Τραγουδούν: Γλυκερία, Κανά, Μακεδόνας, Μαριώ, Μητσιάς, Μητρέντζης & Χατζηνάσιος
Γιορτή του Αγίου Δημητρίου και της Θεσσαλονίκης σήμερα… Δεκάδες χαρακτηρισμοί έχουν δοθεί στην πόλη μας αλλά και δεκάδες τραγούδια έχουν αφιερωθεί σ’ αυτήν… Πασίγνωστα αλλά και ξεχασμένα…
Δώδεκα από αυτά τα τραγούδια ξαναηχογραφήθηκαν το 1991 και κυκλοφόρησαν λίγο πριν από τα Χριστούγεννα εκείνης της χρονιάς, σε ένα δίσκο με τίτλο «Πάμε τσάρκα». Η παραγωγή έγινε από τη Lyra σε συνεργασία με το Δημοτικό Ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης FM 100, που μ’ αυτό τον τρόπο γιόρτασε, τότε, τα τέσσερα χρόνια λειτουργίας του. Τραγούδησαν οι Μανώλης Μητσιάς, Μελίνα Κανά, Κώστας Μακεδόνας, Μαριώ, Χρήστος Μητρέντζης, που κατάγονται όλοι από την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης και η Γλυκερία της οποίας η καταγωγή είναι από το γειτονικό νομό των Σερρών και πιο συγκεκριμένα από το Άγιο Πνεύμα Σερρών… Για κάποιους από αυτούς μάλιστα, όπως ο Κώστας Μακεδόνας και η Μελίνα Κανά, αυτή είναι μια από τις πρώτες συμμετοχές τους στη δισκογραφία…
1) Πάμε τσάρκα (Χατζή Μπαξές) (Βασίλης Τσιτσάνης) Γλυκερία
(χορωδία: Θοδωρής Παπαδόπουλος, Ηλίας Μακρής και ο Μαρίνος Καρβέλας)
2) Στο Λευκό Πύργο (Γιώργος Ζαμπέτας – Ξενοφώντας Φιλέρης) Κώστας Μακεδόνας (χορωδία: Σταμάτης Κραουνάκης, Κώστας Μακεδόνας και ο Άγγελος Σφακιανάκης)
3) Του Θερμαϊκού καμάρι (Χρήστος Κολοκοτρώνης) Μελίνα Κανά
4) Θεσσαλονίκη, Σαββατόβραδο κι Απρίλης (Γιώργος Χατζηνάσιος – Κυριάκος Ντούμος) Γιώργος Χατζηνάσιος
5) Είμαι από τη Θεσσαλονίκη (Χρήστος Νικολόπουλος – Πυθαγόρας) Μαριώ
6) Απ’ το Ντεπό ξεκίνησα (Θόδωρος Τζίφας – Κώστας Κινδύνης) Μελίνα Κανά
7) Θεσσαλονίκη (Γιώργος Ζαμπέτας – Ηλίας Ηλιόπουλος) Μανώλης Μητσιάς (δεύτερη φωνή: Μελίνα Κανά)
8) Θεσσαλονίκη μου (Μανώλης Χιώτης – Χρήστος Κολοκοτρώνης) Γλυκερία
(χορωδία: Θοδωρής Παπαδόπουλος, Ηλίας Μακρής και ο Μαρίνος Καρβέλας)
9) Η Θεσσαλονικιά (Σπύρος Παπαβασιλείου – Μάρω Μπιζάνη) Μαριώ
10) Κεράσι του Βαρδάρη (Γιάννης Γλέζος – Κώστας Κινδύνης) Μελίνα Κανά
11) Μια βραδιά στη Σαλονίκη (Σταύρος Καραμανιώλας) Χρήστος Μητρέντζης (Χορωδία: Κώστας Βόμβολος, Μιχάλης Σιγανίδης, Γιώργος Τακματζόγλου)
12) Όμορφη Θεσσαλονίκη (Βασίλης Τσιτσάνης) Γλυκερία
(χορωδία: Θοδωρής Παπαδόπουλος, Ηλίας Μακρής και ο Μαρίνος Καρβέλας)
Η ενορχήστρωση έγινε από τον Κώστα Βόμβολο, που έπαιξε ακορντεόν. Έπαιξαν επίσης οι: Χρήστος Μητρέντζης (μπουζούκι), Μιχάλης Σιγανίδης (κοντραμπάσο), Γιώργος Τακματζόγλου (κιθάρα, μπαγλαμάς), Τάσος Κοτσιώλης (βιολί).
H επιμέλεια παραγωγής ήταν της Ντόρας Ρίζου και του Κώστα Βόμβολου. Η ηχογράφηση έγινε από τον Γιώργο Ξάνθη και η μίξη από τον Κώστα Βόμβολο στο θρυλικό studio «Αγροτικόν» του Νίκου Παπάζογλου στην Τούμπα της Θεσσαλονίκης. Οι φωνές της Γλυκερίας, του Κώστα Μακεδόνα, του Μανώλη Μητσιά και του Γιώργου Χατζηνάσιου ηχογραφήθηκαν από τον Παναγιώτη Πετρονικολό και τον Μπάμπη Μπλαζουδάκη στο studio «Sierra» στην Αθήνα. Οι φωτογραφίες ήταν του Νώντα Στυλιανίδη και η επιμέλεια του εξωφύλλου της Ντόρας Ρίζου.
Στο εσώφυλλο υπάρχει ένα αυτοβιογραφικό κείμενο του ποιητή Γεώργιου Θ.Βαφόπουλου (γραμμένο σε πολυτονικό): Η πόλη αυτή, με το βάρος μιας ιστορίας 2.300 χρόνων, υπήρξε ο μεγάλος μου πόνος και το μεγάλο μου πάθος. Όσοι τυχόν έχουν διαβάσει τις «Σελίδες Αυτοβιογραφίας» είναι σε θέση να εννοήσουν την ειδική σημασία των δύο τούτων λέξεων. Ο πόνος και το πάθος. Στην αρχή της εφηβείας μου εδώ είχαν αρχίσει ν’ ακούγονται τα τιτιβίσματα των πρώτων μου στίχων.
Όμως η Θεσσαλονίκη δεν ήταν μονάχα υποβολέας ποιητικών μηνυμάτων. Ήταν κι ο μεγάλος διαμορφωτής ολόκληρης της ζωής μου. Εδώ δοκίμασα τα ευτυχισμένα σκιρτήματα της βρεφικής μου ηλικίας, όταν στην αγκαλιά των γονιών μου δοκίμαζα τη χαρά μιας διαδρομής με το ιππήλατο τραμ της εποχής εκείνης. Εδώ γεύθηκα αργότερα, σε καιρούς δύσκολους, την πικρή φτώχεια, τη δυστυχία, την πείνα, την αρρώστια, τη σκληρή δοκιμασία του θανάτου. Κι εδώ, στην ωριμότητά μου, ακούσθηκε ο πρώτος ήχος της Ανάστασης.
Σ’ όλα τα γραπτά μου κείμενα υπάρχουν εμφανή τα ίχνη των βημάτων μου πάνω στους δρόμους της αγαπημένης πολιτείας. Όσες φορές οι περιστάσεις μ’είχαν υποχρεώσει να μείνω μακρυά της, όπου κι αν βρισκόμουν, ένοιωθα να βαραίνει μέσα μου ο πόνος του νόστου.
Γ.Θ. Βαφόπουλος
«Σελίδες Αυτοβιογραφίας», τόμος Ε’
Αυτός είναι λοιπόν ο τρίτος δίσκος που κυκλοφόρησε από την εταιρεία Lyra με τραγούδια για την Θεσσαλονίκη. Ο πρώτος ήταν «Η Θεσσαλονίκη στα ρεμπέτικα» που κυκλοφόρησε το 1988 με την Μαριώ, τον Χοντρονάκο και τον Κεφάλα και ο δεύτερος, που είχε τον ίδιο τίτλο και κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 1991 και πάλι με την Μαριώ και τον Χοντρονάκο.
Είναι αξιοπερίεργο πως υπάρχουν κάποια λάθη στα ονόματα των δημιουργών. Και λέω «αξιοπερίεργο», αφού πρόκειται για «σύγχρονα» τραγούδια όπως η «Θεσσαλονίκη» του Γιώργου Ζαμπέτα, όπου αναφέρεται σαν στιχουργός ο Φώντας Φιλέρης, ή η «Θεσσαλονικιά» με την Μαριώ, που φέρεται σαν δημιουργία του Γιώργου Μανισαλή, αλλά και το «Είμαι από τη Θεσσαλονίκη», όπου σαν δημιουργός αναγράφεται ο Γιώργος Κατσαρός. Επίσης, λείπει το όνομα του στιχουργού Κυριάκου Ντούμου από το τραγούδι του Γιώργου Χατζηνάσιου, αλλά και του Χρήστου Κολοκοτρώνη από την «Θεσσαλονίκη» του Μανώλη Χιώτη. (Στην παραπάνω λίστα έχουν γίνει οι απαραίτητες διορθώσεις).
Αυτό βέβαια δεν μειώνει σε τίποτα τη συνολική καλλιτεχνική αξία του πονήματος, με τα τραγούδια, αν και παιγμένα με μικρή ορχήστρα, να ακούγονται «φρεσκαρισμένα» και με εκτελέσεις άξιες αναφοράς. Είναι βέβαια χαρακτηριστικό πως με εξαίρεση τα τραγούδια με την Γλυκερία, που κάποια χρόνια μετά «σκόρπισαν» στις λογής συλλογές της ερμηνεύτριας και «Το κεράσι του Βαρδάρη» με την Μελίνα Κανά, που εντάχθηκε το 2008 στη συλλογή «Παρέα με τους φίλους μου», τα υπόλοιπα, αν και ακούστηκαν την εποχή που κυκλοφόρησε ο δίσκος, στη συνέχεια μάλλον «αδικήθηκαν»… Αυτό βέβαια που έγινε μεγάλη επιτυχία ήταν το «Στον Λευκό Πύργο» με τον Κώστα Μακεδόνα, αλλά σε μια νεότερη εκτέλεση που κυκλοφόρησε το 1992 στο δίσκο του Μακεδόνα «Τι είναι η πατρίδα μας».
Ο δίσκος κυκλοφόρησε και σε cd, που σήμερα είναι, μάλλον, δυσεύρετο.
Στο εσώφυλλο υπάρχει κι ένα κείμενο σχετικά με τη δημιουργία του δίσκου: Το Δημοτικό Ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης FM 100 έκλεισε το Σεπτέμβριο τέσσερα χρόνια παρουσίας στην πόλη μας. Μ’ ευκαιρία το γεγονός αυτό θέλησε να προσφέρει σ’ όλους εμάς τους Θεσσαλονικείς – και όχι μόνο – ένα δίσκο με γνωστά, αλλά και άγνωστα, τραγούδια που έχουν γραφεί για την πόλη αυτή.
Η δισκογραφική εταιρεία ΛΥΡΑ έχει ήδη εκδώσει δύο δίσκους με τίτλο «Η Θεσσαλονίκη στα Ρεμπέτικα». Συνεχίζοντας λοιπόν, την προσπάθειά της να καταγράψει και νεώτερα λαϊκά τραγούδια, σε συνεργασία αυτή τη φορά με το Δημοτικό Ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης, επιμελήθηκε την έκδοση του δίσκου αυτού.
Ο δίσκος «Πάμε τσάρκα» είναι ένα δώρο από μας τους εραστές της πόλης και ένα δείγμα της αγάπης μας προς τη μητέρα Θεσσαλονίκη.
Η γιορτή της Θεσσαλονίκης
Γιορτή του Αγίου Δημητρίου και της Θεσσαλονίκης σήμερα… Δεκάδες χαρακτηρισμοί έχουν δοθεί στην πόλη μας αλλά και δεκάδες τραγούδια έχουν αφιερωθεί σ’ αυτήν… Πασίγνωστα αλλά και ξεχασμένα…
«Πάμε τσάρκα»
Δώδεκα από αυτά τα τραγούδια ξαναηχογραφήθηκαν το 1991 και κυκλοφόρησαν λίγο πριν από τα Χριστούγεννα εκείνης της χρονιάς, σε ένα δίσκο με τίτλο «Πάμε τσάρκα». Η παραγωγή έγινε από τη Lyra σε συνεργασία με το Δημοτικό Ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης FM 100, που μ’ αυτό τον τρόπο γιόρτασε, τότε, τα τέσσερα χρόνια λειτουργίας του. Τραγούδησαν οι Μανώλης Μητσιάς, Μελίνα Κανά, Κώστας Μακεδόνας, Μαριώ, Χρήστος Μητρέντζης, που κατάγονται όλοι από την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης και η Γλυκερία της οποίας η καταγωγή είναι από το γειτονικό νομό των Σερρών και πιο συγκεκριμένα από το Άγιο Πνεύμα Σερρών… Για κάποιους από αυτούς μάλιστα, όπως ο Κώστας Μακεδόνας και η Μελίνα Κανά, αυτή είναι μια από τις πρώτες συμμετοχές τους στη δισκογραφία…
Τα τραγούδια του δίσκου
1) Πάμε τσάρκα (Χατζή Μπαξές) (Βασίλης Τσιτσάνης) Γλυκερία
(χορωδία: Θοδωρής Παπαδόπουλος, Ηλίας Μακρής και ο Μαρίνος Καρβέλας)
2) Στο Λευκό Πύργο (Γιώργος Ζαμπέτας – Ξενοφώντας Φιλέρης) Κώστας Μακεδόνας (χορωδία: Σταμάτης Κραουνάκης, Κώστας Μακεδόνας και ο Άγγελος Σφακιανάκης)
3) Του Θερμαϊκού καμάρι (Χρήστος Κολοκοτρώνης) Μελίνα Κανά
4) Θεσσαλονίκη, Σαββατόβραδο κι Απρίλης (Γιώργος Χατζηνάσιος – Κυριάκος Ντούμος) Γιώργος Χατζηνάσιος
5) Είμαι από τη Θεσσαλονίκη (Χρήστος Νικολόπουλος – Πυθαγόρας) Μαριώ
6) Απ’ το Ντεπό ξεκίνησα (Θόδωρος Τζίφας – Κώστας Κινδύνης) Μελίνα Κανά
7) Θεσσαλονίκη (Γιώργος Ζαμπέτας – Ηλίας Ηλιόπουλος) Μανώλης Μητσιάς (δεύτερη φωνή: Μελίνα Κανά)
8) Θεσσαλονίκη μου (Μανώλης Χιώτης – Χρήστος Κολοκοτρώνης) Γλυκερία
(χορωδία: Θοδωρής Παπαδόπουλος, Ηλίας Μακρής και ο Μαρίνος Καρβέλας)
9) Η Θεσσαλονικιά (Σπύρος Παπαβασιλείου – Μάρω Μπιζάνη) Μαριώ
10) Κεράσι του Βαρδάρη (Γιάννης Γλέζος – Κώστας Κινδύνης) Μελίνα Κανά
11) Μια βραδιά στη Σαλονίκη (Σταύρος Καραμανιώλας) Χρήστος Μητρέντζης (Χορωδία: Κώστας Βόμβολος, Μιχάλης Σιγανίδης, Γιώργος Τακματζόγλου)
12) Όμορφη Θεσσαλονίκη (Βασίλης Τσιτσάνης) Γλυκερία
(χορωδία: Θοδωρής Παπαδόπουλος, Ηλίας Μακρής και ο Μαρίνος Καρβέλας)
Μουσικοί και συντελεστές
Η ενορχήστρωση έγινε από τον Κώστα Βόμβολο, που έπαιξε ακορντεόν. Έπαιξαν επίσης οι: Χρήστος Μητρέντζης (μπουζούκι), Μιχάλης Σιγανίδης (κοντραμπάσο), Γιώργος Τακματζόγλου (κιθάρα, μπαγλαμάς), Τάσος Κοτσιώλης (βιολί).
H επιμέλεια παραγωγής ήταν της Ντόρας Ρίζου και του Κώστα Βόμβολου. Η ηχογράφηση έγινε από τον Γιώργο Ξάνθη και η μίξη από τον Κώστα Βόμβολο στο θρυλικό studio «Αγροτικόν» του Νίκου Παπάζογλου στην Τούμπα της Θεσσαλονίκης. Οι φωνές της Γλυκερίας, του Κώστα Μακεδόνα, του Μανώλη Μητσιά και του Γιώργου Χατζηνάσιου ηχογραφήθηκαν από τον Παναγιώτη Πετρονικολό και τον Μπάμπη Μπλαζουδάκη στο studio «Sierra» στην Αθήνα. Οι φωτογραφίες ήταν του Νώντα Στυλιανίδη και η επιμέλεια του εξωφύλλου της Ντόρας Ρίζου.
Θεσσαλονίκη
Στο εσώφυλλο υπάρχει ένα αυτοβιογραφικό κείμενο του ποιητή Γεώργιου Θ.Βαφόπουλου (γραμμένο σε πολυτονικό): Η πόλη αυτή, με το βάρος μιας ιστορίας 2.300 χρόνων, υπήρξε ο μεγάλος μου πόνος και το μεγάλο μου πάθος. Όσοι τυχόν έχουν διαβάσει τις «Σελίδες Αυτοβιογραφίας» είναι σε θέση να εννοήσουν την ειδική σημασία των δύο τούτων λέξεων. Ο πόνος και το πάθος. Στην αρχή της εφηβείας μου εδώ είχαν αρχίσει ν’ ακούγονται τα τιτιβίσματα των πρώτων μου στίχων.
Όμως η Θεσσαλονίκη δεν ήταν μονάχα υποβολέας ποιητικών μηνυμάτων. Ήταν κι ο μεγάλος διαμορφωτής ολόκληρης της ζωής μου. Εδώ δοκίμασα τα ευτυχισμένα σκιρτήματα της βρεφικής μου ηλικίας, όταν στην αγκαλιά των γονιών μου δοκίμαζα τη χαρά μιας διαδρομής με το ιππήλατο τραμ της εποχής εκείνης. Εδώ γεύθηκα αργότερα, σε καιρούς δύσκολους, την πικρή φτώχεια, τη δυστυχία, την πείνα, την αρρώστια, τη σκληρή δοκιμασία του θανάτου. Κι εδώ, στην ωριμότητά μου, ακούσθηκε ο πρώτος ήχος της Ανάστασης.
Σ’ όλα τα γραπτά μου κείμενα υπάρχουν εμφανή τα ίχνη των βημάτων μου πάνω στους δρόμους της αγαπημένης πολιτείας. Όσες φορές οι περιστάσεις μ’είχαν υποχρεώσει να μείνω μακρυά της, όπου κι αν βρισκόμουν, ένοιωθα να βαραίνει μέσα μου ο πόνος του νόστου.
Γ.Θ. Βαφόπουλος
«Σελίδες Αυτοβιογραφίας», τόμος Ε’
Ακρόαση και λεπτομέρειες
Αυτός είναι λοιπόν ο τρίτος δίσκος που κυκλοφόρησε από την εταιρεία Lyra με τραγούδια για την Θεσσαλονίκη. Ο πρώτος ήταν «Η Θεσσαλονίκη στα ρεμπέτικα» που κυκλοφόρησε το 1988 με την Μαριώ, τον Χοντρονάκο και τον Κεφάλα και ο δεύτερος, που είχε τον ίδιο τίτλο και κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 1991 και πάλι με την Μαριώ και τον Χοντρονάκο.
Είναι αξιοπερίεργο πως υπάρχουν κάποια λάθη στα ονόματα των δημιουργών. Και λέω «αξιοπερίεργο», αφού πρόκειται για «σύγχρονα» τραγούδια όπως η «Θεσσαλονίκη» του Γιώργου Ζαμπέτα, όπου αναφέρεται σαν στιχουργός ο Φώντας Φιλέρης, ή η «Θεσσαλονικιά» με την Μαριώ, που φέρεται σαν δημιουργία του Γιώργου Μανισαλή, αλλά και το «Είμαι από τη Θεσσαλονίκη», όπου σαν δημιουργός αναγράφεται ο Γιώργος Κατσαρός. Επίσης, λείπει το όνομα του στιχουργού Κυριάκου Ντούμου από το τραγούδι του Γιώργου Χατζηνάσιου, αλλά και του Χρήστου Κολοκοτρώνη από την «Θεσσαλονίκη» του Μανώλη Χιώτη. (Στην παραπάνω λίστα έχουν γίνει οι απαραίτητες διορθώσεις).
Αυτό βέβαια δεν μειώνει σε τίποτα τη συνολική καλλιτεχνική αξία του πονήματος, με τα τραγούδια, αν και παιγμένα με μικρή ορχήστρα, να ακούγονται «φρεσκαρισμένα» και με εκτελέσεις άξιες αναφοράς. Είναι βέβαια χαρακτηριστικό πως με εξαίρεση τα τραγούδια με την Γλυκερία, που κάποια χρόνια μετά «σκόρπισαν» στις λογής συλλογές της ερμηνεύτριας και «Το κεράσι του Βαρδάρη» με την Μελίνα Κανά, που εντάχθηκε το 2008 στη συλλογή «Παρέα με τους φίλους μου», τα υπόλοιπα, αν και ακούστηκαν την εποχή που κυκλοφόρησε ο δίσκος, στη συνέχεια μάλλον «αδικήθηκαν»… Αυτό βέβαια που έγινε μεγάλη επιτυχία ήταν το «Στον Λευκό Πύργο» με τον Κώστα Μακεδόνα, αλλά σε μια νεότερη εκτέλεση που κυκλοφόρησε το 1992 στο δίσκο του Μακεδόνα «Τι είναι η πατρίδα μας».
Ο δίσκος κυκλοφόρησε και σε cd, που σήμερα είναι, μάλλον, δυσεύρετο.
Δώρο από τους εραστές της πόλης
Στο εσώφυλλο υπάρχει κι ένα κείμενο σχετικά με τη δημιουργία του δίσκου: Το Δημοτικό Ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης FM 100 έκλεισε το Σεπτέμβριο τέσσερα χρόνια παρουσίας στην πόλη μας. Μ’ ευκαιρία το γεγονός αυτό θέλησε να προσφέρει σ’ όλους εμάς τους Θεσσαλονικείς – και όχι μόνο – ένα δίσκο με γνωστά, αλλά και άγνωστα, τραγούδια που έχουν γραφεί για την πόλη αυτή.
Η δισκογραφική εταιρεία ΛΥΡΑ έχει ήδη εκδώσει δύο δίσκους με τίτλο «Η Θεσσαλονίκη στα Ρεμπέτικα». Συνεχίζοντας λοιπόν, την προσπάθειά της να καταγράψει και νεώτερα λαϊκά τραγούδια, σε συνεργασία αυτή τη φορά με το Δημοτικό Ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης, επιμελήθηκε την έκδοση του δίσκου αυτού.
Ο δίσκος «Πάμε τσάρκα» είναι ένα δώρο από μας τους εραστές της πόλης και ένα δείγμα της αγάπης μας προς τη μητέρα Θεσσαλονίκη.
