Μια καυτή, αλλά αξέχαστη βραδιά έζησαν όσοι παραβρέθηκαν την Παρασκευή 30 Ιουνίου στο χώρο του Ηρωδείου Θεάτρου, για να παρακολουθήσουν τη μεγάλη συναυλία της Εστουδιαντίνας Νέας Ιωνίας Βόλου, που γιόρτασε έτσι τη συμπλήρωση 20 χρόνων από την ίδρυσή της.
Η συναυλία με τίτλο «Μη μου γράφεις γράμματα…» ήταν αφιερωμένη σε τραγούδια της προσφυγιάς, της μετανάστευσης και της ξενιτιάς, από την Ελλάδα αλλά και τις χώρες της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου… Ένα μουσικό οδοιπορικό με τραγούδια των προσφύγων, από την παράδοση μέχρι σήμερα…
Με την Εστουδιαντίνα συνέπραξαν ο Γιώργος Νταλάρας, το συγκρότημα των Encardia, ο Λεωνίδας Μπαλάφας, ο Θοδωρής Κοτονιάς, η Μαρίνα Σάττι και οι «Fones» της και η Ασπασία Στρατηγού, η οποία είναι πλέον μόνιμο μέλος της ορχήστρας. Καθοριστικές οι παρεμβάσεις του ηθοποιού Τάσου Νούσια, ο οποίος διάβασε κείμενα από το βιβλίο του Βασίλη Βασιλικού «8 ½ », αλλά και σημερινές μαρτυρίες προσφύγων. Η διεύθυνση της ορχήστρας, η σκηνοθεσία και η επιμέλεια των κειμένων ήταν του μαέστρου και συνθέτη Ανδρέα Κατσιγιάννη.
Για να πω την αλήθεια, όταν ανακοινώθηκαν τα ονόματα των καλλιτεχνών που θα συμμετείχαν, αντιμετώπισα με επιφυλακτικότητα την είδηση. Κατά πόσο δηλαδή θα μπορούσαν να συνυπάρξουν όλοι αυτοί οι μουσικοί και τραγουδιστές που προέρχονται από διαφορετικούς χώρους…
Φθάνοντας η συναυλία προς το τέλος, όλες αυτές οι «αναστολές» είχαν «εξατμισθεί»… Κι αυτό γιατί όλοι οι συντελεστές κατάφεραν να παρουσιάσουν ένα «πρόγραμμα αναφοράς»… Μια συναυλία που, μαζί με το αφιέρωμα στη Μικρά Ασία στο Ηρώδειο τον Ιούνιο του 2003 και τα «Τραγούδια με ουσίες» τον Ιούλιο του 2007 και πάλι στο Ηρώδειο, θεωρώ πως είναι ένα από τα τρία σημαντικότερα πράγματα που έχει παρουσιάσει η Εστουδιαντίνα αυτά τα 20 χρόνια, που στολίζει το μουσικό στερέωμα με την παρουσία της… Μια παράσταση που θα πρέπει να ηχογραφηθεί και να μαγνητοσκοπηθεί…
Δεν μπορώ να μη σταθώ σε κάποια σημεία που με συγκίνησαν, χωρίς βεβαίως να υποτιμώ έτσι το υπόλοιπο υλικό. Στη διασκευή του Κατσιγιάννη στο «Μη μου θυμώνεις μάτια μου» του Σταύρου Κουγιουμτζή, με την εισαγωγή από τον «Μανέ της καληνυχτιάς», αλλά και στον «Ξένο» των Encardia με την προσθήκη ενός αμανέ από τον Γιώργο Νταλάρα, με μια φράση από την «Ξενιτιά» των Απόστολου Καλδάρα & Λευτέρη Παπαδόπουλου. (Σύντομα θα είμαστε σε θέση να σας παρουσιάσουμε και τα αποσπάσματα αυτά). Και βεβαίως, η «Φάμπρικα» και το «Πουλάκι ξένο», που ακούστηκαν για πρώτη φορά από τον Νταλάρα, το «Ederlezi» της Ασπασίας και της Μαρίνας Σάττι, η «Προσευχή» του Λεωνίδα Μπαλάφα, το «Θαλασσάκι» του Θοδωρή Κοτονιά, το «Όνειρο στο κύμα», ένα οργανικό κομμάτι από τον κύκλο τραγουδιών «Εικόνα αχειροποίητη» με τη μελοποίηση των ποιημάτων του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη από τον Ανδρέα Κατσιγιάννη, αλλά και οι αφηγήσεις του Τάσου Νούσια με τις συγκλονιστικές μαρτυρίες των προσφύγων…
Ανδρέας Κατσιγιάννης (σαντούρι), Κυριάκος Γκουβέντας (βιολί), Σταύρος Κουσκουρίδας (κλαρίνο), Απόστολος Βαλαρούτσος (κιθάρα, φωνητικά), Φίλιππος Ρέτσιος (πιάνο), Κωνσταντίνος Παπαϊωάννου (κανονάκι), Κωνσταντίνος Γεδίκης (μπουζούκι, λαούτο), Γιώργος Μάτσικας (μπουζούκι, λαούτο), Θάνος Σταυρίδης (ακορντεόν), Μιχάλης Μπακάλης (ντραμς), Άγγελος Πολυχρόνου (κρουστά), Νίκος Σαμαράς (τρομπέτα), Κώστας Κωνσταντίνου (κοντραμπάσο). Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στον εξαιρετικό ήχο, που φρόντισαν ο Βαγγέλης Κουλούρης και ο Αντώνης Ζαχόπουλος, καθώς και στους φωτισμούς του Γιάννη Μανιατάκου.
Μέρος 1ο
1) Αρμένικη σουίτα (Παραδοσιακές μελωδίες της Αρμενίας) Οργανικό
2) Σμυρνέικο μινόρε & Βαλς της προσμονής (Παραδοσιακά) Ασπασία Στρατηγού
3) Θα σπάσω κούπες (Παραδοσιακό) Μαρίνα Σάττι & Fones
Αφήγηση 1 - Τάσος Νούσιας
4) Κaval Sviri (Παραδοσιακό) Μαρίνα Σάττι - Fones
5) Ederlezi (Παραδοσιακό - διασκευή: Goran Bregovic) Ασπασία Στρατηγού, Μαρίνα Σάττι, Fones
6) El emigrante (Manuel Sanchez Serrapi - Santaoballa Pitto Manuel - Juan Valderrama Blanca) Γιώργος Νταλάρας
7) Ιs oria mu (Salvatore Cotardo - Vito Domenico Palumbo, διασκευή: Εncardia) Γιώργος Νταλάρας - Encardia
8) O ξένος (Εncardia) Encardia - Γιώργος Νταλάρας
Αφήγηση 2 - Τάσος Νούσιας
9) Έρημα χωριά (Dasho Kurti - Ηλίας Κατσούλης) Γιώργος Νταλάρας
10) Μάνα γη (Θοδωρής Κοτονιάς) Θοδωρής Κοτονιάς
11) Τα κλειδιά (Θοδωρής Κοτονιάς) Θοδωρής Κοτονιάς
Αφήγηση 3 - Τάσος Νούσιας
12) Η Ρωμανία επάρθεν (Παραδοσιακό) Γιώργος Νταλάρας
13) Να σταθώ στα πόδια μου (Γιώργος Νικηφόρου Ζερβάκης - Λεωνίδας Μπαλάφας) Λεωνίδας Μπαλάφας - Γιώργος Νταλάρας
14) Ότι αισθάνεσαι να λες (Λεωνίδας Μπαλάφας) Λεωνίδας Μπαλάφας
15) Rumella (Παραδοσιακό) Fones
16) Νύχτα (Goran Bregovic - Αντώνης Ανδρικάκης) Γιώργος Νταλάρας
Μέρος 2ο
1) Όνειρο στο κύμα (Ανδρέας Κατσιγιάννης) Ορχηστρικό - αφήγηση: Τάσος Νούσιας
2) Τσάμικο (Διονύσης Σαββόπουλος) Γιώργος Νταλάρας - Τάσος Νούσιας
3) Άσπρο γαλανό χορτάρι (Ανδρέας Κατσιγιάννης - Ισαάκ Σούσης) Γιώργος Νταλάρας
4) Βαβέλ (Encardia) Encardia
5) Tου πολέμου (Παραδοσιακό Σικελίας, στίχοι: Εncardia) Encardia
6) Santu Paulu (Encardia) Encardia
7) Θαλασσάκι μου (Αντώνης Απέργης - στίχοι παραδοσιακοί) Θοδωρής Κοτονιάς
8) Παράπονο (Yar Ko Parag) - Ξενιτιά (Bingeol) (Παραδοσιακά αρμένικα τραγούδια, διασκευή: Ara Dinkjian, στίχοι: Λίνα Νικολακοπούλου) Ασπασία Στρατηγού - Θοδωρής Κοτονιάς
9) Ο Τζακ Ο’ Χάρα (Γιώργος Ζαμπέτας - Θεοδόσης Άθας) Λεωνίδας Μπαλάφας
10) Προσευχή (Λεωνίδας Μπαλάφας) Λεωνίδας Μπαλάφας - Γιώργος Νταλάρας
Αφήγηση 4 - Τάσος Νούσιας
11) Η φάμπρικα (Γιάννης Μαρκόπουλος - Γιώργος Σκούρτης) Γιώργος Νταλάρας
12) Βραδιάζει (Μίκης Θεοδωράκης - Δημήτρης Χριστοδούλου) Γιώργος Νταλάρας
13) Μη μου θυμώνεις μάτια μου (Σταύρος Κουγιουμτζής) Γιώργος Νταλάρας - Όλοι
14) Πουλάκι ξένο (Παραδοσιακό) Γιώργος Νταλάρας
15) Τι σε μέλλει εσένανε (Παραδοσιακό) Μαρίνα Σάττι & Fones
16) Στο ‘πα και στο ξαναλέω (Παραδοσιακό) Γιώργος Νταλάρας - Όλοι
17) Εμβατήριο Σμύρνης (Παραδοσιακό) Ορχηστρικό
Οφείλουμε και πάλι πολλές ευχαριστίες στη φίλη και συνεργάτιδα Αγνή Δούναβη για την παραχώρηση των φωτογραφιών.
Η συναυλία με τίτλο «Μη μου γράφεις γράμματα…» ήταν αφιερωμένη σε τραγούδια της προσφυγιάς, της μετανάστευσης και της ξενιτιάς, από την Ελλάδα αλλά και τις χώρες της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου… Ένα μουσικό οδοιπορικό με τραγούδια των προσφύγων, από την παράδοση μέχρι σήμερα…
Με την Εστουδιαντίνα συνέπραξαν ο Γιώργος Νταλάρας, το συγκρότημα των Encardia, ο Λεωνίδας Μπαλάφας, ο Θοδωρής Κοτονιάς, η Μαρίνα Σάττι και οι «Fones» της και η Ασπασία Στρατηγού, η οποία είναι πλέον μόνιμο μέλος της ορχήστρας. Καθοριστικές οι παρεμβάσεις του ηθοποιού Τάσου Νούσια, ο οποίος διάβασε κείμενα από το βιβλίο του Βασίλη Βασιλικού «8 ½ », αλλά και σημερινές μαρτυρίες προσφύγων. Η διεύθυνση της ορχήστρας, η σκηνοθεσία και η επιμέλεια των κειμένων ήταν του μαέστρου και συνθέτη Ανδρέα Κατσιγιάννη.
Για να πω την αλήθεια, όταν ανακοινώθηκαν τα ονόματα των καλλιτεχνών που θα συμμετείχαν, αντιμετώπισα με επιφυλακτικότητα την είδηση. Κατά πόσο δηλαδή θα μπορούσαν να συνυπάρξουν όλοι αυτοί οι μουσικοί και τραγουδιστές που προέρχονται από διαφορετικούς χώρους…
Φθάνοντας η συναυλία προς το τέλος, όλες αυτές οι «αναστολές» είχαν «εξατμισθεί»… Κι αυτό γιατί όλοι οι συντελεστές κατάφεραν να παρουσιάσουν ένα «πρόγραμμα αναφοράς»… Μια συναυλία που, μαζί με το αφιέρωμα στη Μικρά Ασία στο Ηρώδειο τον Ιούνιο του 2003 και τα «Τραγούδια με ουσίες» τον Ιούλιο του 2007 και πάλι στο Ηρώδειο, θεωρώ πως είναι ένα από τα τρία σημαντικότερα πράγματα που έχει παρουσιάσει η Εστουδιαντίνα αυτά τα 20 χρόνια, που στολίζει το μουσικό στερέωμα με την παρουσία της… Μια παράσταση που θα πρέπει να ηχογραφηθεί και να μαγνητοσκοπηθεί…
Δεν μπορώ να μη σταθώ σε κάποια σημεία που με συγκίνησαν, χωρίς βεβαίως να υποτιμώ έτσι το υπόλοιπο υλικό. Στη διασκευή του Κατσιγιάννη στο «Μη μου θυμώνεις μάτια μου» του Σταύρου Κουγιουμτζή, με την εισαγωγή από τον «Μανέ της καληνυχτιάς», αλλά και στον «Ξένο» των Encardia με την προσθήκη ενός αμανέ από τον Γιώργο Νταλάρα, με μια φράση από την «Ξενιτιά» των Απόστολου Καλδάρα & Λευτέρη Παπαδόπουλου. (Σύντομα θα είμαστε σε θέση να σας παρουσιάσουμε και τα αποσπάσματα αυτά). Και βεβαίως, η «Φάμπρικα» και το «Πουλάκι ξένο», που ακούστηκαν για πρώτη φορά από τον Νταλάρα, το «Ederlezi» της Ασπασίας και της Μαρίνας Σάττι, η «Προσευχή» του Λεωνίδα Μπαλάφα, το «Θαλασσάκι» του Θοδωρή Κοτονιά, το «Όνειρο στο κύμα», ένα οργανικό κομμάτι από τον κύκλο τραγουδιών «Εικόνα αχειροποίητη» με τη μελοποίηση των ποιημάτων του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη από τον Ανδρέα Κατσιγιάννη, αλλά και οι αφηγήσεις του Τάσου Νούσια με τις συγκλονιστικές μαρτυρίες των προσφύγων…
Έπαιξαν οι μουσικοί
Ανδρέας Κατσιγιάννης (σαντούρι), Κυριάκος Γκουβέντας (βιολί), Σταύρος Κουσκουρίδας (κλαρίνο), Απόστολος Βαλαρούτσος (κιθάρα, φωνητικά), Φίλιππος Ρέτσιος (πιάνο), Κωνσταντίνος Παπαϊωάννου (κανονάκι), Κωνσταντίνος Γεδίκης (μπουζούκι, λαούτο), Γιώργος Μάτσικας (μπουζούκι, λαούτο), Θάνος Σταυρίδης (ακορντεόν), Μιχάλης Μπακάλης (ντραμς), Άγγελος Πολυχρόνου (κρουστά), Νίκος Σαμαράς (τρομπέτα), Κώστας Κωνσταντίνου (κοντραμπάσο). Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στον εξαιρετικό ήχο, που φρόντισαν ο Βαγγέλης Κουλούρης και ο Αντώνης Ζαχόπουλος, καθώς και στους φωτισμούς του Γιάννη Μανιατάκου.
Το πρόγραμμα της συναυλίας
Μέρος 1ο
1) Αρμένικη σουίτα (Παραδοσιακές μελωδίες της Αρμενίας) Οργανικό
2) Σμυρνέικο μινόρε & Βαλς της προσμονής (Παραδοσιακά) Ασπασία Στρατηγού
3) Θα σπάσω κούπες (Παραδοσιακό) Μαρίνα Σάττι & Fones
Αφήγηση 1 - Τάσος Νούσιας
4) Κaval Sviri (Παραδοσιακό) Μαρίνα Σάττι - Fones
5) Ederlezi (Παραδοσιακό - διασκευή: Goran Bregovic) Ασπασία Στρατηγού, Μαρίνα Σάττι, Fones
6) El emigrante (Manuel Sanchez Serrapi - Santaoballa Pitto Manuel - Juan Valderrama Blanca) Γιώργος Νταλάρας
7) Ιs oria mu (Salvatore Cotardo - Vito Domenico Palumbo, διασκευή: Εncardia) Γιώργος Νταλάρας - Encardia
8) O ξένος (Εncardia) Encardia - Γιώργος Νταλάρας
Αφήγηση 2 - Τάσος Νούσιας
9) Έρημα χωριά (Dasho Kurti - Ηλίας Κατσούλης) Γιώργος Νταλάρας
10) Μάνα γη (Θοδωρής Κοτονιάς) Θοδωρής Κοτονιάς
11) Τα κλειδιά (Θοδωρής Κοτονιάς) Θοδωρής Κοτονιάς
Αφήγηση 3 - Τάσος Νούσιας
12) Η Ρωμανία επάρθεν (Παραδοσιακό) Γιώργος Νταλάρας
13) Να σταθώ στα πόδια μου (Γιώργος Νικηφόρου Ζερβάκης - Λεωνίδας Μπαλάφας) Λεωνίδας Μπαλάφας - Γιώργος Νταλάρας
14) Ότι αισθάνεσαι να λες (Λεωνίδας Μπαλάφας) Λεωνίδας Μπαλάφας
15) Rumella (Παραδοσιακό) Fones
16) Νύχτα (Goran Bregovic - Αντώνης Ανδρικάκης) Γιώργος Νταλάρας
Μέρος 2ο
1) Όνειρο στο κύμα (Ανδρέας Κατσιγιάννης) Ορχηστρικό - αφήγηση: Τάσος Νούσιας
2) Τσάμικο (Διονύσης Σαββόπουλος) Γιώργος Νταλάρας - Τάσος Νούσιας
3) Άσπρο γαλανό χορτάρι (Ανδρέας Κατσιγιάννης - Ισαάκ Σούσης) Γιώργος Νταλάρας
4) Βαβέλ (Encardia) Encardia
5) Tου πολέμου (Παραδοσιακό Σικελίας, στίχοι: Εncardia) Encardia
6) Santu Paulu (Encardia) Encardia
7) Θαλασσάκι μου (Αντώνης Απέργης - στίχοι παραδοσιακοί) Θοδωρής Κοτονιάς
8) Παράπονο (Yar Ko Parag) - Ξενιτιά (Bingeol) (Παραδοσιακά αρμένικα τραγούδια, διασκευή: Ara Dinkjian, στίχοι: Λίνα Νικολακοπούλου) Ασπασία Στρατηγού - Θοδωρής Κοτονιάς
9) Ο Τζακ Ο’ Χάρα (Γιώργος Ζαμπέτας - Θεοδόσης Άθας) Λεωνίδας Μπαλάφας
10) Προσευχή (Λεωνίδας Μπαλάφας) Λεωνίδας Μπαλάφας - Γιώργος Νταλάρας
Αφήγηση 4 - Τάσος Νούσιας
11) Η φάμπρικα (Γιάννης Μαρκόπουλος - Γιώργος Σκούρτης) Γιώργος Νταλάρας
12) Βραδιάζει (Μίκης Θεοδωράκης - Δημήτρης Χριστοδούλου) Γιώργος Νταλάρας
13) Μη μου θυμώνεις μάτια μου (Σταύρος Κουγιουμτζής) Γιώργος Νταλάρας - Όλοι
14) Πουλάκι ξένο (Παραδοσιακό) Γιώργος Νταλάρας
15) Τι σε μέλλει εσένανε (Παραδοσιακό) Μαρίνα Σάττι & Fones
16) Στο ‘πα και στο ξαναλέω (Παραδοσιακό) Γιώργος Νταλάρας - Όλοι
17) Εμβατήριο Σμύρνης (Παραδοσιακό) Ορχηστρικό
Οφείλουμε και πάλι πολλές ευχαριστίες στη φίλη και συνεργάτιδα Αγνή Δούναβη για την παραχώρηση των φωτογραφιών.
