«Κυρά ζωή»
Το 1974 κυκλοφόρησε από την Polygram, ο δίσκος «Κυρά ζωή» με ερμηνευτή τον Δημήτρη Μητροπάνο σε δώδεκα τραγούδια με μουσικές των Σπύρου Παπαβασιλείου, Τάκη Μουσαφίρη, Γιώργου Κατσαρού και Νάκη Πετρίδη και στίχους Τάσου Οικονόμου, Πυθαγόρα, Ηλία Λυμπερόπουλου και του Τάκη Μουσαφίρη. Αυτός ήταν ουσιαστικά ο δεύτερος προσωπικός δίσκος του Μητροπάνου, αφού από το 1971 που κυκλοφόρησε το πρώτο του πορτρέτο με τίτλο το όνομά του, μεσολάβησαν το 1972 «Ο Άγιος Φεβρουάριος» του Δήμου Μούτση και του Μάνου Ελευθερίου, με τη συμμετοχή της Πετρής Σαλπέα και το 1973 «Ο δρόμος για τα Κύθηρα» του Γιώργου Κατσαρού και του Ηλία Λυμπερόπουλου με τη συμμετοχή της Χριστιάνας.
Τα τραγούδια:
1) Κυρά ζωή (Σπύρος Παπαβασιλείου - Τάσος Οικονόμου)
2) Άστε φίλε παραείναι (Σπύρος Παπαβασιλείου - Τάσος Οικονόμου)
3) Ξεκινήσαμε πρωί (Τάκης Μουσαφίρης)
4) Πέσε κάτω και θα δεις (Σπύρος Παπαβασιλείου - Τάσος Οικονόμου)
5) Δε μ’ ενδιαφέρει (Γιώργος Κατσαρός - Πυθαγόρας)
6) Καρδιά βαλαντωμένη (Τάκης Μουσαφίρης)
7) Πες μου πού πουλάν καρδιές (Τάκης Μουσαφίρης)
8) Ο βιοπαλαιστής (Σπύρος Παπαβασιλείου - Τάσος Οικονόμου)
9) Μη ρωτάς γιατί (Σπύρος Παπαβασιλείου - Τάσος Οικονόμου)
10) Ποιος σε πήρε (Γιώργος Κατσαρός - Ηλίας Λυμπερόπουλος)
11) Σκουριασμένο το κλειδί (Νάκης Πετρίδης - Πυθαγόρας)
12) Άστα και μην τα ρωτάς (Σπύρος Παπαβασιλείου - Τάσος Οικονόμου)
Την ηχογράφηση έκανε ο Γιάννης Σμυρναίος στο studio «Polysound», το σκίτσο και η μακέτα ήταν της Λίτσας Μαυρίδου και η παραγωγή του Φίλιππου Παπαθεοδώρου.
Το σημείωμα του δίσκου
Το σημείωμα στο εσώφυλλο του δίσκου αναφέρει τα εξής: “Όσοι άκουσαν τον Δημήτρη Μητροπάνο στον πρώτο του μεγάλο δίσκο συμφώνησαν ότι συγκεντρώνει όλες τις προϋποθέσεις μιας μεγάλης καριέρας. Και δεν άργησαν να δικαιωθούν. Γιατί, αν η ερμηνεία του στον «Άγιο Φεβρουάριο» ήταν μια ευχάριστη έκπληξη, ο «Δρόμος για τα Κύθηρα» του εξασφάλισε την καθιέρωση. Τώρα η Phonogram με ιδιαίτερη ευχαρίστηση παρουσιάζει τον νέο του δίσκο με τίτλο «Κυρά ζωή» που προσφέρει τη δυνατότητα στον Δημήτρη Μητροπάνο να δώσει μέσα από τα τραγούδια του κάτι από τον ίδιο του τον εαυτό. Να δώσει τη γνήσια λαϊκή αλλά και τόσο τρυφερή φωνή του συνδυασμένη με μία τελείως αυθόρμητη ερμηνεία, σ’ ένα σύνολο που σίγουρα θ’ αποτελέσει μια μουσική απόλαυση”.
Λεπτομέρειες
Σ’ αυτό το δίσκο ξεκίνησε άλλη μια «συνεργασία ζωής» για τον Δημήτρη Μητροπάνο. Αυτή με τον Τάκη Μουσαφίρη, η οποία είχε σαν έναρξη το «Πες μου πού πουλάν καρδιές» και ολοκληρώθηκε το 2008, όταν ο λαϊκός συνθέτης υπέγραψε δυο τραγούδια («Αγάπη μου την άλλη φορά» και «Ο μονομάχος») στον προτελευταίο δίσκο του Μητροπάνου με τίτλο «Στη διαπασών». Τόσο ο Μουσαφίρης, όσο και ο Σπύρος Παπαβασιλείου «τροφοδότησαν» επί σειρά ετών τον Μητροπάνο με σημαντικά λαϊκά τραγούδια και μεγάλες επιτυχίες.
Τέσσερα από τα τραγούδια του δίσκου κυκλοφόρησαν και σε δίσκους 45 στροφών.
Το 1974 εκδόθηκαν η «Κυρά ζωή» με το «Μη ρωτάς γιατί», το «Πες μου πού πουλάν καρδιές» που στην άλλη όψη είχε το «Πες μου τι κρατώ», επίσης του Τάκη Μουσαφίρη, που παραμένει μέχρι σήμερα ανέκδοτο σε lp ή cd ενώ το 1975 κυκλοφόρησε σε 45άρι το «Σκουριασμένο το κλειδί» που στην άλλη πλευρά του είχε το «Κόψε την κλωστή» των Νάκη Πετρίδη – Σέβης Τηλιακού με ερμηνεύτρια την Χριστιάνα. Το «Σκουριασμένο το κλειδί» μάλιστα συμπεριλήφθηκε το 1974 σε μια συλλογή με τίτλο «Κρυφά μηνύματα, 1967-1974» με τραγούδια που κυκλοφόρησαν στην επταετία της χούντας με αλληγορικούς στίχους.
Τα extra κομμάτια στο cd
To 1994 η «Κυρά ζωή» επανεκδόθηκε σε cd έχοντας έξι τραγούδια περισσότερα (bonus tracks) από την πρώτη έκδοση του βινυλίου, τα οποία είχαν πρωτοκυκλοφορήσει σε δίσκους 45 στροφών.
1) Πλεονέχτρα (Δημήτρης Μηλιός – Σέβη Τηλιακού) 1973
2) Πανωραία, Πανωραία (Δημήτρης Μηλιός – Επαμεινώνδας Κύτταρης) 1973
3) Αρχοντικό το σπίτι σου (Γιώργος Μανισαλής – Κώστας Ψυχογιός) 1973
4) Το δειλινό (Γιώργος Μανισαλής – Κώστας Ψυχογιός) 1973
5) Το παλιό κουτούκι (Γιώργος Μανισαλής – Κώστας Ψυχογιός) 1972
6) Παίρνω ρήγα, παίρνεις άσσο (Γιώργος Μανισαλής – Κώστας Ψυχογιός) 1972
«Κυρά ζωή» Η ιστορία του τραγουδιού
Στο βιβλίο του «Για Ένα Μικρό Φτερούγισμα - ...διατρέχοντας την απεραντοσύνη του τραγουδιού» ο στιχουργός Τάσος Οικονόμου θυμάται: "Είχα γράψει, πριν από κάποια χρόνια στην «Ναυπλίου» κάνοντας ρετούς, έναν στίχο (και τον ολοκλήρωσα στην Πλατανιά του Βόλου), που περιχαρής το 'χα δείξει στον Θοδωρή τον Κουρή – θυμάστε... τον μουσικό σύμβουλό μου – και συμφώνησε μαζί μου ότι ήταν ότι έπρεπε για τον Καζαντζίδη. Αυτός ο στίχος είχε μπει στο αρχείο μου, ώστε οι συνθήκες να διαμορφώνονταν έτσι, που ο Καζαντζίδης θα τραγουδούσε πάλι, μετά την αποχή, λόγω διαμάχης με την «Μίνως». Το ύφος του ήταν για ζεϊμπέκικο, ο Χατζηνάσιος δεν πολυασχολιόταν τότε, με τέτοιο είδος και φυσικά περίμενα την κατάλληλη στιγμή και ίσως, τον κατάλληλο συνθέτη, να τον ενεργοποιήσω.
Αρχίσαμε να μελοποιούμε, όπως έχω πει, αρκετούς στίχους, εγώ πάντα δίπλα στο μαέστρο Παπαβασιλείου και κάθε τόσο έβγαζα απ' τους φακέλους μου έναν ή δύο στίχους και τους έβαζα πάνω στο πιάνο με τέτοιο τρόπο, που ο Σπύρος «έπιανε» το νόημα ότι είχα κάτι δυνατό υπόψη. Εκείνη τη βραδιά, διαπιστώνοντας κι εκείνος ότι πάντα κρατούσα για την τελευταία στιγμή τα πιο γερά μου, με μια κίνηση, τα βάζει όλα στη μπάντα, όπως και τα' άλλα δυο-τρία πριν και μου κάνει με το χέρι «έλα – έλα, βγάλε τίποτα καλό!» Τότε του δείχνω την «Κυρά – Ζωή», όπου σε τρία – τέσσερα λεπτά, ήταν έτοιμο το ζεϊμπέκικο. Χαρά μεγάλη. Χοροπηδούσαμε για το εξαίσιο αποτέλεσμα – αυτές τις καταπληκτικές στιγμές τις έχω απαθανατίσει στις κασέτες δουλειάς μας που κρατούσα κι εγώ με το μικρό μου μαγνητόφωνο – κασετόφωνο την διαδικασία ψαξίματος, άρα και τα τρανταχτά μου γέλια ικανοποίησης – και απ' αυτό το γεγονός, για δική μου περισσότερο εξισορρόπηση, λέω του Σπύρου, πολύ ενθουσιασμένος: «Είσαι πολύ μεγάλος ρε μάγκα!» Άκρως καθοριστικό σημείο, η μελοποίηση της «Κυρά – Ζωής», που φόρτισε μια προδιάθεση που θα σηματοδοτούσε άριστη πορεία.
Ποιος θα το πει αυτό το ωραίο τραγούδι; Ποιος τραγουδιστής είναι τούτη την εποχή διαθέσιμος; Ο Μητροπάνος, ποιος άλλος, που πρόσφατα είχε κάνει πολύ μεγάλη επιτυχία το LP του Δήμου Μούτση «Ο Άγιος Φεβρουάριος», φρέσκος και δυναμικός στο χώρο, μετά την απόλυσή του απ' το στρατό, σύμφωνη η γνώμη του Φίλιππα Παπαθεοδώρου που εκείνο τον καιρό έψαχνε τραγούδια για το Μητροπάνο και τελικά, το κλείσιμο του δίσκου με τις περισσότερες συμμετοχές των δυο μας και του Τάκη Μουσαφίρη. Αν και το 'χω ξαναπεί, το μεγάλο σουξέ στην όλη υπόθεση, δεν είναι τόσο στην ηχογράφηση, όσο στο διάστημα που γίνεται η επιλογή των τραγουδιών και η τελική επισήμανση αυτών που θα ηχογραφηθούν. Διότι, μη ξεχνάμε, ανεξάρτητα απ' τον τελικό αριθμό των τραγουδιών για το δίσκο, η εταιρεία γράφει και τρία και πέντε καμιά φορά παραπάνω για κάθε ενδεχόμενο. Ε, καταλαβαίνετε, τι πανηγύρι έγινε όταν ο Μητροπάνος και ο παραγωγός του Φίλιππας Παπαθεοδώρου άκουσαν για πρώτη φορά και τελειωμένη την «Κυρά – Ζωή» κατά πρώτο και τ' άλλα στη συνέχεια. Έλαβε γνώση και ο Τάκης Μουσαφίρης για το ύφος των τραγουδιών μας, ότι έπρεπε να υπάρχει μια ενιαία, ας το πούμε, δομή στα σπουδαιότερα τραγούδια του δίσκου και πιο πολύ, αυτό αφορούσε εκείνους που συμμετείχαν με τα πιο πολλά και ίσως λιγότερο με τους άλλους που είχαν πιο λίγα. Να σημειώσω εδώ, πως ήταν η πρώτη φορά που και ο Τάκης Μουσαφίρης έμπαινε μ' αυτά τα τραγούδια στο χώρο των μεγάλων τραγουδιστών που κρατάνε τις εταιρείες και παρότι στο δίσκο υπήρχαν και πολύ αξιόλογα ονόματα, όπως ο Ψυχογιός, Κατσαρός, ο Πυθαγόρας και άλλοι κάτι προμηνούσε πως ο Μουσαφίρης θα προηγείτο των άλλων και με το «Πες μου πού πουλάν καρδιές» ξεχώρισε αμέσως και με βάση αυτό το τραγούδι συνεχίστηκε η συνεργασία μας με το Μητροπάνο.
Πάντως ο έμπειρος Παπαθεοδώρου τα είχε κανονίσει τέλεια και στις επόμενες συνεργασίες μας ακόμα πιο τέλεια αφού, πλέον, οι τρεις μας – εγώ, ο Σπύρος και ο Τάκης – συνεργαστήκαμε σε 5 δίσκους του Μητροπάνου που βγάλανε πολλές επιτυχίες για 8 – 9 χρόνια περίπου. Ζεϊμπεκιά λοιπόν, πολύ μεγάλη η «Κυρά – Ζωή», τσουχτερό το θέμα, κάπως ενοχλούσε τα κατεστημένα – τα έτσι, έστω, κατεστημένα της εποχής – όσον αφορούσε τη διατύπωση των προσδοκιών για την επίλυση των καθημερινών προβλημάτων όχι και τίποτα σπουδαίο δηλαδή, αφού δεν υπάρχει καθημερινότητα χωρίς προβλήματα, αλλά ανάλογα με την οπτική γωνιά που τα θωρείς και μια... καλημέρα ακόμα, μπορεί να είναι... ανατρεπτική.
«Κυρά – Ζωή» λοιπόν, «Άστα φίλε παραείναι», «Ο βιοπαλαιστής», «Άστα και μην τα ρωτάς», «Μη ρωτάς γιατί» και «Πέσε κάτω και θα δεις» από εμάς τους δυο και «Πες μου πού πουλάν καρδιές», «Καρδιά βαλαντωμένη» και «Ξεκινήσαμε πρωί» από τον Τάκη Μουσαφίρη. Κάποιες επιφυλάξεις τις διατηρούσαμε κατά την ηχογράφηση για τους στίχους, βλέπαμε κάπως σίγουρο το κόψιμό τους από τη δικτατορία, αλλά ακάθεκτοι και ικανοποιημένοι κάναμε και τελειώσαμε τη δουλειά μας και «ότι ήθελε προκύψει»..! Πράγματι, προέκυψε μια απηνής, άγρια και βάρβαρη λογοκρισία για όλο το δίσκο με αφορμή και αιτία την «Κυρά – Ζωή» μου! Στοπ, όλος ο δίσκος που είχε και έχει γενικό τίτλο «Κυρά – Ζωή». Χαμός μεγάλος, μου κόπηκαν εμένα περισσότερο τα... ήπατα, πάνω στη μεγάλη μου στιγμή της διαφοροποίησής μου, σε σχέση με τους συνεργάτες μου και ακόμα, πάνω στην επιβεβαίωση δια του έργου, ότι ουδεμία προς τα κάτω βλαπτική στην πορεία μου κίνηση ή ενέργεια έγινε, να σου ο συνταγματάρχης της ΕΙΡΤ, υπεύθυνος γι' αυτά τα πράγματα, που προσωπικά τον γνώρισα λίγο πιο μπροστά με την άλλη μου περίπτωση, τα γκρεμίζει όλα και τώρα τι κάνουμε;! Φυσικά, δεν το βάζουμε κάτω και συνεχίζουμε!
Ο Μητροπάνος, στο κέντρο ή όπου τραγουδούσε σε άλλους χώρους, την «Κυρά – Ζωή» την έλεγε και διαπιστωνόταν κάθε φορά η αξία της κι έτσι αναπαραγόταν και μια πίκρα για την πορεία και κατάληξη αυτού του τραγουδιού". (1)
Την έκδοση του δίσκου σε cd (με τα 18 κομμάτια) μπορείτε να ακούσετε εδώ
Πηγή: Tάσος Οικονόμου «Για Ένα Μικρό Φτερούγισμα - ...διατρέχοντας την απεραντοσύνη του τραγουδιού» (εκδόσεις «Δρόμων» 2013)
