Σαν σήμερα…
Στις 14 Μαΐου γεννήθηκε στη Σάμο η Αγγελική Καλαϊτζή… Κι αν δεν σας λέει κάτι αυτό, το όνομα Καίτης Γκρέυ σίγουρα θα σας θυμίζει πολλά…
Η Καίτη Γκρέυ μπήκε στη δισκογραφία το 1953 με το τραγούδι του Γιώργου Μητσάκη «Να’ χεις χάρη που σε αγαπώ» ή «Το δικό σου το μαράζι» όπως είναι πιο γνωστό, που ηχογραφήθηκε στις 3 Νοεμβρίου εκείνης της χρονιάς με τα μπουζούκια του Γιώργου Μητσάκη και του Γιάννη Τατασόπουλου, οι οποίοι έκαναν και τα σεγόντα. Είναι χαρακτηριστικό πως παρατηρώντας τις πρώτες ηχογραφήσεις των τραγουδιστών, διαπιστώνουμε πως το τραγούδι με την Καίτη Γκρέυ είναι από τα ελάχιστα πρώτα τραγούδια, που γνώρισαν επιτυχία…
Η Γκρέυ τραγουδάει Τσιτσάνη
Στην τεράστια πορεία της στο ελληνικό τραγούδι, η Καίτη Γκρέυ συνεργάστηκε, όπως ήταν πολύ φυσικό και με τον Βασίλη Τσιτσάνη. Αν έχω μετρήσει σωστά, η Γκρέυ συμμετείχε σε 29 ηχογραφήσεις τραγουδιών του Τσιτσάνη, σαν πρώτη ή δεύτερη φωνή, σε πρώτες ή μεταγενέστερες εκτελέσεις… Όλα αυτά από το 1956 μέχρι το 1983, όταν συμμετείχε στον τελευταίο δίσκο του τρικαλινού δημιουργού που ηχογραφήθηκε στο studio και ήταν η «Λιτανεία»… Το 1987 βέβαια η Καίτη Γκρέυ μαζί με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, την Ελευθερία Αρβανιτάκη και τον Διονύση Σαββόπουλο ξανατραγούδησαν το «Κάνε λιγάκι υπομονή» για τις ανάγκες του δίσκου με τα τραγούδια από την τηλεοπτική σειρά του Σαββόπουλου «Ζήτω το ελληνικό τραγούδι».
«Λιτανεία»
Η «Λιτανεία» κυκλοφόρησε από τη μικρή εταιρεία «Venus» της Τζίνας Κοτσίδου. Όταν οι μεγάλες εταιρείες, που ο Τσιτσάνης στήριζε επί σειρά ετών με τα μεγάλα τραγούδια του, άρχισαν να αποστασιοποιούνται και να αδιαφορούν για το έργο του, εκείνος ηχογράφησε αρχικά τις «12 νέες λαϊκές δημιουργίες» στην CBS και, συνέχισε τελειώνοντας την καριέρα του στην εταιρεία «Venus». (Υπάρχει βέβαια και ο διπλός δίσκος με τη ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας του στο Ηράκλειο της Κρήτης, που κυκλοφόρησε το 1983 από την Minos).
Στη «Λιτανεία» ο Τσιτσάνης κατέχει τον πρώτο τραγουδιστικό ρόλο, η Καίτη Γκρέυ τραγουδά δυο τραγούδια μόνη της και σιγοντάρει σε άλλα πέντε τον συνθέτη, ενώ συμμετέχουν κάνοντας δεύτερες φωνές η Ελένη Γεράνη και η Μίνα Δερλίκου. Τα περισσότερα τραγούδια είναι επανεκτελέσεις, υπάρχουν όμως και κάποια που αν και γράφτηκαν 40 χρόνια πριν, ήταν αδύνατο να περάσουν από τους «σκοπέλους» της επιτροπής λογοκρισίας, λόγω των «χασικλίδικων» στίχων τους…
Τα τραγούδια του δίσκου
1) Με γυναίκες μη τραβιέσαι (Βασίλης Τσιτσάνης – Μίνα Δερλίκου)
2) Αφού μ’ αρέσει να γυρνώ (Καίτη Γκρέυ)
3) Τρικαλινή παλιά μου αγάπη (Βασίλης Τσιτσάνης – Καίτη Γκρέυ)
4) Μόρτισσα (Βασίλης Τσιτσάνης – Καίτη Γκρέυ)
5) Το θύμα (Βασίλης Τσιτσάνης – Καίτη Γκρέυ)
6) Τι τη θέλεις την τσιγγάνα (Καίτη Γκρέυ)
7) Φάνταζες σαν πριγκηπέσσα (Βασίλης Τσιτσάνης – Καίτη Γκρέυ)
8) Σε λαχτάρησα αργιλέ μου (Βασίλης Τσιτσάνης)
9) Με καλέσαν ένα βράδυ (Βασίλης Τσιτσάνης – Καίτη Γκρέυ)
10) Πριγκηπομαστούρηδες (Βασίλης Τσιτσάνης – Ελένη Γεράνη – Μίνα Δερλίκου)
11) Η λιτανεία του μάγκα (Βασίλης Τσιτσάνης)
12) Όταν συμβεί στα πέριξ (Βασίλης Τσιτσάνης – Ελένη Γεράνη – Μίνα Δερλίκου)
13) Η δροσούλα (Βασίλης Τσιτσάνης)
Η ηχογράφηση έγινε από τον Γιάννη Σκιαδά στο studio «Αction». Η επιμέλεια του εξωφύλλου ήταν του Αρτέμη Ρούσσου. Το 1992 επανεκδόθηκε και σε cd.
«Δίσκος για να τραγουδιέται και να… χορεύεται!»
Στο σημείωμα του δίσκου αναφέρεται πως: «Παλιά και καινούργια τραγούδια του δάσκαλου της λαϊκής μας μουσικής Βασίλη Τσιτσάνη περιέχονται σ' αυτό το νέο του δίσκο. Τραγούδια παλιά που παίζονται και ερμηνεύονται με πολύ δροσιά και απαράμιλλο κέφι. Τραγούδια καινούργια που για πρώτη φορά θα ακούσετε. Ο Τσιτσάνης τραγουδάει, παίζει μπουζούκι και μπαγλαμά σ'αυτό το δίσκο. Δυο τραγούδια του Τσιτσάνη ερμηνεύει η εξαίρετη λαϊκή τραγουδίστρια Καίτη Γκρέυ, ακούγονται επίσης οι φωνές της Ελένης Γεράνη και της Μίνας Δερλίκου. Χαρείτε αυτό το θαυμάσιο Δίσκο που είναι για να τραγουδιέται και να ...χορεύεται!»
Λίγα λόγια για την «Λιτανεία»
Θέλω να σταθώ ιδιαίτερα στην ιστορία της «Λιτανείας», του ομώνυμου τραγουδιού του δίσκου…
Tο χειμώνα του 1942 ο Βασίλης Τσιτσάνης ζούσε και δούλευε στη Θεσσαλονίκη. Εκείνη την περίοδο έφυγε για μια μικρή περιοδεία στη Χαλκιδική. Στο χωριό Άγιος Μάμας που διέμενε, άκουσε μια ιστορία από ένα «μόρτη» από την Καβάλα, η οποία αναφερόταν σε μια «λιτανεία» που έκανε ο «μόρτης» μέσα σε μια εκκλησία. Γυρνώντας στη Θεσσαλονίκη στα τέλη Δεκεμβρίου του ’42 με αρχές Ιανουαρίου του ’43 και χωρίς να έχει εξακριβώσει αν η ιστορία ήταν πραγματική ή όχι, έγραψε τα λόγια του τραγουδιού «Η λιτανεία του μόρτη» και τη μελωδία στο ρυθμό του χασάπικου. Έπειτα από λίγο καιρό άλλαξε τον τίτλο του τραγουδιού σε «Η λιτανεία του μάγκα» και το καλοκαίρι του ’44 ξανάγραψε τη μουσική του τραγουδιού, αυτή τη φορά στο ρυθμό του ζεϊμπέκικου. Δυστυχώς μετά το τέλος του πολέμου δεν πρόλαβε να ηχογραφήσει το τραγούδι, αφού πολύ γρήγορα επιβλήθηκε η λογοκρισία στα χασικλίδικα κι έτσι παρέμεινε ακυκλοφόρητο.
Στην πρώτη μελωδία στο ρυθμό του χασάπικου, ο Τσιτσάνης έβαλε άλλα λόγια και το 1950 ηχογράφησε το «Τη μοίρα μου την είδα και την ξέρω» με τον Πρόδρομο Τσαουσάκη.
Πολλά χρόνια αργότερα, το 1976, ο Απόστολος Νικολαΐδης ηχογράφησε το τραγούδι στην Αμερική, με τροποποιημένους στίχους και το ενέταξε στο δίσκο του «Ο αρχάγγελος». Η αρχική εκδοχή με τα κανονικά του λόγια, ηχογραφήθηκε από τον ίδιο τον Τσιτσάνη στο δίσκο που παρουσιάζουμε σήμερα.
Το 2000 στη συλλογή τραγουδιών «Ασεβή τροπάρια» που κυκλοφόρησε με την επιμέλεια του Κώστα Χατζηδουλή, συμπεριλήφθηκε η πρώτη εκδοχή του τραγουδιού, με τα χασικλίδικα λόγια στο ρυθμό του χασάπικου, με εκτελεστή τον Μιχάλη Δημητριάδη. Στον ίδιο δίσκο το τραγούδι υπάρχει και στην μορφή του ζεϊμπέκικου, αυτή τη φορά τραγουδισμένο από τον Γιώργο Νταλάρα…
Στο video που ακολουθεί μπορείτε να ακούσετε ολόκληρο το δίσκο.
Πηγές:
1) Αφήγηση του Βασίλη Τσιτσάνη στον Κώστα Χατζηδουλή το 1983 (Από το βιβλίο - cd «Ασεβή τροπάρια» - Virgin 2000)
2) Διονύσης Μανιάτης «Βασίλης Τσιτσάνης - Ο ατελείωτος» (Πιτσιλός 1994)
