Γιώργος Χατζηνάσιος - Δημήτρης Μητροπάνος: «Τα Συναξάρια»

(ΣΠΑΝΙΟ VIDEO) Μια «απρόβλεπτη» συνεργασία για την εποχή, που άφησε πολλές διαχρονικές επιτυχίες.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Κάποια στιγμή προτείνει στην εταιρεία ο Γιώργος Χατζηνάσιος τα «Συναξάρια». Ποτέ δεν είχα φανταστεί τον Γιώργο να γράφει λαϊκά… Αν και από αυτό το δίσκο περπάτησαν όχι τόσο τα λαϊκά όσο οι μπαλάντες. (1)

Στις 2 Απριλίου 1948 γεννιέται στην Αγία Μονή των Τρικάλων ο Δημήτρης Μητροπάνος. Το 1967 ηχογραφεί το πρώτο του τραγούδι, ενώ το 1981 κυκλοφορούν «Τα Συναξάρια» σε μουσική του Γιώργου Χατζηνάσιου.

1) Η αγάπη χάθηκε (Στίχοι Μιχάλης Μπουρμπούλης)
2) Με ξέρουν Σταύρο (Μιχάλης Μπουρμπούλης)
3) Γύρνα το φύλλο (Μάνος Ελευθερίου)
4) Μην παραπονιέσαι τώρα (Μάνος Κουφιανάκης)
5) Νύχτα (Μιχάλης Μπουρμπούλης)
6) Μια παρέα είμαστε (Μιχάλης Μπουρμπούλης)
7) Στη μνήμη ενός παλιού ρεμπέτη (Μιχάλης Μπουρμπούλης)
8) Σαν κουρέλι (Μάνος Ελευθερίου)
9) Θεσσαλονίκη, Σαββατόβραδο κι Απρίλης (Κυριάκος Ντούμος)
10) Πάει η ζωή μου άδικα (Μιχάλης Μπουρμπούλης)
11) Μαυραγορίτης μάγκας (Μιχάλης Μπουρμπούλης)
12) Ορχηστρικό (Μια παρέα είμαστε) (Μιχάλης Μπουρμπούλης)

Ο λόγος στο συνθέτη, ο οποίος σημειώνει στο εσώφυλλο του δίσκου:

Ο κύκλος τραγουδιών ΤΑ ΣΥΝΑΞΑΡΙΑ είναι μια «πορεία» μέσα απ’ την καθημερινότητα την απλή και τόσο ανθρώπινη που γίνεται τραγούδι. Η αυθεντικά λαϊκή φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου πραγματοποίησε το αποτέλεσμα που είχα φανταστεί. Με αυτά τα τραγούδια θέλω να υπογραμμίσω την προσπάθεια που κάνει ο συνθέτης για να ξεφύγει απ’ την τυποποίηση και τους χαρακτηρισμούς όπως λαϊκός, ελαφρός, δυτικός, στρατευμένος κλπ. Που στιγματίζουν τη δουλειά του και περιορίζουν το έργο του. Αυτές τις σκέψεις τις εμπιστεύομαι σ’ αυτούς που θα ασχοληθούν με οποιοδήποτε τρόπο μ’ αυτόν τον δίσκο, έχοντας υπ’ όψη μου ότι πάντοτε βαραίνει το αποτέλεσμα.

O δίσκος κυκλοφορεί από την Polygram και αποτελεί βεβαίως ένα από τα σημεία αναφοράς στην πορεία τόσο του τραγουδιστή, όσο και του συνθέτη. Τους στίχους υπογράφουν ο Μάνος Ελευθερίου, ο Μάνος Κουφιανάκης, ο Κυριάκος Ντούμος και ο Μιχάλης Μπουρμπούλης, που σηκώνει το μεγαλύτερο στιχουργικό βάρος του δίσκου.

Η ενορχήστρωση και διεύθυνση ορχήστρας έγινε από το συνθέτη και η ηχογράφηση στο studio Polysound από τον Γαβριήλ Παντζή. Η διεύθυνση παραγωγής ήταν του Φίλιππου Παπαθεοδώρου. Έπαιξαν οι μουσικοί: Μπάμπης Λασκαράκης (κιθάρες), Νίκος Αντύπας (κρουστά), Γιώργος Ζηκογιάννης (μπάσο ηλεκτρικό), Νίκος Πανταζής (μπάσο κλασικό), Πάνος Ιατρού (μπαγλαμάς), Γιώργος Καραθανάσης (ακορντεόν), Γιάννης Δέδες (κιθάρα ακουστική), Κώστας Παπαδόπουλος (μπουζούκι), Θανάσης Πολυκανδριώτης (μπουζούκι), Γιάννης Μπιθικώτσης (μπουζούκι, τζουρά). Τη χορωδία αποτελούν οι Λία Βίσση, Νίτσα Ρούτη, Λιλή Τσιτριμπίνη, Γιάννης Πηλιούρης, Νίκος Βασσαράς, Δαμιανός Σερέφογλου.

Οι πωλήσεις ξεπερνούν τις 50.000, ο δίσκος «χρυσώνεται» ενώ τα περισσότερα τραγούδια όπως «Η αγάπη χάθηκε», «Μια παρέα είμαστε», «Στη μνήμη ενός παλιού ρεμπέτη», «Με ξέρουν Σταύρο», «Θεσσαλονίκη, Σαββατόβραδο κι Απρίλης» γίνονται διαχρονικές επιτυχίες. Και νομίζω πως αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι όλα είναι «τραγουδίσιμα». Μπορούν δηλαδή να τραγουδηθούν ανά πάσα στιγμή σε ένα μεγάλο κέντρο, θέατρο ή σε μια μικρή παρέα. Ο «Μαυραγορίτης μάγκας», με το χαρακτηριστικό σόλο του Κώστα Παπαδόπουλου στο μπουζούκι, μάλλον περνά σε δεύτερη μοίρα…

Δυο χρόνια σ' ένα σπίτι δεν άναψε ένα φως
τον πήρανε μια Τρίτη δεκάξι του μηνός
Μαυραγορίτης μάγκας τσιράκι του βαλέ
τέτοιος λεβέντης άντρας μες στο Γεντί Κουλέ

Φτωχιά Θεσσαλονίκη, Καλαμαριά πικρή
ο βίος καταδίκη κι η φτώχεια φυλακή
Δυο τρεις χωροφυλάκοι τον σέρναν από μπρος
κι ο Χάρος με σακάκι πιο πίσω σαν γαμπρός

Νομίζω πως αν ψάχναμε το συνθέτη αυτού του ζεϊμπέκικου με τους στίχους του Μιχάλη Μπουρμπούλη, δεν θα διαλέγαμε σαν πρώτη επιλογή τον Γιώργο Χατζηνάσιο. Κι αυτό γιατί αν και είχε γράψει μέχρι τότε πολύ γνωστά λαϊκά, όπως «Αφιλότιμη», «Να ’χα τα χρόνια σου», «Με λένε Γιώργο» και άλλα τραγούδια με τον Διονυσίου, τον Κόκοτα ή τον Μητσιά, συνδέθηκε κυρίως με άλλου ύφους ρεπερτόριο. Θυμάμαι πρόχειρα «Τα γαλάζια σου γράμματα», «Θα ’θελα να ήσουν», «Συγνώμη που σ’ αγάπησα πολύ», «Ζω», «Να παίζει το τρανζίστορ» και φυσικά το «Μάθημα Σολφέζ», με το οποίο η Ελλάδα βρέθηκε στην 5η θέση της Εurovision το 1977.

Ο γεννημένος στην Ιθάκη το 1939, στιχουργός του «Μαυραγορίτη μάγκα» Μιχάλης Μπουρμπούλης, μας παραχώρησε πολύ ευγενικά το παρακάτω κείμενο και τον ευχαριστούμε ιδιαιτέρως. (2)

Το 1961 υπηρετούσα στρατιώτης στην Θεσσαλονίκη ως Ασυρματιστής στο 478 Τάγμα Διαβιβάσεων. Ήξερα καλά από τις ερασιτεχνικές αναγνώσεις μου την ιστορία της πόλης. Εκείνο που με έθλιβε όμως ήταν η ταχύτατη ανοικοδόμηση και τα αποτελέσματα αυτής: Το γκρέμισμα θαυμάσιων σπιτιών του παρελθόντος, καθώς και η εγκατάλειψη των υπαρχόντων μνημείων. Συντήρηση σχεδόν καμία. Μέρα με την ημέρα περίμενα να γκρεμίσουν και τον Λευκό Πύργο. Την διάθεση την είχαν οι εργολάβοι, αλλά δεν το τόλμησαν ευτυχώς γιατί φοβήθηκαν τα κεφάλια τους. Τότε άρχισα και τις επισκέψεις σε ό,τι είχε διασωθεί. Απόρησα γιατί οι γερμανοί δεν ισοπέδωσαν το Εβραϊκό Νεκροταφείο. Η απορία μου μένει ακόμη αναπάντητη. Όταν τελείωσα με τις εκκλησίες και ό,τι άλλο έκρυβε για μένα μυστήριο και ενδιαφέρον, άρχισα τις επισκέψεις στην Άνω Πόλη και ειδικά στο Επταπύργιο. Εκεί βρήκα αρκετά διασωσμένα σπίτια που έδιναν κάπως τον παλαιικό χαρακτήρα της συνοικίας. Μέσα στο Κάστρο υπήρχαν πολλοί φτωχοί που ζούσαν σε σχεδόν εγκαταλελειμμένα οικήματα. Ρωτούσα να μου εξηγήσουν το κάθε τι που έβλεπα. Γυναίκες με φτωχικά ρούχα, παιδιά αδύνατα μέσα στις λάσπες να παίζουν ανυποψίαστα. Άντρες κατσούφηδες, με εργαλεία στα χέρια, να πηγαινοέρχονται λες και ήταν επιστρατευμένοι. Εκεί είδα και γνώρισα, μιαν άλλη Θεσσαλονίκη. «Αλήθεια», σκέφτηκα, «ποιά από τις δύο “Θεσσαλονίκες” είναι η πραγματική;».

Το Γεντί Κουλέ και η ιστορία που έκρυβε στα σπλάχνα του, μου τράνταξαν τα σωθικά. Ρώταγα, ρώταγα, κάποιοι μου είπαν ότι υπήρχαν ακόμη εν ζωή μερικοί που βίωσαν την φυλακή και πλησίασαν τον θάνατο. Μου τόνισαν πως δεν ήταν όλοι ήρωες, υπήρχαν και κάτι “καλόπαιδα” που κανονικά πλήρωσαν τις πράξεις τους.

Μετά ακολούθησε σιωπή, λες και μεταξύ τους συνεννοήθηκαν να μην με εμπιστεύονται. Ίσως για τον λόγο αυτό να έφταιγε η ύποπτη, κατ’ εκείνους, επιμονή μου και τα στρατιωτικά ρούχα που φορούσα. Μπήκα σε κάνα-δυο ταβερνεία, αλλά και εκεί άρχων Νόμος η σιωπή. Δεν σταμάτησα. Όταν το μυαλό μου φορτώθηκε και δεν άντεχε άλλο, δεν ξαναπήγα. Έμεινα με την σκιώδη ανάμνηση.

Να γιατί, όταν ο Γ. Χατζηνάσιος δημιουργούσε τα «ΣΥΝΑΞΑΡΙΑ» με τον Δ. Μητροπάνο και ζήτησε την συμμετοχή μου, έγραψα το «ΜΑΥΡΑΓΟΡΙΤΗΣ ΜΑΓΚΑΣ». Το θεωρούσα σαν μια συμβολική προσφορά για τα χρόνια, τους ανθρώπους και μιαν άλλη “φυλή” που στριμώχτηκε, έζησε ή πέθανε στα σκοτεινά μπουντρούμια εκείνης της κόλασης, για διάφορους λόγους, είτε ηθικούς, είτε εγκληματικούς. Το να προσπαθήσεις να ξεδιαλύνεις τους μεν από τους δε, είναι άλυτο πρόβλημα που επιμένει να ζει στον χώρο του μυστηρίου.

Μιχάλης Μπουρμπούλης

Στα «Συναξάρια» ο Χατζηνάσιος γράφει ένα ακόμη τραγούδι με «άρωμα Θεσσαλονίκης σε στίχους Κυριάκου Ντούμου που λέει:

Θεσσαλονίκη, Σαββατόβραδο κι Απρίλης
και να μου δίνεις τον καημό μ’ απλοχεριά
σε κάποια απόμερη γωνιά της Νέας Κρήνης
με το τζουκ-μποξ να με γυρίζει στα παλιά…

Το 1991 το ηχογραφεί και ο ίδιος ο συνθέτης με τη φωνή του για τις ανάγκες της συλλογής «Πάμε τσάρκα» με τραγούδια γραμμένα για τη Θεσσαλονίκη.

Τα «Συναξάρια» το 1993 κυκλοφόρησαν και σε cd.

Στο βίντεο μπορείτε να ακούσετε το «Στη μνήμη ενός παλιού ρεμπέτη» (Γιώργου Χατζηνάσιου - Μιχάλη Μπουρμπούλη) με τον Δημήτρη Μητροπάνο, από την ταινία του Όμηρου Ευστρατιάδη «Τα καμάκια» (1981)

1: Συνέντευξη Δημήτρη Μητροπάνου στο Γιώργο Τσάμπρα για «Το Χρυσό Άλμπουμ του Ζάπινγκ» (1996)
2: Άρθρο του υπογράφοντα στο περιοδικό «Πολίτης Κ» του Δήμου Καλαμαριάς (Ιούνιος 2011)

Στο video που ακολουθεί μπορείτε να ακούσετε ολόκληρο το δίσκο:

Video

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!