Ένας χρόνος πέρασε από τη μοιραία εκείνη μέρα που σοκαρίστηκε ο μουσικός κόσμος με την είδηση ότι ο David Bowie πέθανε.
Ακολούθησε ένας μακρύς κατάλογος στο δίσεκτο 2016 με μεγάλες απώλειες μουσικών, αλλά ο νους έμεινε κολλημένος στον Ντέιβιντ Τζόουνς, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Μπόουι. Ήταν το είδωλο των ειδώλων.
Πολλοί μεγαλώσαμε μαζί του και ο ίδιος ήταν ακμαίος και παρών ακόμη και όταν κυκλοφόρησε ανήμερα των γενεθλίων του (8 Ιανουαρίου) το «Blackstar». Δύο μέρες μετά μας άφησε σύξυλους… Η απώλειά του άναψε μια μεγάλη «πυρκαγιά» στο διαδίκτυο όπου οι ειδήσεις κυκλοφορούν με την ταχύτητα του φωτός που όμοιά της δεν έχει ξαναγίνει στο κόσμο αυτό καθώς τα παλιότερα είδωλα τέτοιου βεληνεκούς δεν έτυχαν ιντερνετικής προβολής λόγω εποχής, οπότε δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης. Τέτοιος θόρυβος δεν έγινε ούτε για τον Lou Reed, ούτε ακόμα και για τον Michael Jackson που έτυχε να φύγουν την διαδικτυακή εποχή.
Εδώ μέσα διαβάσαμε το μήνυμα του David Bowie στην ανθρωπότητα: «Να είσαι ο εαυτός σου, βγες εκεί έξω, πολιόρκησε την μέρα». Άλλωστε ο ίδιος είχε πει το 1973: «Βγάζω προς τα έξω όλα όσα με έχουν ταΐσει. Αντανακλώ οτιδήποτε συμβαίνει γύρω μου». Και αυτό που βγήκε τόσο πηγαία από μέσα του καταγράφοντας την εξωτερίκευση του εσωτερικού κόσμου του σε μια αυθόρμητη καταγραφή στην οποία έμεινε αφοσιωμένος μέχρι την τελευταία στιγμή τόσο στην μουσική του, όσο και την ίδια τη ζωή του που της ρούφηξε κυριολεκτικά το μεδούλι . Όλο αυτό είναι κάτι που αποτυπώθηκε στο κύκνειο άσμα του το οποίο δεν έλειψε από καμιά σοβαρή λίστα μουσικοκριτικών σε όλο τον κόσμο για το 2016, όχι από συναισθηματική φόρτιση στην απώλειά του, αλλά γιατί πραγματικά ήταν ένα άλμπουμ αντάξιο του καλλιτεχνικού μεγέθους του.
Ο ηθοποιός Μαρκ Ρουφάλο τον αποχαιρέτησε λέγοντας: «Αντίο Ντέιβιντ, φρικο - πατέρα μας», ενδεικτικό της μεγάλης επιρροής του στη γενιά του. Όμως δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο εκεί καθώς ο Μπόουι είναι culture icon όλων των γενιών γιατί ήταν πάντα παρών σε κάθε δεκαετία από τα 60ς που έκανε την εμφάνισή του ως το τέλος και η επιρροή του θα συνεχιστεί. Ιδιαίτερα το 1969 όταν ηχογράφησε το μυστηριώδες «Space Oddity» που έγινε παγκόσμια επιτυχία. Κι όμως τότε ο Μπόουι συνέχισε να παίζει μουσική σ’ ένα μπαρ στο Beckenham μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας ως τις αρχές της δεκαετίας του ’70. Ο αλλόκοτος αυτός και ταυτόχρονα ιδιοφυής καλλιτέχνης σφήνωσε στο μυαλό μας δίνοντας ένα σινιάλο καλλιτεχνικού υποδείγματος χωρίς καθωσπρεπισμούς που άγγιξε την μάζα και την κουλτούρα της χωρίς να γίνει ο λαϊκός ήρωας της.
Το υποστήριξε όλο αυτό με την ίδια την καλλιτεχνική του υπόσταση σαν κάτι το εξωπραγματικό, αλλά ταυτόχρονα τόσο αυθεντικό και οικείο.
Ο ίδιος ο David Bowie χρησιμοποίησε πρώτος τον όρο χαμαιλέοντα για το εαυτό του σε μια εύστοχη σκιαγράφηση του:
«Όλη αυτή η ιστορία με τις επινοήσεις του εαυτού μου με κουράζει. Υπάρχει μια συνέχεια σε αυτό που κάνω και αφορά την αρχή να εκφραστώ κάθε φορά με τους υπάρχοντες κώδικες. Τα υπόλοιπα είναι τεμπέλικη δημοσιογραφία. Στο κάτω - κάτω αυτό που προσπαθεί να κάνει ο χαμαιλέοντας είναι να ενσωματωθεί με το περιβάλλον του, να κρυφτεί μέσα σ’ αυτό. Δεν νομίζω ότι αυτό είναι ακριβώς για το οποίο είμαι γνωστός…».
Χαμαιλέοντας που βρέθηκε στο επίκεντρο κάθε εποχής, κάθε δεκαετίας, κάθε μουσικής εξέλιξης καθορίζοντας ο ίδιος τις τάσεις. Κάθε ένας από εμάς, ανεξαρτήτου ηλικίας, βρίσκει ένα μέρος του εαυτού του στον μουσικό του κόσμου, σε αυτό το καλλιτεχνικό θαύμα που λέγεται Ντέιβιντ Μπόουι. Αυτή ήταν η διαχρονική επιρροή του ιδιοφυούς καλλιτέχνη που πέτυχε να είναι μέσα σε όλες τις εποχές έχοντας απήχηση.
Άρχισε την καριέρα του σε ηλικία 15 ετών ως σαξοφωνίστας σε σχολικό συγκρότημα. Στα 16 του έπαιξε προοδευτικό blues στους Lower Third, ώσπου μια μέρα πήρε την κιθάρα του και πήγε να ηχογραφήσει μερικά ερωτικά τραγούδια στην Decca που κυκλοφόρησαν το 1973 στο δίσκο «Images 66-67». Η μουσική του αυτή δεν γνώρισε επιτυχία και εξαφανίστηκε για δύο χρόνια, ξύρισε το κεφάλι του και ασχολήθηκε με τον βουδισμό. Το 1969 επέστρεψε και έβγαλε το Space Oddity που τον έβαλε για τα καλά στο μυαλό και στη ζωή εκατομμύρια ανθρώπων. Το 1970 κάνει το δεύτερο μπαμ με το δίσκο του «The Man Who Sold The World» και ακολουθεί το «Hunky Dory» το 1971. Το επόμενο χρόνο ήταν ο ανερχόμενος αστέρας και σαν απόσταγμα των τριών δίσκων του κυκλοφορεί το «The Rise And Fall Of Ziggy Stardust And The Spiders From Mars» σε μουσικό ύφος acid - rock και pop. Τότε είναι που μετονομάζεται σε Ziggy, ένας bisexual αστροναύτης από άλλους κόσμους. Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή…
Όλο το «κύκνειο άσμα» του «Blackstar»
Πολλοί μεγαλώσαμε μαζί του και ο ίδιος ήταν ακμαίος και παρών ακόμη και όταν κυκλοφόρησε ανήμερα των γενεθλίων του (8 Ιανουαρίου) το «Blackstar». Δύο μέρες μετά μας άφησε σύξυλους… Η απώλειά του άναψε μια μεγάλη «πυρκαγιά» στο διαδίκτυο όπου οι ειδήσεις κυκλοφορούν με την ταχύτητα του φωτός που όμοιά της δεν έχει ξαναγίνει στο κόσμο αυτό καθώς τα παλιότερα είδωλα τέτοιου βεληνεκούς δεν έτυχαν ιντερνετικής προβολής λόγω εποχής, οπότε δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης. Τέτοιος θόρυβος δεν έγινε ούτε για τον Lou Reed, ούτε ακόμα και για τον Michael Jackson που έτυχε να φύγουν την διαδικτυακή εποχή.
Εδώ μέσα διαβάσαμε το μήνυμα του David Bowie στην ανθρωπότητα: «Να είσαι ο εαυτός σου, βγες εκεί έξω, πολιόρκησε την μέρα». Άλλωστε ο ίδιος είχε πει το 1973: «Βγάζω προς τα έξω όλα όσα με έχουν ταΐσει. Αντανακλώ οτιδήποτε συμβαίνει γύρω μου». Και αυτό που βγήκε τόσο πηγαία από μέσα του καταγράφοντας την εξωτερίκευση του εσωτερικού κόσμου του σε μια αυθόρμητη καταγραφή στην οποία έμεινε αφοσιωμένος μέχρι την τελευταία στιγμή τόσο στην μουσική του, όσο και την ίδια τη ζωή του που της ρούφηξε κυριολεκτικά το μεδούλι . Όλο αυτό είναι κάτι που αποτυπώθηκε στο κύκνειο άσμα του το οποίο δεν έλειψε από καμιά σοβαρή λίστα μουσικοκριτικών σε όλο τον κόσμο για το 2016, όχι από συναισθηματική φόρτιση στην απώλειά του, αλλά γιατί πραγματικά ήταν ένα άλμπουμ αντάξιο του καλλιτεχνικού μεγέθους του.
Ο ηθοποιός Μαρκ Ρουφάλο τον αποχαιρέτησε λέγοντας: «Αντίο Ντέιβιντ, φρικο - πατέρα μας», ενδεικτικό της μεγάλης επιρροής του στη γενιά του. Όμως δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο εκεί καθώς ο Μπόουι είναι culture icon όλων των γενιών γιατί ήταν πάντα παρών σε κάθε δεκαετία από τα 60ς που έκανε την εμφάνισή του ως το τέλος και η επιρροή του θα συνεχιστεί. Ιδιαίτερα το 1969 όταν ηχογράφησε το μυστηριώδες «Space Oddity» που έγινε παγκόσμια επιτυχία. Κι όμως τότε ο Μπόουι συνέχισε να παίζει μουσική σ’ ένα μπαρ στο Beckenham μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας ως τις αρχές της δεκαετίας του ’70. Ο αλλόκοτος αυτός και ταυτόχρονα ιδιοφυής καλλιτέχνης σφήνωσε στο μυαλό μας δίνοντας ένα σινιάλο καλλιτεχνικού υποδείγματος χωρίς καθωσπρεπισμούς που άγγιξε την μάζα και την κουλτούρα της χωρίς να γίνει ο λαϊκός ήρωας της.
Το υποστήριξε όλο αυτό με την ίδια την καλλιτεχνική του υπόσταση σαν κάτι το εξωπραγματικό, αλλά ταυτόχρονα τόσο αυθεντικό και οικείο.
Ο ίδιος ο David Bowie χρησιμοποίησε πρώτος τον όρο χαμαιλέοντα για το εαυτό του σε μια εύστοχη σκιαγράφηση του:
«Όλη αυτή η ιστορία με τις επινοήσεις του εαυτού μου με κουράζει. Υπάρχει μια συνέχεια σε αυτό που κάνω και αφορά την αρχή να εκφραστώ κάθε φορά με τους υπάρχοντες κώδικες. Τα υπόλοιπα είναι τεμπέλικη δημοσιογραφία. Στο κάτω - κάτω αυτό που προσπαθεί να κάνει ο χαμαιλέοντας είναι να ενσωματωθεί με το περιβάλλον του, να κρυφτεί μέσα σ’ αυτό. Δεν νομίζω ότι αυτό είναι ακριβώς για το οποίο είμαι γνωστός…».
Χαμαιλέοντας που βρέθηκε στο επίκεντρο κάθε εποχής, κάθε δεκαετίας, κάθε μουσικής εξέλιξης καθορίζοντας ο ίδιος τις τάσεις. Κάθε ένας από εμάς, ανεξαρτήτου ηλικίας, βρίσκει ένα μέρος του εαυτού του στον μουσικό του κόσμου, σε αυτό το καλλιτεχνικό θαύμα που λέγεται Ντέιβιντ Μπόουι. Αυτή ήταν η διαχρονική επιρροή του ιδιοφυούς καλλιτέχνη που πέτυχε να είναι μέσα σε όλες τις εποχές έχοντας απήχηση.
Άρχισε την καριέρα του σε ηλικία 15 ετών ως σαξοφωνίστας σε σχολικό συγκρότημα. Στα 16 του έπαιξε προοδευτικό blues στους Lower Third, ώσπου μια μέρα πήρε την κιθάρα του και πήγε να ηχογραφήσει μερικά ερωτικά τραγούδια στην Decca που κυκλοφόρησαν το 1973 στο δίσκο «Images 66-67». Η μουσική του αυτή δεν γνώρισε επιτυχία και εξαφανίστηκε για δύο χρόνια, ξύρισε το κεφάλι του και ασχολήθηκε με τον βουδισμό. Το 1969 επέστρεψε και έβγαλε το Space Oddity που τον έβαλε για τα καλά στο μυαλό και στη ζωή εκατομμύρια ανθρώπων. Το 1970 κάνει το δεύτερο μπαμ με το δίσκο του «The Man Who Sold The World» και ακολουθεί το «Hunky Dory» το 1971. Το επόμενο χρόνο ήταν ο ανερχόμενος αστέρας και σαν απόσταγμα των τριών δίσκων του κυκλοφορεί το «The Rise And Fall Of Ziggy Stardust And The Spiders From Mars» σε μουσικό ύφος acid - rock και pop. Τότε είναι που μετονομάζεται σε Ziggy, ένας bisexual αστροναύτης από άλλους κόσμους. Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή…
Όλο το «κύκνειο άσμα» του «Blackstar»
