Macedonian & Servian folk songs and dances
Ψάχνοντας όλα αυτά τα χρόνια συστηματικά, σε δισκοπωλεία και παλαιοπωλεία για κρυμμένους θησαυρούς, πίστευα πως τα είχα δει όλα… Ή σχεδόν όλα… Κι όμως… «Γηράσκω αεί διδασκόμενος»…
Σκαλίζοντας πριν από λίγες ημέρες στα ράφι με τους μεταχειρισμένους δίσκους, σε ένα βιβλιοδισκοπωλείο της Θεσσαλονίκης, έπεσα πάνω σε ένα δεκάιντσο, γιουγκοσλάβικο δίσκο με τίτλο «Yugoslav folk songs and dances» και υπότιτλο «Macedonian and Servian folk songs and dances».
Δυστυχώς ούτε στο εξώφυλλο, ούτε στην ετικέτα αναγράφεται η χρονολογία έκδοσης. Μετά από μια μικρή έρευνα, διαπίστωσα πως κυκλοφόρησε το 1956. Δεν είμαι όμως σίγουρος. Όπως και να ’χει, το αργότερο που κυκλοφόρησε, πρέπει να είναι στα τέλη της δεκαετίας του ’50.
Το πιο ενδιαφέρον σ’ αυτή την έκδοση και χωρίς να θέλω να ανακινήσω «πολιτικό» ζήτημα, είναι η αναγραφή στο εξώφυλλο, αλλά και στις ετικέτες του δίσκου, της περιοχής προέλευσης πέντε τραγουδιών: «Makedonija»! Στην ετικέτα επίσης, υπάρχει στα σέρβικα η σημείωση που υπάρχει και στο εξώφυλλο: «Makedonske i srpske narodne pjesme i plesovi». Που σημαίνει «Μακεδονικά και σέρβικα λαϊκά τραγούδια και χοροί»… Και σταματώ εδώ…
Κι όμως… Παίζει!
Βγάζοντας ανυποψίαστος το δίσκο από το εξώφυλλο για να τον βάλω στο πικάπ, τρεις καρτ - ποστάλ έπεσαν πάνω στο γραφείο μου… Πρόσεξα πως, αν και το σχήμα ήταν παραλληλόγραμμο, στη μέση υπήρχε η γνωστή τρύπα που υπάρχει στη μέση των δίσκων 45 στροφών, ενώ πάνω στην κάρτα ήταν χαραγμένα τα αυλάκια ενός μικρού δίσκου…
Στην πίσω πλευρά της κάρτας αναγράφονταν τα στοιχεία του τραγουδιού «Damals» με την Bärbel Wachholz, μια τραγουδίστρια από την Ανατολική Γερμανία, που - σύμφωνα με τα στοιχεία που «αλίευσα» από το διαδίκτυο - γεννήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 1938 στο Angermünde και πέθανε στις 13 Νοεμβρίου 1984 στο Ανατολικό Βερολίνο.
Η μουσική του τραγουδιού ήταν του Gerd Natschinski και οι στίχοι του Robert Romanus. Το τραγούδι ηχογραφήθηκε τo 1959 στην Ανατολική Γερμανία και κυκλοφόρησε τόσο σε δίσκο 78 στροφών, όσο και σε 45άρι, ενώ η κάρτα κυκλοφόρησε το 1963 στην Βουδαπέστη από τον Εκδοτικό Οίκο του Ιδρύματος Τέχνης της Βουδαπέστης.
Τοποθέτησα με αγωνία την κάρτα στο πικάπ… Κι όμως… έπαιζε…
«Άγια νύχτα σε προσμένουν…»
Η δεύτερη καρτ - ποστάλ εκδόθηκε κάποια Χριστούγεννα (μάλλον του 1960), από τη γερμανική αεροπορική εταιρεία Lufthansa…
Ανάλογο με την εικόνα της κάρτας είναι και το μουσικό περιεχόμενο, με το γνωστότερο χριστουγεννιάτικο τραγούδι, την «Άγια νύχτα» («Stille Nacht, heilige Nacht») των Franz Gruber και Joseph Mohr, σε μια χορωδιακή γερμανική εκτέλεση, για την οποία δυστυχώς δεν βρήκα περισσότερα στοιχεία. Όπως αναγράφεται στο οπισθόφυλλο, εκδόθηκε από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.
The singing postcard
H τρίτη καρτ - ποστάλ, με την ένδειξη «The singing postcard» περιείχε το «Uzicko Kolo», έναν παραδοσιακό σέρβικο χορό, παιγμένο με το ακορντεόν του Milija Spasojevic. Από τα στοιχεία της κάρτας, εικάζω πως και αυτή η ηχογράφηση πραγματοποιήθηκε κάπου στα 1960…
Η κάρτα κατασκευάσθηκε στη Δυτική Γερμανία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η σημείωση που υπάρχει στην πίσω όψη της: «Plays 500 times perfectly» (παίζει 500 φορές τέλεια).
Αν και στα χρόνια του ’80 είχαν πέσει στα χέρια μου διάφορα «Flexi discs» που διανέμονταν κυρίως με μουσικά περιοδικά και ήταν κατασκευασμένα, περίπου, με την ίδια τεχνολογία, δεν είχα ακούσει ποτέ για μουσικές καρτ - ποστάλ.
Έτσι λοιπόν, μετά τους δίσκους γραμμοφώνου, τα 45άρια, τους δίσκους βινυλίου, τις μπομπίνες, τις κασέτες, τα cd και τα dvd, μάθαμε πως υπάρχει κι άλλος ένας «χειροπιαστός» ηχητικός φορέας…
Οι καρτ - ποστάλ 45 στροφών…
Υ.Γ: Τα στοιχεία για τις χρονολογίες ηχογράφησης των τραγουδιών και έκδοσης των καρτών βρέθηκαν μετά από αναζήτηση στο διαδίκτυο, γι’ αυτό και μεταφέρονται με κάθε επιφύλαξη.
