν τα τεύχη του τα έχουν κρατήσει όλα.

*Οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο του Γιάννη Αλεξίου

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!