Ο Νταλάρας τραγουδά Δερβενιώτη και Βίρβο, για «δυο φεγγάρια… στου κάστρου το ρολόι»

Η μοναδική συνεργασία του ερμηνευτή με τον λαϊκό συνθέτη και οι ανέκδοτες σε lp /cd εκτελέσεις των τραγουδιών
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 

Σαν σήμερα…

Στις 4 Δεκεμβρίου 2004 έφυγε από τη ζωή ο λαϊκός συνθέτης και μουσικός Θόδωρος Δερβενιώτης. Είχε γεννηθεί στη Ζαγορά του Πηλίου στις 20 Ιανουαρίου 1922…

Δυο τραγούδια από τις 45 στροφές

Όπως έχω ξαναγράψει τόσο σε παλαιότερο άρθρο μου στο Ogdoo.gr για «Τα 45άρια του Γιώργου Νταλάρα», όσο και στο βιβλίο μου «Το πάθος και το λάθος – Κρυφές ιστορίες της ελληνικής δισκογραφίας», την εποχή των ηχογραφήσεων για τους δίσκους 45 στροφών, ο συνθέτης ή ο τραγουδιστής προβάριζαν ένα τραγούδι και το ηχογραφούσαν με την ίδια ορχήστρα, την ίδια μέρα ίσως, για παραπάνω από μία φορές. Συχνά κυκλοφορούσε στην αγορά με δυο μορφές. Με τον ίδιο κωδικό δίσκου όμως. Άλλες φορές, έβγαινε η μια ηχογράφηση και η άλλη έμενε στα αρχεία της εταιρείας και έμπαινε σε δίσκο ή cd πολλά χρόνια μετά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα στους καταλόγους δισκογραφιών που έχουν κατά καιρούς δημοσιευθεί, το τραγούδι να υπάρχει καταγεγραμμένο μόνο μια φορά.

Έχουμε επισημάνει αρκετές τέτοιες περιπτώσεις τραγουδιών, που ηχογραφήθηκαν με τις φωνές του Καζαντζίδη, του Μπιθικώτση, της Μοσχολιού, του Κόκοτα, του Μητσιά, του Καλατζή και άλλων ερμηνευτών. Και πρέπει να σημειώσουμε επίσης, πως η καταγραφή έγινε καθαρά «με το αυτί»… Ακούγοντας δηλαδή και συγκρίνοντας νότα-νότα τα τραγούδια και χωρίς κανένα άλλο στοιχείο. Και τυχαία, γιατί ούτε έχουμε τη δυνατότητα να ακούσουμε όλες τις ηχογραφήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στα studio, ούτε έχουμε όλα τα πρωτότυπα 45άρια στη διάθεσή μας, έτσι ώστε να έχουμε μια πλήρη εικόνα. Είναι σχεδόν βέβαιο, πως υπάρχουν κι άλλες τέτοιες εγγραφές.

Ανάλογες περιπτώσεις παράλληλων ηχογραφήσεων υπάρχουν και στη δισκογραφία του Γιώργου Νταλάρα. Όπως είναι τα δυο τραγούδια της μοναδικής συνεργασίας του ερμηνευτή με τον Θεόδωρο Δερβενιώτη, σε στίχους Κώστα Βίρβου, «Τα δυο φεγγάρια» και «Του κάστρου το ρολόι», που κυκλοφόρησαν το 1971 σε δίσκους 45 στροφών (Minos 5259), αλλά σε δυο εκτελέσεις το καθένα. Η μια από τις δυο εγγραφές των τραγουδιών μπήκε το 1993 στη συλλογή τραγουδιών του Νταλάρα «Για τα τραγούδια κι εγώ φταίω», ενώ η άλλη εγγραφή παρέμεινε στα αυλάκια των 45 στροφών.
02.DALARAS DERVENIOTIS

«Τα δυο φεγγάρια» γνώρισαν μια νεότερη εκτέλεση από τον Κώστα Σμοκοβίτη στον δίσκο «Τριαντάφυλλο κι αγκάθι», που κυκλοφόρησε το 1981 με δώδεκα τραγούδια του Θόδωρου Δερβενιώτη και του Κώστα Βίρβου.

Όσο για το τραγούδι της άλλης πλευράς, το ζεϊμπέκικο «Του κάστρου το ρολόι», σύμφωνα με τις σημειώσεις του Κώστα Βίρβου στο βιβλίο του «Λαϊκή στιχουργική ανθολογία», πρόκειται για αυτοβιογραφικό τραγούδι. Εικάζω πως «του κάστρου το ρολόι» δεν είναι άλλο από το περίφημο ρολόι που βρίσκεται στο Φρούριο των Τρικάλων. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως ο Γιώργος Νταλάρας ηχογράφησε αυτά τα δυο τραγούδια γριπωμένος και μετά από επιμονή του Μάκη Μάτσα.
03.DALARAS DERVENIOTIS

Είναι αξιοπερίεργο πως η συνεργασία του Θόδωρου Δερβενιώτη με τον Γιώργο Νταλάρα παρέμεινε μόνο σε αυτά τα δυο τραγούδια. Βέβαια, τέσσερα χρόνια μετά ο ερμηνευτής επανάφερε με μεγάλη επιτυχία το χασαποσέρβικο «Άλλα μου λεν τα μάτια σου», σε στίχους του Κώστα Μάνεση, που είχε ηχογραφηθεί για πρώτη φορά το 1959 από την Πόλυ Πάνου και τον Αντώνη Κλειδωνιάρη. Το τραγούδι συμπεριλήφθηκε στο διπλό δίσκο «50 χρόνια ρεμπέτικο τραγούδι», ενώ το 1983 αποτέλεσε ένα από τα τραγούδια του διπλού δίσκου με τη ζωντανή ηχογράφηση των συναυλιών του ερμηνευτή στο θέατρο «Ορφέας», που κυκλοφόρησε με τίτλο «Τα τραγούδια μου». Σε αυτή την εκτέλεση ο Γιώργος Νταλάρας σιγοντάρει την Κατερίνα Στανίση που τραγουδά σε πρώτο ρόλο.

Άλλα δυο τραγούδια του Θόδωρου Δερβενιώτη που δισκογραφήθηκαν από τον Γιώργο Νταλάρα αρκετά χρόνια μετά την ηχογράφησή τους, ήταν το «Πάρε τα χνάρια μου» και το «Στον Καναδά στη Βραζιλία» (ή «Στις φάμπρικες της Γερμανίας» όπως είναι πιο γνωστό) σε στίχους Κώστα Βίρβου και τα δυο, που πρωτοτραγούδησε ο Καζαντζίδης το 1969 και το 1961 αντίστοιχα. Τα «Χνάρια» ηχογραφήθηκαν από τον Νταλάρα, γύρω στα 1972 – 73, σε ένα τετρακάναλο μαγνητόφωνο, με τον ίδιο να παίζει κιθάρα και μπουζούκι, ενώ οι «Φάμπρικες» πρωτοακούστηκαν στις αρχές του 1984 σ ένα τρίωρο, τηλεοπτικό αφιέρωμα στον ερμηνευτή, που προβλήθηκε σε τρία μέρη από την ΕΡΤ. Και οι δυο ηχογραφήσεις βρήκαν θέση σε μια συλλογή που κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2009, σε επιμέλεια του Κώστα Μπαλαχούτη, με τίτλο «Τραγούδια που αγάπησα», μαζί με το περιοδικό «Όασις».
04.DALARAS DERVENIOTIS
Στο video μπορείτε να ακούσετε τα δυο τραγούδια στις δεύτερες εκτελέσεις τους, από έναν «ταλαιπωρημένο» δίσκο 45 στροφών, μαζί με ένα απόσπασμα συνέντευξης του Γιώργου Νταλάρα στον Αντώνη Ανδρικάκη, όπου αναφέρεται σε αυτά τα τραγούδια και μεταδόθηκε από το ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ στις 31 Δεκεμβρίου 1993.

Οι φωτογραφίες προέρχονται από συναυλία του Θόδωρου Δερβενιώτη με τη συμμετοχή του Γιώργου Νταλάρα στο Παλαί ντε Σπορ της Θεσσαλονίκης και «αντλήθηκαν» από το βιβλίο «Ο Θόδωρος Δερβενιώτης και το μετεμφυλιακό τραγούδι» που επιμελήθηκαν ο Νέαρχος Γεωργιάδης και η Τάνια Ραχματούλινα. («Σύγχρονη εποχή», 2003).

05.DALARAS DERVENIOTIS

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!