Είναι μια λέξη, που κάθε φορά που βγαίνει από στα χείλη μου, αφήνει όλο και πιο πικρή γεύση στον ουρανίσκο, γδέρνει όλο και πιο πολύ τη γλώσσα, ηχεί όλο και πιο βίαιη, τραχιά και επαχθής, όλο και πιο ολέθρια και αποτρόπαιη, όπως η κατάσταση που αποτυπώνει. Κι αυτό γιατί ο πόλεμος δεν είναι παιχνίδι, ούτε έχει στάδια και κλίμακες, ούτε ηθική, ούτε μέση οδό, ούτε θα μπορέσει ποτέ να παρουσιαστεί εξευγενισμένα.
Δεν υπάρχει δόξα στον πόλεμο που να αξίζει το αίμα που κοστίζει, ούτε βέβαια υπάρχει σημαία αρκετά μεγάλη για να καλύψει τη ντροπή τού να αιχμαλωτίζεις και να σκοτώνεις αθώους ανθρώπους.
Ο πόλεμος, αυτός ο φόβος που φορά το μανδύα του θάρρους και της αυθάδειας, κατέχει πάντα και τον πυρήνα και τα άκρα της απόλυτης βαναυσότητας και αναλγησίας. Αποτελεί μάλιστα απότοκο άλλοτε του ιμπεριαλισμού και άλλοτε της τρομοκρατίας, δύο πολεμοχαρών δεινοσαύρων που -όπως είχε δηλώσει ο Μίκης Θεοδωράκης μετά την 11η Σεπτεμβρίου- όταν αναμετρηθούν, θα επέλθουν τραγικές συνέπειες για την ανθρωπότητα. Κι αυτή τη στιγμή δυστυχώς ο κόσμος ανεβαίνει τα σκαλοπάτια αυτής της συνθήκης με σταθερή επιτάχυνση και λάβαρα τη μισαλλοδοξία, το φανατισμό, τον οπορτουνισμό και τις προκαταλήψεις!
Ας έχουμε στο νου μας, όμως, πως ο μόνος τρόπος να κερδίσουμε τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο είναι να τον εμποδίσουμε να συμβεί!
Ωστόσο, για να γίνει αντιληπτή σε όλες τις εκφάνσεις της η τραγικότητα θα μπορούσαμε να πούμε -πιο απλουστευμένα ίσως- πως πόλεμος είναι όταν αλληλοσκοτώνονται άνθρωποι που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους, επειδή κάποιοι άλλοι, που γνωρίζονται καλά, ήταν ανάξιοι να συνεννοηθούν. Διότι σίγουρα είναι ευκολότερο να οδηγείς ανθρώπους στα πεδία των μαχών, διεγείροντας το πάθος τους, από το να τους συγκρατείς, να τους νουθετείς και να τους καθοδηγείς στον επίμονο μόχθο της ειρήνης, δηλαδή τον πόλεμο των ιδεών.
Ναι, οπωσδήποτε αγαπάμε και επιθυμούμε την ειρήνη, αλλά δεν είμαστε πρόθυμοι να ματώσουμε γι’ αυτήν, όπως για τον πόλεμο. Δεν είναι αρκετό να μιλάει κανείς για ειρήνη. Πρέπει να την πιστεύει. Αλλά και πάλι ούτε αυτό είναι αρκετό. Πρέπει να δουλέψει εντατικά και με αληθινό ζήλο γι’ αυτήν, γιατί μόνο αυτή συμπίπτει με την ασφάλεια, την ελευθερία, τη δικαιοσύνη, την ισότητα, την ανάπτυξη, τη συναδέλφωση και επομένως με την ομόνοια και την ευτυχία της ανθρωπότητας. Έτσι, όσο περισσότερο ιδρώνουμε στην ειρήνη, τόσο λιγότερο ματώνουμε στον πόλεμο, το συνώνυμο της αποκτήνωσης και της εξαχρείωσης!
Εκείνοι δε οι πλεονέκτες που επικαλούνται την ειρήνη για να κάνουν πόλεμο, αναμφίβολα δεν σκέφτονται παρά την ειρήνη των νεκροταφείων. Κι αυτό διότι δεν υπάρχει δρόμος για την ειρήνη. Η ίδια η ειρήνη είναι ο δρόμος και οπωσδήποτε έχει περισσότερες νίκες από τον πόλεμο, παρότι λιγότερα μνημεία!
Ο σοφός Μαχάτμα Γκάντι διατράνωνε πως τη μέρα που η δύναμη της αγάπης θα υπερνικήσει την αγάπη της δύναμης, ο κόσμος θα γνωρίσει την ειρήνη. Προς αυτή την κατεύθυνση έχει στρέψει πολλές φορές τα φώτα της και η τέχνη, προσπαθώντας να αφυπνίσει την ανθρωπότητα από το λήθαργο και αφήνοντας στην ιστορία, τελικά, ύμνους και «παιάνες» ειρήνης, ενάντια στον πόλεμο που επιμένει να κρατά τα ηνία της επικαιρότητας.
Σταχυολόγησα, λοιπόν, 10 από τα κορυφαία αντιπολεμικά τραγούδια της ελληνικής αλλά και παγκόσμιας δισκογραφίας:
1. Give Peace A Chance – John Lennon (1969)
2. One – Metallica (1988)
3. Ο στρατιώτης – Μάνος Λοΐζος (1974)
4. Masters of War – Bob Dylan (1963)
5. Uriah Heep – Lady In Black (1971)
6. Στρατιώτη γύρνα πίσω – Κώστας Χατζής (1991)
7. Βιετνάμ γιε γιε – Διονύσης Σαββόπουλος (1966)
8. Η μπαλάντα του κυρ Μέντιου – Νίκος Ξυλούρης (1978)
9. War Pigs – Black Sabbath (1970)
10. Τον πόλεμο τον κάνουνε – Νίκος Ξυλούρης (1978)
Τζον Λένον
Δεν υπάρχει δόξα στον πόλεμο που να αξίζει το αίμα που κοστίζει, ούτε βέβαια υπάρχει σημαία αρκετά μεγάλη για να καλύψει τη ντροπή τού να αιχμαλωτίζεις και να σκοτώνεις αθώους ανθρώπους.
Ο πόλεμος, αυτός ο φόβος που φορά το μανδύα του θάρρους και της αυθάδειας, κατέχει πάντα και τον πυρήνα και τα άκρα της απόλυτης βαναυσότητας και αναλγησίας. Αποτελεί μάλιστα απότοκο άλλοτε του ιμπεριαλισμού και άλλοτε της τρομοκρατίας, δύο πολεμοχαρών δεινοσαύρων που -όπως είχε δηλώσει ο Μίκης Θεοδωράκης μετά την 11η Σεπτεμβρίου- όταν αναμετρηθούν, θα επέλθουν τραγικές συνέπειες για την ανθρωπότητα. Κι αυτή τη στιγμή δυστυχώς ο κόσμος ανεβαίνει τα σκαλοπάτια αυτής της συνθήκης με σταθερή επιτάχυνση και λάβαρα τη μισαλλοδοξία, το φανατισμό, τον οπορτουνισμό και τις προκαταλήψεις!
Ας έχουμε στο νου μας, όμως, πως ο μόνος τρόπος να κερδίσουμε τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο είναι να τον εμποδίσουμε να συμβεί!
Ωστόσο, για να γίνει αντιληπτή σε όλες τις εκφάνσεις της η τραγικότητα θα μπορούσαμε να πούμε -πιο απλουστευμένα ίσως- πως πόλεμος είναι όταν αλληλοσκοτώνονται άνθρωποι που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους, επειδή κάποιοι άλλοι, που γνωρίζονται καλά, ήταν ανάξιοι να συνεννοηθούν. Διότι σίγουρα είναι ευκολότερο να οδηγείς ανθρώπους στα πεδία των μαχών, διεγείροντας το πάθος τους, από το να τους συγκρατείς, να τους νουθετείς και να τους καθοδηγείς στον επίμονο μόχθο της ειρήνης, δηλαδή τον πόλεμο των ιδεών.
Ναι, οπωσδήποτε αγαπάμε και επιθυμούμε την ειρήνη, αλλά δεν είμαστε πρόθυμοι να ματώσουμε γι’ αυτήν, όπως για τον πόλεμο. Δεν είναι αρκετό να μιλάει κανείς για ειρήνη. Πρέπει να την πιστεύει. Αλλά και πάλι ούτε αυτό είναι αρκετό. Πρέπει να δουλέψει εντατικά και με αληθινό ζήλο γι’ αυτήν, γιατί μόνο αυτή συμπίπτει με την ασφάλεια, την ελευθερία, τη δικαιοσύνη, την ισότητα, την ανάπτυξη, τη συναδέλφωση και επομένως με την ομόνοια και την ευτυχία της ανθρωπότητας. Έτσι, όσο περισσότερο ιδρώνουμε στην ειρήνη, τόσο λιγότερο ματώνουμε στον πόλεμο, το συνώνυμο της αποκτήνωσης και της εξαχρείωσης!
Εκείνοι δε οι πλεονέκτες που επικαλούνται την ειρήνη για να κάνουν πόλεμο, αναμφίβολα δεν σκέφτονται παρά την ειρήνη των νεκροταφείων. Κι αυτό διότι δεν υπάρχει δρόμος για την ειρήνη. Η ίδια η ειρήνη είναι ο δρόμος και οπωσδήποτε έχει περισσότερες νίκες από τον πόλεμο, παρότι λιγότερα μνημεία!
Ο σοφός Μαχάτμα Γκάντι διατράνωνε πως τη μέρα που η δύναμη της αγάπης θα υπερνικήσει την αγάπη της δύναμης, ο κόσμος θα γνωρίσει την ειρήνη. Προς αυτή την κατεύθυνση έχει στρέψει πολλές φορές τα φώτα της και η τέχνη, προσπαθώντας να αφυπνίσει την ανθρωπότητα από το λήθαργο και αφήνοντας στην ιστορία, τελικά, ύμνους και «παιάνες» ειρήνης, ενάντια στον πόλεμο που επιμένει να κρατά τα ηνία της επικαιρότητας.
Σταχυολόγησα, λοιπόν, 10 από τα κορυφαία αντιπολεμικά τραγούδια της ελληνικής αλλά και παγκόσμιας δισκογραφίας:
1. Give Peace A Chance – John Lennon (1969)
2. One – Metallica (1988)
3. Ο στρατιώτης – Μάνος Λοΐζος (1974)
4. Masters of War – Bob Dylan (1963)
5. Uriah Heep – Lady In Black (1971)
6. Στρατιώτη γύρνα πίσω – Κώστας Χατζής (1991)
7. Βιετνάμ γιε γιε – Διονύσης Σαββόπουλος (1966)
8. Η μπαλάντα του κυρ Μέντιου – Νίκος Ξυλούρης (1978)
9. War Pigs – Black Sabbath (1970)
10. Τον πόλεμο τον κάνουνε – Νίκος Ξυλούρης (1978)
Αν ο καθένας διεκδικεί την ειρήνη
αντί για άλλη μία συσκευή τηλεόρασης,
τότε θα υπάρξει ειρήνη.
Τζον Λένον
