«… από Ρε λοιπόν… από Ρε»
«…ακόμα αντηχεί στ’ αυτιά μου ο ήχος του πρώτου μπουζουκιού που βρέθηκε τυχαία στα χέρια μου… προσπαθώντας να κρατήσω την πένα, χτυπάω τις χορδές για πρώτη φορά και ο συρμάτινος ήχος που φτάνει στα αυτιά μου, γεμίζει το μυαλό και την καρδιά μου και μου αλλάζει τη ζωή… Ρωτάω: - Τι έπαιξα τώρα;-Ρε, μου απαντάει ο φίλος που του ανήκε το μπουζούκι…
… από Ρε λοιπόν… από Ρε
Υ.Γ.: Θέλω να ευχαριστήσω από την καρδιά μου τους μουσικούς και τραγουδιστές που συμμετείχαν σε αυτό το ηχογράφημα. Χωρίς την αγάπη τους, τις ιδέες τους και το πάθος τους δεν θα είχε ολοκληρωθεί ποτέ. Πάνω απ’όλους όμως θέλω να ευχαριστήσω τον Γιώργο τον Μίγκα για την αμέριστη συμπαράστασή του και την εξαιρετική δουλειά του στο studio.
Έδωσε χρώμα στο όνειρό μου».
Λόγια του Δημήτρη Λίβανου, σολίστα του μπουζουκιού και λαϊκού συνθέτη με αρκετά και ξεχωριστά τραγούδια, στο ένθετο του νέου, πολυσυλλεκτικού του δίσκου με τίτλο «…από Ρε», που κυκλοφόρησε επτά σχεδόν χρόνια μετά το, επίσης πολυσυλλεκτικό, «Μυστικό του κόσμου».
Συμμετέχει μια ομάδα παλαιών και νεότερων ερμηνευτών, όπως ο Σωκράτης Μάλαμας, η Φωτεινή Βελεσιώτου, ο Γιώργος Μαργαρίτης, ο Δημήτρης Κοντογιάννης, ο Γεράσιμος Ανδρεάτος, ο Φώτης Βεργόπουλος και οι Ρεμπετιέν, ο Γιάννης Καραλής, η Μαριώ, ο Γιάννης Νιάρχος και οι Προβαδούροι, ο Σπύρος Πατράς και ο ίδιος ο Δημήτρης Λίβανος με την Έλενα Αβραμιώτη.
Τα τραγούδια του cd
1) Επιστροφή στον Μάρκο – Ορχηστρικό(Στη μνήμη του Στέλιου Βαμβακάρη)
2) Ρίζα – Σωκράτης Μάλαμας & Φωτεινή Βελεσιώτου
3) Τα πάθη – Γιώργος Μαργαρίτης
(Στον Κακούργο)
4) Διογένης – Δημήτρης Κοντογιάννης
5) Καράβι μοναχό - Γεράσιμος Ανδρεάτος
(Στη μνήμη του Γιώργου Ζαμπέτα)
6) Σαν αέρας – Φώτης Βεργόπουλος & Ρεμπετιέν
(Στη Γιούλα μου)
7) Το μέλι – Γιάννης Καραλής
(Στους πάσης φύσεως λαοπλάνους)
8) Αρχαίο μυστικό – Μαριώ
9) Το μαντάτο – Γιάννης Νιάρχος & Προβαδούροι
10) Τώρα που βρέχει – Σπύρος Πατράς
11) Χωρίς να το σκεφτείς – Δημήτρης Λίβανος & Έλενα Αβραμιώτη
Τις ενορχηστρώσεις επιμελήθηκαν ο Δημήτρης Λίβανος, ο Γιώργος Μίγκας, ο Παναγιώτης Παπαγεωργίου, οι Ρεμπετιέν, ο Βασίλης Μασαλάς, οι Προβαδούροι και ο Κώστας Μυλωνάς. Έπαιξαν οι μουσικοί: Δημήτρης Λίβανος (μπουζούκι, τζουρά, μπαγλαμά, ακουστική κιθάρα, κρουστά), Χρυσόστομος Καραντωνίου (κλασική κιθάρα), Μάνος Ιατρίδης (κλασική κιθάρα), Ισίδωρος Παπαγεωργίου (ακουστική κιθάρα, κοντραμπάσο), Γιώργος Ντίνας (νταούλι, κρουστά), Σωκράτης Μάλαμας (ακουστική κιθάρα), Γιώργος Καραδήμος (ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα), Γιώργος Μίγκας (ηλεκτρικό πιάνο, keyboards), Κωνσταντίνος Λάμπας (ηλεκτρικό μπάσο), Κώστας Μυλωνάς (τύμπανα), Βασίλης Μασαλάς (ακουστική κιθάρα, μπαγλαμά), Νεκτάριος Παπαγεωργίου (νέι), Παναγιώτης Παπαγεωργίου (πιάνο, ακορντεόν), οι «Ρεμπετιέν»: Αυγερινή Γάτση (ακορντεόν), Φώτης Βεργόπουλος (μπουζούκι), Γιάννης Ζαρίας (βιολί), Κωστής Κωστάκης (κιθάρα), Γιάννης Κάτος (κοντραμπάσο) και οι «Προβαδούροι»: Κωνσταντίνος Παπαϊωάννου (κανονάκι), Νεκτάριος Παπαγεωργίου (κλαρίνο, νέι), Γιώργος Ρέτος (λάφτα), Γιάννης Σούλτης (βιολί), Κωνσταντίνος Λάμπας (κοντραμπάσο), Γιώργος Ντίνας (νταραμπούκα, νταούλι, ρεκ), Δήμος Μπαλάφας (μπεντίρ, bongοs).
Οι ηχογραφήσεις έγιναν στο Pink Studio από τον Γιώργο Μίγκα, ενώ πρόσθετες ηχογραφήσεις έγιναν από τους Βαγγέλη Σαπουνά, Μπάμπη Μπίρη, Ισίδωρο Παπαγεωργίου, Γεράσιμο Γκόγκα, Αντώνη Γούναρη, Δημήτρη Λίβανο και Απόστολο Πέλλα. Το mastering έγινε από τον Γιάννη Παξεβάνη και το artwork της έκδοσης από τον Γιάννη Γρυπαίο.
Λίγα λόγια για το δίσκο
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στον Κώστα Μπαλαχούτη, ο Δημήτρης Λίβανος ανέλυσε τα «πώς» και τα «γιατί» της δημιουργίας του καινούργιου δίσκου. Στέκομαι σε ένα μικρό απόσπασμα:Τι διαφορετικό έχει αυτή η εργασία σε σύγκριση με την προηγούμενη;
Νομίζω πως τα τραγούδια αυτά είναι πιο ώριμα απ’ τα προηγούμενα. Μελωδικά είναι χωρίς φιοριτούρες μιας και ήθελα να υπογραμμίσω το στίχο.
Η φράση «τραγούδια πιο ώριμα» τι σημαίνει;
Πιο απλά. Γι’ αυτό και είναι φτιαγμένα όλα «…από Ρε» με καθαρά παιξίματα και εισαγωγές. Να τα αντιληφθούν άμεσα και οι νέοι παίκτες και να τα περάσουν στη «φαρέτρα» τους. Κατά κάποιον τρόπο να απενοχοποιηθεί το μπουζούκι απ’ το φόρτωμα, γιατί πολύ συχνά πια επικρατεί υπερπληφόρηση χωρίς ουσία.
Αυτό λοιπόν που μου έκανε εντύπωση καταρχήν, είναι πως όλα τα τραγούδια είναι παιγμένα από Ρε μινόρε ή ματζόρε. Δεν θυμάμαι άλλη, παρόμοια περίπτωση (με εξαίρεση τα πέντε λαϊκά τραγούδια από το «Άξιον Εστί» του Μίκη Θεοδωράκη και του Οδυσσέα Ελύτη), που να είναι όλα γραμμένα στον ίδιο τόνο.
Από κει και πέρα, έχουμε έναν ολοκληρωμένο λαϊκό δίσκο, πιο «μπουζουκεντρικό» από το «Μυστικό του κόσμου», που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τα λαϊκά τραγούδια που γράφουν οι καθιερωμένοι λαϊκοί συνθέτες της εποχής μας. (Χρησιμοποιώ το «καθιερωμένοι», με δεδομένο το ότι η πρώτη ιδιότητα του Δημήτρη Λίβανου είναι αυτή του μουσικού και μετά του συνθέτη). Και για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, επειδή πολλοί είναι οι μπουζουξήδες που έγραφαν ή γράφουν τα δικά τους τραγούδια κι επειδή δεν είναι όλα τα τραγούδια ίδια, ο Λίβανος είναι από αυτούς, που το συνθετικό τους έργο έχει σοβαρό λόγο ύπαρξης και ακρόασης.
Δεν μπορώ να μην κάνω ειδική μνεία στο εξαίσιο, εναρκτήριο οργανικό του δίσκου, που αφιερώθηκε στη μνήμη του Στέλιου Βαμβακάρη, αλλά, χωρίς να θέλω να υποβαθμίσω τα υπόλοιπα τραγούδια, νομίζω πως αυτός ο δίσκος έχει ένα πολύ δυνατό χαρτί, μια πολύ δυνατή «ρίζα». Αναφέρομαι στο ντουέτο του Σωκράτη Μάλαμα με την Φωτεινή Βελεσιώτου, που σε άλλες εποχές θα ήταν ήδη πανελλήνιο σουξέ. Νομίζω πως αν γίνει αντιληπτό από ραδιοφωνικούς παραγωγούς και κοινό, θα κάνει «κατάσταση» και θα «συμπαρασύρει» μαζί του και το υπόλοιπο υλικό. Δεν ξέρω βέβαια αν αυτό αποτελεί ουτοπία, αφού τα γράφω αυτά, έχοντας στο μυαλό μου τις εποχές της ολοκληρωμένης ακρόασης ενός καινούργιου δίσκου και όχι του μισού τραγουδιού από το youtube ή το spotify.
Στη λίστα που ακολουθεί μπορείτε να ακούσετε ολόκληρο το δίσκο.
