Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα της Λέρου με ξεχωριστούς ερμηνευτές

(ΑΚΟΥΣΕ) Μια σπάνια δισκογραφική κατάθεση με ιδιαίτερο λαογραφικό ενδιαφέρον.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 

Παραδοσιακά Κάλαντα από την Λέρο


Πριν από τέσσερα χρόνια παρουσιάστηκε στη Λέρο ένα cd με τα «Πρωτοχρονιάτικα Παραδοσιακά Κάλαντα Λέρου», ηχογραφημένα από σημαντικούς ερμηνευτές και μουσικούς. Τη μουσική επιμέλεια, την επιμέλεια παραγωγής και την ενορχήστρωση έκανε ο μπασίστας Τάκης Φραγκούς ενώ η έκδοση του cd εντάχθηκε στο πλαίσιο του «Φεστιβάλ των τριών φεγγαριών» της Λέρου.
kalantalerou.jpg
Τραγουδούν οι Μαρία Αναματερού, Βασίλης Γισδάκης, Παντελής Θαλασσινός, Αρετή Κετιμέ, Θοδωρής Κοτονιάς, Καίτη Κουλλιά, Μαρία Κώτη, Παναγιώτης Λάλεζας, Κώστας Μάντζιος, Σπυριδούλα Μπάκα, Δημήτρης Πάντος, Κατερίνα Παπαδοπούλου, Σοφία Παπάζογλου, Μαρία Παπαλεοντίου, Αφεντούλα Ραζέλη, Μαριαστέλλα Τζανουδάκη και ο Χρίστος Τσιαμούλης, καθώς και οι καλλιτέχνες από τη Λέρο Βαλάντης Γιαννακός, Γιώργος Ελένης, Γιάννης Καλογερόπουλος, Αντώνης Νταλλαρής, Κατερίνα Νταλλαρή και ο Δημήτρης Σταματέλλος.

Συμμετέχουν οι μουσικοί: Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος (κλαρίνο), Στέλλα Βαλάση (σαντούρι), Δημήτρης Γάσιας (βιολί), Πάνος Δημητρακόπουλος (κανονάκι), Γιώργος Δράκος (ρυθμικό λαούτο), Γιώργος Ελένης (βιολί), Χάρης Λαμπράκης (νέι), Φίλιππος Λευκαδίτης (ταραμπούκα, αυγά, ζήλια), Γιώργος Μακρής (γκάιντα), Δημήτρης Πάντος (κιθάρα), Ανδρέας Παππάς (μπεντίρ, μάσια, ντέφι, τουμπί), Χρίστος Τσιαμούλης (ούτι), Στέλιος Φραγκούς (σολιστικό λαούτο, μαντολίνο), Τάκης Φραγκούς (κοντραμπάσο), Ντίνος Χατζηιορδάνου (ακορντεόν), Στρατής Ψαραδέλλης (πολίτικη λύρα). Στο χορωδιακό μέρος συμμετέχουν οι Τάσος Νταλλαρής, Δημήτρης Φραγκούς, Στέλιος Φραγκούς και Τάκης Φραγκούς.

Το εξώφυλλο επιμελήθηκε η Ρένα Φιλιππίδου, ενώ η ηχοληψία, η μίξη και το mastering έγιναν στο studio «ΜYTHOS» στην Αθήνα από τον Θανάση Γκίκα. Αφιλοκερδής ήταν η συμμετοχή όλων των καλλιτεχνών, όπως και η παραχώρηση του studio του Θανάση Γκίκα που έγινε δωρεάν.

Το cd περιέχει μόνο ένα κομμάτι με τα Παραδοσιακά Κάλαντα της Λέρου, διάρκειας δωδεκάμισι λεπτών. Με λίγα λόγια, πρόκειται για μια σημαντική καταγραφή με μεγάλο λαογραφικό ενδιαφέρον, η οποία όμως έγινε γνωστή σε στενό «οικογενειακό» κύκλο. Αν δεν κάνω λάθος, η έκδοση δεν διανεμήθηκε πανελληνίως σε δισκοπωλεία και βιβλιοπωλεία. Προσωπικά, αν και είχα πληροφορηθεί για αυτή την κυκλοφορία εδώ και τέσσερα χρόνια, μόλις πριν από λίγες ημέρες κατάφερα να αποκτήσω το cd κι ευχαριστώ ιδιαίτερα την κυρία Βασιλική Αρχοντούλη από την Λέρο για το ενδιαφέρον της.

Λίγα λόγια του Τάκη Φραγκούς


Στο εσώφυλλο του cd ο Τάκης Φραγκούς, που είχε την επιμέλεια της ηχογράφησης, σημειώνει:

«Ο πλούτος της λαϊκής μας παράδοσης είναι ανεξάντλητος. Και φέρει ανεξίτηλα χαραγμένη πάνω της την εικόνα ενός τόπου και την πολιτιστική του κληρονομιά. Τα κάλαντα αποτελούν μέρος αυτής της παράδοσης.

Η λέξη κάλαντα προέρχεται από τη λατινική «calenda», που σημαίνει αρχή του μήνα. Πιστεύεται ότι η ιστορία τους προχωρεί πολύ βαθιά στο παρελθόν και συνδέεται με την Αρχαία Ελλάδα. Βρήκαν, μάλιστα, αρχαία γραπτά κομμάτια παρόμοια με τα σημερινά κάλαντα (Ειρεσιώνη στην αρχαιότητα).

Η ανάλυση και καταγραφή των παραδοσιακών πρωτοχρονιάτικων καλάντων της Λέρου γίνεται για πρώτη φορά και αποτέλεσε ένα δύσκολο εγχείρημα, αν λάβουμε υπόψιν μας ότι ο στόχος είναι αμφίβραχυς και το μέτρο του λόγου μεσοτονικό, δηλαδή ο στίχος είναι μια σειρά με ορισμένα μέτρα και γίνεται από συλλαβές που μπορούν να φτάσουν τις δεκαπέντε. Έτσι έχουμε στροφές με δίστιχα, με τρίστιχα, τετράστιχα κλπ. Αυτό σημαίνει και την ταυτόχρονη εναλλαγή των ρυθμικών σχημάτων. Η πολυχρωματική εναρμόνιση των ήχων και η ποικιλματική ερμηνεία, μας δηλώνει με τρόπο εμφατικό τις καταβολές του νησιού. Τις πληροφορίες τις αντλήσαμε από ντόπιους λαλητάδες, μουσικούς και γέροντες.

Η παράδοση δεν είναι σώμα ακίνητο, είναι καράβι αρματωμένο με την ιστορία κάθε τόπου, μας δίνει τη δυνατότητα να κατανοήσουμε την εξέλιξη και αλληλεπίδραση των τοπικών κοινωνιών και τη διαμόρφωση της ζωντανής πολιτιστικής τους παράδοσης στο πέρασμα των χρόνων.

Τάκης Φραγκούς

Video

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!