Τα ρεμπέτικα, ως ελληνικά αστικά λαϊκά τραγούδια που εμφανίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα και απέκτησαν τη γνώριμη μορφή τους περίπου μέχρι την τρίτη δεκαετία του 20ού αιώνα, είναι ή του ύψους ή του βάθους, είτε θα μυηθείς σ’ αυτά από το πρώτο άκουσμα είτε θα σε ξενίσουν απόλυτα εξαρχής.
Πάνω στον άξονα του χρόνου τώρα, τα πρώτα ρεμπέτικα ακούσματα, τα λεγόμενα "μουρμούρικα", άρχισαν να γεννιούνται στην Αθήνα και άλλα αστικά κέντρα στις φυλακές του Μεντρεσέ το 1834 και όχι μόνο. Αργότερα εμφανίστηκαν στον Πειραιά τα λεγόμενα "γιαλάδικα", που πήραν τ΄ όνομά τους από τις δεσπόζουσες επαναλαμβανόμενες λέξεις "γιάλα - γιάλα" και "γιαλελέλι", ενώ μετά το 1922 έγινε μίξη των τραγουδιών με εκείνα της Μικράς Ασίας και του Βοσπόρου, με έντονη την εμφάνιση του αμανετζίδικου λαϊκού ρυθμού.
Η κλασσική εποχή του ρεμπέτικου θεωρείται αυτή του σπουδαίου συνθέτη Μάρκου Βαμβακάρη, τον οποίο ύστερα ακολούθησαν ο Στράτος Παγιουμτζής, ο Μπαγιαντέρας, ο Απόστολος Χατζηχρήστος, ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο Μανώλης Χιώτης, και αρκετοί άλλοι, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο Βασίλης Τσιτσάνης, ο οποίος αναδεικνύεται ύστερα ως κορυφαία προσωπικότητα του ρεμπέτικου της μεταπολεμικής του 1940 περιόδου, όπου το μουσικό αυτό είδος βγαίνει από το περιθώριο και αρχίζει να καταξιώνεται, ενώ κλιμακωτά κερδίζει έδαφος μια νεώτερη και γενικώς αποδεκτή πια μορφή, το αρχοντορεμπέτικο.
Η θεματολογία των ρεμπέτικων τραγουδιών ελισσόταν αρχικά σε άκρως συναισθηματικούς χώρους «ντυμένους» με βαριά παλικαριά, ενώ εκτός του ερωτικού στοιχείου, που δέσποζε, κυριαρχούσαν και τα ζητήματα των ναρκωτικών, της παρανομίας και της φυλακής. Σταδιακά και με την εξάπλωση του ρεμπέτικου σε ευρύτερες μάζες, τα μάγκικα τραγούδια περιθωριοποιήθηκαν και άρχισαν να αναδεικνύονται και πολλά μαστίζοντα κοινωνικά θέματα, χωρίς βέβαια να χάσει τη πρωτοκαθεδρία του ο έρωτας. Έτσι, έχουν συντεθεί ρεμπέτικα με κεντρικούς μοχλούς έμπνευσης συγγενικά πρόσωπα (π.χ. τη μητέρα), το θάνατο, την ξενιτιά, τη σάτιρα, το στρατό και τον πόλεμο, τη φτώχεια, την εργασία, την ασθένεια, την πορνεία και γενικά τα πάθη, τις μικρές λύπες και τους καημούς των ανθρώπων.
Ουσιαστικό και συμβολικό χαρακτήρα έχει η εγγραφή του λυρικού θησαυρού του Ρεμπέτικου, ως πέμπτου στοιχείου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της UNESCO. Πρόκειται για την αναγνώριση με κάθε επισημότητα της ιδιαίτερης – και παρεξηγημένης από πολλούς – μουσικής αυτής έκφρασης ως κορυφαία προσφορά της Ελλάδας στον πολιτισμό της ανθρωπότητας.
Ας ανατρέξουμε σε 10 από τα ωραιότερα ρεμπέτικα, τον αντίλαλο της φωνής της λαϊκής ψυχής.
1. Συννεφιασμένη Κυριακή
Η Συννεφιασμένη Κυριακή είναι από τα λαοφιλέστερα ρεμπέτικα τραγούδια σε μουσική του Βασίλη Τσιτσάνη. Η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού έγινε το 1948 από τον Πρόδρομο Τσαουσάκη και τη Σωτηρία Μπέλλου, ενώ το έχουν ερμηνεύσει κι άλλοι τραγουδιστές όπως ο Στέλιος Καζαντζίδης με τη Μαρινέλλα και τη Γιώτα Λύδια, η Γλυκερία, η Δήμητρα Γαλάνη, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Δημήτρης Μπάσης με το Δημήτρη Μητροπάνο και το Θέμη Αδαμαντίδη καθώς και πολλοί άλλοι.
2. Φραγκοσυριανή
«Όλος ο κόσμος της Σύρου μ' αγαπούσε πολύ, διότι κι εγώ ήμουν Συριανός και το είχαν καμάρι οι Συριανοί. Κάθε καλοκαιράκι με περίμεναν να πάω στη Σύρα να παίξω και να γλεντήσει όλη η Σύρα μαζί μου. Το 1935 πήρα μαζί μου τον Μπάτη, τον αδερφό μου τον μικρό και τον πιανίστα Ροβερτάκη και πήγα για πρώτη φορά στη Σύρο, σχεδόν είκοσι χρόνια αφ' ότου έφυγα από το νησί. Πρωτόπαιξα, λοιπόν, σ' ένα μαγαζί στην παραλία, μαζεύτηκε όλος ο κόσμος. Κάθε βράδυ γέμιζε ο κόσμος το μαγαζί κι έκατσα περίπου δύο μήνες. Εγώ, όταν έπαιζα και τραγουδούσα, κοίταζα πάντα κάτω, αδύνατο να κοιτάξω τον κόσμο, τα έχανα. Εκεί όμως που έπαιζα, σηκώνω μια στιγμή το κεφάλι και βλέπω μια ωραία κοπέλα. Τα μάτια της ήταν μαύρα. Δεν ξανασήκωσα το κεφάλι, μόνο το βράδυ την σκεφτόμουν, την σκεφτόμουν... Πήρα, λοιπόν, μολύβι κι έγραψα πρόχειρα:
Μία φούντωση, μια φλόγα
έχω μέσα στην καρδιά
Λες και μάγια μου 'χεις κάνει
Φραγκοσυριανή γλυκιά...
Ούτε και ξέρω πώς την λέγανε ούτε κι εκείνη ξέρει πως γι ' αυτήν μιλάει το τραγούδι. Όταν γύρισα στον Πειραιά, έγραψα τη Φραγκοσυριανή».
Η Φραγκοσυριανή γράφτηκε και φωνογραφήθηκε από το Μάρκο Βαμβακάρη, το 1935.
3. Έμαθα πως είσαι μάγκας
Ο Χρήστος Σύρπος ή γνωστότερος ως Χρηστάκης ήταν ένας από τους δημοφιλέστερους Έλληνες λαϊκούς τραγουδιστές και συνθέτες, ενώ ένα ίσως από τα χαρακτηριστικότερα τραγούδια του ήταν το «Έμαθα πως είσαι μάγκας» σε σύνθεση του Κώστα Σκαρβέλη. Το παρακάτω ντοκουμέντο είναι απόσπασμα από την ελληνική ταινία «Ο τυχεράκιας» του 1968, όπου πρωταγωνίστησε ο Κώστας Χατζηχρήστος.
4. Ο μάγκας του Βοτανικού – Ε ντε λα μαγκέν ντε Βοτανίκ
To αυθεντικό τραγούδι «Ο μάγκας του Βοτανικού» γράφτηκε μεταξύ 1932 και 1933 και ηχογραφήθηκε το 1934, ερμηνευμένο από τον εξαιρετικό Ζαχαρία Κασιμάτη σε σύνθεση του Σπύρου Περιστέρη πάνω σε παραδοσιακή μικρασιάτικη μελωδία και στίχους του Χαράλαμπου Βασιλειάδη ή Τσάντα. Ωστόσο την πατρότητα του καθαρόαιμου αυτού ρεμπέτικου τραγουδιού διεκδικούν πολλοί. Κατά μία εκδοχή, η μουσική είναι τούρκικη των αρχών του 1930, ενώ άλλη εκδοχή αναφέρει ότι έχει βασιστεί πάνω στο Ταξίμ Ζεϊμπέκικο του Μάρκου Βαμβακάρη.
5. Μισιρλού
Μισιρλού, που σημαίνει Αιγύπτια, είναι ο τίτλος ενός πασίγνωστου ρεμπέτικου τραγουδιού που πρωτοπαίχτηκε από τη ρεμπέτικη ορχήστρα του Μιχάλη Πατρινού στην Αθήνα, το 1927. Όπως όμως συνέβαινε και με όλα σχεδόν τα πρώιμα ρεμπέτικα τραγούδια, ο αυθεντικός συνθέτης του τραγουδιού έμεινε άγνωστος, ενώ η σύνθεση βέβαια κατοχυρώθηκε στον αρχηγό της κομπανίας. Η μελωδία κατά πάσα πιθανότητα συντέθηκε συλλογικά από τους μουσικούς, όπως συνέβαινε συχνά εκείνη την εποχή, ενώ οι στίχοι ήταν σχεδόν σίγουρα του Πατρινού. Στην Ελλάδα, τη Μισιρλού έχουν τραγουδήσει αρκετοί καλλιτέχνες, όπως η Σοφία Βέμπο στο παρακάτω βίντεο.
6. Μες στης Πεντέλης τα βουνά
Σε αυτό το ρεμπέτικο αποφεύγεται η άμεση αναφορά στο σανατόριο, όπου ευρίσκεται για θεραπεία ο φθισικός, που για αυτόν ο θάνατος είναι αναπόφευκτος και αναφέρεται η πευκόφυτη Πεντέλη σαν τόπος διαβίωσης-θεραπείας. Το ρεμπέτικο τραγούδι, ως καθρέφτης των λαϊκών τότε κοινωνικών υποστρωμάτων, περιγράφει την απελπισία, την αγωνία, τη μοιρολατρία, το αίσθημα αδικίας σε ένα νέο άνθρωπο που πάσχει από θανατηφόρο νόσημα. Καμιά άλλη νόσος δεν τραγουδήθηκε τόσο πολύ στο ρεμπέτικο τραγούδι, όσο η φυματίωση. Οι στίχοι του συγκεκριμένου ρεμπέτικου ανήκουν στον Χαράλαμπο Βασιλειάδη, ενώ η μουσική και η πρώτη εκτέλεση στον Στράτο Παγιουμτζή.
7. Παξιμαδοκλέφτρα
Η ετυμολογική ερμηνεία του όρου παξιμαδοκλέφτρα έχει ταυτιστεί απόλυτα με το ομώνυμο ρεμπέτικο άσμα και ουσιαστικά χαρακτηρίζει μια γυναίκα που ενώ ήταν αρχικά πολύ ταπεινής προέλευσης, στην συνέχεια μεγαλοπιάστηκε επειδή ξαφνικά είχε την τύχη να ανέλθει κοινωνικά. Οι στίχοι του τραγουδιού «Παξιμαδοκλέφτρα», που χρονολογείται περί το 1930, ανήκουν στον Τέτο Δημητριάδη, η μουσική στον Κώστα Μπέζο και η πρώτη εκτέλεση στο Γιώργο Κατσαρό (Θεολογίτη).
8. Με παρέσυρε το ρέμα
Το πασίγνωστο ρεμπέτικο-λαϊκό «Με παρέσυρε το ρέμα» είναι ένα γνήσιο λαϊκό ερωτικό τραγούδι σε μουσική και στίχους Βασίλη Τσιτσάνη και πρώτη εκτέλεση του ίδιου με τη Χαρούλα Λαμπράκη. Ο στίχος σε αυτό το τραγούδι πραγματεύεται τις ανασφάλειες που νιώθει κάποιος και μόνο στην ιδέα της εγκατάλειψης από την αγαπημένη του.
9. Το μινόρε της αυγής
Το μινόρε της αυγής είναι ένα από τα πιο νοσταλγικά και συναισθηματικά ρεμπέτικα τραγούδια και δημιουργήθηκε το 1936 με στίχους του Μίνωα Μάτσα και μουσική του Σπύρου Περιστέρη. Η πρώτη εκτέλεση έγινε από τον Απόστολο Χατζηχρήστο, το Μάρκο Βαμβακάρη και το Γιάννη Σταμούλη, ενώ έχει ερμηνευτεί και από τη Σωτηρία Μπέλλου, το Γιώργο Νταλάρα, τη Χαρούλα Αλεξίου και από πολλούς άλλους.
10. Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία
Πρόκειται για ένα από τα πιο διαχρονικά λαοφιλή παραδοσιακά τραγούδια, που δεν «θυμάται» τους δημιουργούς του. Πάντως μια ανεπιβεβαίωτη φήμη ισχυρίζεται πως το έχει γράψει ο Αριστείδης Μόσχος. Έχει ερμηνευτεί από κορυφαίους Έλληνες τραγουδιστές, όπως ο Γιάννης Πάριος, η Χάρις Αλεξίου, η Άλκηστις Πρωτοψάλτη, ο Γιώργος Νταλάρας, η Γλυκερία και αρκετούς ακόμη.
Πάνω στον άξονα του χρόνου τώρα, τα πρώτα ρεμπέτικα ακούσματα, τα λεγόμενα "μουρμούρικα", άρχισαν να γεννιούνται στην Αθήνα και άλλα αστικά κέντρα στις φυλακές του Μεντρεσέ το 1834 και όχι μόνο. Αργότερα εμφανίστηκαν στον Πειραιά τα λεγόμενα "γιαλάδικα", που πήραν τ΄ όνομά τους από τις δεσπόζουσες επαναλαμβανόμενες λέξεις "γιάλα - γιάλα" και "γιαλελέλι", ενώ μετά το 1922 έγινε μίξη των τραγουδιών με εκείνα της Μικράς Ασίας και του Βοσπόρου, με έντονη την εμφάνιση του αμανετζίδικου λαϊκού ρυθμού.
Η κλασσική εποχή του ρεμπέτικου θεωρείται αυτή του σπουδαίου συνθέτη Μάρκου Βαμβακάρη, τον οποίο ύστερα ακολούθησαν ο Στράτος Παγιουμτζής, ο Μπαγιαντέρας, ο Απόστολος Χατζηχρήστος, ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο Μανώλης Χιώτης, και αρκετοί άλλοι, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο Βασίλης Τσιτσάνης, ο οποίος αναδεικνύεται ύστερα ως κορυφαία προσωπικότητα του ρεμπέτικου της μεταπολεμικής του 1940 περιόδου, όπου το μουσικό αυτό είδος βγαίνει από το περιθώριο και αρχίζει να καταξιώνεται, ενώ κλιμακωτά κερδίζει έδαφος μια νεώτερη και γενικώς αποδεκτή πια μορφή, το αρχοντορεμπέτικο.
Η θεματολογία των ρεμπέτικων τραγουδιών ελισσόταν αρχικά σε άκρως συναισθηματικούς χώρους «ντυμένους» με βαριά παλικαριά, ενώ εκτός του ερωτικού στοιχείου, που δέσποζε, κυριαρχούσαν και τα ζητήματα των ναρκωτικών, της παρανομίας και της φυλακής. Σταδιακά και με την εξάπλωση του ρεμπέτικου σε ευρύτερες μάζες, τα μάγκικα τραγούδια περιθωριοποιήθηκαν και άρχισαν να αναδεικνύονται και πολλά μαστίζοντα κοινωνικά θέματα, χωρίς βέβαια να χάσει τη πρωτοκαθεδρία του ο έρωτας. Έτσι, έχουν συντεθεί ρεμπέτικα με κεντρικούς μοχλούς έμπνευσης συγγενικά πρόσωπα (π.χ. τη μητέρα), το θάνατο, την ξενιτιά, τη σάτιρα, το στρατό και τον πόλεμο, τη φτώχεια, την εργασία, την ασθένεια, την πορνεία και γενικά τα πάθη, τις μικρές λύπες και τους καημούς των ανθρώπων.
Ουσιαστικό και συμβολικό χαρακτήρα έχει η εγγραφή του λυρικού θησαυρού του Ρεμπέτικου, ως πέμπτου στοιχείου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της UNESCO. Πρόκειται για την αναγνώριση με κάθε επισημότητα της ιδιαίτερης – και παρεξηγημένης από πολλούς – μουσικής αυτής έκφρασης ως κορυφαία προσφορά της Ελλάδας στον πολιτισμό της ανθρωπότητας.
Ας ανατρέξουμε σε 10 από τα ωραιότερα ρεμπέτικα, τον αντίλαλο της φωνής της λαϊκής ψυχής.
1. Συννεφιασμένη Κυριακή
Η Συννεφιασμένη Κυριακή είναι από τα λαοφιλέστερα ρεμπέτικα τραγούδια σε μουσική του Βασίλη Τσιτσάνη. Η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού έγινε το 1948 από τον Πρόδρομο Τσαουσάκη και τη Σωτηρία Μπέλλου, ενώ το έχουν ερμηνεύσει κι άλλοι τραγουδιστές όπως ο Στέλιος Καζαντζίδης με τη Μαρινέλλα και τη Γιώτα Λύδια, η Γλυκερία, η Δήμητρα Γαλάνη, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Δημήτρης Μπάσης με το Δημήτρη Μητροπάνο και το Θέμη Αδαμαντίδη καθώς και πολλοί άλλοι.
2. Φραγκοσυριανή
«Όλος ο κόσμος της Σύρου μ' αγαπούσε πολύ, διότι κι εγώ ήμουν Συριανός και το είχαν καμάρι οι Συριανοί. Κάθε καλοκαιράκι με περίμεναν να πάω στη Σύρα να παίξω και να γλεντήσει όλη η Σύρα μαζί μου. Το 1935 πήρα μαζί μου τον Μπάτη, τον αδερφό μου τον μικρό και τον πιανίστα Ροβερτάκη και πήγα για πρώτη φορά στη Σύρο, σχεδόν είκοσι χρόνια αφ' ότου έφυγα από το νησί. Πρωτόπαιξα, λοιπόν, σ' ένα μαγαζί στην παραλία, μαζεύτηκε όλος ο κόσμος. Κάθε βράδυ γέμιζε ο κόσμος το μαγαζί κι έκατσα περίπου δύο μήνες. Εγώ, όταν έπαιζα και τραγουδούσα, κοίταζα πάντα κάτω, αδύνατο να κοιτάξω τον κόσμο, τα έχανα. Εκεί όμως που έπαιζα, σηκώνω μια στιγμή το κεφάλι και βλέπω μια ωραία κοπέλα. Τα μάτια της ήταν μαύρα. Δεν ξανασήκωσα το κεφάλι, μόνο το βράδυ την σκεφτόμουν, την σκεφτόμουν... Πήρα, λοιπόν, μολύβι κι έγραψα πρόχειρα:
Μία φούντωση, μια φλόγα
έχω μέσα στην καρδιά
Λες και μάγια μου 'χεις κάνει
Φραγκοσυριανή γλυκιά...
Ούτε και ξέρω πώς την λέγανε ούτε κι εκείνη ξέρει πως γι ' αυτήν μιλάει το τραγούδι. Όταν γύρισα στον Πειραιά, έγραψα τη Φραγκοσυριανή».
Η Φραγκοσυριανή γράφτηκε και φωνογραφήθηκε από το Μάρκο Βαμβακάρη, το 1935.
3. Έμαθα πως είσαι μάγκας
Ο Χρήστος Σύρπος ή γνωστότερος ως Χρηστάκης ήταν ένας από τους δημοφιλέστερους Έλληνες λαϊκούς τραγουδιστές και συνθέτες, ενώ ένα ίσως από τα χαρακτηριστικότερα τραγούδια του ήταν το «Έμαθα πως είσαι μάγκας» σε σύνθεση του Κώστα Σκαρβέλη. Το παρακάτω ντοκουμέντο είναι απόσπασμα από την ελληνική ταινία «Ο τυχεράκιας» του 1968, όπου πρωταγωνίστησε ο Κώστας Χατζηχρήστος.
4. Ο μάγκας του Βοτανικού – Ε ντε λα μαγκέν ντε Βοτανίκ
To αυθεντικό τραγούδι «Ο μάγκας του Βοτανικού» γράφτηκε μεταξύ 1932 και 1933 και ηχογραφήθηκε το 1934, ερμηνευμένο από τον εξαιρετικό Ζαχαρία Κασιμάτη σε σύνθεση του Σπύρου Περιστέρη πάνω σε παραδοσιακή μικρασιάτικη μελωδία και στίχους του Χαράλαμπου Βασιλειάδη ή Τσάντα. Ωστόσο την πατρότητα του καθαρόαιμου αυτού ρεμπέτικου τραγουδιού διεκδικούν πολλοί. Κατά μία εκδοχή, η μουσική είναι τούρκικη των αρχών του 1930, ενώ άλλη εκδοχή αναφέρει ότι έχει βασιστεί πάνω στο Ταξίμ Ζεϊμπέκικο του Μάρκου Βαμβακάρη.
5. Μισιρλού
Μισιρλού, που σημαίνει Αιγύπτια, είναι ο τίτλος ενός πασίγνωστου ρεμπέτικου τραγουδιού που πρωτοπαίχτηκε από τη ρεμπέτικη ορχήστρα του Μιχάλη Πατρινού στην Αθήνα, το 1927. Όπως όμως συνέβαινε και με όλα σχεδόν τα πρώιμα ρεμπέτικα τραγούδια, ο αυθεντικός συνθέτης του τραγουδιού έμεινε άγνωστος, ενώ η σύνθεση βέβαια κατοχυρώθηκε στον αρχηγό της κομπανίας. Η μελωδία κατά πάσα πιθανότητα συντέθηκε συλλογικά από τους μουσικούς, όπως συνέβαινε συχνά εκείνη την εποχή, ενώ οι στίχοι ήταν σχεδόν σίγουρα του Πατρινού. Στην Ελλάδα, τη Μισιρλού έχουν τραγουδήσει αρκετοί καλλιτέχνες, όπως η Σοφία Βέμπο στο παρακάτω βίντεο.
6. Μες στης Πεντέλης τα βουνά
Σε αυτό το ρεμπέτικο αποφεύγεται η άμεση αναφορά στο σανατόριο, όπου ευρίσκεται για θεραπεία ο φθισικός, που για αυτόν ο θάνατος είναι αναπόφευκτος και αναφέρεται η πευκόφυτη Πεντέλη σαν τόπος διαβίωσης-θεραπείας. Το ρεμπέτικο τραγούδι, ως καθρέφτης των λαϊκών τότε κοινωνικών υποστρωμάτων, περιγράφει την απελπισία, την αγωνία, τη μοιρολατρία, το αίσθημα αδικίας σε ένα νέο άνθρωπο που πάσχει από θανατηφόρο νόσημα. Καμιά άλλη νόσος δεν τραγουδήθηκε τόσο πολύ στο ρεμπέτικο τραγούδι, όσο η φυματίωση. Οι στίχοι του συγκεκριμένου ρεμπέτικου ανήκουν στον Χαράλαμπο Βασιλειάδη, ενώ η μουσική και η πρώτη εκτέλεση στον Στράτο Παγιουμτζή.
7. Παξιμαδοκλέφτρα
Η ετυμολογική ερμηνεία του όρου παξιμαδοκλέφτρα έχει ταυτιστεί απόλυτα με το ομώνυμο ρεμπέτικο άσμα και ουσιαστικά χαρακτηρίζει μια γυναίκα που ενώ ήταν αρχικά πολύ ταπεινής προέλευσης, στην συνέχεια μεγαλοπιάστηκε επειδή ξαφνικά είχε την τύχη να ανέλθει κοινωνικά. Οι στίχοι του τραγουδιού «Παξιμαδοκλέφτρα», που χρονολογείται περί το 1930, ανήκουν στον Τέτο Δημητριάδη, η μουσική στον Κώστα Μπέζο και η πρώτη εκτέλεση στο Γιώργο Κατσαρό (Θεολογίτη).
8. Με παρέσυρε το ρέμα
Το πασίγνωστο ρεμπέτικο-λαϊκό «Με παρέσυρε το ρέμα» είναι ένα γνήσιο λαϊκό ερωτικό τραγούδι σε μουσική και στίχους Βασίλη Τσιτσάνη και πρώτη εκτέλεση του ίδιου με τη Χαρούλα Λαμπράκη. Ο στίχος σε αυτό το τραγούδι πραγματεύεται τις ανασφάλειες που νιώθει κάποιος και μόνο στην ιδέα της εγκατάλειψης από την αγαπημένη του.
9. Το μινόρε της αυγής
Το μινόρε της αυγής είναι ένα από τα πιο νοσταλγικά και συναισθηματικά ρεμπέτικα τραγούδια και δημιουργήθηκε το 1936 με στίχους του Μίνωα Μάτσα και μουσική του Σπύρου Περιστέρη. Η πρώτη εκτέλεση έγινε από τον Απόστολο Χατζηχρήστο, το Μάρκο Βαμβακάρη και το Γιάννη Σταμούλη, ενώ έχει ερμηνευτεί και από τη Σωτηρία Μπέλλου, το Γιώργο Νταλάρα, τη Χαρούλα Αλεξίου και από πολλούς άλλους.
10. Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία
Πρόκειται για ένα από τα πιο διαχρονικά λαοφιλή παραδοσιακά τραγούδια, που δεν «θυμάται» τους δημιουργούς του. Πάντως μια ανεπιβεβαίωτη φήμη ισχυρίζεται πως το έχει γράψει ο Αριστείδης Μόσχος. Έχει ερμηνευτεί από κορυφαίους Έλληνες τραγουδιστές, όπως ο Γιάννης Πάριος, η Χάρις Αλεξίου, η Άλκηστις Πρωτοψάλτη, ο Γιώργος Νταλάρας, η Γλυκερία και αρκετούς ακόμη.
