13 Οκτωβρίου είναι και τα γενέθλια της Νάνας Μούσχουρη.
Η Νάνα Μούσχουρη αναφέρει, μεταξύ άλλων, στο ένθετο του δίσκου: «Ο πολυαγαπημένος μου φίλος Νίκος Γκάτσος, έγραψε κάποτε ότι όταν με πρωτοείδε σκέφτηκε “Αυτό το κορίτσι μοιάζει με ένα καράβι που ταξιδεύει”. Σήμερα αυτό το καράβι, που ο Νίκος είχε δει από την αρχή, ταξιδεύει ακόμα. Και πριν βγει στη στεριά, γύρισε σε νερά γνώριμα, αυτά της μουσικής των Ελληνικών νησιών…
Η μουσική ήταν η πρώτη μου αγάπη και παραμένει μέχρι σήμερα το πιο σημαντικό μέσο έκφρασής μου. Μέσα από αυτήν επικοινωνώ όλη μου τη ζωή. Εδώ και πενήντα χρόνια έχω τραγουδήσει όλα τα είδη μουσικής και πάντα από αγάπη και ενδιαφέρον: από κλασσική και τζάζ μέχρι πόπ και έθνικ. Ξαναγυρίζοντας στις ρίζες και τη μουσική παράδοση της χώρας μας, αναζητούσα μια νέα έμπνευση. Η παραδοσιακή μουσική είναι η ιστορία μας, η πολύτιμη κληρονομιά και η ταυτότητά μας. Μέσα από αυτήν γεννιόμαστε και από αυτήν αντλούμε τελικά δύναμη σε όλη μας την πορεία χάρη στις αξίες που μας δίνει. Στη διαδρομή που ο καθένας μας κάνει στη ζωή του, πολλές φορές ξαναγυρνά στην παράδοση και ανακαλύπτει αυτήν τη μαγική πηγή, γεμάτη ήχους, ευαισθησία και σοφία, από όπου μπορεί να αντλήσει δημιουργικότητα, ελπίδα και ανανέωση.
Έτσι αποφάσισα να κάνω αυτόν το δίσκο, για να μελετήσω και εγώ η ίδια πιο βαθιά τη μουσική παράδοση της χώρας μας και να προσφέρω έτσι και στο κοινό του εξωτερικού κάτι περισσότερο από τη μουσική μας.
Ψάχνοντας και ξανακούγοντας τα νησιώτικα τραγούδια πέταξα από το Αιγαίο, στο Ιόνιο και στην Κρήτη και γέμισα νότες και ρυθμούς, ήλιο, κύματα και αέρηδες, γέλια, χορούς και έρωτα, αγωνίες και ελπίδα. Και αισθάνθηκα ότι αυτή η υπέροχη, τόσο ζωντανή μουσική, δεν ήταν μουσική για μία φωνή. Δεν είχα λοιπόν το δικαίωμα να την τραγουδήσω μόνη μου.
Οι φίλοι που με συντροφεύουν σε αυτόν το δίσκο, δέχθηκαν όλοι αμέσως την «τολμηρή» πρόσκληση μου να συμμετάσχουν σε αυτό το μοναδικό ταξίδι χωρίς σύνορα και να με βοηθήσουν να εκφράσουμε την ψυχή και το πνεύμα της παραδοσιακής μουσικής μας. Αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω τον καθένα χωριστά:
Την Χάρις Αλεξίου, την οποία αγαπώ και θαυμάζω απεριόριστα για τις ερμηνείες της. Είναι η σύγχρονη ιέρεια της Ελληνικής Μουσικής. Με τη γνώση της προσέθεσε ένα σημαντικό τραγούδι μέσα σε αυτόν τον κύκλο, αλλά επίσης μου συνέστησε τον Θωμά Κωνσταντίνου, εξαιρετικό μουσικό, ο οποίος με την παρουσία του και την παρέα των εκλεκτών μουσικών που μας πλαισίωσαν, μας επέτρεψε να βρούμε το σωστό ήχο, την αυθεντικότητα και τη συγκίνηση σε αυτήν την παραγωγή.
Τον Μανώλη Μητσιά, παλιό φίλο που γνώρισα από τον κοινό μας φίλο Νίκο Γκάτσο και τον εκτιμώ βαθειά ως τραγουδιστή και ως άνθρωπο.
Την Νατάσα Θεοδωρίδου, την οποία γνώριζα μουσικά αλλά μόλις πέρυσι κατάφερα να ακούσω ζωντανά και ενθουσιάστηκα. Με εντυπωσίασε με τη βαθειά εκφραστική φωνή και την επιβλητική παρουσία της που αιχμαλωτίζουν και συγκινούν το κοινό.
Την Έλενα Παπαρίζου, την οποία είχα τη χαρά να πρωτοακούσω στην Eurovision και αμέσως την αισθάνθηκα σαν κόρη μου. Όπως της είπα και τότε, έτσι και σήμερα εξακολουθώ να πιστεύω στο ενστικτώδες ταλέντο της, στη φωνή και στην προσωπική της λάμψη. Πιστεύω ότι η μουσική συγκατοικεί μαζί της.
Τον Νίκο Αλιάγα, μια από τις πιο αγαπημένες φωνές και τις πιο δημοφιλείς παρουσίες της γαλλικής τηλεόρασης και του ραδιοφώνου. Αγαπά το τραγούδι και ακόμα περισσότερο την παραδοσιακή μας μουσική την οποία τραγουδά από μικρός. Τον εκτιμώ ιδιαίτερα για την προσφορά του στη χώρα μας.
Την Αλίκη Κατσαρού, τη μοναδική και αγαπημένη ανιψιά μου, που από την εποχή του ’60, που ήταν μόλις 4 ετών, ερχόταν μαζί μου στα στούντιο. Η μουσική ήταν από τότε γύρω της και σήμερα, αν και ψυχολόγος στο επάγγελμα και μάλιστα πολύ ενεργή, τραγουδά παράλληλα παραδοσιακή μουσική, χάρη στον Χρήστο, το σύζυγό της και στο συγκρότημα παραδοσιακής μουσικής στο οποίο μετέχουν. Τραγουδά πολύ όμορφα και αυθεντικά αυτό το ρεπερτόριο.
Την Λενού, την αγαπημένη μου κόρη. Μια ακόμα ελληνική φωνή και πολύ καλή. Τραγουδούσε από μικρή μαζί μου σε πολλά τραγούδια που είχαν δύο φωνές και έτσι μου ήταν πραγματικά απαραίτητη σε αυτόν τον δίσκο. Αγαπώ τον τρόπο που τραγουδά και είχε από μικρή εκπαιδευτεί για το τραγούδι.
Μαζί με τους φίλους μου τραγουδιστές, τη νέα γενιά της μουσικής μας αντιπροσωπεύουν και οι μουσικοί που μας πλαισίωσαν. Ο Θωμάς Κωνσταντίνου και οι φίλοι του, όλοι τους εξαιρετικοί μουσικοί, όχι μόνο έπαιξαν αριστουργηματικά αλλά και σχημάτισαν την υπέροχη χορωδία αγοριών που με συνόδευσε σε πολλά από τα τραγούδια, δίνοντας στίγμα και τόνο μοναδικό».
Το εξώφυλλο του δίσκου έχει επιμεληθεί ο Ζαν Πωλ Γκοτιέ, για τον οποίο η Νάνα Μούσχουρη σημειώνει:
«Αναζήτησα τον Ζαν Πωλ Γκοτιέ γιατί είναι αγαπημένος φίλος και κυρίως λατρεύει τη χώρα μας, τη μουσική και τον πολιτισμό της. Δεν μπόρεσα να τον επηρεάσω σε τίποτε. Είχε τη δική του ιδέα απ’ ότι εκείνος γνωρίζει και αγαπά από την Ελλάδα. Απέραντο το ταλέντο του και αξιοθαύμαστος στην τέχνη του. Επιμελήθηκε το εξώφυλλο μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, όπως κάνει και στα σχέδιά του. Όχι μόνον ταλαντούχος και ιδιοφυής, αλλά και γενναιόδωρος, μας έκανε δώρο το σχέδιό του. Τον ευχαριστώ θερμά».
Και συνεχίζει:
«Ολοκληρώνοντας αυτόν τον δίσκο και κάθε φορά που τον ακούω αισθάνομαι τυχερή που είμαι Ελληνίδα, που τραγούδησα την μουσική παράδοση της χώρας μας και που περιτριγυρίστηκα με τη γενναιοδωρία της συμμετοχής και το ταλέντο των αγαπημένων μου φίλων. Τους χαιρετώ, τους χειροκροτώ και τους ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου.
Αφιερώνω αυτόν το δίσκο στην πατρίδα μου, με τα πανέμορφα νησιά της, που ξεχειλίζουν από ελληνικό πνεύμα και ψυχή. Τον αφιερώνω στη χώρα που μου έδωσε μια ταυτότητα για να σέβομαι, μια ιστορία και έναν πολιτισμό για να τιμώ και να υπερηφανεύομαι. Τον αφιερώνω και σε όλους τους φίλους σε ολόκληρο τον κόσμο που ακούν την μουσική μου και τις αλήθειες της πιστά τα τελευταία πενήντα και πλέον χρόνια και αγαπούν μέσα από τη μουσική αυτή τη χώρα μας με συγκινητική αφοσίωση.
Η τελική επιλογή των τραγουδιών έγινε με τρόπο μάλλον ενστικτώδη: αντιπροσωπευτικά τραγούδια από την Κέρκυρα μέχρι την Κρήτη και πίσω από το καθένα ιστορίες συγκινητικές που αγγίζουν βαθειά την καρδιά κυρίως όσων από εμάς ζούμε μακριά από τον τόπο μας. Τραγουδώντας αυτά τα τραγούδια συνειδητοποίησα για ακόμα μια φορά ότι αυτή η συγκίνηση είναι που μας κάνει να μεταδίδουμε την ταυτότητά μας, να ξεχωρίζουμε και να παραμένουμε Έλληνες».
Ο διευθύνων σύμβουλος της Universal Music Greece από την οποία εκδίδεται ο δίκσος, κ. Τάσος Ξιναρής δηλώνει σχετικά: «Είναι σημαντικό ότι αυτό το άλμπουμ φέρνει τη Νάνα Μούσχουρη στο σημείο από όπου ξεκίνησε: Ελληνική μουσική και μάλιστα στην πιο καθαρή της μορφή: Ελληνικά παραδοσιακά τραγούδια, νησιώτικα, τραγούδια που υπάρχουν στα χείλη ,την καρδιά και το DNA όλων των Ελλήνων. H διεθνής Ελληνίδα σε ένα καθαρόαιμο ελληνικό άλμπουμ».
Λεζάντες:
1. Η Νάνα Μούσχουρη με το σύζυγο και παραγωγό της Αντρέ Σαπέλ.
Η Νάνα Μούσχουρη αναφέρει, μεταξύ άλλων, στο ένθετο του δίσκου: «Ο πολυαγαπημένος μου φίλος Νίκος Γκάτσος, έγραψε κάποτε ότι όταν με πρωτοείδε σκέφτηκε “Αυτό το κορίτσι μοιάζει με ένα καράβι που ταξιδεύει”. Σήμερα αυτό το καράβι, που ο Νίκος είχε δει από την αρχή, ταξιδεύει ακόμα. Και πριν βγει στη στεριά, γύρισε σε νερά γνώριμα, αυτά της μουσικής των Ελληνικών νησιών…
Η μουσική ήταν η πρώτη μου αγάπη και παραμένει μέχρι σήμερα το πιο σημαντικό μέσο έκφρασής μου. Μέσα από αυτήν επικοινωνώ όλη μου τη ζωή. Εδώ και πενήντα χρόνια έχω τραγουδήσει όλα τα είδη μουσικής και πάντα από αγάπη και ενδιαφέρον: από κλασσική και τζάζ μέχρι πόπ και έθνικ. Ξαναγυρίζοντας στις ρίζες και τη μουσική παράδοση της χώρας μας, αναζητούσα μια νέα έμπνευση. Η παραδοσιακή μουσική είναι η ιστορία μας, η πολύτιμη κληρονομιά και η ταυτότητά μας. Μέσα από αυτήν γεννιόμαστε και από αυτήν αντλούμε τελικά δύναμη σε όλη μας την πορεία χάρη στις αξίες που μας δίνει. Στη διαδρομή που ο καθένας μας κάνει στη ζωή του, πολλές φορές ξαναγυρνά στην παράδοση και ανακαλύπτει αυτήν τη μαγική πηγή, γεμάτη ήχους, ευαισθησία και σοφία, από όπου μπορεί να αντλήσει δημιουργικότητα, ελπίδα και ανανέωση.
Έτσι αποφάσισα να κάνω αυτόν το δίσκο, για να μελετήσω και εγώ η ίδια πιο βαθιά τη μουσική παράδοση της χώρας μας και να προσφέρω έτσι και στο κοινό του εξωτερικού κάτι περισσότερο από τη μουσική μας.
Ψάχνοντας και ξανακούγοντας τα νησιώτικα τραγούδια πέταξα από το Αιγαίο, στο Ιόνιο και στην Κρήτη και γέμισα νότες και ρυθμούς, ήλιο, κύματα και αέρηδες, γέλια, χορούς και έρωτα, αγωνίες και ελπίδα. Και αισθάνθηκα ότι αυτή η υπέροχη, τόσο ζωντανή μουσική, δεν ήταν μουσική για μία φωνή. Δεν είχα λοιπόν το δικαίωμα να την τραγουδήσω μόνη μου.
Οι φίλοι που με συντροφεύουν σε αυτόν το δίσκο, δέχθηκαν όλοι αμέσως την «τολμηρή» πρόσκληση μου να συμμετάσχουν σε αυτό το μοναδικό ταξίδι χωρίς σύνορα και να με βοηθήσουν να εκφράσουμε την ψυχή και το πνεύμα της παραδοσιακής μουσικής μας. Αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω τον καθένα χωριστά:
Την Χάρις Αλεξίου, την οποία αγαπώ και θαυμάζω απεριόριστα για τις ερμηνείες της. Είναι η σύγχρονη ιέρεια της Ελληνικής Μουσικής. Με τη γνώση της προσέθεσε ένα σημαντικό τραγούδι μέσα σε αυτόν τον κύκλο, αλλά επίσης μου συνέστησε τον Θωμά Κωνσταντίνου, εξαιρετικό μουσικό, ο οποίος με την παρουσία του και την παρέα των εκλεκτών μουσικών που μας πλαισίωσαν, μας επέτρεψε να βρούμε το σωστό ήχο, την αυθεντικότητα και τη συγκίνηση σε αυτήν την παραγωγή.
Τον Μανώλη Μητσιά, παλιό φίλο που γνώρισα από τον κοινό μας φίλο Νίκο Γκάτσο και τον εκτιμώ βαθειά ως τραγουδιστή και ως άνθρωπο.
Την Νατάσα Θεοδωρίδου, την οποία γνώριζα μουσικά αλλά μόλις πέρυσι κατάφερα να ακούσω ζωντανά και ενθουσιάστηκα. Με εντυπωσίασε με τη βαθειά εκφραστική φωνή και την επιβλητική παρουσία της που αιχμαλωτίζουν και συγκινούν το κοινό.
Την Έλενα Παπαρίζου, την οποία είχα τη χαρά να πρωτοακούσω στην Eurovision και αμέσως την αισθάνθηκα σαν κόρη μου. Όπως της είπα και τότε, έτσι και σήμερα εξακολουθώ να πιστεύω στο ενστικτώδες ταλέντο της, στη φωνή και στην προσωπική της λάμψη. Πιστεύω ότι η μουσική συγκατοικεί μαζί της.
Τον Νίκο Αλιάγα, μια από τις πιο αγαπημένες φωνές και τις πιο δημοφιλείς παρουσίες της γαλλικής τηλεόρασης και του ραδιοφώνου. Αγαπά το τραγούδι και ακόμα περισσότερο την παραδοσιακή μας μουσική την οποία τραγουδά από μικρός. Τον εκτιμώ ιδιαίτερα για την προσφορά του στη χώρα μας.
Την Αλίκη Κατσαρού, τη μοναδική και αγαπημένη ανιψιά μου, που από την εποχή του ’60, που ήταν μόλις 4 ετών, ερχόταν μαζί μου στα στούντιο. Η μουσική ήταν από τότε γύρω της και σήμερα, αν και ψυχολόγος στο επάγγελμα και μάλιστα πολύ ενεργή, τραγουδά παράλληλα παραδοσιακή μουσική, χάρη στον Χρήστο, το σύζυγό της και στο συγκρότημα παραδοσιακής μουσικής στο οποίο μετέχουν. Τραγουδά πολύ όμορφα και αυθεντικά αυτό το ρεπερτόριο.
Την Λενού, την αγαπημένη μου κόρη. Μια ακόμα ελληνική φωνή και πολύ καλή. Τραγουδούσε από μικρή μαζί μου σε πολλά τραγούδια που είχαν δύο φωνές και έτσι μου ήταν πραγματικά απαραίτητη σε αυτόν τον δίσκο. Αγαπώ τον τρόπο που τραγουδά και είχε από μικρή εκπαιδευτεί για το τραγούδι.
Μαζί με τους φίλους μου τραγουδιστές, τη νέα γενιά της μουσικής μας αντιπροσωπεύουν και οι μουσικοί που μας πλαισίωσαν. Ο Θωμάς Κωνσταντίνου και οι φίλοι του, όλοι τους εξαιρετικοί μουσικοί, όχι μόνο έπαιξαν αριστουργηματικά αλλά και σχημάτισαν την υπέροχη χορωδία αγοριών που με συνόδευσε σε πολλά από τα τραγούδια, δίνοντας στίγμα και τόνο μοναδικό».
Το εξώφυλλο του δίσκου έχει επιμεληθεί ο Ζαν Πωλ Γκοτιέ, για τον οποίο η Νάνα Μούσχουρη σημειώνει:
«Αναζήτησα τον Ζαν Πωλ Γκοτιέ γιατί είναι αγαπημένος φίλος και κυρίως λατρεύει τη χώρα μας, τη μουσική και τον πολιτισμό της. Δεν μπόρεσα να τον επηρεάσω σε τίποτε. Είχε τη δική του ιδέα απ’ ότι εκείνος γνωρίζει και αγαπά από την Ελλάδα. Απέραντο το ταλέντο του και αξιοθαύμαστος στην τέχνη του. Επιμελήθηκε το εξώφυλλο μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, όπως κάνει και στα σχέδιά του. Όχι μόνον ταλαντούχος και ιδιοφυής, αλλά και γενναιόδωρος, μας έκανε δώρο το σχέδιό του. Τον ευχαριστώ θερμά».
Και συνεχίζει:
«Ολοκληρώνοντας αυτόν τον δίσκο και κάθε φορά που τον ακούω αισθάνομαι τυχερή που είμαι Ελληνίδα, που τραγούδησα την μουσική παράδοση της χώρας μας και που περιτριγυρίστηκα με τη γενναιοδωρία της συμμετοχής και το ταλέντο των αγαπημένων μου φίλων. Τους χαιρετώ, τους χειροκροτώ και τους ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου.
Αφιερώνω αυτόν το δίσκο στην πατρίδα μου, με τα πανέμορφα νησιά της, που ξεχειλίζουν από ελληνικό πνεύμα και ψυχή. Τον αφιερώνω στη χώρα που μου έδωσε μια ταυτότητα για να σέβομαι, μια ιστορία και έναν πολιτισμό για να τιμώ και να υπερηφανεύομαι. Τον αφιερώνω και σε όλους τους φίλους σε ολόκληρο τον κόσμο που ακούν την μουσική μου και τις αλήθειες της πιστά τα τελευταία πενήντα και πλέον χρόνια και αγαπούν μέσα από τη μουσική αυτή τη χώρα μας με συγκινητική αφοσίωση.
Η τελική επιλογή των τραγουδιών έγινε με τρόπο μάλλον ενστικτώδη: αντιπροσωπευτικά τραγούδια από την Κέρκυρα μέχρι την Κρήτη και πίσω από το καθένα ιστορίες συγκινητικές που αγγίζουν βαθειά την καρδιά κυρίως όσων από εμάς ζούμε μακριά από τον τόπο μας. Τραγουδώντας αυτά τα τραγούδια συνειδητοποίησα για ακόμα μια φορά ότι αυτή η συγκίνηση είναι που μας κάνει να μεταδίδουμε την ταυτότητά μας, να ξεχωρίζουμε και να παραμένουμε Έλληνες».
Ο διευθύνων σύμβουλος της Universal Music Greece από την οποία εκδίδεται ο δίκσος, κ. Τάσος Ξιναρής δηλώνει σχετικά: «Είναι σημαντικό ότι αυτό το άλμπουμ φέρνει τη Νάνα Μούσχουρη στο σημείο από όπου ξεκίνησε: Ελληνική μουσική και μάλιστα στην πιο καθαρή της μορφή: Ελληνικά παραδοσιακά τραγούδια, νησιώτικα, τραγούδια που υπάρχουν στα χείλη ,την καρδιά και το DNA όλων των Ελλήνων. H διεθνής Ελληνίδα σε ένα καθαρόαιμο ελληνικό άλμπουμ».
Λεζάντες:
1. Η Νάνα Μούσχουρη με το σύζυγο και παραγωγό της Αντρέ Σαπέλ.
2. Τάσος Ξιναρής, Νατάσα Θεοδωρίδου, Μανώλης Μητσιάς, Νάνα Μούσχουρη, Έλενα Παπαρίζου.
3. Τάσος Ξιναρής, Νάνα Μούσχουρη.
4. Έλενα Παπαρίζου, Νάνα Μούσχουρη.
5. Θωμάς Κωνσταντίνου, Τάσος Ξιναρής, Έλενα Παπαρίζου, Νάνα Μούσχουρη, Νατάσα Θεοδωρίδου, Μανώλης Μητσιάς.
Φωτογραφίες: Μανώλης Χιώτης
3. Τάσος Ξιναρής, Νάνα Μούσχουρη.
4. Έλενα Παπαρίζου, Νάνα Μούσχουρη.
5. Θωμάς Κωνσταντίνου, Τάσος Ξιναρής, Έλενα Παπαρίζου, Νάνα Μούσχουρη, Νατάσα Θεοδωρίδου, Μανώλης Μητσιάς.
Φωτογραφίες: Μανώλης Χιώτης
