Ο θερινός κινηματογράφος «Τριανόν» πλημμύρισε στην κυριολεξία από τους ήχους του μεγάλου Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος ήταν παρών καθ’ όλη τη διάρκεια της βραδιάς.
Ο Στέφανος Κορκολής απέδωσε στο πιάνο του κάποιες από τις μουσικές του Μίκη, προϊδεάζοντας ευχάριστα το κοινό για αυτό που στην πορεία θα ακολουθούσε. Η «Όμορφη πόλη» συνάντησε το «Δρόμοι παλιοί» και το «Στρώσε το στρώμα σου για δυο» ή αλλιώς, ο «Ζορμπάς» ήρθαν για να κλείσουν αυτό το σύντομο, μα συνάμα μεγάλο -ουσιαστικά- ρεσιτάλ.
Τη σκυτάλη επί σκηνής πήρε ο σκηνοθέτης της ταινίας Αστέρης Κούτουλας, ο οποίος είχε νωρίτερα δηλώσει στην Καλή Βανδώρου για το www.ogdoo.gr:
Πως ήρθε η ιδέα να δημιουργηθεί αυτή η ταινία;
Το 2011 ο Μίκης Θεοδωράκης με κάλεσε να πάμε μαζί σε μια πρόβα, καθώς τύχαινε να βρίσκομαι στην Αθήνα, ενώ ζω στο Βερολίνο. Πήγαμε σε ένα μικρό χώρο, όπου βρισκόταν ο χορογράφος Renato Zanella, η Μαρία Κουσουνή η χορεύτρια κι ένας ακόμα χορευτής, όπου έκαναν πρόβα τη «Μήδεια» για ένα ανέβασμα στη Σύρο. Παρακολουθώντας την πρόβα κι ακούγοντας τη μουσική, αμέσως είπα «Αυτό είναι φιλμ!». Όμως δεν ήθελα να κάνω ένα ντοκιμαντέρ για το μπαλέτο, αλλά κάτι διαφορετικό, αλληγορικό και συμβολικό. Κι αυτή ήταν η αρχή.
Πιστεύετε ότι το θέμα αυτό αφορά τη σημερινή εποχή;
Κοιτάξτε, η «Μήδεια» απέδειξε ότι αφορά κάθε εποχή, γιατί ανακυκλώθηκε πάρα πολλές φορές. Μόνο να σας θυμίσω τα δυο σπουδαία φιλμ, του Pier Paolo Pasolini με τη Μαρία Κάλλας ως Μήδεια και του Lars von Trier. Οπότε έρχομαι κι εγώ και κάνω μια «Μήδεια» το 2011 που δεν είναι έργο μυθοπλασίας, δεν είναι ντοκιμαντέρ, δεν είναι μπαλέτο, δεν είναι μουσικό φιλμ, δεν είναι πολιτικό ρεπορτάζ, όμως έχει όλα αυτά μαζί, γιατί ζούσα τη συγκεκριμένη στιγμή και με αφορούσε ότι γινόταν στην Ελλάδα. Οπότε μέσα μου έγινε αυτός ο παραλληλισμός, ότι η «Μήδεια» σκοτώνει τα παιδιά της και η Ελλάδα, η Ελλάδα του κράτους ας την πω έτσι, σκοτώνει τα δικά της παιδιά. Το βλέπω στο Βερολίνο όπου ζω, όπου μέχρι προ ολίγου ήμασταν 10.000 Έλληνες, μέσα σε τρία χρόνια γίναμε 22.000! Αυτό είναι λυπηρό, να βλέπεις τους νέους ανθρώπους να έρχονται σε μια ξένη χώρα με καινούρια γλώσσα, όλοι τους έχουν σπουδάσει, είναι καλά παιδιά, έξυπνα, οι γονείς τους τα έδωσαν όλα για να τους μεγαλώσουν και η δικιά μου γενιά και οι λίγο μεγαλύτεροι ευθύνονται για το ότι δεν έχουν τίποτα άλλο να κάνουν παρά να φύγουν απ’ τη χώρα τους, που δεν το ήθελαν! Αυτό είναι το μεγαλύτερο έγκλημα που μπορείς να κάνεις ως πολιτικός, ως κοινωνία. Και δυστυχώς συμβαίνει, δεν είναι θεωρία. Όλα αυτά μπήκαν στην ταινία κι έτσι έγινε ο παραλληλισμός, ότι η Ελλάδα σκοτώνει τα παιδιά της όπως η Μήδεια τα δικά της.
Μιλήστε μας για το μουσικό κομμάτι της ταινίας.
Αν δείτε το soundtrack που έχω κάνει πάνω στην όπερα του Μίκη, είναι απίστευτα ωραίο, σαν ένα μεγάλο μουσικό βίντεο κλιπ. Με ενέπνευσαν δύο μουσικά βίντεο κλιπ, του Everlast το “Stone in my hand” και του Romain Gavras το “Born to kill” αν θυμάμαι καλά τον τίτλο. Ουσιαστικά, χρησιμοποίησα την τεχνική και την αισθητική του μουσικού βίντεο κλιπ, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει. Δεν έχει προσπαθήσει κανείς να κάνει μουσικό βίντεο κλιπ 82 λεπτών, βασισμένος σε συμφωνική μουσική. Έχω πάρει κι από το βωβό κινηματογράφο κάποια στοιχεία.
Πώς έγινε η επιλογή του Στέφανου Κορκολή;
Όταν αποφασίστηκε να έρθουμε στην Αθήνα γι’ αυτή την πρεμιέρα, σκέφτηκα πως θα ήταν ωραίο κάποιος να κάνει μια μουσική εισαγωγή πάνω σε θέματα, όπως γινόταν και στο βωβό κινηματογράφο. Σκέφτηκα, λοιπόν, το Στέφανο Κορκολή, που ο Μίκης κάποτε μου είχε πει πως «έχει χρυσά χέρια»! Του το πρότεινα, δέχτηκε αμέσως και ξέρω ότι θα μας παίξει κάτι πάρα πολύ ωραίο.
Αμέσως μετά τις σύντομες ομιλίες του σκηνοθέτη και της πρωταγωνίστριας Bella Oelmann ξεκίνησε η προβολή της ταινίας. Μιας συμβολικής ταινίας που αποτελεί γέφυρα ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, ανάμεσα δηλαδή, στα αρχαία χρόνια και την εποχή που ζούμε. Ο αλλεπάλληλος παραλληλισμός της «Μήδειας» του Ευριπίδη που σκότωσε τα παιδιά της με την παρούσα κοινωνία που σκοτώνει με τις αποφάσεις της καθημερινά τη νέα γενιά, είναι το σημείο σύνδεσης των δύο αυτών εποχών. Οι πρόβες για την πραγματοποίηση της παράστασης εναλλάσσονται με εικόνες από το κέντρο της Αθήνας, όπου η βία και η αγανάκτηση ξεχειλίζουν από το κινηματογραφικό πανί. Κάπου εκεί εμφανίζεται ο ίδιος ο Μίκης, δηλώνοντας «Αν ήμουν νέος σήμερα, θα με έλεγαν τρομοκράτη» και «Οι δολοφόνοι με έλεγαν τρομοκράτη. Είμαι πραγματικά περήφανος γι’ αυτό».
Η καθοριστική χορογραφία του Renato Zanella έγινε ένα με τη θαυμαστή μουσική του Θεοδωράκη, ενώ η Μαρία Κουσουνή ως Μήδεια πρόσφερε στους θεατές ρίγη συγκίνησης. Το πρόσωπο της αθωότητας, των νέων παιδιών δηλαδή, βρέθηκε στη Bella Oelmann, η οποία, με την αγνότητα της ηλικίας της απέδειξε ότι, υπάρχει ελπίδα για το μέλλον, έστω κι αν αυτό αυτή τη στιγμή φαντάζει αβέβαιο. Η ταινία «Ανακυκλώνοντας τη Μήδεια» έχει ως αποδέκτες της όλους όσοι βιώνουν με την κυριολεκτική έννοια τον αποκλεισμό από τα προσωπικά τους όνειρα. Η «Μήδεια» διδάχτηκε από τον Ευριπίδη το 431 π.Χ., εμπεριέχοντας τολμηρές για την εποχή καινοτομίες. Η ανακύκλωσή της εν έτη 2013 σε μια Ελλάδα που περνά το δικό της Γολγοθά, σίγουρα μόνο γραφική δεν είναι. Εννοείται ότι σε αυτό βοηθάει πάρα πολύ η ανυπέρβλητη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη.
