«Που ‘σαι καημένε Κάβουρα να γλυκοτραγουδήσεις»
Με μια συναυλία του Μπάμπη Τσέρτου και της ορχήστρας του, που διήρκησε σχεδόν τρεισήμισι ώρες, ολοκληρώθηκαν το βράδυ της Κυριακής 1 Σεπτεμβρίου οι εκδηλώσεις του 4ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου «Πέρα από τα Σύνορα» 2019, που πραγματοποιήθηκαν στο ακριτικό νησί από τις 25 Αυγούστου ως την 1η Σεπτεμβρίου. Όπως έγραψα και στο ρεπορτάζ για την απονομή των βραβείων στα καλύτερα ντοκιμαντέρ, το Φεστιβάλ διοργανώθηκε στο Καστελλόριζο από το Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών (ΙΔ.ΙΣ.ΜΕ.) και τη γαλλική ένωση, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα «Ecrans des Mondes», σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, τον Σύνδεσμο Αναβίωσης Μεγίστης, Σύδνεϋ, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών και του Δήμου Μεγίστης.
Τον Μπάμπη Τσέρτο, που τραγούδησε παίζοντας μπουζούκι, συνόδευσε η ξεχωριστή λαϊκή ερμηνεύτρια Ντένια Κουρούση, ο Κυριάκος Γκουβέντας, που έπαιξε βιολί, ο Κώστας Ζαριδάκης με το μπουζούκι του, ο Κώστας Τσεκούρας στην κιθάρα, ο Γιάννης Τσέρτος στο πιάνο και η Εύη Κανέλλου με τα κρουστά της.
Ένα μέρος της συναυλίας ήταν αφιερωμένο στο σπουδαίο Καστελλοριζιό τραγουδιστή του ρεμπέτικου Γιώργου Κάβουρα. Έτσι, υλοποιήθηκε μια ιδέα που γεννήθηκε το 2016, μετά τη συναυλία του Μπάμπη Τσέρτου στο 1ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου. Σε λίγο καιρό μάλιστα θα είναι έτοιμος ένας δίσκος - αφιέρωμα τον Γιώργο Κάβουρα με ερμηνευτή τον Τσέρτο, που θα κυκλοφορήσει από το Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών. Στην αρχή της συναυλίας αναγνώσθηκε ένα κείμενο του Παναγιώτη Κουνάδη για τη ζωή του Κάβουρα, που γεννήθηκε στο νησί το 1907. Από μια τέτοια συναυλία βεβαίως, δεν θα μπορούσε να λείπει ο «Κάβουρας», το ζεϊμπέκικο που έγραψε ο Μάρκος Βαμβακάρης στη μνήμη του Γιώργου Κάβουρα.
Η συναυλία ξεκίνησε με τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη, του Μάνου Χατζιδάκι και του Σταύρου Ξαρχάκου σε στίχους Νίκου Γκάτσου και Τάσου Λειβαδίτη, ενώ κατά τη διάρκειά της ακούστηκαν παλιά λαϊκά, παραδοσιακά και μια σειρά από τραγούδια της ξενιτιάς, ανάμεσα στα οποία και το περίφημο «Μικρό μου Καστελλόριζο», με βάση τη διασκευή του Ανδρέα Κατσιγιάννη, που τραγούδησε ο Γιώργος Νταλάρας στο ντοκιμαντέρ «Στην άκρη του Αιγαίου - Καστελλόριζο», που παρουσιάστηκε και κυκλοφόρησε το 2015 σε σκηνοθεσία της Ειρήνης Σαρίογλου και του Άγγελου Κοβότσου, μουσική του Ανδρέα Κατσιγιάννη και παραγωγή του Ελληνικού Ιδρύματος Ιστορικών Μελετών.
Δεν ήταν λίγοι αυτοί που χόρεψαν τόσο στα λαϊκά, όσο και στα παραδοσιακά τραγούδια. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως, σπάζοντας το «πρωτόκολλο» της συναυλίας, κατά τη διάρκειά της επέδειξαν τις φωνητικές τους ικανότητες, τραγουδώντας με τον Μπάμπη Τσέρτο, η Ειρήνη Σαρίογλου (γενική γραμματέας του ΙΔ.ΙΣ.ΜΕ. και καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ), ο αδερφός της Κώστας Σαρίογλου, καθώς και δυο ακόμα Καστελλοριζιοί ακροατές... Το πρόγραμμα της συναυλίας
1) α) Τίτλοι από την ταινία «Τοπ - Καπί» (Μάνος Χατζιδάκις) Οργανικό
β) Η μπαλάντα του Ούρι (Μάνος Χατζιδάκις) Οργανικό
2) Έχω μια αγάπη (Μίκης Θεοδωράκης – Τάσος Λειβαδίτης)
3) Έλα πάρε μου τη λύπη (Μάνος Χατζιδάκις – Νίκος Γκάτσος) Ντένια Κουρούση
4) Είχα φυτέψει μια καρδιά (Μίκης Θεοδωράκης – Νίκος Γκάτσος)
5) Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου (Μίκης Θεοδωράκης – Νίκος Γκάτσος) Ντένια Κουρούση
6) Γεια σου χαρά σου Βενετιά (Σταύρος Ξαρχάκος – Νίκος Γκάτσος)
7) Μετανάστης (Μίκης Θεοδωράκης – Δημήτρης Χριστοδούλου)
8) Φεύγω με πίκρα στα ξένα (Στέλιος Καζαντζίδης – Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου)
9) Τραγούδι της ξενιτιάς (Μίκης Θεοδωράκης – Ερρίκος Θαλασσινός)
10) Τζιβαέρι (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
11) Μικρό μου Καστελλόριζο (Παραδοσιακό, διασκευή: Ανδρέας Κατσιγιάννης)
12) Καράβι καραβάκι (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
13) Τη θάλασσα τη γαλανή (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
14) Θαλασσάκι (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
15) Μενεξέδες και ζουμπούλια (Παραδοσιακό)
16) 1922 (Δήμος Μούτσης – Νίκος Γκάτσος)
β) Η μπαλάντα του Ούρι (Μάνος Χατζιδάκις) Οργανικό
2) Έχω μια αγάπη (Μίκης Θεοδωράκης – Τάσος Λειβαδίτης)
3) Έλα πάρε μου τη λύπη (Μάνος Χατζιδάκις – Νίκος Γκάτσος) Ντένια Κουρούση
4) Είχα φυτέψει μια καρδιά (Μίκης Θεοδωράκης – Νίκος Γκάτσος)
5) Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου (Μίκης Θεοδωράκης – Νίκος Γκάτσος) Ντένια Κουρούση
6) Γεια σου χαρά σου Βενετιά (Σταύρος Ξαρχάκος – Νίκος Γκάτσος)
7) Μετανάστης (Μίκης Θεοδωράκης – Δημήτρης Χριστοδούλου)
8) Φεύγω με πίκρα στα ξένα (Στέλιος Καζαντζίδης – Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου)
9) Τραγούδι της ξενιτιάς (Μίκης Θεοδωράκης – Ερρίκος Θαλασσινός)
10) Τζιβαέρι (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
11) Μικρό μου Καστελλόριζο (Παραδοσιακό, διασκευή: Ανδρέας Κατσιγιάννης)
12) Καράβι καραβάκι (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
13) Τη θάλασσα τη γαλανή (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
14) Θαλασσάκι (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
15) Μενεξέδες και ζουμπούλια (Παραδοσιακό)
16) 1922 (Δήμος Μούτσης – Νίκος Γκάτσος)
Αφιέρωμα στον Γιώργο Κάβουρα (17 – 26)
17) Ο Κάβουρας (Μάρκος Βαμβακάρης)
18) Δεν σε θέλω πια (Μη μου λες γιατί ξεχνάω) (Κώστας Σκαρβέλης)
19) Σε ξέχασα δεν σε πονώ (Κώστας Σκαρβέλης)
20) Όταν σε βλέπω να γυρίζεις (Τα μαναβάκια) (Κώστας Σκαρβέλης)
21) Καστανή μικρούλα (Κώστας Σκαρβέλης)
22) Παραπονιάρα (Κώστας Σκαρβέλης) / Χασαποσέρβικο οργανικό
23) Νησιωτοπούλα (Γιώργος Κάβουρας)
24) Μα τι να κάμω σ’αγαπώ (Κώστας Σκαρβέλης)
25) Θέλω να πίνεις να μεθάς (Κώστας Σκαρβέλης) Ντένια Κουρούση
26) Κάθε βραδάκι με γελάς (Καημό μες στην καρδούλα μου) (Γιώργος Ροβερτάκης - Κώστας Σκαρβέλης)
27) Μες στου Αιγαίου τα νησιά (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
28) Μελαχρινό μου πρόσωπο (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
29) Ξενιτεμένο μου πουλί (Γιάλα) (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
30) Μάνα χαρά μεγάλη (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
31) Από βυθό σ’άλλο βυθό (Σταύρος Ξαρχάκος – Βαγγέλης Γκούφας – Βασίλης Ανδρεόπουλος)
32) Πρώτο φθινόπωρο (Βαγγέλης Κορακάκης)
33) Μη μου ξαναφύγεις μάγκα μου (Βασίλης Τσιτσάνης) Ντένια Κουρούση
34) Πού να βρω γυναίκα να σου μοιάζει (Αντώνης Διαμαντίδης – Κώστας Κοφινιώτης)
35) Χατζηκυριάκειο (Δημήτρης Γκόγκος ή Μπαγιαντέρας)
36) Να ’χεις χάρη που σε αγαπώ (Το μαράζι) (Γιώργος Μητσάκης) Ντένια Κουρούση
37) Τακ τίκι τακ (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
38) Έχε γεια πάντα γεια (Παραδοσιακό) Μπάμπης Τσέρτος – Κώστας Σαρίογλου
39) Παραπονιάρικό μου (Απόστολος Χατζηχρήστος – Γιάννης Λελάκης) Κώστας Σαρίογλου
40) Σβήστε με απ’ το χάρτη (Μιχάλης Σουγιούλ – Γιώργος Γιαννακόπουλος)
41) Τα δειλινά (Γιώργος Ζαμπέτας – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Ντένια Κουρούση
42) Δραπετσώνα (Μίκης Θεοδωράκης – Τάσος Λειβαδίτης)
43) Μ’ ένα παράπονο (Δήμος Μούτσης – Νίκος Γκάτσος)
44) Ο πασατέμπος (Μανώλης Χιώτης – Γιώργος Γιαννακόπουλος)
45) Το πεπρωμένο (Βασίλης Δημητρίου)
46) Θα 'ρθω να σε ξυπνήσω (Μάρκος Βαμβακάρης)
47) Πριν το χάραμα (Γιάννης Παπαϊωάννου – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Ειρήνη Σαρίογλου – Μπάμπης Τσέρτος
48) Το μονοπάτι (Γιώργος Μουζάκης – Χρήστος Γιαννακόπουλος – Γιώργος Γιαννακόπουλος – Αλέκος Σακελλάριος) Μπάμπης Τσέρτος – Ειρήνη Σαρίογλου
49) Μικρός αρραβωνιάστηκα (Μάρκος Βαμβακάρης)
50) Τα παιδιά της άμυνας (Παραδοσιακό) / Χασαποσέρβικο (Παραδοσιακό) Οργανικό
51) Μέρα μέρωσε (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
52) Της Αττάλειας τα νερά (Παραδοσιακό)
53) Κλείσαν οι στράτες του Μωριά (Παραδοσιακό)
54) Το μερακλίδικο πουλί (Ιωάννης Μπερνιδάκης ή Μπαξεβάνης)
18) Δεν σε θέλω πια (Μη μου λες γιατί ξεχνάω) (Κώστας Σκαρβέλης)
19) Σε ξέχασα δεν σε πονώ (Κώστας Σκαρβέλης)
20) Όταν σε βλέπω να γυρίζεις (Τα μαναβάκια) (Κώστας Σκαρβέλης)
21) Καστανή μικρούλα (Κώστας Σκαρβέλης)
22) Παραπονιάρα (Κώστας Σκαρβέλης) / Χασαποσέρβικο οργανικό
23) Νησιωτοπούλα (Γιώργος Κάβουρας)
24) Μα τι να κάμω σ’αγαπώ (Κώστας Σκαρβέλης)
25) Θέλω να πίνεις να μεθάς (Κώστας Σκαρβέλης) Ντένια Κουρούση
26) Κάθε βραδάκι με γελάς (Καημό μες στην καρδούλα μου) (Γιώργος Ροβερτάκης - Κώστας Σκαρβέλης)
27) Μες στου Αιγαίου τα νησιά (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
28) Μελαχρινό μου πρόσωπο (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
29) Ξενιτεμένο μου πουλί (Γιάλα) (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
30) Μάνα χαρά μεγάλη (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
31) Από βυθό σ’άλλο βυθό (Σταύρος Ξαρχάκος – Βαγγέλης Γκούφας – Βασίλης Ανδρεόπουλος)
32) Πρώτο φθινόπωρο (Βαγγέλης Κορακάκης)
33) Μη μου ξαναφύγεις μάγκα μου (Βασίλης Τσιτσάνης) Ντένια Κουρούση
34) Πού να βρω γυναίκα να σου μοιάζει (Αντώνης Διαμαντίδης – Κώστας Κοφινιώτης)
35) Χατζηκυριάκειο (Δημήτρης Γκόγκος ή Μπαγιαντέρας)
36) Να ’χεις χάρη που σε αγαπώ (Το μαράζι) (Γιώργος Μητσάκης) Ντένια Κουρούση
37) Τακ τίκι τακ (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
38) Έχε γεια πάντα γεια (Παραδοσιακό) Μπάμπης Τσέρτος – Κώστας Σαρίογλου
39) Παραπονιάρικό μου (Απόστολος Χατζηχρήστος – Γιάννης Λελάκης) Κώστας Σαρίογλου
40) Σβήστε με απ’ το χάρτη (Μιχάλης Σουγιούλ – Γιώργος Γιαννακόπουλος)
41) Τα δειλινά (Γιώργος Ζαμπέτας – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Ντένια Κουρούση
42) Δραπετσώνα (Μίκης Θεοδωράκης – Τάσος Λειβαδίτης)
43) Μ’ ένα παράπονο (Δήμος Μούτσης – Νίκος Γκάτσος)
44) Ο πασατέμπος (Μανώλης Χιώτης – Γιώργος Γιαννακόπουλος)
45) Το πεπρωμένο (Βασίλης Δημητρίου)
46) Θα 'ρθω να σε ξυπνήσω (Μάρκος Βαμβακάρης)
47) Πριν το χάραμα (Γιάννης Παπαϊωάννου – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Ειρήνη Σαρίογλου – Μπάμπης Τσέρτος
48) Το μονοπάτι (Γιώργος Μουζάκης – Χρήστος Γιαννακόπουλος – Γιώργος Γιαννακόπουλος – Αλέκος Σακελλάριος) Μπάμπης Τσέρτος – Ειρήνη Σαρίογλου
49) Μικρός αρραβωνιάστηκα (Μάρκος Βαμβακάρης)
50) Τα παιδιά της άμυνας (Παραδοσιακό) / Χασαποσέρβικο (Παραδοσιακό) Οργανικό
51) Μέρα μέρωσε (Παραδοσιακό) Ντένια Κουρούση
52) Της Αττάλειας τα νερά (Παραδοσιακό)
53) Κλείσαν οι στράτες του Μωριά (Παραδοσιακό)
54) Το μερακλίδικο πουλί (Ιωάννης Μπερνιδάκης ή Μπαξεβάνης)
Εκτός από τα σόλο τραγούδια της, η Ντένια Κουρούση έκανε τις δεύτερες φωνές στον Μπάμπη Τσέρτο.
-Οι φωτογραφίες από τη συναυλία είναι του Χρήστου Σιμάτου και από την πρόβα της Ηρούς Παπαγεωργίου και των μουσικών.
«Νόστος, η επιστροφή του Οδυσσέα»
«Νόστος, η επιστροφή του Οδυσσέα»
Το Σάββατο 31 Αυγούστου ανεβήκαμε μέχρι τη Σαντραπεία Σχολή Καστελλορίζου, για να παρακολουθήσουμε έναν ιδιαίτερο θεατρικό μονόλογο, βασισμένο στο μύθο και τις περιπέτειες του πολυμήχανου Οδυσσέα, σε σκηνοθεσία του Θοδωρή Γκόνη (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας), με τον συγκλονιστικό Άρη Λεμπεσόπουλο,
Το έργο «Νόστος, η επιστροφή του Οδυσσέα» με σκηνικά, φωτισμούς και μουσική επιμέλεια του Ανδρέα Γεωργιάδη διασκευάσθηκε ειδικά για το 4ο Φεστιβάλ Καστελλορίζου και κέρδισε τις εντυπώσεις των θεατών που παραβρέθηκαν στη Σχολή.
Η αφήγηση ξεκινά από την ώρα που η Αθηνά στο συμβούλιο του Δωδεκάθεου δίνει την έγκριση για το γυρισμό του ευνοούμενού της Οδυσσέα στο σπίτι του. Η ιστορία από κει και μετά είναι λίγο πολύ γνωστή. Οι περιπέτειες στα νησιά των Λωτοφάγων και του Κύκλωπα Πολύφημου, γιου του θεού Ποσειδώνα, το ασκί με τους ανέμους του Αίολου, οι Λαιστρυγόνες, η μεταμόρφωση των συντρόφων του σε γουρούνια από τη μάγισσα Κίρκη, η κάθοδος του Οδυσσέα στον Άδη και η συνάντηση με τη μάνα του, που έχει πεθάνει στη διάρκεια του ταξιδιού του (από τα πιο δυνατά σημεία του έργου), το πέρασμα από το νησί των Σειρήνων και από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη, ο έρωτας της Καλυψώς, το νησί των Φαιάκων και ο δρόμος της τελικής επιστροφής στην πολυπόθητη Ιθάκη…
Η αφήγηση ξεκινά από την ώρα που η Αθηνά στο συμβούλιο του Δωδεκάθεου δίνει την έγκριση για το γυρισμό του ευνοούμενού της Οδυσσέα στο σπίτι του. Η ιστορία από κει και μετά είναι λίγο πολύ γνωστή. Οι περιπέτειες στα νησιά των Λωτοφάγων και του Κύκλωπα Πολύφημου, γιου του θεού Ποσειδώνα, το ασκί με τους ανέμους του Αίολου, οι Λαιστρυγόνες, η μεταμόρφωση των συντρόφων του σε γουρούνια από τη μάγισσα Κίρκη, η κάθοδος του Οδυσσέα στον Άδη και η συνάντηση με τη μάνα του, που έχει πεθάνει στη διάρκεια του ταξιδιού του (από τα πιο δυνατά σημεία του έργου), το πέρασμα από το νησί των Σειρήνων και από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη, ο έρωτας της Καλυψώς, το νησί των Φαιάκων και ο δρόμος της τελικής επιστροφής στην πολυπόθητη Ιθάκη…
Αν και δεν έχω ειδικές θεατρικές γνώσεις και δεν έχω παρακολουθήσει πολλές θεατρικές παραστάσεις, οφείλω να ομολογήσω πως ευχαρίστως θα ξαναπαρακολουθούσα αυτό το έργο. Κι αν κρίνω από τις αντιδράσεις των θεατών και το παρατεταμένο χειροκρότημά τους, νομίζω πως δεν είμαι ο μόνος…
