Hμέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ποντίων
Στις 24 Φεβρουαρίου 1994 η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο». Ήταν η μέρα που ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα. Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου αναφέρεται σε σφαγές και εκτοπισμούς εναντίον Ελληνικών πληθυσμών στην περιοχή του Πόντου, που πραγματοποιήθηκαν από το κίνημα των Νεότουρκων κατά την περίοδο 1916-1923. Εκτιμάται ότι στοίχισε τη ζωή περίπου 353.000 Ελλήνων. Οι επιζώντες κατέφυγαν στον Άνω Πόντο (στην ΕΣΣΔ) και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, στην Ελλάδα. Τα γεγονότα αυτά αναγνωρίζονται επισήμως ως γενοκτονία από το Ελληνικό Κράτος και την Αυστραλία αλλά και από διεθνείς οργανισμούς όπως η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών. Θεωρείται μια από τις πρώτες σύγχρονες γενοκτονίες. Ήταν ένα προμελετημένο έγκλημα, το οποίο η κυβέρνηση των Νεότουρκων έφερε σε πέρας με συστηματικότητα. Οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε ήταν ο ξεριζωμός, η εξάντληση στις κακουχίες, τα βασανιστήρια, η πείνα και η δίψα, και τα στρατόπεδα θανάτου στην έρημο. (1 & 2)
«Οδοιπορικό στον Πόντο»
Έχοντας αυτή την αφορμή, σήμερα ανέσυρα από το αρχείο το «Οδοιπορικό στον Πόντο», ένα, σχεδόν, ξεχασμένο δίσκο που κυκλοφόρησε το 1993 από την Vasipap με 12 νέα ποντιακά τραγούδια σε μουσική του Θανάση Τσολερίδη, στίχους στα περισσότερα του Νάκου Ευσταθιάδη και ερμηνευτή τον σπουδαίο Στάθη Νικολαΐδη.
Τα τραγούδια του δίσκου
1) Έλα – έλα Σορσοτα μ’ (στίχοι: Στάθης Νικολαΐδης) (Τικ)
2) Οδοιπορικό στον Πόντο (Νάκος Ευσταθιάδης) (Ομάλ)
3) Ναι μάνα μ’ ναι (Αικατερίνη Παπαδοπούλου) (Τας)
4) Ο Καρσλής χορεύ’το τας (Νάκος Ευσταθιάδης) (Τικ)
5) Τα καημούς τη ξενιτίας (Νάκος Ευσταθιάδης) (Επιτραπέζιο)
6) Ο τραγωδένον (Νάκος Ευσταθιάδης) (Τικ)
7) Αφιέρωμα στον Γιαννάκη (Νάκος Ευσταθιάδης) (Ομάλ)
8) Καρδόπο μ’ (Νάκος Ευσταθιάδης) (Ομάλ)
9) Το κορτσόπον τίνος εν (Αικατερίνη Παπαδοπούλου) (Τικ)
10) Αντάρτης (Νάκος Ευσταθιάδης) (Ακρ.)
11) Η τριγόνα μ’ εν σ’ορμάν (Νάκος Ευσταθιάδης) (Ομάλ)
12) Όχι πόλεμοι (Νάκος Ευσταθιάδης) (Επιτραπέζιο)
Έπαιξαν οι μουσικοί
Θόδωρος Βεροιώτης (Λύρα), Γιώργος Σπυριδόπουλος (ντραμς), Παύλος Τσιλιγγερίδης (κιθάρα), Πέτρος Φουντουκίδης (μπάσο), Θανάσης Τσολερίδης και Γιάννης Μιχαηλίδης (πλήκτρα). Η παραγωγή έγινε από τον Άκη και τον Χρήστο Παπαδόπουλο. Ο δίσκος κυκλοφόρησε και σε cd.
Ο στιχουργός για τον τραγουδιστή
Στο οπισθόφυλλο του δίσκου ο στιχουργός Νάκος Ευσταθιάδης σημειώνει για τον Στάθη Νικολαΐδη: «Μεγάλη φωνή ο Στάθης. Δίκαια τον αποκαλούν “Το αηδόνι του Πόντου”. Είναι ο εκφραστής της χαράς, των καημών και της προσφυγιάς του Ποντιακού Λαού».
Τραγούδια για τον Στέλιο Καζαντζίδη
Τρία από τα τραγούδια του δίσκου, τα «Αντάρτης», «Όχι πόλεμοι» και «Τα καημούς τη ξενητείας», ηχογραφήθηκαν λίγο μετά και από τον Στέλιο Καζαντζίδη, για «Τ’ αηδόνια του Πόντου» το δίσκο της συνεργασίας του με τον Χρύσανθο. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Καζαντζίδης ένιωθε τύψεις απέναντι στο Στάθη Νικολαΐδη, επειδή, όπως δήλωνε τότε, «πήρε τα τραγούδια του Νικολαΐδη από το στόμα του».
Έτσι μετά τη μεγάλη επιτυχία που γνώρισαν «Τ’ αηδόνια του Πόντου», σημειώνοντας πάνω από 30.000 πωλήσεις, ένα χρόνο μετά ο Καζαντζίδης προχώρησε στην έκδοση ενός δεύτερου δίσκου με τίτλο «Συναπάντεμαν» με συνοδοιπόρους τον Στάθη Νικολαΐδη και το σπουδαίο Πόντιο λυράρη και τραγουδιστή Χρήστο Χρυσανθόπουλο. Με το δίδυμο Νικολαΐδη – Χρυσανθόπουλου ο Καζαντζίδης συνεργάστηκε και στο «Πατρίδα ‘μ αραεύω σε», τον τρίτο δίσκο του με ποντιακά τραγούδια που κυκλοφόρησε τη Μεγάλη Δευτέρα του 1997.
Αξίζει να σημειωθεί πως το 1994 ο Καζαντζίδης βάπτισε το μικρότερο από τα τρία κορίτσια του Στάθη δίνοντάς του το όνομα της μητέρας του Γεσθημανής…
Πηγές:
1) Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου (Άρθρο στη Βικιπαίδεια)
2) Η Γενοκτονία του Πόντου (Κείμενο του καθηγητή πανεπιστημίου Κωνσταντίνου Φωτιάδη)
3) Βιογραφικό του Στάθη Νικολαΐδη από την επίσημη ιστοσελίδα του.
Αξίζει να σημειωθεί πως το 1994 ο Καζαντζίδης βάπτισε το μικρότερο από τα τρία κορίτσια του Στάθη δίνοντάς του το όνομα της μητέρας του Γεσθημανής…
Πηγές:
1) Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου (Άρθρο στη Βικιπαίδεια)
2) Η Γενοκτονία του Πόντου (Κείμενο του καθηγητή πανεπιστημίου Κωνσταντίνου Φωτιάδη)
3) Βιογραφικό του Στάθη Νικολαΐδη από την επίσημη ιστοσελίδα του.
