Γράφοντας αυτό το άρθρο αμφιταλαντεύτηκα αρκετά για τον τίτλο του. Αρχικά σκέφτηκα να το τιτλοφορήσω «Οι μπαλάντες του Στέλιου». Κάτι δεν μου άρεσε όμως. Τελικά, αφού περασαν από το μυαλό μου διάφορα, «έκλεψα» τον τίτλο που χρησιμοποιήθηκε πριν από δώδεκα, περίπου, χρόνια, στο cd «Ο μοντέρνος και ωραίος Στέλιος Καζαντζίδης / 22 σπάνιες ηχογραφήσεις», που κυκλοφόρησε με το περιοδικό «Όασις» σε επιμέλεια του σπουδαίου ερευνητή Βαγγέλη Αρναουτάκη.
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, μελετώντας την πενηντάχρονη διαδρομή του στο λαϊκό τραγούδι, ο Στέλιος Καζαντζίδης δεν ήταν ποτέ, αυτό που λέμε, «της μόδας». Ωστόσο, όλα αυτά τα χρόνια, εκτός από τα κλασικά λαϊκά τραγούδια που ηχογραφήθηκαν με τον γνωστό, παραδοσιακό τρόπο, υπάρχει μια άτυπη κατηγορία λαϊκών, μεν, τραγουδιών, αλλά με ευδιάκριτα μελωδικά, ρυθμικά και ενορχηστρωτικά στοιχεία από τα μοντέρνα τραγούδια της εποχής τους.
Τραγούδια κατεξοχήν ερωτικά, με χαρακτηριστικά του «ελαφρού» τραγουδιού, κλασικά χασάπικα που μετατράπηκαν σε swing, εισαγωγές με τον πάντα πρωτοπόρο Μανώλη Χιώτη να σολάρει με ηλεκτρική κιθάρα, αντί για μπουζούκι, δεκάδες τραγούδια στα οποία η «εισβολή» της φαρφίσας αντικατέστησε το ακορντεόν, το βιολί, το φλάουτο και το κλαρίνο, λαικά slow με μπουζούκια και με τον Καζαντζίδη, άλλοτε να τραγουδά σαν… Καζαντζίδης κι άλλοτε να μετατρέπεται σε έναν Έλληνα… Frank Sinatra.
Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω ποια από αυτά έγιναν μεγάλες ή μικρότερες επιτυχίες όταν κυκλοφόρησαν. Το σίγουρο είναι πως ελάχιστα έχουν συμπεριληφθεί στις λογής συλλογές επιτυχιών του Καζαντζίδη, ενώ παράλληλα σπανίως αποτέλεσαν και αποτελούν επιλογές των «πολλών» ραδιοφωνικών παραγωγών, με αποτέλεσμα να είναι σήμερα σχεδόν άγνωστα στο πλατύ κοινό. (Δεν αναφέρομαι στους «μυημένους» που ξέρουν απ’έξω κι ανακατωτά το «Καζαντζιδικό» ρεπερτόριο).
Επέλεξα από το youtube δεκαπέντε αντιπροσωπευτικά, κατά τη γνώμη μου, τραγούδια με τα στοιχεία που προανέφερα, που ηχογραφήθηκαν μέσα σε σαράντα χρόνια, από το 1957 μέχρι το 1997. Άλλωστε, όλα είναι διαθέσιμα πλέον στο youtube, οπότε μπορείτε πολύ εύκολα, με μια αναζήτηση να τα ακούσετε κι αν θέλετε να μας γράψετε γνώμες και παρατηρήσεις για αυτά που ξεχάσαμε ή για αυτά που δεν «έπρεπε» να βάλουμε...
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, μελετώντας την πενηντάχρονη διαδρομή του στο λαϊκό τραγούδι, ο Στέλιος Καζαντζίδης δεν ήταν ποτέ, αυτό που λέμε, «της μόδας». Ωστόσο, όλα αυτά τα χρόνια, εκτός από τα κλασικά λαϊκά τραγούδια που ηχογραφήθηκαν με τον γνωστό, παραδοσιακό τρόπο, υπάρχει μια άτυπη κατηγορία λαϊκών, μεν, τραγουδιών, αλλά με ευδιάκριτα μελωδικά, ρυθμικά και ενορχηστρωτικά στοιχεία από τα μοντέρνα τραγούδια της εποχής τους.
Τραγούδια κατεξοχήν ερωτικά, με χαρακτηριστικά του «ελαφρού» τραγουδιού, κλασικά χασάπικα που μετατράπηκαν σε swing, εισαγωγές με τον πάντα πρωτοπόρο Μανώλη Χιώτη να σολάρει με ηλεκτρική κιθάρα, αντί για μπουζούκι, δεκάδες τραγούδια στα οποία η «εισβολή» της φαρφίσας αντικατέστησε το ακορντεόν, το βιολί, το φλάουτο και το κλαρίνο, λαικά slow με μπουζούκια και με τον Καζαντζίδη, άλλοτε να τραγουδά σαν… Καζαντζίδης κι άλλοτε να μετατρέπεται σε έναν Έλληνα… Frank Sinatra.
Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω ποια από αυτά έγιναν μεγάλες ή μικρότερες επιτυχίες όταν κυκλοφόρησαν. Το σίγουρο είναι πως ελάχιστα έχουν συμπεριληφθεί στις λογής συλλογές επιτυχιών του Καζαντζίδη, ενώ παράλληλα σπανίως αποτέλεσαν και αποτελούν επιλογές των «πολλών» ραδιοφωνικών παραγωγών, με αποτέλεσμα να είναι σήμερα σχεδόν άγνωστα στο πλατύ κοινό. (Δεν αναφέρομαι στους «μυημένους» που ξέρουν απ’έξω κι ανακατωτά το «Καζαντζιδικό» ρεπερτόριο).
Επέλεξα από το youtube δεκαπέντε αντιπροσωπευτικά, κατά τη γνώμη μου, τραγούδια με τα στοιχεία που προανέφερα, που ηχογραφήθηκαν μέσα σε σαράντα χρόνια, από το 1957 μέχρι το 1997. Άλλωστε, όλα είναι διαθέσιμα πλέον στο youtube, οπότε μπορείτε πολύ εύκολα, με μια αναζήτηση να τα ακούσετε κι αν θέλετε να μας γράψετε γνώμες και παρατηρήσεις για αυτά που ξεχάσαμε ή για αυτά που δεν «έπρεπε» να βάλουμε...
- Βρε σαν τα χιόνια (Μανώλη Χιώτη – Χρήστου Κολοκοτρώνη) β’ φωνή: Μανώλης Χιώτης, 1957
- Στο πιο όμορφο χαρέμι (Βασίλη Καραπατάκη – Χρήστου Κολοκοτρώνη) 1958
- Ουίσκυ τζην και φρούμελ (Βασίλη Καραπατάκη – Χρήστου Κολοκοτρώνη) 1958
- Φινίτο λα μούζικα (Μανώλη Χιώτη) β’ φωνή: Μαρινέλλα, 1958
- Γλυκιά μου Αθηναίισα (Στέλιου Καζαντζίδη – Χρήστου Κολοκοτρώνη) β’ φωνή: Μαρινέλλα, 1960
- Η αγάπη σου μου έγινε συνήθεια (Στέλιου Καζαντζίδη) β’ φωνή: Χρηστάκης, 1961
- Μαρίνα (Στέλιου Καζαντζίδη – Κώστα Δελαγραμμάτη) β’ φωνή: Μαρινέλλα, 1961
- Μαζί κι οι δυο στη βιοπάλη (Μανώλη Χιώτη) β’ φωνή: Μαρινέλλα, 1961
- Όλα θα περάσουνε (Μανώλη Χιώτη) β’ φωνή: Μαρινέλλα, 1961
- Δεν σε πιστεύω (Βασίλη Βασιλειάδη – Πυθαγόρα) β’ φωνή: Λίτσα Διαμάντη, 1966 (Από την ταινία του Ορέστη Λάσκου «Ο γεροντοκόρος» με τον Λάμπρο Κωνσταντάρα και τη Μάρω Κοντού).
- Τι φταίω εγώ (Στέλιου Καζαντζίδη – Στέφανου Βαρτάνη) 1966
- Είμαστε κι οι δυο εγωισταί (Στέλιου Καζαντζίδη – Στέφανου Βαρτάνη) 1966
- Τώρα γελάς, μα αύριο θα κλαις (Στέφανου Βαρτάνη) β’ φωνή: Λίτσα Διαμάντη, 1966
- Το λάθος σου ποτέ δεν συγχωρώ (Στέλιου Καζαντζίδη – Χρήστου Κολοκοτρώνη) 1967
- Ποτέ σου δεν μ’αγάπησες (Στέλιου Καζαντζίδη – Στέφανου Βαρτάνη) 1967
- Μη μου λέτε γι’αυτή (Στέλιου Καζαντζίδη – Νάκη Πετρίδη – Πυθαγόρα) β’ φωνή: Μαρινέλλα, 1968
- Θα κλάψεις μια μέρα (Στέλιου Καζαντζίδη – Νάκη Πετρίδη – Πυθαγόρα) β’ φωνή: Μαρινέλλα, 1968
- Αύριο σε χάνω (Κώστα Σταματάκη – Πυθαγόρα) β’ φωνή: Μαρινέλλα, 1968
- Νυχτερίδες κι αράχνες (Χρήστου Νικολόπουλου – Κώστα Βίρβου) β’ φωνή: Λίτσα Διαμάντη, 1968
- Τώρα που ανήκεις σε άλλον (Στέλιου Καζαντζίδη – Στέφανου Βαρτάνη) β’ φωνή: Λίτσα Διαμάντη, 1968
- Μη με ρωτήσετε (Νάκη Πετρίδη - Βαγγέλη Ατραΐδη - Γιάννη Βασιλόπουλου) β’ φωνή: Λίτσα Διαμάντη, 1968
- Υπάρχει και Θεός (Βασίλη Βασιλειάδη – Γιάννη Κιούρκα) 1969
- Ντροπή (Βασίλη Βασιλειάδη – Βιβής Κανουσοπούλου) β’ φωνή: Λίτσα Διαμάντη, 1969
- Πάρε τ’αχνάρια μου (Θόδωρου Δερβενιώτη – Κώστα Βίρβου) β’ φωνή: Λίτσα Διαμάντη, 1969
- Σε αυτή την περίπτωση, αντί για την πρώτη εκτέλεση προτίμησα να ακούσουμε την ηχογράφηση του τραγουδιού από την «Μουσική βραδιά» του Γιώργου Παπαστεφάνου το 1981, με την ενορχήστρωση του Νάκη Πετρίδη, όπου αντί για φαρφίσα, στην εισαγωγή ακούγεται ηλεκτρική κιθάρα.
- Η θεατρίνα (Χρήστου Νικολόπουλου – Πυθαγόρα) 1969
- Έκλεισε μια ιστορία (Μπάμπη Μπακάλη – Δημήτρη Γκούτη) 1969
- Υποψία (Βασίλη Βασιλειάδη – Πυθαγόρα) β’ φωνή: Λίτσα Διαμάντη, 1969
- Φίλε μου καλέ (Χρήστου Νικολόπουλου – Πυθαγόρα) β’ φωνή: Πίτσα Παπαδοπούλου, 1970
- Στο σταυροδρόμι του χωρισμού (Στέλιου Καζαντζίδη – Στέφανου Βαρτάνη) 1970
- Δυστυχώς (Θόδωρου Δερβενιώτη – Κώστα Βίρβου) 1972
- Πάψε να ρωτάς (Στέλιου Καζαντζίδη – Γιάννη Βασιλόπουλου - Βαγγέλη Ατραΐδη) 1972
- Μίσος (Άκη Πάνου) β’ φωνή: Λίτσα Διαμάντη, 1973
- Μετάνιωσες (Χρήστου Νικολόπουλου – Πυθαγόρα) 1974
- Στο δρόμο της επιστροφής (Θόδωρου Καμπουρίδη – Λευτέρη Χαψιάδη) 1987
- Το τραγούδι του φίλου (Θόδωρου Καμπουρίδη – Λευτέρη Χαψιάδη) 1987 (Αφιερωμένο στη μνήμη του Πυθαγόρα)
- Μην κλαις (Τάκη Σούκα – Νίκου Λουκά) 1988
- Δεν είσαι εσύ (Τάκη Σούκα – Νίκου Λουκά) συμμετέχει η Κατερίνα Στανίση, 1988
- Θα σε θυμάμαι (Χρήστου Νικολόπουλου – Σώτιας Τσώτου) 1992 β ’φωνή: Γιούλη Τσίρου
- Δεν συγχωρώ (Χρήστου Νικολόπουλου – Σώτιας Τσώτου) 1992 β’ φωνή: Χρήστος Νικολόπουλος
- Ο μεγάλος καμηλιέρης (Τάκη Σούκα – Σώτιας Τσώτου) 1994
- Γυναίκα- μάνα κι ερωμένη (Τάκη Σούκα – Νίκου Λουκά) 1994
- Δεν φταις εσύ (Τάκη Σούκα – Βασίλη Παπαδόπουλου) 1997
- Έφυγες φίλε (Τάκη Σούκα- Σώτιας Τσώτου) 1997 (Αφιερωμένο στη μνήμη του Ανδρέα Καϊάφα)
- Ο φίλο μ’ (Θανάση Τσολερίδη – Γιώργου Φωτιάδη) 1997
