Δημήτρης Μητροπάνος – Όταν «Δύο Νύχτες» έγραφαν «Αλίμονο»

(ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ VIDEO ) Όταν κυκλοφόρησε ο δίσκος «Λαϊκά ‘76» το τρίπτυχο «Δυο νύχτες-Αλίμονο-Θέλω απόψε να σου γράψω» πέρασε στο «ντούκου» αφού μεγάλα σουξέ όπως τα…
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 

«Κάνε κάτι να χάσω το τραίνο», «Σε μια στίβα καλαμιές», «Της ζωής το μαγαζί», «Ότι πιάνω εγώ στα χέρια» -σε στίχους και μουσική Τάκη Μουσαφίρη- και «Καλοκαίρια και χειμώνες» των Σπύρου Παπαβασιλείου και Τάσου Οικονόμου, επισκίασαν τα υπόλοιπα. Θα έλεγα πως - τουλάχιστον μέσα από τις «παιδικές» προσωπικές μου εμπειρίες που επιβεβαιώθηκαν αργότερα και από τις μαρτυρίες των ίδιων των συντελεστών των τραγουδιών- η «τριπλέτα» ήταν κυριολεκτικά το τελευταίο τραγούδι του άλμπουμ, τόσο σαν θέση στο τρακ λιστ (Νο 11 ή Β5 για όσους ξέρουν από βινύλιο) όσο και σαν αναγνωρισιμότητα.

Δημιουργίες όπως τα «Ότι πιάνω εγώ στα χέρι», «Τώρα που τραγουδώ», «Τα λιανοντέρτια» που εμπεριέχονται στο δίσκο ακούστηκαν πολύ περισσότερο μέσα από τους πειρατικούς κυρίως σταθμούς αλλά και τις κατ’ οίκον ακροάσεις –τότε οι δίσκοι και οι κασέτες, επίσημες ή «μαϊμού» πουλούσαν με τη σέσουλα - ενώ πήραν θέση και σε διάφορα και διαφορετικής υφολογικής δομής νυχτερινά προγράμματα.

Έχω ξαναγράψει πως ο Μητροπάνος ήταν ένας από τους ελάχιστους ερμηνευτές, που ένστικτο και «χαρακτήρα» κινήθηκε στις κορυφογραμμές του σουξέ σε μια «κιτσάτη» περίοδο κρατώντας αποστάσεις από το «εύκολο» και ευτελές. Πολλά από τα τραγούδια που απέδωσε αναμεταδίδονταν ταυτόχρονα κι απ’ την κρατική ραδιοφωνία αλλά και απ’ τους λαθραίους σταθμούς που πουλούσαν οικόπεδα με δόσεις.

Το 1976 είναι η χρονιά της οριστικής καθιέρωσής του ως μοντέρνος –τότε- λαϊκός ερμηνευτής. Έτσι μου τον έχουν χαρακτηρίσει κορυφαίοι δημιουργοί, κλασικοί συνθέτες και στιχουργοί, αφού για εκείνους αλλά και το «είθισται» των μουσικών πραγμάτων , την συγκεκριμένη περίοδο veritable λαϊκοί ερμηνευτές θεωρούνται ο Καζαντζίδης, ο Διονυσίου, ο Αγγελόπουλος, ο Περπινιάδης και ελαφρολαϊκοί ο Νταλάρας, ο Κόκκοτας, ο Πάριος κ.ά.

Ο Μητροπάνος πορεύεται τον ανοδικό δρόμο του, απ’ τις αρχές του ΄70, με δημιουργίες –πέραν συμμετοχών και εξαιρέσεων- των Μουσαφίρη και Παπαβασιλείου. Στα «Λαϊκά ‘76» ο πρώτος κατέχει το πιο «δοξασμένο» μέρος αλλά ο δεύτερος θα συνεχίσει για χρόνια να τροφοδοτεί με «άρματα» το οπλοστάσιο του ερμηνευτή.

Γεννημένος στην Ήπειρο, ο Παπαβασιλείου μεγάλωσε στην Πάτρα, όπου έκανε και τις μουσικές σπουδές του. Με το τραγούδι ξεκίνησε να ασχολείται στην αρχή ως μουσικός, στην πορεία ως μαέστρος και ενορχηστρωτής και στη συνέχεια ως συνθέτης με ευρεία γκάμα ρεπερτορίου, που εκτείνονταν από το λεγόμενο ελαφρό τραγούδι έως το βαρύ λαϊκό, γράφοντας δυνατές επιτυχίες . Στις δεκαετίες του ΄70 και ΄80 ήταν ένα από τα δυνατά χαρτιά της δισκογραφίας και άφησε τη δική του σφραγίδα στο λαϊκό τραγούδι των καιρών. Ειδικότερα τα τραγούδια που συνέθεσε για τον Δημήτρη Μητροπάνο είναι αυτά που τον χαρακτήρισαν ως διαχρονικό δημιουργό.

Δική του είναι ιδέα του «τρίπτυχου» αφού ο δίσκος πρέπει να ολοκληρωθεί καθώς ο Μητροπάνος ετοιμάζεται για ταξίδι στην Αμερική και τα 10 ηχογραφημένα τραγούδια θεωρούνται λίγα σε σχέση με τα τότε στάνταρντ που θεωρούνται τα 12 ή ακόμη και τα 14 tracks.




Με την (Polygram  Philips) όπου ηχογραφεί ο Μητροπάνος, ο Παπαβασιλείου, έχει στενές παρτίδες αφού κι εκείνος αποτελεί βασικό συνεργάτη της εταιρείας. Ως ταλαντούχος μαέστρος επιχειρεί την πρωτοποριακή ενοποίηση 3 διαφορετικών τραγουδιών σε 1. Ξεκινά με το «Δυο νύχτες» των Τόλη Βοσκόπουλου και Ηλία Λυμπερόπουλου που είχε τραγουδήσει στα τέλη της δεκαετίας του ’60 η Μαρινέλλα και μπλέκει αρχικά το «Αλίμονο» του δημιουργικού δίδυμου Μίμης Χριστόπουλος (μπουζουξής) και Σάκης Καπίρης κλείνοντας με το δικό του «Θέλω απόψε να σου γράψω» σε στίχους του Κώστα Βέργου με ερμηνευτή τον Θάνο Μπρατσιώτη και τη Σόφη Ζανίνου, που πρωτοκυκλοφόρησαν στο λυκαυγές του ΄70. Ειδικά το τελευταίο, είχε περάσει εντελώς απαρατήρητο ενώ και το πρώτο, αν και συμπεριλήφθηκε στο μεγάλο δίσκο της Μαρινέλλας «Όταν Σημάνει Εσπερινός», την εποχή μάλιστα που το άστρο της είχε αρχίσει αυτόνομα να λάμπει, δεν έχει ακουστεί «γερά». Και τα δύο είχαν εκδοθεί από την Philips, ενώ το «Αλίμονο» που έχει ανεβάσει τις μετοχές του Χρήστου είχε βγει για λογαριασμό της Columbia (His master’s voice).

Τα τρία αυτά 45άρια ενώθηκαν και έδωσαν ένα «συμπληρωματικό» σχεδόν 5άλεπτο τραγούδι, που αρχικά «θαμπώθηκε» από τα υπόλοιπα «καραμπινάτα» σουξέ του δίσκου. Η δικαίωσή του ήρθε σταδιακά με τα χρόνια, κυρίως από την προβολή του μέσω των «πειρατικών» σταθμών, ορισμένοι εκ των οποίων, για μεγάλο διάστημα, λειτούργησαν ως «εκπαιδευτικοί κιβωτοί», κρατώντας «ψηλά» άσματα και καλλιτέχνες που δεν μπορούσαν να διασπάσουν τα στεγανά της επίσημης ραδιοφωνίας.

Οι καιροί στο διάβα τους, αποφορτισμένοι, από τα ζητούμενα της κάθε περιόδου, στάθηκαν περισσότερο στα «ερωτικά» διαμάντια του χτες κι έτσι η «τριπλέτα» άρχισε να αποκτά πιστούς, ειδικά όταν ο Μητροπάνος, αντιλαμβανόμενος το ρεύμα της, την πέρασε εμβληματικά στα προγράμματά του.

Επειδή όμως όλα στη ζήση αυτή είναι «κύκλος», ως άνθρωπος και καλλιτέχνης με ευαισθησίες, ανησυχίες και όραμα, δε δίστασε στην ωριμότητα του να αντικαταστήσει, στις ζωντανές παραστάσεις του, το τρίτο μέλος με το «Βγήκε η ζωή μας στο σφυρί» των Μίκη Θεοδωράκη και Φώντα Λάδη.

Εμπνευσμένη επιλογή μέσα από τον κύκλο τραγουδιών «Γράμματα απ’ τη Γερμανία» που κυκλοφόρησε το 1975 από τη Minos με ερμηνευτές τους Γιώργο Ζωγράφο, Γιάννη Θωμόπουλο και Άννα Βίσση και σχεδόν παράλληλα από τη Lyra με τους Αντώνη Καλογιάννη και Αφροδίτη Μάνου. Το τραγούδι είχε γραφτεί λίγο πριν τη χούντα της 21ης Απριλίου του 1967 και δεν κυκλοφόρησε τότε για ευνόητους λόγους. Ο Μητροπάνος το ήξερε καθώς το τραγούδησε και μέσα από τη συνεργασία του σε συναυλίες με το συνθέτη. Η επίκαιρη και καθ’ όλα ταιριαστή επαναφορά του στο κλείσιμο των παραστάσεων του, «περασιά» με τα «Δύο νύχτες» και «Αλλοίμονο» δείχνει την κουλτούρα, την ευαισθησία αλλά και την πολιτική συνείδηση του καλλιτέχνη.




Λίγο πριν το βιαστικό «φινάλε» του, κάποιες βραδιές πριν τη δοκιμασμένη δυάδα «Δύο νύχτες - Αλλοίμονο», πρόσθετε το «Σαν πλανόδιο τσίρκο» των Θάνου Μικρούτσικου και Άλκη Αλκαίου από το δίσκο «Στου Αιώνα Την Παράγκα» (1996).

Το περίεργο είναι πως παρά την αναγνώριση του τρίπτυχου, τόσο ο ερμηνευτής όσο και άλλοι συνάδελφοί του δεν τόλμησαν ανάλογες «συμπράξεις». Κάποιες ελάχιστες εξαιρέσεις δεν είχαν την αναμενόμενη απήχηση και μοιραία το 3 σε 1 έμεινε στην άκρη.

Η φωτογραφία είναι της Μαριάννας Αναγνωστοπούλου


ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!